4

Tơlơi Kơtư̆ Juă, Bruă Mơnuă Gleh, Tơlơi Ƀu Pơjing Gơyut

¹Kâo kơsem lăng dơ̆ng amăng tơlơi hơdip laih anŭn ƀuh abih bang tơlơi kơtư̆ juă hơmâo truh laih gah yŭ yang hrơi tui anai:
Kâo ƀuh ia mơta ƀing mơnuih arăng kơtư̆ juă,
laih anŭn ƀing gơñu ƀu hơmâo pô pơjuh alum ôh;
tơlơi dưi kơtang dŏ gah ƀing kơtư̆ juă gơñu,
tui anŭn ƀing gơñu ƀu hơmâo pô djru ôh.
²Laih anŭn kâo pơhaih tui anai: Mơnuih hơmâo djai hăng đuaĭ hĭ thĕng laih,
jing pô hơ̆k mơak hloh kơ pô dŏ hơdip yơh.
³Samơ̆ hơmâo mơnuih jing hiam hloh kơ abih dua gơñu anŭn,
anŭn jing pô aka ƀu hơmâo rai ôh,
jing pô aka ƀu ƀuh djơ̆ tơlơi sat ƀai ôh,
jing tơlơi arăng ngă laih gah yŭ yang hrơi.
⁴Laih anŭn kâo ƀuh abih bang bruă mơnuă, abih bang tơlơi thâo amăng bruă le̱ng kơ tơbiă rai mơ̆ng pran jua mơnuih pơiăng⚓ hăng pô re̱ng gah ñu. Ăt tơlơi anŭn mơ̆n jing hĭ đôč đač, jing kar hăng tơlơi đuaĭ tui glung angĭn thut đôč yơh.⚓
⁵Mơnuih mlŭk kuar tơngan ñu yuakơ alah
laih anŭn pơrai hĭ ñu pô yơh.
⁶Hơmâo bă sa kơpŏt tơngan samơ̆ hơmâo jua pơmĭn rơnŭk hơđơ̆ng
jing hiam hloh kơ bă dua kơpŏt tơngan hăng bruă mơnuă gleh glan
jing kar hăng đuaĭ tui glung angĭn thut đôč.⚓
⁷Laih anŭn kâo ăt ƀuh khul tơlơi jing đôč đač pơkŏn dơ̆ng mơ̆n gah yŭ kơ yang hrơi tui anai:
⁸Hơmâo sa čô kơnơ̆ng dŏ hơjăn păn;
ñu ƀu hơmâo ană đah rơkơi kŏn hơmâo ƀing ayŏng adơi lơi.
Bruă mơnuă gleh ñu mă ƀu pơdơi ôh,
samơ̆ jua pơmĭn ñu ƀu hrăp mơak ôh kơ tơlơi pơdrŏng ñu.
Ñu tơña tui anai, “Kâo hlak mă bruă anai kơ hlơi lĕ?
Yua hơget kâo pô hlak pơpĕ đuaĭ hĭ mơ̆ng tơlơi mơak mơai lĕ?”
Tơlơi anŭn ăt jing hĭ đôč đač mơ̆n,
jing bruă mơnuă ƀu mơak mơai ôh!
⁹Dua čô jing hiam hloh kơ sa čô,
yuakơ ƀing gơñu či hơmâo nua yom kơ bruă gơñu mă tui anai:
¹⁰Tơdah sa čô lê̆ rơbuh hĭ,
pô gơyut ñu yơh dưi djru rŭ̱ pơdơ̆ng đĭ ñu.
Samơ̆ pap mơñai yơh kơ hlơi pô lê̆ rơbuh
laih anŭn ƀu hơmâo hlơi pô ôh kiăng djru rŭ̱ pơdơ̆ng đĭ ñu!
¹¹Kar hăng tơlơi anai mơ̆n, tơdah dua čô đih jĕ hăng tơdruă, ƀing gơñu či pơđao yơh.
Samơ̆ hiư̆m pă sa čô či dưi pơđao lĕ?
¹²Kơnơ̆ng sa čô amuñ yơh kơ arăng dưi hĭ kơ ñu,
samơ̆ dua čô dưi pơgang gơñu pô yơh.
Sa boh hrĕ kuĭ hơmâo klâo ară mơñam hrŏm, ƀu či amuñ tơĭ hĭ ôh.

Tơlơi Tŭ Yua Jing Hĭ Đôč Đač

¹³Čơhao sa čô ƀun rin samơ̆ tơdăm rơgơi jing hiam hloh jing hĭ sa čô pơtao samơ̆ tha mlŭk, jing pô ƀu či thâo răng kŏn thâo mă tŭ tơlơi pơkơđiăng lơi. ¹⁴Pô tơdăm năng ai tơbiă rai mơ̆ng sang mơnă kiăng kơ nao jing pơtao, ƀôdah arăng hơmâo tơkeng rai ñu amăng tơlơi rin ƀun amăng lŏn čar ñu. ¹⁵Kâo ƀuh abih bang hlơi pô hơdip laih anŭn mă bruă gah yŭ yang hrơi le̱ng kơ đuaĭ tui pô tơdăm anŭn, jing pô tŏ tui jing pơtao yơh. ¹⁶Ƀu hơmâo đŭt hĭ ôh kơ abih bang mơnuih jing ƀing hơdip hlâo kơ ƀing gơñu. Samơ̆ ƀing hlơi pô rai tơdơi ƀu pơmơak kơ pô tŏ tui jing pơtao ôh. Tơlơi anŭn ăt jing hĭ đôč đač mơ̆n, jing kar hăng tơlơi đuaĭ tui glung angĭn thut đôč yơh.

4

Áp Bức, Lao Khổ, Ðơn Chiếc

¹Tôi quay qua suy nghĩ về mọi hình thức áp bức diễn ra dưới ánh mặt trời, và này, những người bị áp bức đổ lệ khóc than nhưng không ai an ủi họ; những kẻ áp bức có đầy quyền lực trong tay, nhưng không ai an ủi những người bị áp bức. ²Vì thế tôi cho rằng những người chết, những người đã qua đời, có phước hơn những người còn sống, những người hiện đang sống. ³Nhưng có lẽ may mắn hơn cả hai thành phần đó là những kẻ chưa chào đời, những kẻ chưa phải thấy những việc xấu xa tội lỗi xảy ra dưới ánh mặt trời. ⁴Vì thế tôi thấy rằng mọi công lao khó nhọc và mọi tài năng sức lực một người đã đổ ra để tạo dựng sự nghiệp khiến người khác phải sinh lòng ganh tị rốt cuộc cũng chỉ vô nghĩa và là công dã tràng xe cát.
⁵Kẻ dại lười biếng cứ khoanh tay không chịu làm gì nên bị đói đến nỗi thèm ăn thịt của chính mình.
⁶Thà làm chỉ đủ ăn mà được an tâm hơn là làm vất vả quá đỗi để rồi biến ra công dã tràng xe cát.
⁷Tôi quay lại và nhìn thấy một việc vô nghĩa nữa dưới ánh mặt trời: ⁸Một người đơn chiếc, không có bạn đời, không có con cái, không có anh chị em, thế nhưng người ấy lại làm lụng đầu tắt mặt tối; con mắt không bao giờ thấy đủ về của cải giàu sụ của mình. Người ấy không bao giờ tự hỏi, “Ta làm lụng vất vả cho ai đây? Sao ta lại mê làm đến độ hy sinh tất cả các vui thú ở đời như thế?” Ðiều đó chỉ là vô nghĩa và công lao khó nhọc đó thật là vô ích.

Giá Trị Khi Có Bạn

⁹Hai người tốt hơn một, vì nếu hai người đều làm việc, lợi tức sẽ tốt hơn. ¹⁰Hơn nữa, nếu một người bị vấp ngã, người kia có thể đỡ bạn mình dậy. Nhưng tội nghiệp thay cho người đơn chiếc, vì khi người ấy bị vấp ngã, không có ai để đỡ người ấy dậy. ¹¹Cũng vậy, nếu hai người nằm chung, họ có thể sưởi ấm cho nhau, chứ một người làm sao ấm được? ¹²Nếu một người đơn chiếc, người ấy sẽ dễ bị tấn công; nhưng khi hai người đồng lòng, họ có thể chống cự kẻ nào dám công kích họ. Nếu ba người cùng hiệp lại, họ sẽ như dây thừng bện ba chão, không dễ gì bị bứt đứt.
¹³Thà làm một người trẻ nghèo mà khôn hơn là làm một ông vua già mà dại, bởi ông không chịu nghe những lời góp ý nữa. ¹⁴Vì người trẻ ấy sẽ ra khỏi tù và sẽ lên ngôi trị vì, mặc dù người ấy sinh ra trong một gia đình nghèo trong vương quốc. ¹⁵Tôi đã thấy mọi người sống và bước đi dưới ánh mặt trời đều ủng hộ người trẻ đó đứng lên thế vị ông vua già. ¹⁶Mặc dù vô số người, không sao đếm hết, phục tùng vị vua trẻ đó, nhưng thế hệ đến sau lại không thấy có gì đáng phấn khởi về vua ấy. Ðiều đó cũng là vô nghĩa và là công dã tràng xe cát.