23

¹Khi con ngồi ăn với một quan cai trị,
Hãy để ý cẩn thận người trước mặt con;
²Hãy để con dao nơi cổ con
Nếu con ham ăn.
³Chớ thèm các món cao lương mỹ vị của người;
Đó là thức ăn lừa gạt.
⁴Đừng lao khổ để làm giàu;
Hãy sáng suốt đủ để dừng lại;
⁵Vì khi con chớp mắt nhìn⚓ sự giàu sang,
Thì nó đã bay mất rồi;
Nó thình lình mọc cánh bay bỗng lên trời như chim ưng.
⁶Chớ ăn bánh của người ích kỷ,
Cũng đừng thèm các món cao lương mỹ vị của người;
⁷Vì như hắn suy nghĩ trong lòng thể nào,
Thì hắn quả như vậy;
Hắn bảo con: hãy ăn uống đi,
Nhưng lòng nó không hiệp cùng con.
⁸Con sẽ mửa ra miếng bánh mà con đã ăn
Và phí đi những lời khen ngợi.
⁹Đừng nói vào tai kẻ ngu dại,
Vì nó sẽ khinh bỉ lời khôn ngoan của con.
¹⁰Chớ dời cột ranh giới xưa,
Và đừng xâm chiếm của kẻ mồ côi;
¹¹Vì Đấng cứu chuộc chúng vốn quyền năng;
Người sẽ binh vực chúng chống lại con.
¹²Hãy để tâm vào lời giáo huấn,
Và lắng tai nghe lời tri thức.
¹³Chớ tránh thi hành kỷ luật đối với trẻ thơ;
Nếu con phạt nó bằng roi, nó sẽ không chết;
¹⁴Hãy phạt nó bằng roi,
Con sẽ giải cứu linh hồn nó khỏi Âm Phủ.
¹⁵Hỡi con, nếu lòng con khôn ngoan,
Thì chính lòng ta cũng vui mừng.
¹⁶Lòng dạ ta sẽ mừng rỡ
Khi môi miệng con nói lời ngay thẳng.
¹⁷Lòng con chớ ganh tị với những kẻ tội lỗi,
Nhưng hãy luôn luôn kính sợ CHÚA.
¹⁸Vì con chắc chắn sẽ có một tương lai,
Và niềm hy vọng của con sẽ không bị cắt đứt.
¹⁹Hỡi con, hãy nghe và trở nên khôn ngoan;
Hãy hướng lòng con vào con đường đúng đắn.
²⁰Chớ kết bạn với kẻ nghiện rượu
Hay người ham ăn.
²¹Vì kẻ nghiện rượu và người ham ăn sẽ trở nên nghèo,
Còn người hay ngủ sẽ ăn mặc rách rưới.
²²Hãy lắng nghe cha con là người sinh thành con;
Chớ khinh bỉ mẹ con khi người già cả.
²³Hãy mua lấy chân lý và đừng bán nó;
Hãy mua lấy khôn ngoan, lời giáo huấn và sáng suốt.
²⁴Làm cha của người công chính có niềm vui rất lớn;
Người nào có đứa con khôn ngoan sẽ rất vui mừng về nó.
²⁵Nguyện cha và mẹ con vui mừng;
Nguyện cho người sinh ra con vui vẻ.
²⁶Hỡi con, hãy dâng lòng con cho ta;
Mắt con hãy vui⚓ trong đường lối ta.
²⁷Vì gái điếm là cái hố sâu,
Và người dâm phụ là cái giếng hẹp.
²⁸Thật vậy, nàng như kẻ trộm rình rập,
Đặng làm gia tăng số người bội tín giữa vòng loài người.
²⁹Ai đã gặp hoạn nạn? Ai đã bị buồn thảm?
Ai có sự gây gỗ? Ai đã than thở?
Ai đã bị thương tích vô cớ? Ai có mắt đỏ ngầu?
³⁰Là những người la cà lâu bên chén rượu;
Những kẻ đi nếm thử các rượu pha.
³¹Đừng nhìn rượu khi nó đỏ thắm;
Lúc nó lóng lánh trong ly
Và chảy ra ngọt lịm.
³²Cuối cùng nó cắn như rắn,
Chích như rắn độc.
³³Mắt con sẽ thấy những cảnh lạ;
Lòng con sẽ tưởng đến những điều gian tà;
³⁴Con sẽ như người nằm giữa lòng biển;
Trên đỉnh cột buồm.
³⁵Con nói: người ta đánh tôi, nhưng tôi không thấy đau;
Người ta đập tôi, nhưng tôi không hay biết;
Khi nào tôi sẽ tỉnh dậy?
Tôi sẽ tìm uống nữa.

23

¹你若与长官坐席，
要留意在你面前的是谁。
²你若是胃口大的人，
就当拿刀放在喉咙上。
³不可贪恋长官的美食，
因为那是欺哄人的食物。

⁴不要劳碌求富，
要有聪明来节制。
⁵你定睛在财富，它就消失，
因为它必长翅膀，如鹰向天飞去。

⁶守财奴⚓的饭，你不要吃，
也不要贪恋他的美味；
⁷因为他的心怎样算计⚓，
他为人就是这样。
他虽对你说：请吃，请喝，
他的心却与你相背。
⁸你所吃的那点食物必吐出来，
你恭维的话语也必落空。
⁹不要说话给愚昧人听，
因他必藐视你智慧的言语。
¹⁰不可挪移古时的地界，
也不可侵占孤儿的田地，
¹¹因他们的救赎者⚓大有能力，
他必向你为他们辩护。
¹²你要留心领受训诲，
侧耳听从知识的言语。

¹³不可不管教孩童，
因为你用杖打他，他不会死。
¹⁴你用杖打他，
就可以救他的性命免下阴间。

¹⁵我儿啊，你若心存智慧，
我的心就甚欢喜。
¹⁶你的嘴唇若说正直话，
我的心肠也必快乐。

¹⁷你的心不要羡慕罪人，
却要羡慕常常敬畏耶和华的人，
¹⁸因为你必有前途，
你的指望也不致断绝。

¹⁹我儿啊，你当听，当存智慧，
好在正道上引导你的心。
²⁰不可与好饮酒的人在一起，
也不要跟贪吃肉的人来往，
²¹因为贪食好酒的，必致贫穷，
爱睡觉的，必穿破烂衣服。

²²你要听从生你的父亲；
不可因母亲年老而轻看她。
²³你当获得真理，不可出卖，
智慧、训诲和聪明也是一样。
²⁴义人的父亲必大大快乐，
生智慧儿子的，必因他欢喜。
²⁵愿你的父母欢喜，
愿那生你的母亲快乐。

²⁶我儿啊，要将你的心归我，
你的眼目也要喜爱⚓我的道路。
²⁷妓女是深坑，
外邦女子是窄井。
²⁸她像强盗埋伏，
她使奸诈的人增多。

²⁹谁有祸患？谁有灾难？
谁有纷争？谁有焦虑？
谁无故受伤？谁的眼目红赤？
³⁰就是那流连饮酒的人，
常去寻找调和的酒。
^31-32酒发红，在杯中闪烁时，
你不可观看；
虽下咽舒畅，
终究它必咬你如蛇，刺你如毒蛇。
³³你的眼睛必看见怪异的事，
你的心必发出乖谬的话。
³⁴你必像躺在深海中，
或卧在桅杆顶上，
³⁵说：“人击打我，但我未受伤，
重击我，我不觉得。
我几时清醒，
还要再去寻酒。”