23
1Khi con ngồi ăn với một quan cai trị,
Hãy để ý cẩn thận người trước mặt con;
2Hãy để con dao nơi cổ con
Nếu con ham ăn.
3Chớ thèm các món cao lương mỹ vị của người;
Đó là thức ăn lừa gạt.
4Đừng lao khổ để làm giàu;
Hãy sáng suốt đủ để dừng lại;
5Vì khi con chớp mắt nhìn⚓ sự giàu sang,
Thì nó đã bay mất rồi;
Nó thình lình mọc cánh bay bỗng lên trời như chim ưng.
6Chớ ăn bánh của người ích kỷ,
Cũng đừng thèm các món cao lương mỹ vị của người;
7Vì như hắn suy nghĩ trong lòng thể nào,
Thì hắn quả như vậy;
Hắn bảo con: hãy ăn uống đi,
Nhưng lòng nó không hiệp cùng con.
8Con sẽ mửa ra miếng bánh mà con đã ăn
Và phí đi những lời khen ngợi.
9Đừng nói vào tai kẻ ngu dại,
Vì nó sẽ khinh bỉ lời khôn ngoan của con.
10Chớ dời cột ranh giới xưa,
Và đừng xâm chiếm của kẻ mồ côi;
11Vì Đấng cứu chuộc chúng vốn quyền năng;
Người sẽ binh vực chúng chống lại con.
12Hãy để tâm vào lời giáo huấn,
Và lắng tai nghe lời tri thức.
13Chớ tránh thi hành kỷ luật đối với trẻ thơ;
Nếu con phạt nó bằng roi, nó sẽ không chết;
14Hãy phạt nó bằng roi,
Con sẽ giải cứu linh hồn nó khỏi Âm Phủ.
15Hỡi con, nếu lòng con khôn ngoan,
Thì chính lòng ta cũng vui mừng.
16Lòng dạ ta sẽ mừng rỡ
Khi môi miệng con nói lời ngay thẳng.
17Lòng con chớ ganh tị với những kẻ tội lỗi,
Nhưng hãy luôn luôn kính sợ CHÚA.
18Vì con chắc chắn sẽ có một tương lai,
Và niềm hy vọng của con sẽ không bị cắt đứt.
19Hỡi con, hãy nghe và trở nên khôn ngoan;
Hãy hướng lòng con vào con đường đúng đắn.
20Chớ kết bạn với kẻ nghiện rượu
Hay người ham ăn.
21Vì kẻ nghiện rượu và người ham ăn sẽ trở nên nghèo,
Còn người hay ngủ sẽ ăn mặc rách rưới.
22Hãy lắng nghe cha con là người sinh thành con;
Chớ khinh bỉ mẹ con khi người già cả.
23Hãy mua lấy chân lý và đừng bán nó;
Hãy mua lấy khôn ngoan, lời giáo huấn và sáng suốt.
24Làm cha của người công chính có niềm vui rất lớn;
Người nào có đứa con khôn ngoan sẽ rất vui mừng về nó.
25Nguyện cha và mẹ con vui mừng;
Nguyện cho người sinh ra con vui vẻ.
26Hỡi con, hãy dâng lòng con cho ta;
Mắt con hãy vui⚓ trong đường lối ta.
27Vì gái điếm là cái hố sâu,
Và người dâm phụ là cái giếng hẹp.
28Thật vậy, nàng như kẻ trộm rình rập,
Đặng làm gia tăng số người bội tín giữa vòng loài người.
29Ai đã gặp hoạn nạn? Ai đã bị buồn thảm?
Ai có sự gây gỗ? Ai đã than thở?
Ai đã bị thương tích vô cớ? Ai có mắt đỏ ngầu?
30Là những người la cà lâu bên chén rượu;
Những kẻ đi nếm thử các rượu pha.
31Đừng nhìn rượu khi nó đỏ thắm;
Lúc nó lóng lánh trong ly
Và chảy ra ngọt lịm.
32Cuối cùng nó cắn như rắn,
Chích như rắn độc.
33Mắt con sẽ thấy những cảnh lạ;
Lòng con sẽ tưởng đến những điều gian tà;
34Con sẽ như người nằm giữa lòng biển;
Trên đỉnh cột buồm.
35Con nói: người ta đánh tôi, nhưng tôi không thấy đau;
Người ta đập tôi, nhưng tôi không hay biết;
Khi nào tôi sẽ tỉnh dậy?
Tôi sẽ tìm uống nữa.
23
1Tơdah ih dôk gŭ huă ƀơ̆ng mbĭt hŏng sa čô khua kiă kriê,
răng bĕ kơ mnơ̆ng arăng mdơ̆ng ti anăp ih,
2leh anăn dưm sa ƀĕ dhŏng ti đŏk ih
tơdah ih jing sa čô ră.
3Đăm tluh ôh kơ mnơ̆ng ƀơ̆ng huă jăk phung khua kiă kriê,
kyuadah dŏ anăn jing mnơ̆ng ƀơ̆ng huă dưi mplư.
4Đăm bi dleh ih pô kyua čiăng jing mdrŏng ôh,
brei ih mâo klei thâo mĭn hĭn kơ klei anăn.
5Tơdah ih dlăng kơ klei mdrŏng, nĕ anei ñu đuĕ leh;
kyuadah klei mdrŏng mkra siap kơ ñu pô
leh anăn msĕ si tlang ñu phiơr đuĕ phă adiê.
6Đăm ƀơ̆ng ôh mnơ̆ng ƀơ̆ng huă mnuih mâo ală dlăng hŏng klei jhat,
đăm tluh ôh kơ mnơ̆ng ƀơ̆ng huă jăk ñu,
7kyuadah ñu jing msĕ si pô mĭn hlăm ai tiê ñu, lač,
“Ƀơ̆ng, mnăm bĕ,” ƀiădah ai tiê ñu amâo mĭn msĕ snăn ôh.
8Ih srăng ô̆ mnơ̆ng ih ƀơ̆ng leh,
leh anăn klei ih blŭ jăk srăng luč hơăi mang.
9Đăm blŭ ôh kơ knga mnuih mluk,
kyuadah ñu srăng bi êmut kơ klei thâo mĭn klei ih blŭ.
10Đăm bi mlih ôh knông lăn hđăp,
leh anăn đăm plah mă ôh hma phung anak êrĭt,
11kyuadah Pô Bi Tui diñu jing myang,
Ñu srăng mgang kđi digơ̆ bi kdơ̆ng hŏng ih.
12Hŏng jih ai tiê duah klei hriăm,
leh anăn mđing knga kơ klei thâo săng.
13Đăm hngah mkra anak ih ôh,
tơdah ih čăm ñu hŏng giê hnuăt, ñu amâo srăng djiê ôh.
14Čăm ñu hŏng giê hnuăt,
leh anăn ih srăng bi mtlaih mngăt ñu mơ̆ng Ƀuôn Phung Djiê.
15Ơ Anak kâo, tơdah ai tiê ih thâo mĭn,
ai tiê kâo srăng hơ̆k mơak.
16Prôč tiê kâo srăng mơak,
tơdah êlah ih blŭ klei djŏ.
17Đăm brei ai tiê ih tluh kơ phung soh ôh,
ƀiădah brei ih huĭ mpŭ kơ Yêhôwa grăp hruê.
18Sĭt nik ih srăng mâo klei mưn êdei,
leh anăn klei ih čang hmăng amâo srăng rai tuč ôh.
19Dôk hmư̆ bĕ, Ơ anak kâo, leh anăn jing thâo mĭn,
atăt ai tiê ih hlăm êlan kpă.
20Đăm bi mguôp mbĭt hŏng phung kreh mnăm kpiê ôh,
amâodah hŏng phung ră ƀơ̆ng čĭm,
21kyuadah mnuih kreh kpiê ruă leh anăn ră srăng kƀah,
leh anăn mnuih kreh pĭt srăng hơô ao tĭ.
22Mđing knga kơ ama ih, pô kkiêng kơ ih,
leh anăn đăm bi êmut ôh kơ amĭ ih tơdah gơ̆ mduôn leh.
23Blei bĕ klei sĭt nik, đăm čhĭ hĕ ôh,
blei klei thâo mĭn, klei mjuăt, leh anăn klei thâo săng;
24Ama mnuih kpă srăng mâo klei hơ̆k mơak prŏng,
hlei pô mâo sa čô anak thâo mĭn srăng mâo klei hơ̆k kyua gơ̆.
25Brei amĭ ama ih mâo klei hơ̆k,
brei pô kkiêng kơ ih dôk mơak.
26Ơ anak êkei kâo, jao bĕ ai tiê ih kơ kâo,
leh anăn brei ală ih djă pioh êlan kâo.
27Kyuadah mniê êgar jing ƀăng êlam,
leh anăn mniê knhông jing sa kbăng kniă.
28Ñu dôk kăp msĕ si sa čô mnuih knĕ,
leh anăn ñu brei lu phung êkei jing phung lhiăr.
29Hlei pô mâo klei knap? Hlei pô mâo klei ênguôt?
Hlei pô bi mneh msao? Hlei pô blŭ dŭñ dŭñ?
Hlei pô êka amâo thâo mơ̆ng ñu mâo klei êka? Hlei pô mâo ală hrah?
30Jing phung dôk mnăm kpiê sui,
phung nao mnăm kpiê arăng bi lŭk.
31Đăm dôk dlăng ôh kơ kpiê tơdah ñu hrah huč,
tơdah ñu mngač hlăm kčok,
leh anăn arăng dưi lun ênưih.
32Ti knhal tuč ñu kĕ msĕ si ala,
leh anăn ñu čoh msĕ si ala kpơ̆ng.
33Ală ih srăng dlăng kơ phung mniê knhông,
leh anăn ih srăng blŭ klei čhŏ mrŏ.
34Ih srăng jing msĕ si sa čô mnuih đih ti krah êa ksĭ,
msĕ si sa čô mnuih đih ti ƀrŏng sa ƀĕ gơ̆ng.
35Ih srăng lač, “Arăng čăm kâo, ƀiădah kâo amâo ruă ôh?
Arăng biêng kâo, ƀiădah kâo amâo thâo ôh!
Hbĭl kâo srăng mdih?
Kâo srăng duah lŏ mnăm mơh.”