8

Tiếng gọi của sự khôn ngoan

¹Chẳng phải sự khôn ngoan đã kêu gọi,⚓
Và sự thông sáng đã lên tiếng sao?
²Sự khôn ngoan đứng trên các đỉnh cao,
Bên đường phố, tại các giao lộ.
³Gần bên cổng, nơi lối vào thành;
Bên thềm cửa, sự khôn ngoan kêu to:
⁴“Hỡi con người, ta kêu gọi các ngươi,
Và tiếng gọi của ta hướng về con cái loài người!
⁵Những người ngây thơ hãy học biết sự khôn khéo;
Những kẻ ngu dại hãy học biết lẽ khôn ngoan.
⁶Hãy lắng nghe, vì ta sẽ nói những điều cao quý,
Môi ta thốt ra điều ngay thẳng.
⁷Vì miệng ta sẽ truyền ra chân lý,
Còn môi ta ghê tởm sự gian tà.
⁸Mọi lời ta nói đều ngay thẳng,
Không có điều gì dối trá quanh co.
⁹Tất cả đều rõ ràng cho người nào hiểu biết,
Và ngay thẳng cho người nào tìm được sự tri thức.
¹⁰Hãy đón nhận lời khuyên dạy của ta thay vì bạc,
Tiếp nhận tri thức hơn là vàng nguyên chất;
¹¹Vì sự khôn ngoan có giá trị hơn châu ngọc,
Mọi báu vật đều không sánh kịp.
¹²Ta là sự khôn ngoan ở chung với sự khôn khéo,
Ta tìm được tri thức và sự thận trọng.
¹³Sự kính sợ Đức Giê-hô-va là ghét điều ác;
Ta ghét sự kiêu căng ngạo mạn,
Đường lối ác và miệng gian tà.
¹⁴Mưu lược và sự thông sáng đều thuộc về ta,
Ta là sự hiểu biết; năng lực thuộc về ta.
¹⁵Nhờ ta, các vua cai trị,
Và các quan chức cao cấp đưa ra phán quyết công bằng.
¹⁶Nhờ ta, các thủ lĩnh và giới quý tộc biết cách lãnh đạo,
Tất cả đều cai trị một cách công chính.
¹⁷Ta yêu những người yêu mến ta,
Người hết lòng tìm kiếm ta sẽ gặp ta.
¹⁸Sự giàu có và danh vọng,
Thịnh vượng lâu dài và sự công chính đều ở với ta.
¹⁹Bông trái ta tốt hơn vàng, hơn cả vàng ròng,
Hoa lợi của ta quý hơn bạc nguyên chất.
²⁰Ta bước theo đường công chính,
Ở giữa các nẻo ngay thẳng,
²¹Để ban của cải cho những người yêu mến ta,
Và làm đầy các kho tàng của họ.

Vai trò của sự khôn ngoan trong sự sáng tạo

²²Đức Giê-hô-va đã có ta từ buổi ban đầu theo cách của Ngài,⚓
Từ thuở xa xưa, trước mọi công trình của Ngài.
²³Ta đã được lập nên từ trước vô cùng,
Từ ban đầu, trước khi có địa cầu.
²⁴Lúc chưa có các vực sâu, chưa có nguồn nước dồi dào.
Thì ta đã được sinh ra.
²⁵Trước khi núi non được hình thành,
Và có các đồi cao, thì đã có ta;
²⁶Ngay cả trước khi Đức Giê-hô-va dựng nên mặt đất,
Những cánh đồng và hạt bụi đầu tiên của quả đất.
²⁷Khi Ngài thiết lập các tầng trời,
Và đặt khung vòm trên mặt vực sâu, thì có ta ở đó.
²⁸Khi Ngài vững lập các tầng mây trên cao,
Khiến các nguồn nước dưới vực thẳm tuôn chảy,
²⁹Định ranh giới cho biển
Để nước không tràn ra khỏi giới hạn Ngài định,
Và khi Ngài lập nền móng địa cầu,
³⁰Thì ta ở bên Ngài như người thợ cả.
Hằng ngày ta là niềm vui của Ngài,
Và luôn luôn vui vẻ trước mặt Ngài.
³¹Ta vui vẻ với thế giới có người ở của Ngài
Và vui thích với dòng dõi loài người.

³²Vậy bây giờ, các con ơi, hãy nghe ta!
Phước cho người nào tuân giữ đường lối ta.
³³Hãy nghe lời khuyên dạy và sống khôn ngoan;
Đừng buông lỏng nó.
³⁴Phước cho người nào lắng nghe lời ta,
Hằng ngày tỉnh thức nơi cửa ta
Và túc trực bên các trụ cửa ngay lối vào nhà ta.
³⁵Vì ai tìm được ta là tìm được sự sống,
Và hưởng được ân huệ của Đức Giê-hô-va.
³⁶Nhưng ai xúc phạm ta là làm hại linh hồn mình;
Tất cả những kẻ ghét ta thì yêu sự chết.”

8

Hãy nghe sự khôn ngoan dạy dỗ

¹Sự khôn ngoan kêu lớn;
sự thông biết cất cao giọng.
²Từ trên đỉnh đồi dọc theo đường,
từ nơi ngã tư,
sự khôn ngoan đứng kêu.
³Từ nơi cửa thành,
và từ các lối vào thành,
sự khôn ngoan kêu lên:
⁴“Mọi người hãy nghe đây,
ta kêu gọi các ngươi;
Ta kêu gọi mọi người.
⁵Những ai thiếu hiểu biết hãy học tính thận trọng.
Những ai ngu dốt hãy học sự hiểu biết.
⁶Hãy lắng nghe đây
vì ta có điều quan trọng nói cùng các ngươi,
lời ta nói là đúng.
⁷Điều ta nói là chân thật vì môi miệng ta ghét việc ác.
⁸Ta nói mọi điều ngay thật;
ta không nói điều gì thiếu ngay thẳng hay giả dối.
⁹Ta nói thật rõ ràng cho những ai hiểu biết;
và những ai tìm sự khôn ngoan đều thấy lời ta là đúng.
¹⁰Đừng chọn bạc mà nên chọn lời dạy dỗ ta,
hãy chọn sự hiểu biết,
đừng chọn vàng ròng.
¹¹Sự khôn ngoan quí hơn châu ngọc.
Chẳng có gì con ưa thích mà sánh với nó được.

Giá trị của sự khôn ngoan

¹²Ta là sự khôn ngoan sống chung với sự thận trọng.
Ta cũng có trí hiểu và tri thức thông thường.
¹³Kính sợ Chúa nghĩa là ghét điều ác.
Ta ghét tính tự phụ và khoe khoang,
ta ghét đường lối gian ác và môi miệng lừa gạt.
¹⁴Ta có sự khôn ngoan và lời khuyên tốt,
ta có hiểu biết và quyền lực.
¹⁵Nhờ ta mà các vua cai trị,
cũng nhờ ta mà các quan quyền
làm ra những luật lệ công bằng.
¹⁶Các quan trưởng cần ta để lãnh đạo,
và những người quyền cao chức trọng
cần ta để phân xử công bằng.
¹⁷Ta yêu những kẻ yêu ta,
ai tìm ta sẽ gặp ta.
¹⁸Trong tay ta có sự giàu sang và danh dự
cùng của cải và sự công chính lâu dài⚓.
¹⁹Điều ta cho quí hơn vàng ròng,
sản phẩm của ta tốt hơn bạc nguyên chất.
²⁰Ta làm điều phải,
và đi theo con đường công lý.
²¹Ta ban của cải cho kẻ yêu thích ta,
cho nhà cửa họ đầy châu báu.
²²Ta là sự khôn ngoan,
ở với Chúa khi Ngài khởi công,
và có mặt bên cạnh Ngài
trước khi Ngài tạo dựng nên bất cứ vật gì.
²³Từ nguyên thủy ta đã được dựng nên,
trước khi có trời đất.
²⁴Ta được sinh ra trước khi có đại dương,
trước khi có các suối phun nước,
²⁵trước khi có đồi,
trước khi núi non được đặt vào vị trí,
thì ta đã được sinh ra rồi.
²⁶Trước khi Thượng Đế dựng nên đất đai và đồng ruộng,
trước khi có bụi đất trên thế gian.
²⁷Ta đã có ở đó khi Thượng Đế đặt bầu trời vào chỗ,
lúc Ngài trải chân trời trên biển cả⚓,
²⁸khi Ngài tạo mây trên trời
và đặt các suối ngầm của biển khơi vào chỗ.
²⁹Ta có ở đó khi Ngài ra lệnh cho biển không được vượt quá giới hạn Ngài định cho nó.
Ta có ở đó khi Ngài đặt nền trái đất.
³⁰Ta như người thợ giỏi đứng cạnh Ngài⚓.
Mỗi ngày ta là nguồn vui của Ngài,
Nhảy múa trước mặt Ngài,
³¹Ta chơi đùa trên thế gian mà Ngài tạo dựng,
và vui thích nơi loài người mà Ngài đặt vào đó.
³²Bây giờ, các con ơi, hãy nghe ta,
vì những ai đi theo đường ta sẽ hạnh phúc,
³³Hãy nghe lời dạy dỗ ta,
các ngươi sẽ khôn ngoan;
đừng bỏ qua lời dạy ta.
³⁴Phúc cho ai lắng nghe ta,
canh chừng nơi cửa ta mỗi ngày,
dựa cửa chờ ta.
³⁵Những ai tìm được ta là tìm được sự sống,
Chúa sẽ ban ơn cho những người ấy.
³⁶Những ai không tìm ta là tự hại mình.
Những ai ghét ta là yêu sự chết.”