18
1Những kẻ thiếu thân thiện tỏ ra ích kỷ,
và cãi vã với sự khôn ngoan thật.
2Kẻ dại không muốn hiểu biết gì.
Chúng chỉ muốn nói điều mình nghĩ.
3Khi điều ác đến, thì sự khinh rẻ cũng xuất hiện.
Khi sỉ nhục đến thì lời chửi bới cũng sẽ đến.
4Lời nói có thể như nước sâu,
nhưng sự khôn ngoan như dòng suối chảy.
5Không nên thiên vị kẻ ác,
hay xử bất công với người vô tội.
6Lời nói kẻ ngu dại đưa đến cãi vã.
Lối ăn nói của chúng
khiến người ta muốn đánh chúng.
7Ngôn ngữ của kẻ dại sẽ hại nó;
lời nói của nó là cái bẫy cho nó.
8Lời nói của kẻ bép xép như món ăn ngon,
đi sâu vào ruột gan người nghe.
9Kẻ biếng nhác trong công việc,
là anh em với kẻ phá hoại.
10Danh của Chúa như cái tháp vững chắc;
ai làm điều phải chạy đến đó trú ẩn an toàn.
11Kẻ giàu trông cậy vào của cải,
tin rằng của cải là thành có vách cao vững chãi.
12Sự kiêu căng đi trước sự tàn hại,
sự khiêm nhường đi trước sự tôn trọng.
13Trả lời trước khi nghe,
là ngu dại và sỉ nhục.
14Tinh thần của con người
có thể khiến họ chịu đựng bệnh tật,
nhưng nếu mất tinh thần thì mọi việc đều bó tay⚓.
15Trí óc người hiểu biết thu nhận tri thức;
người khôn lắng nghe để học thêm kiến thức.
16Quà cáp mở cửa cho người biếu xén,
và giúp người ấy gặp kẻ có quyền.
17Người đầu tiên trình bày lý lẽ có vẻ hợp lý,
cho đến khi bị chất vấn.
18Bắt thăm giải quyết được cuộc tranh luận
giữa hai người mạnh bạo.
19Anh em bị tổn thương khó được lòng lại
hơn thành có vách kiên cố,
còn tranh luận phân rẽ anh em như then cài cổng lâu đài.
20Nhờ lời nói mà được hưởng phúc;
cũng nhờ môi miệng mà được khen ngợi.
21Sống chết đều do lời nói mà ra.
Ăn nói thận trọng sẽ được khen thưởng⚓.
22Ai kiếm được vợ tức tìm được hạnh phúc,
và nhận được phúc lành từ Chúa.
23Kẻ nghèo van xin
nhưng người giàu đáp xẳng xớm.
24Người có nhiều bạn đôi khi bị hại⚓,
nhưng có một người bạn
còn thân thiết hơn anh em ruột.
18
1Cov neeg uas lawv tsuas pom lawv zoo xwb, lawv nrog tsis taus luag ua phoojywg, lawv tsis pom tej uas sawvdaws pom hais tias yog qhov zoo.
2Tus neeg ruam tsis quavntsej kev txawj ntse hlo li, tiamsis nws khav hais tias nws yog tus muaj tswvyim.
3Kev txhaum thiab kev txajmuag mus ua ke. Koj poob ntsejmuag, ces yog koj raug thuam.
4Tus neeg muaj tswvyim tej lus tob ib yam li hiavtxwv, thiab zoo ib yam li tus dejcag uas ntws ntshiab si.
5Tsis tsimnyog tsa tus neeg ua txhaum txoj cai thiab tsis tsimnyog rau txim rau tus neeg ncaj ncees.
6Tus neeg ruam ua rau muaj kev sib cav sib ceg, thiab nws twv ntxhias qhov sib ntaus.
7Tus neeg ruam tej lus rov ua rau nws raug kev puastsuaj. Nws tej lus rov ua lub vojhlua khi nws.
8Tej lus uas hais luag nplig zoo hais kawg li, sawvdaws thiaj nyiam hais ua luaj.
9Tus neeg tubnkeeg zoo ib yam li tus neeg uas ua kom muaj kev puastsuaj.
10Tus TSWV zoo ib yam li lub chaw tsomfaj uas ruaj khov heev thiab yog qhov chaw cawm siav uas cov neeg ncaj ncees vamkhom.
11Cov neeg npluanuj xav hais tias lawv tej nyiaj txiag tiv thaiv tau lawv ib yam li tus ntsayeej uas siab thiab ruaj khov thaiv ibncig lub nroog.
12Tus uas tsis txo hwjchim yuav tsis muaj leejtwg hwm nws. Cov neeg uas khavtheeb yuav raug kev puastsuaj.
13Ua tib zoo mloog ua ntej tso koj mam teb. Yog koj tsis ua tib zoo mloog, ces koj yog tus neeg ruam thiab raug luag thuam ntag.
14Ua neej nyob koj nyiaj taus kev mob, tiamsis tsis muaj leejtwg tiv taus txojkev nyuaj siab.
15Cov neeg ntse nrhiav kev txawj ntse thiab muab siab rau kawm.
16Yog koj xav mus cuag ib tug neeg tseemceeb, cia li nqa khoom mus pub rau nws, ces koj yuav mus cuag tau nws.
17Tus yeejkom uas xub peev lus hauv tsev tu plaub zoo li nws muaj cai kawg, tiamsis cia txog thaum tus pemkom peev lus tas tso.
18Yog muaj ob tug neeg uas muaj cai sib luag sib kom mus rau hauv tsev tu plaub yuav tau rho ntawv kom muaj tus yeej tus xwb.
19Pab koj tus kwvtij nws thiaj yuav tiv thaiv koj ib yam li tus ntsayeej uas thaiv lub nroog, tiamsis yog koj nrog nws sib ceg, nws yuav kaw qhovrooj tsis pub koj mus hauv nws tsev.
20Koj yuav tau txais raws li tej lus uas koj tau hais lawm.
21Tej lus uas koj hais cawm tau txojsia lossis txov txojsia. Yog li ntawd, koj yuav tau sau raws li tej lus uas koj hais.
22Koj yuav tau pojniam ces yog tau yam uas zoo, thiab koj tau txais koob hmoov zoo los ntawm Vajtswv.
23Tus neeg pluag hais tej lus uas zoo xwb, tiamsis tus neeg npluanuj teb nyaum kawg li.
24Muaj ibtxhia phoojywg kav tsis ntev, tiamsis muaj qee leej phoojywg tseem sib raug zoo dua tej kwvtij txheeb.