18

¹Những kẻ thiếu thân thiện tỏ ra ích kỷ,
và cãi vã với sự khôn ngoan thật.
²Kẻ dại không muốn hiểu biết gì.
Chúng chỉ muốn nói điều mình nghĩ.
³Khi điều ác đến, thì sự khinh rẻ cũng xuất hiện.
Khi sỉ nhục đến thì lời chửi bới cũng sẽ đến.
⁴Lời nói có thể như nước sâu,
nhưng sự khôn ngoan như dòng suối chảy.
⁵Không nên thiên vị kẻ ác,
hay xử bất công với người vô tội.
⁶Lời nói kẻ ngu dại đưa đến cãi vã.
Lối ăn nói của chúng
khiến người ta muốn đánh chúng.
⁷Ngôn ngữ của kẻ dại sẽ hại nó;
lời nói của nó là cái bẫy cho nó.
⁸Lời nói của kẻ bép xép như món ăn ngon,
đi sâu vào ruột gan người nghe.
⁹Kẻ biếng nhác trong công việc,
là anh em với kẻ phá hoại.
¹⁰Danh của Chúa như cái tháp vững chắc;
ai làm điều phải chạy đến đó trú ẩn an toàn.
¹¹Kẻ giàu trông cậy vào của cải,
tin rằng của cải là thành có vách cao vững chãi.
¹²Sự kiêu căng đi trước sự tàn hại,
sự khiêm nhường đi trước sự tôn trọng.
¹³Trả lời trước khi nghe,
là ngu dại và sỉ nhục.
¹⁴Tinh thần của con người
có thể khiến họ chịu đựng bệnh tật,
nhưng nếu mất tinh thần thì mọi việc đều bó tay⚓.
¹⁵Trí óc người hiểu biết thu nhận tri thức;
người khôn lắng nghe để học thêm kiến thức.
¹⁶Quà cáp mở cửa cho người biếu xén,
và giúp người ấy gặp kẻ có quyền.
¹⁷Người đầu tiên trình bày lý lẽ có vẻ hợp lý,
cho đến khi bị chất vấn.
¹⁸Bắt thăm giải quyết được cuộc tranh luận
giữa hai người mạnh bạo.
¹⁹Anh em bị tổn thương khó được lòng lại
hơn thành có vách kiên cố,
còn tranh luận phân rẽ anh em như then cài cổng lâu đài.
²⁰Nhờ lời nói mà được hưởng phúc;
cũng nhờ môi miệng mà được khen ngợi.
²¹Sống chết đều do lời nói mà ra.
Ăn nói thận trọng sẽ được khen thưởng⚓.
²²Ai kiếm được vợ tức tìm được hạnh phúc,
và nhận được phúc lành từ Chúa.
²³Kẻ nghèo van xin
nhưng người giàu đáp xẳng xớm.
²⁴Người có nhiều bạn đôi khi bị hại⚓,
nhưng có một người bạn
còn thân thiết hơn anh em ruột.

18

¹Kẻ lập dị tìm kiếm điều mình ưa thích,
Bất chấp lời khôn ngoan thật.
²Kẻ ngu dại không ưa thích sự thông sáng,
Nhưng chỉ muốn bày tỏ ý kiến mình.
³Khi kẻ gian ác đến, sự khinh bỉ cũng đến,
Và sự sỉ nhục đồng hành với điều nhuốc nhơ.
⁴Lời nói từ miệng loài người như nước sâu thăm thẳm,
Nguồn khôn ngoan như suối nước tuôn tràn.
⁵Thiên vị kẻ ác để ức hiếp người công chính trong khi xét xử
Là điều không đúng,
⁶Môi kẻ ngu dại gây ra cuộc tranh cãi,
Miệng nó xúi giục chuyện đánh nhau.
⁷Miệng kẻ ngu dại làm nó suy sụp,
Môi nó là cạm bẫy của linh hồn mình.
⁸Lời kẻ mách lẻo như miếng ăn ngon,
Nó thấu xuống ruột gan.
⁹Kẻ thả trôi trong công việc mình
Cũng là anh em của kẻ phá hoại.
¹⁰Danh Đức Giê-hô-va là một pháo đài kiên cố,
Người công chính chạy đến đó, tìm được nơi trú ẩn an toàn.
¹¹Tài sản người giàu là thành trì kiên cố của người,
Là bức tường cao trong trí tưởng tượng của người ấy.
¹²Lòng tự cao đi trước sự suy bại,
Nhưng sự khiêm nhường đi trước sự tôn trọng.
¹³Trả lời trước khi nghe,
Đó là sự điên dại và hổ thẹn cho ai làm như vậy.
¹⁴Tinh thần của một người nâng đỡ người ấy lúc bệnh hoạn,
Nhưng tinh thần suy sụp thì ai vực dậy được?
¹⁵Lòng người thông sáng đón nhận tri thức,
Tai người khôn ngoan tìm kiếm sự hiểu biết.
¹⁶Tặng vật của một người dọn đường cho người ấy
Và dẫn người đến trước mặt kẻ quyền thế.
¹⁷Bên tiên cáo cứ cho mình là đúng,
Nhưng khi bên kia đến đối chất mới rõ đúng sai.
¹⁸Việc bắt thăm chấm dứt điều tranh tụng
Và phân giải giữa những kẻ có quyền thế.
¹⁹Lấy lòng một anh em đã bị làm mếch lòng,
Khó hơn đánh chiếm một thành kiên cố;
Sự tranh chấp như thế giống như then cửa đền đài.
²⁰Bụng được no nê do bông trái của miệng;
Hoa lợi đôi môi làm cho người no đủ.
²¹Sống chết do nơi quyền của lưỡi,
Người yêu chuộng nó sẽ ăn bông trái của nó.
²²Ai tìm được một người vợ là tìm được một điều phước,
Và hưởng được ân lành từ Đức Giê-hô-va.
²³Người nghèo khẩn khoản nài xin,
Còn kẻ giàu thì trả lời thô lỗ.
²⁴Một người có nhiều bạn bè có thể là điều tai hại,
Nhưng có một bạn thân thiết còn hơn anh em ruột thịt.