42
Giấc mộng thành sự thật
1Gia-cốp nghe tin ở Ai-cập có thóc lúa, nên bảo mấy người con, “Sao tụi bây cứ ngồi đó mà nhìn nhau vậy?
2Tao nghe ở Ai-cập có thóc lúa. Hãy đi xuống đó mua thóc cho chúng ta ăn để khỏi chết.”
3Vậy mười anh em Giô-xép liền đi xuống Ai-cập mua thóc lúa.
4Nhưng Gia-cốp không cho Bên-gia-min, em ruột⚓ Giô-xép đi với họ vì sợ lỡ rủi ro xảy ra cho cậu.
5Các con trai của Ít-ra-en cùng đi với nhiều người xuống Ai-cập mua ngũ cốc vì dân chúng Ca-na-an cũng lâm nạn đói.
6Lúc đó Giô-xép làm tể tướng Ai-cập. Người nào đến mua ngũ cốc thì ông bán. Các anh Giô-xép đến quì mọp trước mặt Giô-xép.
7Khi thấy họ, Giô-xép nhận ra ngay nhưng giả bộ không biết. Ông gắt gỏng hỏi, “Các anh ở đâu tới?”
Họ trả lời, “Dạ chúng tôi từ xứ Ca-na-an đến để mua lương thực.”
8Giô-xép biết là anh em mình, nhưng họ lại không nhận ra Giô-xép.
9Giô-xép nhớ lại mấy chiêm bao về các anh em quì mọp trước mặt mình.
Ông quát, “Các anh là lũ do thám đến đây để xem chỗ yếu ớt trong xứ ta!”
10Nhưng các anh em phân trần, “Không phải đâu, thưa ngài. Kẻ tôi tớ ngài chỉ đến để mua lương thực thôi.
11Chúng tôi là anh em cùng một cha. Chúng tôi là dân lương thiện chứ đâu phải do thám.”
12Giô-xép nhất quyết, “Không! Các anh chỉ đến dòm ngó các chỗ sơ hở của xứ ta mà thôi!”
13Họ giải thích, “Chúng tôi là mười trong số mười hai anh em, con của cùng một cha. Chúng tôi sống trong xứ Ca-na-an. Thằng út hiện ở với cha tôi, còn đứa em nữa thì chết rồi.”
14Nhưng Giô-xép bảo họ, “Ta nói đúng rồi! Các anh là lũ do thám!
15Nhưng ta cho một cơ hội để các anh chứng tỏ mình nói thật. Ta chỉ mạng sống vua mà thề rằng các anh không được phép rời nơi đây cho đến khi đứa em út xuống đây.
16Một người trong các anh đi về mang em út xuống. Những người còn lại phải ngồi tù ở đây để ta xem các anh nói thật hay không. Nếu không thì ta chỉ mạng sống vua mà tin chắc rằng các anh là lũ do thám.”
17Rồi Giô-xép giam họ trong ba ngày.
Chuyện rắc rối bắt đầu
18Đến ngày thứ ba Giô-xép bảo họ, “Ta kính sợ Thượng Đế. Các anh hãy làm như sau thì ta sẽ để cho các anh sống:
19Nếu các anh quả là người lương thiện thì một người trong các anh phải ở lại đây ngồi tù còn những người khác đi về mang thóc cứu đói cho gia đình các anh,
20rồi mang em trai út xuống đây cho ta. Các anh làm như thế thì ta mới tin các anh nói thật, và các anh mới khỏi chết.”
Các anh em đồng ý.
21Họ bảo nhau, “Tụi mình bị phạt vì tội đã hại em mình. Nó lâm cảnh khổ van xin chúng mình giúp đỡ mà chúng mình không chịu nghe. Bởi vậy mà bây giờ chúng mình mới lâm cảnh khốn khó thế nầy.”
22Ru-bên lên tiếng bảo họ, “Tao đã bảo tụi bây đừng làm hại nó mà tụi bây không nghe, nên bây giờ mình mới phải đền tội vì việc ác mình làm cho nó.”
23Khi Giô-xép nói chuyện với các anh, ông dùng người thông dịch, nên họ tưởng Giô-xép không hiểu những gì họ nói riêng với nhau.
24Giô-xép liền rời họ, bước ra ngoài và khóc. Ít phút sau ông trở lại nói chuyện với họ. Ông bắt trói Xi-mê-ôn trước mặt các anh em.
25Rồi bảo các đầy tớ mình đổ thóc đầy bao của các anh em và để tiền họ đã trả mua thóc lại trong bao. Các đầy tớ cũng được lệnh cung cấp cho họ đủ lương thực đi đường. Các đầy tớ làm y như thế.
26Vậy các anh em chất thóc lên lưng lừa rồi lên đường.
27Khi họ dừng lại nghỉ đêm thì một anh em mở bao ra lấy thóc cho lừa ăn thấy tiền của mình nằm trong bao.
28Anh bảo các anh em kia, “Tiền tôi mua thóc được trả lại đây. Nằm ngay trong bao nầy!” Họ đâm hoảng và bảo nhau, “Thượng Đế làm gì cho chúng ta đây?”
Các anh em tường trình cùng Gia-cốp
29Các anh em trở về cùng Gia-cốp trong xứ Ca-na-an thuật lại cho ông nghe mọi việc.
30Họ thuật, “Ông quan xứ đó ăn nói cộc cằn với chúng con. Ông ta buộc tội chúng con là sang để do thám,
31nhưng chúng con bảo chúng con là người lương thiện không phải do thám.
32Chúng con bảo ông ta rằng, ‘Chúng tôi là mười anh em cùng một cha. Một đứa em đã mất tích còn đứa em út hiện đang ở với cha chúng tôi trong xứ Ca-na-an.’
33Ông quan xứ đó bảo chúng con, ‘Đây là cách chứng tỏ các anh là người lương thiện: Để một người trong các anh lại đây, còn các anh mang thóc về cứu đói cho gia đình các anh,
34rồi mang đứa em út xuống đây thì ta mới tin rằng các anh là người lương thiện, không phải do thám. Sau đó ta sẽ trả người các anh đã để lại làm con tin, rồi các anh sẽ được tự do đi lại trong xứ ta.’”
35Khi họ đổ bao ra thì ai nấy đều thấy tiền của mình nằm trong bao. Thấy vậy, họ và người cha đều vô cùng sợ hãi.
36Gia-cốp, cha họ bảo, “Tụi bây cướp mất các con tao. Giô-xép mất tích rồi, Xi-mê-ôn cũng đi luôn, rồi bây giờ bay còn lăm le bắt Bên-gia-min đi nữa à! Mọi chuyện đều trái ý tao cả.”
37Ru-bên liền thưa với cha rằng, “Cha ơi, nếu con không mang Bên-gia-min về thì cha cứ việc giết hai đứa con trai của con đi. Cha hãy giao em cho con, con sẽ mang nó về bình yên cho cha.”
38Nhưng Gia-cốp nhất quyết, “Tao không cho Bên-gia-min đi với tụi bay đâu. Anh nó chết rồi, bây giờ chỉ còn có một mình nó thôi. Lỡ có chuyện gì xảy ra cho nó trong khi đi xuống Ai-cập thì tao chỉ có nước rầu rĩ cho đến ngày chết⚓.”
42
Yauxej cov tijlaug mus yuav mov noj hauv Iyi tebchaws
1Thaum Yakhauj paub tias hauv Iyi tebchaws muaj mog thiab qeb, nws thiaj hais rau nws cov tub tias, “Ua cas nej nyob sib zooj li kod?”
2Nws thiaj hais tias, “Kuv hnov xov tias hauv Iyi tebchaws muaj mog thiab qeb. Cia li mus yuav mog thiab qeb qhov ntawd los rau peb kom peb thiaj li muaj txojsia nyob tsis tuag tshaib.”
3Yauxej kaum tus tijlaug thiaj li mus yuav mov noj hauv Iyi tebchaws.
4Tiamsis Yakhauj tsis tso Yauxej tus kwv Npeeyamee nrog cov tijlaug mus, nws ntshai tsam ces muaj xwm li cas rau Npeeyamee.
5Ua li no Yixayee cov tub thiaj li nrog luag tej ua ke mus yuav mog thiab qeb vim kev tshaib nqhis muaj thoob plaws Khana‑as tebchaws.
6Yauxej yog tus thawj uas kav lub tebchaws. Nws yog tus uas muag qoob loo rau tej pejxeem sawvdaws. Yauxej cov tijlaug kuj tuaj pe nws khwb ti nkaus av.
7Thaum Yauxej pom nws cov tijlaug nws kuj paub lawv tiamsis nws ua txuj tsis paub, mas hais nyaum nyaum rau lawv tias, “Nej tuaj qhovtwg tuaj?” Lawv teb tias, “Peb tuaj hauv Khana‑as tebchaws tuaj, yog peb tuaj yuav mov noj.”
8Yauxej yeej paub cov tijlaug, tiamsis cov tijlaug tsis paub nws li lawm.
9Yauxej nco txog zaj npau suav uas nws tau ua pom lawv, nws thiaj hais rau lawv tias, “Nej yog neeg tshuaj tebchaws, nej tuaj saib peb tebchaws qaug zog qhov twg xwb.”
10Lawv teb tias, “Yawg hlob, tsis yog li ntawd. Peb uas yog koj cov tub qhe tuaj yuav mov noj xwb.
11Peb sawvdaws koom tib leej txiv, peb yog neeg ncaj ncees, peb uas yog koj cov tub qhe tsis yog tuaj tshuaj tebchaws.”
12Yauxej hais rau lawv tias, “Tsis tseeb, yeej yog nej tuaj saib lub tebchaws qaug zog qhov twg xwb.”
13Lawv teb nws tias, “Peb uas yog koj cov tub qhe muaj kaum ob leeg kwvtij, koom tib leej txiv uas tseem nyob hauv Khana‑as tebchaws. Hnub no tus kwv ntxawg tseem nrog txiv nyob, hos muaj ib tug kwv tsis nyob lawm.”
14Yauxej hais rau lawv tias, “Qhov uas kuv hais tias nej tuaj tshuaj tebchaws ntawd muaj tseeb tiag.
15Kuv yuav sim nej li no. Muaj Falau uas muaj txojsia nyob pom, nej yuav tawm tsis tau ntawm qhov chaw no mus li, mus txog thaum nej tus kwv ntxawg tuaj txog ntawm no tso.
16Cia nej tso ib tug mus coj tus kwv ntxawg tuaj, tiamsis nej cov yuav nyob hauv tsev lojfaj xwv thiaj tshuaj tau nej tej lus saib nej hais tseeb los cuav. Yog tsis ua li ntawd, mas muaj Falau uas muaj txojsia nyob pom, nej yeej yog neeg tshuaj tebchaws xwb.”
17Yauxej txawm muab cov tijlaug kaw rau hauv lojfaj tau peb hnub.
18Hnub peb Yauxej hais rau lawv tias, “Ua li no mas nej thiaj dim txojsia, vim kuv paub ntshai Vajtswv.
19Yog tias nej yog neeg ncaj ncees tiag, mas cia nej ib tug nyob raug kaw rau hauv tsev lojfaj, es dua lwm tus cia li mus, es thauj mog thiab qeb mus rau nej tsev neeg uas tabtom tshaib plab tau noj,
20thiab coj nej tus kwv ntxawg tuaj cuag kuv. Yog ua li no kuv thiaj paub tias nej hais tseeb tiag, mas nej thiaj tsis tuag.” Lawv kuj ua li ntawd.
21Cov tijlaug sib yws hais tias, “Qhov tseeb peb tau ua txhaum rau peb tus kwv. Thaum peb pom nws raug txom nyem nyuaj siab nws thov thov peb los peb tsis mloog nws. Vim li no txojkev txom nyem no thiaj li poob rov los raug peb ntag lauj.”
22Lunpee hais rau lawv tias, “Kuv twb hais kom nej tsis txhob ua txhaum rau tus metub ntawd los tsis yog? Tiamsis nej tsis mloog kuv hais li. Yog li no peb thiaj tau ris nws cov ntshav lawm.”
23Lawv tsis paub tias Yauxej nkag siab lawv tej lus, rau qhov thaum lawv hais lus muaj ib tug txhais rau Yauxej.
24Yauxej txawm tawm mus quaj quaj, li rov los nrog lawv hais lus. Nws coj Xime‑oo mus khi kiag tab meeg ntawm lawv xubntiag.
25Yauxej hais kom ntim mog thiab qeb puv nkaus lawv tej seev thiab muab txhua tus tej nyiaj rov qab ntsaws rau hauv txhua tus lub seev, thiab ntim zaub mov rau lawv noj taug kev. Cov qhev kuj ua li ntawd.
Cov tijlaug rov mus Khana‑as
26Cov tijlaug txawm nog nra tsaws rau nees luav thiab tawm mus.
27Thaum lawv mus txog chaw so, muaj ib tug qheb nws lub ncauj seev yuav muab qeb rau nws li nees luav noj, ua ciav pom nws cov nyiaj nyob hauv lub ncauj seev.
28Nws thiaj hais rau nws cov kwvtij tias, “Nej saib kuv cov nyiaj luag muab thim rov rau kuv lawm, nyob ntawm ncauj seev.” Cov kwvtij poob siab nthav, lawv sib nug ntshai tshee hnyo hais tias, “Vajtswv ua dabtsi li no rau peb?”
29Thaum lawv los cuag lawv txiv Yakhauj hauv Khana‑as tebchaws lawm, lawv piav txhua yam uas muaj tshwm los ntawd rau leej txiv mloog hais tias,
30“Tus yawg uas ua tus thawj kav lub tebchaws ntawd hais nyaum kawg rau peb, thiab hais tias peb yog neeg tshuaj tebchaws xwb.
31Tiamsis peb hais rau nws tias, ‘Peb yog neeg ncaj ncees, peb tsis yog tuaj tshuaj tebchaws.
32Peb muaj kaum ob leeg kwvtij koom tib leej txiv, tiamsis ib tug tsis nyob lawm thiab tus kwv ntxawg tseem nrog peb txiv nyob hauv Khana‑as tebchaws.’
33Tus yawg uas kav lub tebchaws ntawd hais rau peb tias, ‘Ua li no kuv thiaj paub tias nej yog neeg ncaj ncees. Nej cia li tso ib tug kwvtij nrog kuv nyob es dua lwm tus cia li thauj mog thiab qeb mus rau nej tsev neeg uas tabtom tshaib plab tau noj, es cia li mus.
34Cia li coj nej tus kwv ntxawg tuaj cuag kuv, kuv thiaj paub tseeb tias nej yog neeg ncaj ncees tsis yog neeg tshuaj tebchaws, mas kuv mam li muab tus kwvtij no tso dim rau nej, thiab nej yuav tau ua lag ua luam hauv lub tebchaws no.’ ”
35Thaum lawv sawvdaws nchuav lawv tej seev, txhua tus kuj pom nyias hnab nyiaj nyob hauv nyias lub seev. Thaum lawv thiab leej txiv pom tej hnab nyiaj ntawd, lawv kuj poob siab nthav.
36Yakhauj uas yog lawv leej txiv hais rau lawv tias, “Nej ua rau kuv ncaim kuv tej menyuam. Yauxej kuj tsis nyob lawm, Xime‑oo kuj tsis nyob lawm, mas nimno tseem yuav coj Npeeyamee mus thiab. Kuv raug tej xwm txheej no huvsi lawm lauj!”
37Lunpee thiaj hais rau leej txiv tias, “Yog kuv tsis coj Npeeyamee rov los rau koj, koj cia li muab kuv ob tug tub tua pov tseg. Koj cia li muab Npeeyamee rau hauv kuv txhais tes, kuv yuav coj nws rov los rau koj kom tau.”
38Yakhauj hais tias, “Kuv tus tub yuav tsis nrog koj mus nram Iyi tebchaws, rau qhov nws tus tijlaug kuj tuag lawm, tsuas yog tshuav Npeeyamee tib leeg xwb. Yog nws raug xwm li cas rau thaum nws nrog nej taug kev mus, nej yuav ua rau kuv tus dawb hau no mus ua lwj siab kawg li rau hauv tub tuag teb.”