48

Chúc phước cho Ma-na-xe và Ép-ra-im

¹Sau đó ít lâu Giô-xép nghe tin cha mình mang bệnh nặng nên ông mang Ma-na-xe và Ép-ra-im, hai con trai mình đi thăm Gia-cốp. ²Khi Giô-xép đến có người báo cho Gia-cốp hay rằng, “Giô-xép, con ông đang đến thăm ông.” Lúc đó Gia-cốp yếu lắm rồi nên phải cố hết sức mới ngồi dậy trên giường được.
³Gia-cốp bảo Giô-xép, “Thượng Đế Toàn Năng đã hiện ra cùng cha tại Lu-xơ trong đất Ca-na-an và chúc phước cho cha. ⁴Ngài bảo cha, ‘Ta sẽ ban cho con thật đông con. Ta sẽ lập con làm cha của nhiều dân tộc. Ta sẽ cho dòng dõi con đất nầy đời đời.’ ⁵Hai con trai của con sinh ra trong xứ Ai-cập trước khi cha xuống đây sẽ được xem như con của cha. Ép-ra-im và Ma-na-xe sẽ là con của cha như Ru-bên và Xi-mê-ôn vậy. ⁶Nhưng nếu con có con nào khác thì chúng nó sẽ là con của con. Đất của chúng nó sẽ là một phần đất cấp cho Ép-ra-im và Ma-na-xe. ⁷Khi cha từ miền tây bắc Mê-sô-bô-ta-mi trở về thì Ra-chên qua đời trong xứ Ca-na-an trong khi chúng ta đang đi về Ếp-rát. Cha rất buồn khổ và cha mai táng mẹ con ở đó.” (Ếp-rát bây giờ là Bết-lê-hem.)
⁸Khi Ít-ra-en thấy mấy đứa con trai Giô-xép thì hỏi, “Mấy đứa nầy là ai vậy?”
⁹Giô-xép trả lời, “Đây là các con mà Thượng Đế đã ban cho con trong xứ Ai-cập.” Ít-ra-en bảo, “Mang chúng nó đến gần cha để cha chúc phước cho chúng nó.”
¹⁰Lúc đó mắt Ít-ra-en kém lắm vì đã cao tuổi. Giô-xép đem các con lại gần ông. Ít-ra-en ôm hôn chúng nó. ¹¹Ông bảo Giô-xép, “Cha tưởng sẽ chẳng bao giờ được gặp mặt con lại, mà bây giờ Thượng Đế đã cho cha thấy mặt con và các con của con.”
¹²Rồi Giô-xép đỡ các con mình ra khỏi lòng Ít-ra-en và cúi xuống đất lạy. ¹³Ông để Ép-ra-im bên phải mình và Ma-na-xe bên trái. (Ép-ra-im ở gần tay trái và Ma-na-xe gần tay phải của Ít-ra-en.) Giô-xép đưa hai đứa con lại gần Ít-ra-en. ¹⁴Nhưng Ít-ra-en lại tréo tay và đặt tay phải lên đầu Ép-ra-im là em và đặt tay trái lên đầu Ma-na-xe là con trưởng nam. ¹⁵Ít-ra-en chúc phước cho Giô-xép như sau,
“Các tổ tiên cha là Áp-ra-ham và Y-sác đã phục vụ Thượng Đế chúng ta.
Ngài như người chăn đã dẫn dắt cha suốt đời.
¹⁶Ngài như thiên sứ đã giải thoát cha khỏi mọi cảnh khốn khó.
Nay cha cầu xin Ngài ban phước cho hai đứa nầy.
Nguyện danh cha được biết đến qua chúng nó,
và nguyện danh của các tổ tiên chúng ta là Áp-ra-ham và Y-sác
cũng được biết đến qua chúng nó.
Nguyện chúng nó có đông con cái.”
¹⁷Khi Giô-xép thấy cha mình đặt tay phải lên đầu Ép-ra-im thì không chịu. Ông liền dời tay cha mình từ đầu Ép-ra-im qua đầu Ma-na-xe. ¹⁸Giô-xép bảo với cha, “Cha lộn rồi. Ma-na-xe là con đầu lòng. Xin cha đặt tay trên đầu nó mới đúng.”
¹⁹Nhưng cha ông không chịu và bảo, “Cha biết, con ơi, cha biết mà. Ma-na-xe sẽ trở nên lớn mạnh và có đông con cái nhưng em nó sẽ lớn mạnh hơn nó nữa. Con cháu nó sẽ đông đến nỗi thành một dân tộc được.”
²⁰Hôm ấy Ít-ra-en chúc phước cho chúng nó và bảo,
“Khi Ít-ra-en nhận được phước lành thì người ta sẽ nói:
‘Nguyện CHÚA làm cho con như Ép-ra-im và Ma-na-xe.’”
Đó là lý do tại sao ông đặt Ép-ra-im trên Ma-na-xe.
²¹Rồi Ít-ra-en nói cùng Giô-xép, “Con hãy nhìn cha đây. Cha sắp qua đời rồi nhưng Thượng Đế sẽ ở với con và đưa con về nơi quê hương của tổ tiên con. ²²Ta đã cho con điều mà cha không cho các anh con tức là đất Sê-chem mà cha đã dùng gươm và cung tên mà chiếm lấy từ dân A-mô-rít.”

48

Ma-na-se Và Ép-ra-im

¹Sau các việc này có người báo tin cho Giô-sép: “Thân phụ ông lâm bịnh.” Giô-sép đem hai con trai là Ma-na-se và Ép-ra-im theo mình. ²Khi Gia-cốp nghe báo cáo: “Giô-sép, con trai cụ đến thăm cụ.” Gia-cốp thu toàn lực và ngồi dậy trên giường.
³Gia-cốp bảo Giô-sép: “Đức Chúa Trời toàn năng đã hiện ra gặp cha tại Lu-xơ trong xứ Ca-na-an và tại đó Ngài ban phước cho ta ⁴và bảo: ‘Ta sẽ làm cho con sinh sôi nẩy nở và gia tăng rất nhiều. Ta sẽ khiến con trở thành một cộng đồng của nhiều dân tộc, và ta sẽ ban cho dòng dõi con xứ này làm sản nghiệp đời đời.’
⁵Bây giờ hai đứa con trai con sinh ra tại Ai-cập trước khi cha đến cũng được kể là thuộc về cha; Ép-ra-im và Ma-na-se sẽ thuộc về cha như Ru-bên và Si-mê-ôn. ⁶Những con cái con sinh về sau hai đứa ấy sẽ thuộc về con; chúng sẽ hưởng cơ nghiệp trong đất dưới danh nghĩa của anh em chúng. ⁷Khi cha ở Pha-đan quay về, Ra-chên đã qua đời dọc đường gần Ê-phơ-rát; cha chôn mẹ con bên đường đi Ê-phơ-rát (tức là Bết-lê-hem).”
⁸Khi Y-sơ-ra-ên thấy các con trai của Giô-sép liền hỏi: “Ai đây?”
⁹Giô-sép thưa: “Đó là những đứa con Đức Chúa Trời ban cho con tại đây.” Y-sơ-ra-ên bảo: “Con hãy đem chúng đến với cha để cha chúc phước cho chúng.”
¹⁰Cặp mắt Y-sơ-ra-ên đã làng vì tuổi cao không thấy rõ được. Giô-sép đưa hai con đến gần cha. Cha hôn và ôm chúng.
¹¹Y-sơ-ra-ên bảo Giô-sép: “Cha chẳng bao giờ tưởng sẽ gặp mặt con lần nữa mà bây giờ Đức Chúa Trời lại cho cha thấy con cái con.”
¹²Giô-sép đỡ hai con ra khỏi đầu gối của cha mình rồi sấp mặt xuống đất. ¹³Giô-sép đưa hai con đến sát cha mình. Tay hữu Giô-sép dẫn Ép-ra-im qua phía tả của cha, và tay tả dẫn Ma-na-se qua phía hữu. ¹⁴Y-sơ-ra-ên đưa tay mặt ra đặt trên đầu Ép-ra-im là đứa em còn bàn tay trái lại đưa tréo qua đặt lên đầu Ma-na-se, dù Ma-na-se là con trưởng.
¹⁵Y-sơ-ra-ên chúc phước cho Giô-sép:
“Cầu xin Đức Chúa Trời của tổ phụ tôi là
Áp-ra-ham và Y-sác,
Đức Chúa Trời là Đấng chăn giữ tôi
Suốt đời cho đến ngày nay,
¹⁶Thiên sứ đã giải cứu tôi khỏi mọi tai họa,
Hãy ban phước cho hai đứa con trai này.
Cầu cho chúng được gọi bằng tên tôi
Và tên của tổ phụ tôi là Áp-ra-ham và Y-sác;
Cầu cho chúng sinh sôi nẩy nở rất nhiều trên mặt đất.”
¹⁷Khi Giô-sép thấy cha mình đặt tay hữu trên đầu Ép-ra-im thì không bằng lòng nên nắm bàn tay cha đang để trên đầu Ép-ra-im mà chuyển qua đầu Ma-na-se. ¹⁸Giô-sép thưa với cha: “Thưa cha, không; đứa này mới là con trưởng, xin cha đặt tay hữu trên đầu nó.”
¹⁹Nhưng cha người không chịu mà nói: “Cha biết, con ơi, nó cũng sẽ trở nên một dân và nó cũng trở thành vĩ đại. Tuy nhiên em nó sẽ vĩ đại hơn nó và dòng dõi của em nó sẽ trở nên một nhóm dân tộc.” ²⁰Hôm ấy Gia-cốp chúc phước cho chúng rằng:
“Dân Y-sơ-ra-ên sẽ nhân danh các cháu mà chúc phước lành:
Cầu xin Đức Chúa Trời làm cho ngươi như Ép-ra-im và Ma-na-se.”
Như thế Gia-cốp đặt Ép-ra-im trước Ma-na-se.
²¹Y-sơ-ra-ên lại bảo Giô-sép: “Cha gần qua đời nhưng Đức Chúa Trời sẽ ở với các con và đem các con trở về xứ của tổ phụ các con. ²²Riêng phần con, ta cho con dãy đất mà ta đã dùng cung kiếm đoạt lấy của dân A-mô-rít vì con trổi hơn các anh em con.”