1Thaum Vajntxwv Daviv laus heev lawm, txawm yog muab pam rau nws vov tuab npaum li cas los yeej tsis sov nws li. 2Yog li ntawd, Daviv cov nomtswv thiaj hais rau Daviv hais tias, “Vajntxwv, thov koj tso lus rau peb mus nrhiav ib tug ntxhais nkaujxwb los nrog koj nyob tu koj thiab pw hauv koj xubntiag kom sov koj.” 3Lawv thiaj mus xyuas tej hluas nkauj uas zoo nkauj tshaj plaws hauv tebchaws Yixalayees, lawv pom ib tug hluas nkauj nyob hauv Sunees. Nws npe hu ua Anpisas thiab yog ib tug uas zoo nkauj heev, lawv txawm coj nws los rau vajntxwv. 4Txawm yog Anpisas zoo nkauj heev thiab nws zov rawv tu vajntxwv xwb los vajntxwv yeej tsis nrog nws pw ua niam txiv li lawm.
Adauniyas Xav Ua Vajntxwv
5-6Thaum Axaloos tuag lawm, Daviv cov tub uas tseem ua neej nyob, Adauniyas yog tus tub hlob. Nws niam yog Hankis. Adauniyas yog ib tug uas zoo nraug heev, Daviv yeej tsis tau cem nws ib los lossis nug nws hais tias, “Vim li cas koj ua li ko?” Adauniyas xav ua vajntxwv. Nws npaj tau ib co tsheb nees, ib co nees thiab tsib caug leej txivneej nrog nws nyob ua ke. 7Nws mus sablaj rau Yau-am (tus uas nws niam hu ua Xeluyas) thiab sablaj rau Anpiyathas uas yog tus povthawj, mas nkawd pom zoo pab nws ntag. 8Tiamsis tus povthawj Xadaus, Npenayas uas yog Yehauyadas tus tub, Nathas uas yog tus cev Vajtswv lus, Sime-is, Le-is thiab cov tubrog uas zov Daviv tsis kam tuaj Adauniyas tog. 9Muaj ib hnub Adauniyas mus tua yaj, tua nyuj, thiab tua tej menyuam nyuj uas rog rog fij rau saum lub Pobzeb Nab, ze rau ntawm lub qhovdej Elaunkees. Nws caw Vajntxwv Daviv cov tub ibtxhia thiab vajntxwv cov nomtswv uas nyob hauv lub xeev Yudas tuaj nrog nws koom rooj mov ntawd, 10tiamsis nws tsis caw nws tus kwv nrab Xalumoos lossis Nathas uas yog tus cev Vajtswv lus lossis Npenayas lossis cov tubrog uas zov vajntxwv ib tug li.
Tsa Xalumoos Ua Vajntxwv
11Nathas mus cuag Npasenpas uas yog Xalumoos niam, thiab nug hais tias, “Koj tsis hnov hais tias Hankis tus tub Adauniyas, nws twb tsa nws ua vajntxwv lawm los? Thiab Vajntxwv Daviv yeej tsis paub dabtsi txog zaj no li. 12Yog koj xav tseg koj thiab koj tus tub Xalumoos txojsia, mas kuv yuav pab koj tuav tswvyim, 13koj cia li mus cuag Vajntxwv Daviv tamsim no thiab nug hais tias, ‘Vajntxwv, koj twb yog tus coglus tseg ruaj khov rau kuv lawm hais tias, koj yuav cia kuv tus tub Xalumoos ua vajntxwv hloov koj chaw no ne? Yog li cas nimno Adauniyas twb ua vajntxwv lawm?’ ” 14Nathas hais ntxiv hais tias, “Ces thaum koj tseem tabtom nrog Vajntxwv Daviv sib tham, kuv yuav lawv koj qab tuaj thiab pab ua timkhawv rau koj txog zaj no.” 15Yog li ntawd, Npasenpas thiaj mus cuag vajntxwv rau hauv nws lub txaj. Vajntxwv laus heev lawm, mas Anpisas uas yog tus hluas nkauj nyob hauv Sunees tuaj nyob rawv hauv tu vajntxwv. 16Npasenpas mus txhos caug ntua nyo hau ntshis hawm vajntxwv, vajntxwv nug hais tias, “Koj xav tau dabtsi?” 17Npasenpas teb hais tias, “Vajntxwv, koj twb tuav tus TSWV uas yog koj tus Vajtswv lub npe coglus ruaj khov tseg rau kuv lawm hais tias, koj yuav cia kuv tus tub Xalumoos ua vajntxwv hloov koj chaw tom qab koj. 18Tiamsis nimno Adauniyas twb sawv ua vajntxwv lawm, thiab koj twb tsis paub txog zaj no hlo li. 19Nws muab ntau tus nyuj, ntau tus yaj thiab tej menyuam nyuj uas rog rog tua hlawv ua khoom fij thiab nws caw koj cov tub ibtxhia, tus povthawj Anpiyathas, thiab Yau-am uas yog koj tus thawj tubrog mus koom nws rooj mov ntawd, tiamsis nws tsis caw koj tus tub Xalumoos li. 20Vajntxwv, tagnrho tsoom pejxeem Yixalayees puavleej tos ntsoov koj, saib koj yuav qhia lawv hais tias koj tsa leej twg los ua vajntxwv hloov koj chaw. 21Yog koj tsis mob siab rau zaj no, ntshai thaum dua koj lawm, luag yuav ntxeev siab ua phem rau kuv tus tub Xalumoos thiab kuv.” 22Thaum Npasenpas tseem tabtom hais tej lus no, Nathas txawm tuaj txog ntua hauv loog. 23Ces muaj neeg mus hais rau vajntxwv hais tias, Nathas uas yog tus cev Vajtswv lus tuaj cuag koj, Nathas txawm mus rau hauv thiab txhos caug ntua ntawm vajntxwv xubntiag. 24Ces Nathas hais tias, “Vajntxwv, koj puas tau hais kom tsa Adauniyas ua vajntxwv hloov koj? 25Hnub no nws twb mus muab ntau tus nyuj, ntau tus yaj thiab tej menyuam nyuj uas rog rog tua hlawv ua khoom fij. Nws caw tagnrho koj cov tub, Yau-am uas yog koj tus thawj tubrog, thiab tus povthawj Anpiyathas, tamsim no lawv tabtom nrog nws noj haus thiab qw ntshoo nrooj hais tias, ‘Thov kom Vajntxwv Adauniyas muaj sia nyob txhiab niaj mus pua xyoo!’ 26Tiamsis nws tsis caw kuv lossis tus povthawj Xadaus lossis Npenayas lossis Xalumoos li. 27Vajntxwv, koj twb tso cai rau lawv ua tej no, ua cas koj tsis qhia rau koj tej nomtswv paub hais tias tus twg yog tus los ua vajntxwv hloov koj chaw?” 28Vajntxwv Daviv teb hais tias, “Cia li mus hu Npasenpas rov los hauv no.” 29Vajntxwv hais rau Npasenpas hais tias, “Kuv coglus rau koj ntawm tus TSWV uas muaj sia nyob thiab yog tus uas cawm kuv dim ntawm kuv tej kev txomnyem, 30mas hnub no kuv yuav tsa koj tus tub Xalumoos ua vajntxwv hloov kuv chaw raws li tej lus uas kuv tuav tus TSWV uas yog cov Yixalayees tus Vajtswv lub npe coglus tseg rau koj lawm.” 31Npasenpas nyo hau ntshis hawm thiab hais tias, “Thov kom vajntxwv uas yog kuv tus tswv muaj txojsia nyob mus ibtxhis tsis kawg lauj!” 32Vajntxwv Daviv tso neeg mus hu Xadaus, Nathas thiab Npenayas kom tuaj cuag nws. Thaum lawv tuaj txog hauv lub loog lawm, 33vajntxwv hais rau lawv hais tias, “Nej coj kuv cov nomtswv uas saib xyuas kuv tej haujlwm nrog nej mus thiab muab kuv tus neesluav rau kuv tus tub Xalumoos caij, thiab coj nws nqis mus lawm nram lub qhovdej Nkihoos, 34kom Xadaus thiab Nathas nkawd muab roj hliv rau saum nws taubhau tsa nws ua cov Yixalayees tus vajntxwv. Nej cia li tshuab raj tshuab xyu thiab qw hais tias, ‘Thov kom vajntxwv Xalumoos muaj sia nyob txhiab niaj mus pua xyoo!’ 35Thiab nej cia li nrog nws los, nws yuav los zaum saum kuv lub zwmtxwv hloov kuv chaw. Kuv yuav tsa nws ua tus kav tagnrho cov Yixalayees thiab cov Yudas.” 36Npenayas teb hais tias, “Kuv yuav ua kom tiav raws li koj hais ko. Thov tus TSWV uas yog koj tus Vajtswv pab kom muaj raws li ntawd. 37Tus TSWV nrog nraim vajntxwv nyob li cas thov kom nws nrog nraim Xalumoos nyob ib yam li ntawd, thiab thov kom nws kev tswjhwm tseem vammeej tshaj ntu uas koj tswjhwm.” 38Yog li ntawd, Xadaus, Nathas, Npenayas thiab cov tubrog uas zov vajntxwv thiaj li muab Xalumoos tsaws caij Vajntxwv Daviv tus neesluav thiab coj nws nqis mus rau nram lub qhovdej Nkihoos. 39Tus cevlus Xadaus muab hwj roj txiv ntoo uas nws nqa hauv tus TSWV lub Tsevntaub los hliv rau saum Xalumoos taubhau. Ces lawv txawm tshuab raj tshuab xyu, thiab tagnrho cov pejxeem sawvdaws qw ntshoo nrooj hais tias, “Thov kom Vajntxwv Xalumoos muaj sia nyob txhiab niaj mus pua xyoo lauj!” 40Ces lawv sawvdaws raws Xalumoos qab los, qw lomzem zoo siab thiab tshuab raj tshuab xyu nrov doog diaj ua av ntseeg nkaws los tsev. 41Thaum Adauniyas thiab nws cov qhua uas tseem tabtom noj mov yuav tas, lawv puavleej hnov suab raj suab xyu nrov. Adauniyas txawm nug hais tias, “Tej suab uas nrov doog diaj tom nroog tuaj yog dabtsi?” 42Thaum uas nws tseem hais lus tsis tau xaus, tus povthawj Anpiyathas tus tub Yaunathas tuaj txog ntua. Ces Adauniyas txawm hu hais tias, “Koj cia li los ntawm no, koj yeej yog neeg zoo, mas koj yuav coj tej xov zoo tuaj qhia rau kuv paub.” 43Yaunathas teb hais tias, “Tsis yog li koj hais ko. Vajntxwv Daviv twb tsa Xalumoos ua vajntxwv lawm. 44Nws tso Xadaus, Nathas, Npenayas thiab cov tubrog uas zov vajntxwv coj Xalumoos mus. Lawv muab nws tsaws caij vajntxwv tus neesluav, 45ces Xadaus thiab Nathas twb muab roj hliv rau nws taubhau tsa nws ua vajntxwv nram lub qhovdej Nkihoos lawm. Lawv sawvdaws thiaj rov los rau hauv nroog, lawv qw ntshoo nrooj zoo siab kawg, thiab tamsim no cov pejxeem tabtom qw muaj kev lomzem heev. Mas yog cov suab uas puagta koj hnov ntawd ntag. 46Nimno Xalumoos twb ua vajntxwv lawm. 47Tsis yog li ntawd xwb, cov nomtswv puavleej mus hawm Vajntxwv Daviv thiab hais rau nws hais tias, ‘Thov koj tus Vajtswv ua rau Xalumoos lub npe nyob muaj koob muaj meej tshaj koj, thiab thov kom Xalumoos kev tswjhwm vammeej tshaj ntu uas koj tswjhwm.’ Ces Vajntxwv Daviv txawm nyo ntshis rau saum nws lub txaj pehawm 48thiab thov hais tias, ‘Peb cia li ua tus TSWV uas yog cov Yixalayees tus Vajtswv tsaug, hnub no nws pub kuv cajces ib tug los ua vajntxwv hloov kuv chaw, thiab tseem cia kuv muaj sia nyob tau pom kiag ntag!’ ” 49Ces Adauniyas cov qhua ntshai heev, lawv txawm cia li sawv khiav nyias mus nyias tsev tas lawm. 50Adauniyas ntshai Xalumoos heev, nws thiaj khiav mus rau tom tus TSWV lub Tsevntaub thiab tuav ob tug kub saum lub thaj. 51Muaj neeg mus hais rau Xalumoos hais tias Adauniyas ntshai koj kawg li, nws tabtom mus tuav ob tug kub saum lub thaj thiab hais tias, “Hnub no thov kom Vajntxwv Xalumoos coglus rau kuv hais tias nws yuav tsis tua nws tus tubtxib povtseg.” 52Xalumoos teb hais tias, “Yog nws ua neeg ncaj ncees, txawm yog nws ib txoj nyuag plaubhau los yeej yuav tsis tu li; tiamsis yog nws ua neeg ntxeev siab rau kuv, ces nws yeej yuav raug tua tuag xwb.” 53Vajntxwv Xalumoos tso neeg mus coj Adauniyas nqis saum lub thaj los. Adauniyas thiaj los cuag vajntxwv thiab nyo ntshis hawm nws, thiab vajntxwv hais rau nws hais tias, “Koj cia li mus tsev.”
1
A-đô-ni-gia tự tôn làm vua
1Vua Đa-vít đã già; mặc dù người ta mặc cho nhiều áo, vua vẫn không thấy ấm. 2Các tôi tớ vua đề nghị: "Xin bệ hạ cho đi tìm một trinh nữ để hầu hạ, săn sóc bệ hạ; cô ấy sẽ nằm trong lòng bệ hạ làm cho vua ấm." 3,4Vậy người ta tìm khắp nước và thấy A-bi-sác ở Su-nem là một trinh nữ trẻ đẹp, nên đem cô về cho vua. Cô săn sóc, hầu hạ vua; ngoài ra vua không có gì với cô cả. 5Lúc ấy hoàng tử A-đô-ni-gia, (con Đa-vít và bà Hà-ghi) tuyên bố: "Ta sẽ làm vua" rồi sắm xe ngựa và tuyển năm mươi người chạy trước mở đường. 6Vua cha cũng chẳng trách cứ hoặc hỏi xem con mình muốn làm gì. A-đô-ni-gia là em kế Áp-sa-lôm nên cũng rất đẹp trai. 7Ông thuyết phục tướng Giô-áp và thầy tế lễ A-bia-tha - họ bằng lòng theo giúp ông. 8Nhưng thầy tế lễ Xa-đốc, Bê-na-gia (con Giê-hô-gia-đa), tiên tri Na-than, Si-mê-i, Rê-i và các dũng tướng của Đa-vít không theo A-đô-ni-gia. 9A-đô-ni-gia đi Ên-rô-ghên dâng cừu, bò và thú vật béo tốt trên hòn đá Xô-hê-lết làm tế lễ rồi mời các anh em mình, tức là các hoàng tử và những quan Giu-đa trong triều đình đến dự. 10Tuy nhiên ông không mời tiên tri Na-than, Bê-na-gia, các dũng tướng và hoàng tử Sa-lô-môn. 11Na-than đến nói với Bát-sê-ba, mẹ Sa-lô-môn: Bà có nghe việc A-đô-ni-gia con bà Hà-ghi lên làm vua trong khi vua cha không biết gì cả không? 12Bây giờ tôi xin hiến kế để cứu mạng bà và mạng Sa-lô-môn con bà. 13Bà đi ngay vào cung tâu với vua Đa-vít như sau: "Có phải bệ hạ đã thề với tôi rằng: 'Sa-lô-môn con sẽ nối ngôi ta' hay không? Thế sao bây giờ A-đô-ni-gia làm vua? 14Trong khi bà đang nói, tôi sẽ vào xác nhận với vua những lời bà nói là đúng." 15Bát-sê-ba vào phòng vua nằm, vì lúc ấy Đa-vít già yếu lắm. Có A-bi-sác (người Su-nem) đang ở đấy săn sóc vua. 16Bát-sê-ba cúi mình lạy vua. Vua hỏi: "Bà muốn gì?" 17Bà thưa: "Bệ hạ, vua có thề trước Chúa Hằng Hữu với tôi rằng Sa-lô-môn con tôi sẽ nối ngôi vua. 18Nhưng bây giờ A-đô-ni-gia lên làm vua trong khi chúa tôi chẳng biết gì cả. 19A-đô-ni-gia có tổ chức tế lễ, dâng bò, thú béo và cừu vô số, đồng thời mời các hoàng tử, thầy tế lễ A-bia-tha và tổng tư lệnh Giô-áp đến dự, nhưng không mời Sa-lô-môn. 20Bây giờ, trăm họ đang ngóng trông, xem bệ hạ chỉ định ai lên ngôi kế vị. 21Còn nếu cứ để thế này, đến ngày bệ hạ an giấc với tổ tiên, tôi và con tôi là Sa-lô-môn sẽ bị coi là phạm nhân." 22,23Khi bà đang nói, có người trình: "Tiên tri Na-than đến." Na-than vào, phủ phục cúi chào cung kính nói: 24“Muôn tâu, có phải bệ hạ đã truyền ngôi cho A-đô-ni-gia không? 25Vì hôm nay ông ấy đã làm lễ đăng quang và dâng tế những thú vật béo tốt, cùng mời các hoàng tử, tổng tư lệnh quân đội và thầy tế lễ A-bia-tha đến dự. Hiện nay họ đang cùng nhau ăn uống với A-đô-ni-gia, và tung hô: 'Vua A-đô-ni-gia vạn tuế.' 26Tuy nhiên tôi cũng như thầy tế lễ Xa-đốc, Bê-na-gia (con Giê-hô-gia-đa) và Sa-lô-môn đều không được mời. 27Có phải bệ hạ chủ trương việc này không? Vì không thấy bệ hạ cho chúng tôi biết ai là người kế vị cả.
Đa-vít chọn Sa-lô-môn làm vua
28Vua Đa-vít bảo: "Gọi Bát-sê-ba cho ta." Bà trở vào đứng trước mặt vua. 29Vua thề: "Trước Chúa Hằng Hữu, Đấng đã cứu ta khỏi mọi điều nguy hiểm, 30ta xác nhận có thề với bà, nhân danh Thượng Đế Hằng Hữu của Y-sơ-ra-ên rằng: 'Sa-lô-môn con bà sẽ kế vị ta, ngồi trên ngôi thay ta,' và hôm nay ta thực hiện điều ấy." 31Bát-sê-ba phủ phục, cúi mặt sát đất và tung hô: "Đức vua Đa-vít vạn tuế." 32Vua truyền: "Gọi thầy tế lễ Xa-đốc, tiên tri Na-than và Bê-na-gia (con Giê-hô-gia-đa) vào đây." Khi họ vào 33vua ra lệnh: "Các ông dẫn Sa-lô-môn và các bầy tôi ta xuống Ghi-hôn. Sa-lô-môn sẽ cưỡi con la của ta mà đi. 34Tại đấy, thầy tế lễ Xa-đốc và tiên tri Na-than sẽ xức dầu cho Sa-lô-môn làm vua Y-sơ-ra-ên; rồi thổi kèn tung hô: 35“Vua Sa-lô-môn vạn tuế.' Xong rồi các ông sẽ theo Sa-lô-môn về đây. Sa-lô-môn sẽ lên ngồi trên ngai ta, vì được ta chỉ định làm vua Y-sơ-ra-ên và Giu-đa." 36Bê-na-gia (con Giê-hô-gia-đa) đáp lời vua: "A-men! Xin Thượng Đế Hằng Hữu của bệ hạ chuẩn chấp y cho. 37Cầu Chúa Hằng Hữu ở với Sa-lô-môn như đã ở với bệ hạ. Xin Ngài làm cho ngôi nước của Sa-lô-môn lớn hơn cả ngôi nước của vua Đa-vít chúa tôi." 38Vậy thầy tế lễ Xa-đốc, tiên tri Na-than, Bê-na-gia, những người Kê-rết và Phê-lết nâng Sa-lô-môn lên lưng con la của vua Đa-vít rước xuống Ghi-hôn. 39Tại đấy, Xa-đốc cầm cái sừng đựng dầu lấy từ Đền tạm, xức cho Sa-lô-môn. Họ thổi kèn và mọi người tung hô: "Vua Sa-lô-môn vạn tuế!" 40Sau đó mọi người theo Sa-lô-môn trở về. Họ thổi sáo, hân hoan reo hò vang dậy cả đất. 41A-đô-ni-gia và đoàn tân khách nghe tiếng hò reo khi vừa dự tiệc xong. Tướng Giô-áp nghe tiếng kèn liền hỏi: "Trong thành có gì xảy ra ồn ào như thế?" 42Vừa lúc đó Giô-na-than (con thầy tế lễ A-bia-tha) đến. A-đô-ni-gia liền bảo: "Vào đây! Anh là một dũng sĩ chắc đem tin tốt lành." 43Giô-na-than nói: "Vua Đa-vít đã truyền ngôi cho Sa-lô-môn. 44Chính vua đã bảo thầy tế lễ Xa-đốc, tiên tri Na-than, Bê-na-gia, người Kê-rết và Phê-lết đỡ Sa-lô-môn lên cưỡi con la của vua. 45Thầy tế lễ Xa-đốc và tiên tri Na-than đã xức dầu cho Sa-lô-môn làm vua tại Ghi-hôn. Rồi họ trở về liên hoan, làm náo động cả thành. Đó là tiếng vang quý vị đã nghe. 46Sa-lô-môn lên ngồi trên ngai, 47còn các quần thần của vua đều đến mừng vua Đa-vít rằng: 'Xin Thượng Đế làm cho Sa-lô-môn nổi danh hơn cả bệ hạ, cho ngôi nước người lớn hơn ngôi nước vua.' Vua vẫn ở trên giường đáp lễ: 48“Ngợi khen Thượng-Đế Hằng Hữu của Y-sơ-ra-ên, vì ngày nay Ngài cho có một người ngồi trên ngai tôi trong khi tôi còn đây để được thấy tận mắt."' 49Các tân khách đều sợ hãi, bỏ chạy. 50A-đô-ni-gia vì sợ Sa-lô-môn giết nên chạy vào nắm lấy sừng bàn thờ. 51Sa-lô-môn nhận được báo cáo: A-đô-ni-gia vì sợ vua Sa-lô-môn nên đã chạy đến nắm sừng bàn thờ, và xin vua thề sẽ không xử tử. 52Sa-lô-môn nói: "Nếu anh ấy chứng tỏ là một người xứng đáng thì một sợi tóc cũng không mất; nhưng nếu làm điều xằng bậy, sẽ bị xử tử." 53Vua Sa-lô-môn sai người đem A-đô-ni-gia ra khỏi bàn thờ. Ông đến cúi lạy Sa-lô-môn. Vua bảo: "Anh về nhà đi."