28
1Kẻ gian ác sẽ chạy trốn dù không ai rượt đuổi,
Người ngay lành sẽ dũng mãnh như sư tử săn mồi.
2Khi đất nước gặp cơn biến loạn lắm người cho mình là lãnh tụ,
Nhờ người lãnh đạo sáng suốt và trí thức xứ sở được ổn định.
3Người nghèo bóc lột người nghèo,
Khác nào một trận mưa lớn quét đi mọi ruộng rẫy hoa màu.
4Ai gạt bỏ luật pháp là gián tiếp khen ngợi kẻ ác,
Nhưng ai tuân giữ luật pháp là chiến đấu chống lại kẻ gian tà.
5Kẻ gian ác không hiểu tại sao phải thi hành công lý,
Nhưng người tìm kiếm CHÚA thì hiểu rõ tận tường.
6Thà nghèo mà sống thanh liêm trong sạch,
Hơn giàu mà theo đường lươn lẹo gian tà.
7Ðứa con khôn ngoan biết tuân giữ pháp luật,
Còn đứa kết bạn với bọn hoang đàng làm cho cha mẹ hổ ngươi.
8Kẻ làm giàu nhờ bắt chẹt người ta bằng cách tính lãi quá cao
Là đang tích lũy của cải cho người thương xót kẻ nghèo.
9Kẻ nào xây tai không lắng nghe luật pháp,
Ngay cả lời cầu nguyện của nó cũng là điều gớm ghiếc.
10Kẻ nào cố tình dẫn đưa người ngay lành vào con đường tà sẽ sa vào hố chính nó đã đào,
Nhưng người trong sạch sẽ hưởng được phước đã dành sẵn.
11Người giàu cứ tưởng mình khôn,
Nhưng người nghèo và thông sáng hiểu rõ tâm tư của người ấy.
12Khi người ngay lành đắc thắng, vinh hiển lớn rạng ngời;
Khi kẻ ác thắng hơn, ai muốn được yên thân phải trốn tránh.
13Kẻ che giấu tội lỗi mình sẽ không thành công phát đạt,
Nhưng ai xưng nó ra và lìa bỏ nó sẽ được thương xót.
14Phước thay cho người có lòng luôn kính sợ Chúa,
Nhưng kẻ cứng lòng ắt sẽ sa vào cảnh tai ương.
15Giống như sư tử gầm rống hay gấu rượt theo con mồi thể nào,
Kẻ cai trị gian ác đối với dân nghèo cũng thể ấy.
16Kẻ cầm quyền đàn áp dân tàn nhẫn là kẻ kém hiểu biết,
Còn người lãnh đạo ghét của hối lộ sẽ được sống lâu.
17Nếu có kẻ mắc tội làm đổ máu người vô tội,
Hãy để nó cứ trốn tránh cho đến ngày nó bước vào phần mộ,
Ðừng ai che chở nó.
18Người sống thanh liêm sẽ được bình an vô sự,
Nhưng kẻ theo đường gian tà sẽ bị sụp đổ thình lình.
19Người nào cày cấy ruộng mình sẽ có cơm bánh ăn dư dật,
Nhưng ai chọn nếp sống biếng lười sẽ bị đói khổ triền miên.
20Người trung tín sẽ nhận được nhiều phước hạnh,
Kẻ muốn làm giàu nhanh sẽ khó tránh bị phạt.
21Sự thiên vị là điều không tốt,
Chỉ vì một miếng bánh, người ta có thể quyết định sai lầm.
22Kẻ tham lam ham làm giàu gấp rút,
Nó không biết rằng cái nghèo sẽ thình lình vụt đến với nó.
23Ai quở trách người nào để về sau được người ấy biết ơn
Tốt hơn kẻ lúc nào cũng nói xuôi theo cho êm chuyện.
24Kẻ nào trộm cắp của cha mẹ mình rồi nói, “Ðâu có tội lỗi gì!”
Chính là kẻ đồng bọn với phường phá hoại.
25Kẻ có lòng kiêu ngạo sẽ tạo xung khắc,
Còn người nào tin cậy CHÚA chắc sẽ được thịnh vượng.
26Kẻ nào chỉ tin cậy vào tài trí mình là người dại dột,
Nhưng ai bước đi cách khôn ngoan sẽ được giải thoát an toàn.
27Ai giúp đỡ người nghèo sẽ không bị thiếu thốn,
Nhưng ai quay mắt làm ngơ sẽ chuốc lấy nhiều lời nguyền rủa.
28Khi kẻ ác thắng hơn, người ta lẩn trốn,
Nhưng khi chúng bị diệt vong, người ngay lành sẽ gia tăng.
28
1Cov neeg ua phem khiav thaum tsis muaj neeg caum ntes lawv, tiamsis cov neeg ncaj ua siab tawv qhawv ib yam li tsov ntxhuav.
2Thaum muaj kev ntxeev nom ntxeev tswv nyob hauv lub tebchaws yuav muaj ntau tus nomtswv los kav. Tiamsis thaum tus thawjcoj uas txawj ntse los kav lub tebchaws yuav nyob ruaj khov.
3Tus muaj hwjchim uas tsimtxom cov neeg pluag zoo ib yam li kob tuamtsam nag uas los ntaus tej qoobloo tuag tas.
4Yog koj tsis ua raws li kevcai, ces koj yog tus tuaj cov neeg ua phem tog, tiamsis yog koj hwm txoj kevcai, ces yog koj tawmtsam cov neeg siab phem.
5Cov neeg ua phem tsis paub txojkev ncaj ncees, tiamsis cov neeg uas hwm tus TSWV totaub zoo.
6Tus neeg txomnyem, tiamsis ncaj ncees zoo dua li tus npluanuj, tiamsis tsis ncaj ncees.
7Tus tub uas hwm kevcai yog tus txawj ntse. Tus uas ua phoojywg nrog tus neeg tsis tsim txiaj ua rau nws txiv poob ntsejmuag.
8Yog koj tsub pajlaum ntau rau luag them kom koj npluanuj, koj tej nyiaj txiag yuav muab rau tus uas hlub cov neeg pluag.
9Yog koj tsis ua raws li kevcai, Vajtswv yuav ntxub thiab dhuav koj tej lus thov.
10Yog koj ntxias tus neeg ncaj ncees ua kev txhaum, ces yog koj cuab hlua rov mag koj.
Tus neeg uas tsis ua txhaum yuav tau nqis zog.
11Tus neeg npluanuj ibtxwm xav hais tias nws txawj ntse, tiamsis tus neeg pluag uas muaj tswvyim tseem paub tus npluanuj lub qe heev dua.
12Thaum tus neeg siab zoo tau ua tus kav, txhua tus zoo siab; tiamsis thaum tus neeg siab phem ua tus kav, tej pejxeem khiav mus nkaum tas.
13Yog koj pheej npog tej kev txhaum tseg koj lub neej yuav tsis vammeej; yog koj lees thiab tso plhuav tej kev txhaum tseg Vajtswv yuav hlub koj.
14Niaj hnub mloog tus TSWV tej lus koj thiaj ua neej kaj siab lug. Yog koj ua neeg tawv ncauj, koj yuav raug kev puastsuaj.
15Tus neeg siab phem uas tswjhwm cov pluag, nws zoo ib yam li tus tsov ntxhuav uas nyooj lossis tus dais uas yuav sibtog.
16Tus thawjtswj uas tsis muaj tswvyim tsim txom pejxeem; tus uas ntxub txojkev tsis ncaj ncees yuav tau ua tus tswjhwm mus ntev.
17Tus uas muaj txim tua neeg yog nws tabtom khawb qhov ntxa rau nws; tsis txhob cheem nws hlo li.
18Ua neeg ncaj ncees koj thiaj yuav nyob kaj siab lug; yog koj ua tsis ncaj, ces tos nco koj yuav ntog.
19Tus uas rau siab ntso ua liaj ua teb yuav muaj noj nplua mias, tiamsis tus uas pheej mus laug sijhawm ua dog ua dig yuav ua neeg pluag mus li.
20Cov neeg uas muaj lub siab ncaj yuav tau txais lub neej kaj siab, tiamsis yog koj xav npluanuj sai koj yuav raug txim ntag.
21Xaiv ntsejmuag yog ua tsis ncaj, tiamsis muaj tej tus txiav txim tsis ncaj, vim nws tau mentsis nyiaj xiab.
22Cov neeg qia dub xav kom npluanuj sai, lawv twb tsis paub hais tias thaum twg kev txomnyem yuav los raug lawv.
23Tus uas ntuas ib tug neeg twg, mas tom qab ntawd nws yuav zoo siab dua li tus uas thuam luag.
24Yog leejtwg xav hais tias, nyiag nws niam nws txiv los tsis txhaum, tus ntawd yeej zoo ib yam li tus uas ibtxwm ua tubsab los lawm.
25Tus neeg siab hlob ua kom muaj kev kub ntxhov, tiamsis tus uas cia siab rau tus TSWV lub neej yuav vammeej.
26Tus uas ua raws li nws lub siab xav xwb yog neeg ruam. Tus uas ua raws li cov neeg txawj ntse tej lus qhia yuav tau nyob kaj siab lug.
27Tus uas pub rau cov pluag yuav muaj noj tsis tu. Yog koj ua tus tsis pom cov pluag, neeg coob leej yuav foom phem rau koj.
28Thaum tus neeg siab phem los tswjhwm, tej pejxeem khiav nkaum; tiamsis thaum nws poob hwjchim lawm, cov neeg ncaj ncees yuav los kav.