30

Châm Ngôn Và Lời Cầu Nguyện Của A-gu-rơ

¹Các lời của A-gu-rơ, con trai Gia-kê;
Châm ngôn⚓ người ấy nói cùng Y-thi-ên,
Y-thi-ên và U-canh.⚓
²Thật, tôi ngu dại hơn người thường,
Và tôi không có sự sáng suốt như người thường.
³Tôi chưa học được sự khôn ngoan,
Cũng không có sự hiểu biết của Đấng Thánh.
⁴Ai đã lên trời rồi trở xuống?
Ai đã góp gió trong lòng bàn tay mình?
Ai đã bọc nước trong áo mình?
Ai đã lập các đầu cùng của đất?
Tên của người ấy là gì? Tên của con trai người ấy là chi?
Nếu ngươi biết?
⁵Mọi lời của Đức Chúa Trời đều tinh khiết;
Ngài là cái khiên cho những người trú ẩn nơi Ngài.
⁶Chớ thêm vào lời của Ngài;
E rằng Ngài sẽ quở trách ngươi và ngươi bị coi là kẻ nói dối.
⁷Hai điều con cầu xin Ngài;
Xin Ngài chớ từ chối trước khi con chết:
⁸Xin cho con cách xa gian xảo và dối trá;
Xin đừng cho con nghèo khổ hay giàu có,
Xin cho con đủ thực phẩm cần dùng.
⁹Kẻo khi dư thừa con sẽ từ khước Ngài
Mà bảo CHÚA là ai?
Hoặc khi nghèo khổ con đi ăn cắp
Và làm nhục danh Đức Chúa Trời con.
¹⁰Chớ nói xấu đầy tớ với chủ nó;
E rằng nó sẽ rủa sả con và con phải mắc tội.
¹¹Có loại người rủa cha mình,
Và không chúc phước mẹ mình.
¹²Có loại người cho rằng mình trong sạch;
Nhưng chưa được thanh tẩy sự dơ bẩn của mình.
¹³Có loại người mắt thật kiêu hãnh;
Mí mắt thật tự cao.
¹⁴Có loại người răng như lưỡi gươm,
Răng hàm như dao;
Chúng ăn nuốt người nghèo khổ trên đất
Và người cùng khốn giữa loài người.
¹⁵Con đỉa có hai con gái;
Chúng kêu lên: Hãy cho, hãy cho.
Có ba điều không bao giờ thỏa mãn;
Bốn điều không bao giờ nói: Đủ.
¹⁶Âm Phủ, dạ son sẻ,
Đất không bao giờ đủ nước,
Và lửa không bao giờ nói: Đủ rồi.
¹⁷Con mắt chế nhạo cha,
Khinh bỉ việc vâng lời mẹ,
Sẽ bị quạ nơi thung lũng móc mắt đi,
Và diều hâu ăn thịt.
¹⁸Có ba điều quá kỳ diệu cho tôi,
Bốn việc tôi không hiểu nỗi:
¹⁹Con đường của chim ưng bay trên trời;
Con đường của rắn bò trên đá;
Con đường tàu chạy giữa biển;
Và con đường một người nam phối hiệp với người nữ.
²⁰Đây là con đường của một phụ nữ ngoại tình:
Nàng ăn rồi chùi miệng
Và nói: tôi có làm gì tội lỗi đâu.
²¹Có ba điều làm trái đất rung chuyển
Và bốn điều nó không chịu nổi:
²²Một tên nô lệ lên làm vua;
Kẻ ngu có đầy dẫy thực phẩm;
²³Một người đàn bà đáng ghét lấy chồng,
Và một cô tớ gái thay thế bà chủ.
²⁴Có bốn vật nhỏ trên trái đất
Nhưng chúng cực kỳ khôn ngoan:
²⁵Kiến là loài không có sức mạnh,
Nhưng chúng dự trữ thực phẩm cho mình trong mùa hè.
²⁶Thỏ là loài sức yếu
Nhưng chúng làm ổ trong đá.
²⁷Cào cào không có vua
Nhưng tất cả đều tiến lên theo hàng lối.
²⁸Thằn lằn người ta có thể lấy tay bắt
Nhưng nó lại ở trong đền vua.
²⁹Có ba con vật có dáng đi đẹp,
Có bốn con vật có bước oai vệ:
³⁰Sư tử là loài dũng mãnh nhất giữa vòng các loài thú;
Nó không lùi bước trước một loài nào.
³¹Con gà trống vươn cao cổ, con dê đực;
Và vị vua khi thống lĩnh quân đội mình.
³²Nếu con dại dột tự tôn;
Nếu con âm mưu điều ác;
Hãy lấy tay bịt miệng lại.
³³Vì ép sữa làm ra bơ;
Bóp mũi ra máu;
Chọc giận sinh ra cãi lộn.

30

Châm-ngôn và lời cầu nguyện của A-gu-rơ

¹ Lời của A-gu-rơ, con trai Gia-kê,
Châm-ngôn mà người ấy nói ra cho Y-thi-ên và U-canh.
² Quả thật ta là ngu muội hơn ai hết,
Ta không có thông sáng bằng một người.
³ Ta không học được sự khôn ngoan,
Và chẳng có được sự tri thức của Đấng Thánh.
⁴ Ai đã lên trời, rồi lại xuống?
Ai đã góp gió trong lòng tay mình?
Ai đã bọc nước trong áo mình?
Ai lập các giới hạn của đất?
Danh người là chi, và tên con trai người là gì?
Nếu ngươi biết, hãy nói đi.

⁵ Các lời của Đức Chúa Trời đều đã thét luyện:
Ngài là cái thuẫn đỡ cho người nương cậy nơi Ngài.
⁶ Chớ thêm chi vào các lời Ngài.
E Ngài quở trách ngươi, và ngươi bị cầm nói dối chăng.

⁷ Tôi có cầu Chúa hai điều;
Xin chớ từ chối trước khi tôi thác:
⁸ Xin dang xa khỏi tôi sự lường gạt và lời dối trá;
Chớ cho tôi nghèo khổ, hoặc sự giàu sang;
Hãy nuôi tôi đủ vật thực cần dùng,
⁹ E khi no đủ, tôi từ chối Chúa,
Mà rằng: Đức Giê-hô-va là ai?
Và lại kẻo e tôi bị nghèo khổ, ăn trộm cắp.
Và làm ô danh của Đức Chúa Trời tôi chăng.

¹⁰ Chớ phao vu kẻ tôi tớ cho chủ nó,
E nó rủa sả ngươi, và ngươi mắc tội chăng.
¹¹ Có một dòng dõi rủa sả cha mình,
Cũng không chúc phước cho mẹ mình.
¹² Có một dòng dõi tư tưởng mình thánh sạch,
Song chưa được rửa sạch nhơ bẩn mình.
¹³ Có một dòng dõi bộ mặt kiêu hãnh thay,
Mí mắt giương cao dường nào!
¹⁴ Có một dòng dõi nanh tợ gươm,
Hàm răng như dao,
Đặng cắn xé những người khó khăn khỏi đất,
Và những kẻ nghèo khổ khỏi loài người.

¹⁵ Con đỉa có hai con gái, nói rằng: Hãy cho! Hãy cho!
Có ba sự chẳng hề no đủ,
Và bốn điều chẳng nói rằng: Thôi, đủ!
¹⁶ Tức là Âm phủ, người đàn bà son sẻ,
Đất không no đủ nước,
Và lửa mà chẳng hề nói: Đủ rồi!
¹⁷ Con mắt nhạo báng cha mình,
Khinh sự vâng lời đối với mẹ mình,
Các con quạ của trũng sẽ móc mắt ấy,
Và các chim ưng con sẽ ăn nó đi.

¹⁸ Có ba việc lấy làm diệu kỳ cho ta,
Và bốn điều mà ta chẳng biết được:
¹⁹ Là đường chim ưng bay trên trời;
Lối con rắn bò trên hòn đá;
Lằn tàu chạy giữa biển,
Và đường người nam giao hiệp với người nữ.
²⁰ Tánh nết người kỵ nữ cũng vậy:
Nàng ăn, rồi nàng lau miệng,
Và nói rằng: Tôi có phạm tội ác đâu.

²¹ Có ba vật làm cho trái đất rúng động,
Và bốn điều nó chẳng chịu nổi được:
²² Là tôi tớ khi được tức vị vua;
Kẻ ngu muội khi được no nê đồ ăn;
²³ Người đàn bà đáng ghét khi lấy chồng,
Và con đòi khi kế nghiệp bà chủ mình.

²⁴ Có bốn vật nhỏ mọn trên trái đất,
Song vốn rất khôn ngoan:
²⁵ Con kiến dầu là loại yếu hèn,
Lo sắm sẵn vật thực mình trong mùa hạ;
²⁶ Con thỏ rừng dầu là loại không sức lực,
Đóng cơ sở mình trong hòn đá;
²⁷ Loài cào cào dầu không có vua chúa,
Bay ra có từng đám;
²⁸ Con thằn lằn mà người ta lấy tay bắt được,
Vẫn ở trong đền vua.

²⁹ Có ba vật điệu đi tốt đẹp,
Và bốn vật nước bước xem sang trọng:
³⁰ Sư tử, mạnh hơn hết trong các loài vật,
Chẳng lui lại trước mặt loài nào cả;
³¹ Con ngựa hăng thắng tử tế, con dê đực,
Và vua không ai đối địch được.

³² Nếu ngươi có làm ngu dại mà tự cao kiêu ngạo,
Và nếu ngươi có ác tưởng, hãy đặt tay che miệng mình.
³³ Vì ép sữa làm ra mỡ sữa,
Và đánh đập lỗ mũi bèn làm cho phun máu;
Cũng vậy trêu chọc giận sanh ra điều tranh cạnh.