31
1Gia-cốp nghe các con La-ban nói mình sang đoạt tài sản của La-ban và nhờ tài sản của cha mà nên giàu có như vậy.
2Gia-cốp để ý nét mặt La-ban và thấy rằng ông ta đã đổi thái độ đối với mình.
3CHÚA bảo Gia-cốp: “Con hãy về quê mình, nơi họ hàng con, Ta sẽ ở cùng con!”
4Gia-cốp sai gọi hai vợ ra đồng cỏ, nơi ông đang chăn bầy súc vật. Gia-cốp nói:
5“Anh thấy cha đã đổi thái độ đối với anh, nhưng Đức Chúa Trời của cha anh vẫn phù hộ anh.
6Hai em đã biết anh hết sức phục vụ cha,
7còn cha đã gạt anh, thay đổi tiền công liên tiếp cả mười lần. Nhưng Đức Chúa Trời đâu có để người hại ta.
8Cha bảo cho anh các chiên có đốm là tiền công, thế là chiên cứ đẻ con có đốm. Cha bảo chiên nào có sọc là tiền công; thế là chiên cứ đẻ con có sọc.
9Như thế, chính là Đức Chúa Trời đã lấy súc vật của cha mà cho anh đấy!
10Việc xẩy ra thế này: khi bầy vật giao hợp, anh nằm mộng thấy các con dê đực giao hợp trong bầy đều là những con có sọc, có rằn, có đốm.
11Lúc ấy, thiên sứ của Chúa liền báo mộng cho anh. Thiên sứ gọi: ‘Gia-cốp!’ Anh thưa: ‘Có tôi đây!’
12Thiên sứ bảo: ‘Con hãy nhìn lên! Các dê đực đang giao hợp kia đều sanh ra những con có sọc, có rằn, có đốm, vì ta biết cách La-ban đối xử với con.
13Ta là Đức Chúa Trời đã hiện ra gặp con tại Bê-tên, là nơi con xức dầu trên trụ đá và hứa nguyện với Ta. Bây giờ, con hãy đứng dậy, bỏ xứ này để trở về quê hương con!’ ”
14Ra-chên và Lê-a đáp: “Chúng em đâu còn cơ nghiệp, gia tài gì ở nhà cha nữa!
15Cha đã coi chúng em như người dưng, gả bán chúng em, và cha ăn xài hết!
16Dĩ nhiên, tất cả tài sản Đức Chúa Trời lấy nơi cha là để cho mẹ con chúng em. Bây giờ anh cứ làm theo điều Chúa dạy.”
17Gia-cốp liền đứng dậy đỡ vợ con lên lưng lạc đà,
18lùa đi hết các bầy gia súc, di chuyển tất cả của cải đã thâu trữ được tại xứ Pha-đan A-ram, đi về xứ Ca-na-an, nơi cha mình cư ngụ.
19Thừa dịp cha bận đi hớt lông chiên, Ra-chên đánh cắp các thần tượng gia đình.
20Gia-cốp đánh lừa La-ban, người Sy-ri, không cho ông biết ý định hồi hương của mình,
21bất ngờ đem cả gia đình, tài sản qua sông Ơ-phơ-rát, trực chỉ về núi Ga-la-át.
La-ban Đuổi Bắt Gia-cốp
22Ba ngày sau, có người báo cáo Gia-cốp đã trốn đi,
23La-ban lập tức triệu tập người nhà, đuổi theo Gia-cốp suốt bảy ngày, đến tận núi Ga-la-át mới bắt kịp.
24Đức Chúa Trời bèn báo mộng cho La-ban: “Dù lành hay dữ, hãy thận trọng, đừng nói gì với Gia-cốp!”
25Đuổi đến núi Ga-la-át, La-ban thấy gia đình Gia-cốp cắm trại bên sườn núi bên kia, bèn cho người nhà cắm trại bên này.
26La-ban hỏi Gia-cốp: “Cháu làm chi vậy? Tại sao cháu gạt cậu và áp giải các con gái cậu như tù binh?
27Sao lại bí mật trốn đi và gạt cậu, không cho cậu biết, để cậu vui vẻ tiễn đưa trong tiếng hát, tiếng trống và đàn?
28Sao không để cho cậu hôn từ biệt con cháu của cậu? Việc cháu làm thật là điên dại!
29Cậu có quyền hại cháu, nhưng Đức Chúa Trời của cha cháu đã dặn cậu tối qua: ‘Dù lành hay dữ, hãy thận trọng đừng nói gì với Gia-cốp!’
30Nay cháu mong mỏi về quê nhà⚓ nên đã ra đi, nhưng tại sao lại đánh cắp thần tượng của cậu?”
31Gia-cốp đáp: “Vì tôi sợ cậu bắt lại hai con gái của cậu nên tôi phải ra đi bất thường như thế.
32Còn các thần tượng của cậu, đứa nào lấy thì sẽ chết! Trước mặt đông đủ anh em, cậu cứ vào soát các hành lý của tôi đi, xem có vật gì thuộc về cậu thì thu hồi.” Gia-cốp không biết Ra-chên đã đánh cắp các thần tượng ấy!
33Vậy, La-ban lần lượt vào lục soát các trại của Gia-cốp, của Lê-a và của cả hai người thiếp, nhưng chẳng tìm được gì cả. Từ trại Lê-a, La-ban bước qua trại Ra-chên.
34Số là Ra-chên đã đem giấu mấy thần tượng đó dưới bành lạc đà rồi ngồi lên trên. La-ban soát khắp trại cũng chẳng tìm thấy các tượng.
35Ra-chên giải thích: “Thưa cha, vì con đang có kinh nguyệt, nên không đứng dậy đón rước cha được, xin cha miễn chấp!” La-ban lại lục soát nhưng cũng chẳng tìm ra các tượng.
36Gia-cốp bèn nổi giận trách La-ban: “Tôi có phải là phạm nhân hay tội lỗi gì mà cậu rượt bắt như thế?
37Cậu lục soát các hành lý của tôi, cậu có tìm ra vật gì thuộc quyền sở hữu của cậu không? Cậu cứ đem tang vật ra đây cho bà con xét xử.
38Suốt hai mươi năm tôi trú tại nhà cậu, có đời nào tôi để cho chiên, dê của cậu bị sảo thai, có đời nào tôi ăn thịt chiên đực trong bầy cậu không.
39Tôi chẳng bao giờ đem về cho cậu một con gia súc nào bị thú dữ cắn xé! Nếu có thì tôi cũng đã bồi thường cho cậu. Thế mà cậu đòi tôi phải trả những con bị trộm cắp ban ngày và ban đêm!
40Ban ngày tôi bị nắng nóng như thiêu, ban đêm tôi chịu lạnh lẽo, ngủ cũng không an giấc.
41Suốt hai mươi năm trời tôi phục vụ trong nhà cậu; cũng vì muốn cưới hai cô con gái cậu mà phải lao công mười bốn năm, còn sáu năm cũng chỉ vì mấy bầy súc vật, thế mà cậu còn tráo trở, thay đổi tiền công tôi cả mười lần!
42Nếu tôi không được sự phù hộ của Đức Chúa Trời của cha tôi là Đức Chúa Trời của Áp-ra-ham mà cha tôi kính thờ, chắc hẳn bây giờ cậu đuổi tôi đi với hai bàn tay trắng. Đức Chúa Trời đã thấy rõ nỗi đau khổ của tôi và nhìn nhận công khó của tôi, nên đêm qua Ngài đã xét xử rồi!”
La-ban Và Gia-cốp Kết Ước
43La-ban đáp: “Các người đàn bà này là con gái của cậu, các đứa trẻ này là cháu của cậu, các bầy gia súc cháu có đây cũng là của cậu. Bất cứ vật gì cháu có ngày nay cũng là tài sản của cậu hết. Hôm nay cậu có thể làm gì cho con, cho cháu của cậu đây?
44Cháu hãy đến đây kết ước với cậu, để có một sự thỏa thuận từ nay về sau giữa đôi bên!”
45Gia-cốp bèn chọn một tảng đá, dựng lên làm một tấm bia,
46rồi bảo gia nhân lượm đá dồn lại làm một đống đá. Gia-cốp và La-ban ngồi ăn bên đống đá.
47La-ban gọi là Y-ê-ga Sa-ba-đu-la⚓ còn Gia-cốp gọi là Ga-lét.⚓
48La-ban nói: “Đống đá này sẽ làm chứng cho cậu và cháu hôm nay nên nó được gọi là Ga-lét.”
49Vì thế đống đá này cũng được gọi là Mích-ba “Tháp canh” và La-ban giải thích: “Cầu Chúa canh giữ cháu và cậu khi ta xa cách nhau.
50Nếu cháu bạc đãi con gái cậu mà lấy vợ khác, thì cháu nên nhớ rằng dù cậu không biết đi nữa, thì Đức Chúa Trời sẽ làm chứng giữa chúng ta.”
51La-ban lại nói cùng Gia-cốp rằng: “Này đống đá, này cây trụ mà cậu đã dựng lên giữa cậu và cháu đây.
52Đống đá này làm chứng giữa cháu và cậu về lời cam kết hai bên chẳng bao giờ vượt qua giới hạn này để tấn công nhau.
53Nguyện Đức Chúa Trời của Áp-ra-ham và Na-cô và của tổ phụ họ phân xử giữa chúng ta!”
Vậy Gia-cốp thề trước mặt Đức Chúa Trời mà Y-sác, cha mình kính sợ.
54Gia-cốp bèn dâng cho Đức Chúa Trời một tế lễ trên đỉnh núi và mời bà con dự tiệc, rồi ở cả đêm với họ trên núi.
55Hôm sau, La-ban dậy sớm hôn từ biệt các con gái và các cháu mình, chúc phước cho con cháu rồi lên đường về nhà.
31
Yakhauj tswv ntawm Lanpaa
1Yakhauj nov has tas Lanpaa cov tub ywg ywg tas, “Yakhauj txeeb peb txwv cuab txhaj cuab taam ib puas tsaav yaam taag lawm, hab tej kws nwg muaj hov puavleej yog tau peb txwv le xwb.”
2Yakhauj pum tas Lanpaa tsw txaus sab rua nwg tsw thooj le yaav thau u lawm.
3Yawmsaub txawm has rua Yakhauj tas, “Ca le rov qaab moog nyob koj tej laug lub tebchaws moog nrug koj kw koj tig nyob. Kuv yuav nrug nraim koj.”
4Yakhauj txhad khaiv tuabneeg moog hu Lachee hab Le‑a tuaj tom tshaav zaub kws nwg yug yaaj yug tshws.
5Mas nwg has rua ob tug tas, “Kuv pum tas meb txwv tsw txaus sab rua kuv tsw thooj le yaav thau u lawm. Tassws kuv txwv tug Vaajtswv yeej nrug nraim kuv nyob.
6Meb yeej paub tas kuv ua meb txwv le daag num kawg daag kawg zug le,
7los meb txwv tseed ntxag kuv, txauv kuv nqe zug kaum zag lawm. Tassws Vaajtswv tsw kheev nwg ua tau ib yaam phem le caag rua kuv.
8Txwv has tas tej tsaj kws txaij ua tej teev mas muab ua nqe zug rua kuv, tes txhua tug tsaj txawm xyaa mivnyuas txaij ua tej teev taag le. Txwv tsua has tas tej tsaj kws txaij ua tej kaab mas muab ua nqe zug rua kuv tes txhua tug tsaj txawm xyaa mivnyuas txaij ua tej kaab taag huvsw.
9Tej nuav yeej yog Vaajtswv rhu koj txwv tej tsaj lug pub rua kuv ntaag.
10Thaus lub caij kws tej tsaj txhu phuv kuv ua npau suav pum tas tej txwv tshws kws phuv paab tshws ntawd ib txha txaij ua tej kaab ib txha txaij ua tej teev ib txha txheeb.
11Vaajtswv tug tubkhai txawm has rua kuv huv zaaj npau suav hov has tas, ‘Yakhauj.’ Kuv teb tas, ‘Hav, kuv nyob nuav 'os.’
12Nwg has tas, ‘Tsaa muag saib txhua tug txwv tshws kws phuv paab tshws hov ib txha txaij ua tej kaab ib txha txaij ua tej teev hab ib txha txheeb, tsua qhov kuv tub pum txhua yaam kws Lanpaa ua rua koj lawm.
13Kuv yog tug Vaajtswv ntawm Npe‑ee kws koj muab roj laub ywg tug ncej zeb txhus ca hab koj tau cog lug tseg rua kuv. Nwgnuav koj ca le sawv tseeg tawm huv lub tebchaws nuav rov qaab moog nyob rua lub tebchaws kws yug koj.’ ”
14Lachee hab Le‑a ob tug teb tas, “Wb cav tsw muaj feem tau ib txwv tej qub txeeg qub teg.
15Txwv kuj muab ib saib yaam le yog lwm haiv tuabneeg hab xwb hoj. Txwv tub muab ib muag hab muab ib nqe noj taag.
16Ib puas tsaav yaam nplua mag kws Vaajtswv rhu ntawm txwv lug hov yeej yog peb le hab peb tej mivnyuas le. Nwgnuav Vaajtswv has kuas koj ua le caag kuj ua lawv le ntawd.”
17Tes Yakhauj txawm sawv tseeg muab nwg tej quaspuj mivnyuas caij ntxhuav,
18hab lawv nwg tej tsaj txhu huvsw ua nwg ntej moog, yog tej hov txhua chaw huvsw hab nwg tej tsaj txhu kws nwg tau huv lub tebchaws Panta Alaa rov qaab moog rua nwg txwv Yiha rua huv tebchaws Khana‑aa.
19Lub swjhawm ntawd Lanpaa moog txav plaub yaaj lawm tes Lachee ca le nyag kag nwg txwv cov txoov daab kws teev huv tsev coj moog.
20Yakhauj kuj daag Lanpaa kws yog tuabneeg Alaa, Yakhauj tsw qha rua Lanpaa paub tas nwg yuav tswv le.
21Yakhauj txawm coj ib puas tsaav yaam hov txhua chaw taag nrho tswv moog hlaa tug dej Yufeti ncaaj nraim moog rua peg toj sab Kile‑a tebchaws.
Lanpaa caum Yakhauj qaab
22Tub tau peb nub lawm le muaj tuabneeg moog has rua Lanpaa paub tas Yakhauj tswv lawm.
23Lanpaa txhad coj kwvtij caum qaab tau xyaa nub le caum cuag Yakhauj peg tej toj roob Kile‑a tebchaws.
24Mas thaus mo ntuj Vaajtswv lug has rua Lanpaa kws yog tuabneeg Alaa huv npau suav has tas, “Koj ceev faaj zoo zoo tsw xob moog has daabtsw rua Yakhauj le, txawm yog lug zoo lug phem los tsw xob has le.”
25Yakhauj moog tsaa tsev ntaub tsuam chaw su rua peg toj sab Kile‑a tebchaws mas Lanpaa kuj caum cuag Yakhauj. Lanpaa hab nwg cov kwvtij kuj tsuam chaw su rua ntawd hab.
26Lanpaa has rua Yakhauj tas, “Koj ua daabtsw le nuav? Koj daag tau kuv lawm. Koj coj kuv tej ntxhais tswv yaam nkaus le koj moog ntaus rog yeej es koj txeeb tau lug.
27Ua caag koj nyag kev tswv kuv le nuav hab daag kuv tsw qha kuv paub le? Yog kuv paub, kuv tseed yuav paab xaa koj ua xyiv faab quas hlo, tseed yuav hu nkauj nrov seev quas yeeg hab yuav npuaj nruag ntaus nkauj nog ncaas xaa koj hab los sas.
28Ua le caag koj tsw kheev kuv nwj xob kuv tej tub tej ntxhais? Koj ua ruag kawg le.
29Kuv yeej muaj peevxwm ua phem tau rua mej. Tassws yog naag mo mej txwv tug Vaajtswv has rua kuv tas, ‘Koj ceev faaj zoo zoo tsw xob moog has daabtsw rua Yakhauj le, txawm yog lug zoo lug phem los tsw xob has le.’
30Tej zag qhov kws koj tswv yog koj ncu txug vaaj tse nam txwv heev, tassws ua caag koj tseed nyag kuv tej txoov daab lug lawm hab nawj?”
31Yakhauj teb Lanpaa has tas, “Kuv ntshai vem kuv xaav tas tsaam koj tsua txeeb hlo koj tej ntxhais rov qaab.
32Yog koj pum koj tej txoov daab nyob huv leejtwg teg tes tsw xob tseg tug ntawd sav le. Txwm kaav xawb taab meeg huv peb cov kwvtij neej tsaa, yog pum ib yaam daabtsw kws yog koj le nyob ntawm kuv kuj ca le coj moog.” Yakhauj tsw paub tas Lachee tub nyag tej txoov daab hov lug.
33Lanpaa txawm nkaag rua huv Yakhauj lub tsev ntaub hab moog rua huv Le‑a lub tsev ntaub hab moog rua huv ob tug nkauj qhev lub tsev ntaub los kuj tsw pum. Nwg txawm tawm huv Le‑a lub tsev ntaub moog nkaag rua huv Lachee lub tsev ntaub.
34Tassws Lachee tub muab tej txoov daab hov coj moog zais rua huv lub eeb ntxhuav nwg txawm nyob tsawg sau lawm. Mas Lanpaa moog xawb nrhav txhua zog huv Lachee lub tsev ntaub los kuj tsw pum le.
35Lachee txawm has rua leej txwv has tas, “Thov txwv tsw xob chim sab. Kuv cev tsw huv kuv txhad sawv tsw tau lug fem txwv.” Tes Lanpaa xawb taag los tsw pum nwg tej txoov daab le.
36Yakhauj txawm chim heev nwg txhad tshev Lanpaa tas, “Kuv ua txhum le caag? Kuv muaj txem le caag es koj yuav swv zug caum kuv qaab ua luaj le?
37Txawm yog koj tub xawb nrhav huv kuv tej nraa huvsw lawm yog koj pum muaj daabtsw kws yog koj le? Ca le muab lug txawb kag rua ntawm nuav taab meeg peb cov kwvtij neej tsaa ob tog es ca puab txav cai rua ib ob tog.
38Kuv nrug koj nyob tau neeg nkaum xyoo lawm. Koj tej yaaj tej tshws tsw muaj ib tug lawb mivnyuas le, hab koj tej txwv yaaj kuv tsw tau noj ib tug le.
39Tej kws tsaj qus tum lawd kuv kuj tsw coj lug rua koj, kuv tseed nrhav kuv lug ntxwv rua xwb. Tej kws tub saab nyag tsw has nyag nruab nub nyag mo ntuj koj kuj muab xaam huvsw rua kuv them.
40Kuv lub neej yeej zoo le nuav, nruab nub kuv kuj tiv tshaav ntuj kub mo ntuj kuv kuj tiv no kuv tub pw tsw tsaug zug le.
41Kuv nrug koj tsev tuabneeg nyob le nuav tau neeg nkaum xyoo. Kuv ua koj zug kaum plaub xyoo yuav koj ob tug ntxhais hab kuv ua koj zug rau xyoo yuav koj tej tsaj txhu los koj tseed txauv kuv nqe zug kaum zag.
42Yog kuv txwv tug Vaajtswv kws yog Aplahaa tug Vaajtswv hab yog tug kws kuv txwv Yiha fwm hab ntshai, tsw tuaj kuv tog tes zag nuav koj yeej yuav ua kuas kuv moog teg dawb teg nplag xwb lauj. Yog Vaajtswv pum kuv txujkev txom nyem lwj sab hab pum tej num kws kuv ua, naag mo Vaajtswv txhad le txwv koj.”
43Lanpaa txawm teb Yakhauj tas, “Tej ntxhais nuav los yog kuv ntxhais, tej mivnyuas nuav los yog kuv mivnyuas, tej nam paab tsaj nuav los yog kuv le, ib puas tsaav yaam kws nyob ntawm koj xubndag nuav puavleej yog kuv le. Nub nua sub kuv nim ua tau le caag rua kuv tej ntxhais hab tej mivnyuas kws puab yug?
44Ca le txaav lug es ib sws cog lug ca sub tej lug cog tseg hov txhad ua tau timkhawv rua kuv hab koj.”
45Yakhauj txawm muab ib txhwb zeb lug txhus ua ib tug ncej.
46Yakhauj has rua nwg cov kwvtij neej tsaa tas “Khaws pob zeb lug.” Puab txawm khaws pob zeb lug tib ua ib pawg. Tes puab txawm noj ib tsum mov rua ntawm pawg pob zeb hov.
47Lanpaa tis npe rua pawg pob zeb hov has tas Yeka Xahantutha huas Yakhauj tsua tis npe has tas Kale‑e.⚓
48Lanpaa has tas, “Nub nua pawg pob zeb nuav ua timkhawv rua koj hab kuv.” Vem le nuav txhad hu qhov chaw ntawd ua Kale‑e,
49hab hu ua Mixapa,⚓ tsua qhov Lanpaa has tas, “Txawm yog ib ob tog sws ncaim lawm los thov Yawmsaub zuv rawv ib ob tog.
50Yog koj tswm txom kuv tej ntxhais lossws koj yuav dua nam yau, txawm yog tsw muaj leejtwg nrug ib ob tog nyob los koj ncu ntsoov tas Vaajtswv ua timkhawv rua koj hab kuv.”
51Lanpaa kuj has rua Yakhauj tas, “Saib pawg pob zeb hab tug ncej zeb kws ib muab txhus kem koj hab kuv nuav nawj.
52Pawg pob zeb nuav ua timkhawv hab tug ncej zeb ua timkhawv has tas kuv yuav tsw hlaa pawg pob zeb nuav tuaj ua phem rua koj, hab koj yuav tsw hlaa pawg pob zeb hab tug ncej zeb nuav tuaj ua phem rua kuv.
53Ca Aplahaa hab Nahau ob tug tug Vaajtswv kws yog ob tug txwv tug Vaajtswv ua tug kws txav cai rua ib.” Yakhauj kuj tuav tug Vaajtswv kws nwg txwv Yiha fwm hab ntshai lub npe cog lug twv hab.
54Yakhauj txawm tua tsaj xyeem sau lub roob hov, hab hu nwg tej kwvtij neej tsaa suavdawg lug noj ib tsum mov ua ke. Puab noj mov nyob ib mos sau lub roob hov.
55Lanpaa sawv ntxuv ntxuv lug nwj xob nwg tej xeeb ntxwv hab nwg tej ntxhais hab foom koob moov rua puab taag tes nwg txawm rov moog tsev lawm.