22
1Tsim nyog xaiv yuav lub koob meej
zoo heev dua li xaiv nyiaj txiag ntau,
thiab xaiv qhov uas luag saib taus yus
zoo dua li tau nyiaj thiab kub.
2Txawm yog tus pluag thiab tus nplua nuj
los qhov uas sib thooj
puavleej yog Yawmsaub tsim.
3Tus uas paub tab pom xwm txheej phem
ces nws khiav nraim lawm,
tiamsis tus tsis thoob tsib
tseem phoom qas qees mus thiaj raug ceeblaj.
4Tus nqe zog uas txo hwjchim
thiab hwm thiab paub ntshai Yawmsaub
yog kev muaj txiag thiab koob meej thiab txojsia.
5Tej pos thiab rooj hlua cuab
nyob hauv tus neeg siab nkhaus txojkev,
tus uas ceev faj nws lub neej
yuav nyob deb tej no.
6Cia li cob qhia menyuam taug txojkev
uas tsim nyog nws mus,
mas thaum nws hlob lawd
nws thiaj tsis ncaim ntawm txojkev ntawd.
7Tus nplua nuj yuav kav tus pluag,
thiab tus uas qev luag li ces yog ua luag qhev.
8Tus tseb txojkev tsis ncaj
yuav saws txojkev liamsim,
thiab nws txojkev npau taws tus pas
yuav ploj mus.
9Tus uas lub siab dav yuav tau koob hmoov,
rau qhov nws faib nws tej zaub mov noj
rau cov uas pluag.
10Cia li ntiab tus uas pheej thuam luag khiav mus,
thiaj tsis muaj lus sib cav,
mas kev sib cav sib ceg thiab lus iab hiam
thiaj ploj tag.
11Tus uas nyiam lub siab dawb huv
thiab tus uas hais lus mos lus muag
yuav tau nrog vajntxwv ua kwvluag.
12Yawmsaub lub qhov muag
zov rawv txojkev txawj ntse,
tiamsis nws rhuav
cov neeg ntxeev ntxias tej lus pov tseg.
13Tus tub nkeeg hais tias,
“Muaj tsov ntxhuav nyob sab nraud.
Kuv yuav raug tsov tom ntawm txojkev.”
14Tus pojniam plhu tuab lub qhov ncauj
yog ib lub qhov tob tob,
tus uas Yawmsaub chim
yuav poob rau hauv lub qhov ntawd.
15Txojkev ruam yeej nyob hauv menyuam lub siab,
tiamsis rab nplawm qhuab qhia
yuav raws txojkev ruam khiav deb ntawm nws.
16Tus uas quab yuam tej pluag
thiaj tau nyiaj txiag ntau
thiab pub rau cov uas nplua nuj
mas nws yuav rov pluag xwb.
Peb caug lub tswvyim
17Tig koj lub qhov ntsej
mloog cov uas muaj tswvyim tej lus,
thiab kawm kom paub kuv tej lus qhuab qhia.
18Yog koj khaws tej lus no cia hauv nruab siab
thiab txhua lo no nyob txhij
ntawm koj daim tawv ncauj,
mas yuav ua rau koj zoo siab.
19Koj los maj, kuv twb qhia rau koj paub hnub no
kom koj thiaj li tso siab rau Yawmsaub.
20Kuv twb sau peb caug nqe rau koj,
yog lus qhuab ntuas thiab kev txawj ntse,
21kom thiaj qhia rau koj paub tias
yam twg raug thiab yam twg tseeb,
thiab koj thiaj teb tau tej lus tseeb
rau cov uas txib koj mus.
22Tsis txhob lws tus neeg pluag
rau qhov nws pluag heev,
tsis txhob quab yuam cov uas raug
kev txom nyem ntawm rooj loog uas tu plaub,
23rau qhov Yawmsaub
yuav sawv lawv chaw hais plaub,
thiab yuav txeeb txojsia
ntawm cov uas txeeb lawv li lawm.
24Tsis txhob nrog tus uas chim taus ua phoojywg,
thiab tsis txhob nrog tus uas npau sai ua ke,
25tsam koj kawm tau nws zaj
ces koj nrog nws ua ib nqag mus mag ntxiab.
26Koj tsis txhob ua tus uas qhwv luag
thiab nrog luag cog lus ris luag nuj luag nqe.
27Yog koj tsis muaj dabtsi them luag,
ua li cas koj ho cia luag
coj koj lub txaj pw mus lawm?
28Tsis txhob txav tej qub ciam
uas thaud koj tej poj koob yawm txwv txhos cia.
29Koj pom tus uas txawj txawj ua haujlwm
los tsis pom?
Nws yuav tau mus nyob
ntawm tej vajntxwv xubntiag,
tsis yog nyob ntawm cov uas tsis muaj meej.
22
1Tốt danh hơn giàu có;
Ân phúc hơn vàng bạc.
2Người giàu, kẻ nghèo đều có chung một điều:
CHÚA tạo nên cả hai.
3Người khôn ngoan thấy tai họa và tránh khỏi,
Nhưng người ngu dại cứ đi lên và lâm nạn.
4Phần thưởng của sự khiêm nhường và kính sợ CHÚA,
Là giàu có, vinh dự và sự sống.
5Gai góc và cạm bẫy ở trên đường kẻ gian tà;
Người nào gìn giữ linh hồn mình tránh xa chúng.
6Hãy huấn luyện trẻ thơ con đường chúng nên theo,
Để khi về già chúng cũng không đi lạc.
7Người giàu cai trị kẻ nghèo
Và kẻ nào vay mượn là đầy tớ của kẻ cho mượn.
8Kẻ nào gieo bất công sẽ gặt tai họa,
Và cây gậy giận dữ của nó sẽ gãy.
9Người nào có mắt nhân từ sẽ được phước,
Vì người cho kẻ nghèo bánh của mình.
10Hãy đuổi kẻ nhạo báng đi thì sự tranh cãi sẽ đi khỏi;
Sự cãi cọ và sỉ nhục cũng chấm dứt.
11Ai yêu mến tấm lòng trong sạch và môi miệng ân nghĩa
Sẽ được kết bạn với vua,
12Con mắt CHÚA gìn giữ người hiểu biết,
Nhưng Ngài đánh đổ lời của kẻ phản bội.
13Kẻ lười biếng nói: có con sư tử ở ngoài đó;
Tôi sẽ bị giết ở ngoài đường.
14Miệng của người đàn bà ngoại tình là cái hố sâu;
Kẻ bị CHÚA giận sẽ rơi vào đó.
15Sự ngu dại buộc vào lòng trẻ thơ,
Nhưng con roi kỷ luật đuổi điều ấy xa khỏi nó.
16Người nào áp bức người nghèo để làm giàu và hối lộ cho người giàu,
Cả hai sẽ trở nên nghèo khổ.
Những Lời Của Người Khôn Ngoan
17Hãy nghiêng tai, hãy lắng tai nghe lời của người khôn ngoan;
Hãy để tâm con vào tri thức của ta.
18Vì con sẽ cảm thấy vui thích khi con giữ nó trong lòng,
Và sẵn sàng giữ nó trên môi miệng con.
19Ngày nay ta đã cho chính con biết điều đó;
Để con sẽ đặt sự tin cậy nơi CHÚA.
20Ta đã không viết cho con ba mươi điều hay,
Tức là những lời cố vấn và tri thức sao?
21Dạy con biết những lời đúng và chân thật,
Để con có thể đáp lời
Người sai phái con.
22Chớ bóc lột người nghèo vì họ nghèo khó;
Cũng đừng áp bức người cùng khốn nơi cổng thành;
23Vì CHÚA sẽ binh vực họ,
Và sẽ đoạt mạng sống những kẻ ức hiếp họ.
24Chớ làm bạn với người nóng tính,
Đừng kết giao với kẻ hay giận dữ;
25E rằng con học theo đường lối nó,
Và linh hồn mình bị mắc bẫy chăng.
26Chớ như người bắt tay bảo đảm
Hay bảo lãnh nợ.
27E rằng giường con sẽ bị tịch thu
Nếu con không có tiền trả nợ.
28Chớ dời cột ranh giới xưa
Mà tổ tiên con đã dựng;
29Con có thấy người cần mẫn trong công việc mình không?
Người ấy sẽ đứng trước mặt các vua,
Chứ không đứng trước mặt những người tầm thường đâu.