44

Các Chén Bạc

1Giô-sép ra chỉ thị cho quản gia: “Những người đó chở được bao nhiêu thì hãy đổ đầy lương thực trong bao họ bấy nhiêu, rồi để bạc của mỗi người lại trong bao của họ. 2Cũng hãy để cái chén bạc của ta nơi miệng bao chung với số bạc mua lúa của người em út.” Quản gia vâng lời làm mọi điều Giô-sép căn dặn.
3Hôm sau trời vừa sáng họ cho các người đó cỡi lừa ra đi. 4Họ ra khỏi thành chưa xa, Giô-sép bảo quản gia: “Anh hãy đuổi theo những người đó, khi bắt kịp hãy nói: ‘Tại sao các ngươi lấy oán trả ơn? 5Phải chăng đây là cái chén mà chủ ta thường dùng để uống rượu và bói toán? Các ngươi đã làm một việc gian ác!’ ”
6Khi bắt kịp, quản gia lặp lại những lời đó. 7Nhưng họ đáp: “Tại sao ngài trách chúng tôi như thế? Chẳng bao giờ các tôi tớ ngài làm như thế cả. 8Chúng tôi đã mang cho ngài số bạc tìm được trong miệng bao từ xứ Ca-na-an xuống đây. Lẽ nào chúng tôi lại ăn cắp bạc hoặc vàng trong nhà chủ ngài sao? 9Nếu người ta tìm được cái chén ấy trong bất cứ người nào trong vòng chúng tôi là tôi tớ ngài thì người đó phải chết còn chúng tôi xin làm nô lệ cho ngài.”
10Quản gia đáp: “Được, hãy làm như điều các ngươi nói. Ta tìm được cái chén ấy nơi ai thì người đó sẽ làm nô lệ cho ta; còn các ngươi không có gì đáng trách.”
11Mỗi người vội vã hạ bao mình xuống đất và mở ra. 12Quản gia bắt đầu lục từ người anh cả đến người em út, và tìm được cái chén trong bao của Bên-gia-min. 13Họ liền xé áo mình, mỗi người chất lại bao lúa trên lừa mình rồi cùng quay lại thành.
14Giô-sép vẫn còn ở nhà khi Giu-đa và các anh em bước vào. Họ sấp mình xuống đất trước mặt ông. 15Giô-sép trách: “Các ngươi làm chi vậy! Các ngươi không biết một người như ta có tài bói sao?”
16Giu-đa đáp: “Chúng tôi sẽ thưa với chúa làm sao, trình bày làm sao, biện minh làm sao? Đức Chúa Trời đã khám phá tội ác của chúng tôi rồi. Bây giờ chúng tôi xin làm nô lệ cho chúa. Tất cả chúng tôi lẫn người đã bị bắt quả tang có chén.”
17Nhưng Giô-sép đáp: “Ta chẳng bao giờ muốn làm điều như thế. Chỉ kẻ nào bị bắt được quả tang có chén mới làm nô lệ cho ta, còn các ngươi cứ về nhà cha mình bình an.”
18Giu-đa tiến lên gần Giô-sép mà nói: “Thưa chúa, xin cho phép kẻ tôi tớ chúa được thưa một lời với chúa. Xin đừng nổi giận cùng kẻ tôi tớ chúa dù chúa ngang vai với Pha-ra-ôn. 19Chúa tôi đã hỏi các tôi tớ chúa: ‘Các ngươi còn có cha hay anh em nào không?’ 20Chúng tôi đã thưa: ‘Chúng tôi còn cha già và một đứa em út sinh ra trong lúc người đã tuổi cao tác lớn. Anh ruột nó đã chết, trong các con của mẹ nó chỉ còn một mình nó và cha thương nó lắm.’
21Lúc ấy chúa bảo: ‘Hãy đưa nó xuống với ta để ta được thấy tận mắt.’ 22Chúng tôi đã thưa với chúa: ‘Đứa trẻ không thể nào lìa cha được; nếu nó rời cha thì cha sẽ chết.’ 23Nhưng chúa lại dạy: ‘Nếu em út các ngươi không xuống với các ngươi thì các ngươi chẳng bao giờ được thấy mặt ta nữa.’ 24Nên khi chúng tôi quay về kẻ tôi tớ chúa là cha tôi, chúng tôi có thuật lại cho người nghe lời chúa dạy.
25Sau đó cha chúng tôi lại bảo: ‘Các con hãy trở xuống để mua ít lương thực.’ 26Chúng tôi thưa lại: ‘Không thể nào được, chỉ khi nào em út đi với chúng con thì chúng con mới xuống đó được. Còn không chúng con chẳng bao giờ được thấy mặt lại người đó.’
27Kẻ tôi tớ chúa là cha tôi đáp: ‘Các con biết vợ ta sinh cho ta hai đứa con trai. 28Một đứa đã biệt tích nên ta nói chắc nó bị thú dữ xé xác rồi; vì từ đó ta chẳng bao giờ thấy nó nữa. 29Nếu các con cũng đem đứa này xa mặt cha và nếu có điều tổn hại xảy đến cho nó thì các con sẽ làm cho đầu bạc này đau lòng xót dạ mà xuống mộ địa.’
30Bây giờ nếu em út không theo chúng tôi trở về với kẻ tôi tớ chúa là cha tôi, và nếu cha tôi đã khắng khít với em út tôi là thế, 31bây giờ nếu thấy đứa trẻ không còn đó nữa chắc người sẽ chết, và các tôi tớ chúa sẽ làm cho đầu bạc của cha chúng tôi đau lòng xót dạ xuống mộ địa. 32Vì kẻ tôi tớ này của chúa đã bảo đảm an ninh cho em út trước mặt cha. ‘Nếu con không đem em con về cho cha thì con sẽ mang tội cùng cha suốt đời.’
33Vậy bây giờ xin cho tôi làm nô lệ thế cho đứa trẻ và cho đứa trẻ quay về với các anh nó. 34Nếu đứa trẻ không theo tôi, làm sao tôi có thể quay về với cha tôi? Không! tôi không nỡ nào chứng kiến cảnh đau lòng xót dạ của cha tôi đâu!”

44

Yô-sep Chim Sễm Ai Án

1Chơ Yô-sep ớn cũai táq ranáq án neq: “Chóq poân crơng sana tâng bau cũai ki, maléq rơi alới dững. Cớp dŏq loah práq alới dũ náq tâng ngoah bau alới. 2Chóq cachoc práq khong cứq tâng ngoah bau a‑ễm ralŏ́h. Cớp chóq loah máh práq tâng bau án tê.”
 Ngkíq cũai táq ranáq ki táq puai ĩn parnai Yô-sep pai.
3Toâq poang tarưp, máh sễm ai ki loŏh tễ ntốq ki cớp aséh dễn alới. 4Alới loŏh tễ vil ki, ma alới pỡq tỡ yũah yơng. Chơ Yô-sep atỡng cũai sốt ranáq tâng dống án neq: “Mới rapuai cũai ki. Toâq mới satỡm alới, ki blớh alới neq: ‘Nŏ́q ncháu cứq táq o chóq anhia, ma anhia táq sâuq chóq án? 5Nŏ́q anhia tutuoiq cachoc dỡq ncháu cứq? Cachoc dỡq nâi la cachoc ống ncháu hếq sâng dốq nguaiq dỡq, cớp dốq ễ mumưl. Anhia táq ranáq nâi la sâuq lứq!’”
6Ngkíq, cũai táq ranáq yỗn Yô-sep rapuai satỡm máh sễm ai ki; cớp án pai ĩn santoiq Yô-sep khoiq atỡng án. 7Ma máh sễm ai ki ta‑ỡi án neq: “Cỗ nŏ́q ncháu hếq pai ngkíq? Lứq samoât, hếq tỡ nai chanchớm ễ táq ranáq sâuq ngkíq. 8Máh práq hếq ramóh loah tâng bau, la hếq dững asuoi loah chơ yỗn anhia tễ cruang Cana-an. Hếq ễ tuoiq táq ntrớu práq tỡ la yễng tễ dống ncháu anhia? 9Khân achuaih chuaq tamóh crơng ki tâng bau cũai aléq tễ tỗp hếq ca táq ranáq achuaih, ki yỗn án ki cuchĩt chíq. Ma hỡn tễ ki ễn, nheq náq hếq pruam cỡt sũl ncháu anhia hỡ.”
10Cũai ki ta‑ỡi neq: “Ơq! Thỗi! Anhia táq ĩn anhia khoiq pai nơ. Cũai aléq ma bữn cachoc ki, lứq án cóq cỡt sũl cứq. Ma aléq ca tỡ bữn bữn cachoc ki, ki anhia tỡ bữn lôih ntrớu.”
11Ngkíq, dũ náq alới tál tháng acŏ́q asễng bau pỡ cutễq, cớp pớh bau alới. 12Cũai táq ranáq yỗn Yô-sep chuaq nheq dũ bau alới, tễ bau ai clúng toau toâq bau a‑ễm ralŏ́h. Tữ toâq pỡ bau a‑ễm ralŏ́h, án ramóh muoi lám cachoc ki. 13Máh ai án, alới háq tampâc alới, táq tếc alới sâng ngua lứq. Cớp alới patiang loah bau tâng cloong aséh dễn. Chơ alới píh loah chu vil.
14Chơ Yuda cớp nheq máh sễm ai Yô-sep toâq loah pỡ dống Yô-sep. Ma Yô-sep noâng ỡt tâng dống ki. Nheq náq alới cucốh cucũoi sĩa choâng moat Yô-sep. 15Yô-sep blớh alới neq: “Nŏ́q anhia táq ranáq nâi? Anhia dáng ma tỡ bữn, cứq bữn ngê mumưl?”
16Yuda ta‑ỡi loah neq: “Nŏ́q hếq ễ ta‑ỡi ncháu? Parnai ntrớu hếq ễ ta‑ỡi? Cớp ranáq ntrớu hếq têq táq yỗn anhia dáng hếq tỡ bữn táq ranáq nâi? Yiang Sursĩ toâp dáng ŏ́c lôih hếq. Nheq náq hếq nâi lứq cỡt cũai sũl anhia, dếh án ca bữn cachoc anhia tâng bau hỡ.”
17Ma Yô-sep ta‑ỡi loah án neq: “Cứq tỡ bữn chanchớm ễ táq ranáq ngkíq. Ma án ca ĩt cachoc cứq, lứq án ki toâp cóq cỡt sũl cứq. Ma máh anhia, ki têq anhia chu ien khễ pỡ dống mpoaq anhia.”
18Moâm Yô-sep pai ngkíq, Yuda toâq pỡ án cớp pai neq: “Cứq sễq lôih ncháu! Cứq sễq tễ ncháu muoi ramứh. Cứq sễq ncháu chỗi nhôp cứq, la cũai táq ranáq anhia. Lứq samoât, ncháu bữn chớc lĩ-ralĩ cớp puo. 19Tễ nhũang, ncháu khoiq blớh hếq neq: ‘Anhia noâng bữn mpoaq cớp a‑ễm samiang canŏ́h tỡ?’ 20Ngkíq hếq ta‑ỡi ncháu neq: ‘Bữn, bữn mpoaq, ma án khoiq thâu chơ. Cớp hếq bữn muoi lám a‑ễm samiang ralŏ́h. Mpoaq hếq amia án bo mpoaq hếq khoiq thâu chơ. Án ki muoi mpiq cớp a‑ễm hếq ca khoiq cuchĩt. Yuaq ngkíq, mpoaq hếq ma ayooq lứq án, cỗ noâng manoaq án toâp tễ mpiq ki.’
21“Moâm ki ncháu atỡng hếq neq: ‘Cóq anhia dững a‑ễm ralŏ́h toâq pỡ cứq; cứq yoc ễ hữm án!’ 22Ma hếq ta‑ỡi ncháu neq: ‘Cũai póng nâi, án tỡ têq ratáh tễ mpoaq. Khân án loŏh, ki mpoaq án cuchĩt toâp.’ 23Ma ncháu khoiq atỡng hếq neq: ‘Khân anhia tỡ bữn dững án toâq cớp anhia, ki anhia tỡ bữn hữm noâng cứq.’ 24Ngkíq, toâq hếq chu pỡ mpoaq hếq, la cũai táq ranáq anhia, hếq atỡng loah yỗn án dáng tễ máh parnai ncháu pai.
25“Ntun ki mpoaq hếq ớn hếq neq: ‘Cóq anhia pỡq chỡng loah máh crơng sana yỗn hái cha.’ 26Ma hếq ta‑ỡi án neq: ‘Hếq tỡ têq pỡq khân a‑ễm ralŏ́h ma tỡ bữn pỡq nứng hếq. Khân hếq pỡq ống hếq, la hếq tỡ têq hữm noâng cũai sốt.’
27“Ngkíq mpoaq hếq ta‑ỡi neq: ‘Anhia khoiq dáng chơ lacuoi cứq Rachel canỡt bar lám con samiang sâng yỗn cứq. 28Manoaq khoiq loŏh tễ cứq chơ, cớp cứq chanchớm charán pla háq chíq tỗ án. Toau tangái nâi cứq tỡ bữn hữm noâng án. 29Khân anhia ĩt con ralŏ́h nâi ễn tễ cứq, cớp khân án tamóh ŏ́c croŏq ntrớu, ki cứq la cũai thâu lứq sâng ngua, cớp cứq cuchĩt toâp.’
30-31“Yuaq ngkíq, khân cứq chu loah pỡ mpoaq cứq, ma tỡ bữn cũai póng nâi chu nứng cứq, ki mpoaq cứq cuchĩt toâp, cỗ mứt pahỡm án pasếq lứq cớp con ralŏ́h án. Khân lứq toâq ŏ́c ki, hếq lứq táq yỗn mpoaq hếq cỡt ngua cớp ariang hếq cachĩt chíq án. 32Cứq chĩuq tôt cớp mpoaq cứq, khân a‑ễm nâi ma tỡ bữn chu cớp cứq. Ki cứq bữn lôih mantái níc cớp mpoaq cứq. 33Yuaq ngkíq, sễq ncháu yỗn cứq pláih tang a‑ễm nâi cỡt sũl anhia, ncháu ơi. Sễq ncháu acláh yỗn a‑ễm nâi chu cớp sễm ai án. 34Khân a‑ễm nâi ma tỡ bữn chu, nŏ́q khớn cứq chu pỡ mpoaq cứq? Cứq tỡ rơi nhêng mpoaq cứq ma chĩuq ŏ́c tỗiq bap cỗ ŏ́c ngua lứq nâi.”