32

Bài Ca của Mô-sê

¹“Hỡi các tầng trời, xin hãy nghe những gì tôi sẽ nói;
Hỡi trái đất, xin lắng nghe những lời của miệng tôi.
²Nguyện lời dạy của tôi như những giọt mưa rơi,
Nguyện lời khuyên bảo của tôi tựa sương đọng lại,
Như mưa lất phất rơi trên đồng cỏ,
Như mưa rào đổ nhẹ xuống đồng xanh.
³Vì tôi xưng tụng thánh danh của CHÚA,
Xin hãy quy mọi sự vĩ đại về cho Ðức Chúa Trời của chúng ta.

⁴Ngài là Vầng Ðá,
Công việc của Ngài thật trác tuyệt,
Mọi đường lối của Ngài thật công chính vẹn toàn.
Ngài là Ðức Chúa Trời thành tín, không chút dối gian,
Công chính và chính trực là Ngài.

⁵Thế nhưng con dân Ngài đã đối với Ngài thật tồi tệ;
Họ đã quá hư đốn, và chẳng đáng làm con của Ngài;
Họ đúng là một dòng dõi ngang bướng và gian tà.
⁶Hỡi dân điên rồ và vô ơn bạc nghĩa,
Anh chị em đền đáp ơn CHÚA như vậy sao?
Há chẳng phải chính Ngài là cha của anh chị em,
Ðấng đã dựng nên anh chị em,
Ðấng đã tạo thành anh chị em và lập vững anh chị em sao?
⁷Hãy nhớ lại những ngày xa xưa,
Hãy ngẫm suy những năm của các thế hệ rất lâu về trước;
Hãy hỏi cha của anh chị em, ông ấy sẽ bảo cho,
Hãy hỏi các vị trưởng lão, họ sẽ nói cho anh chị em rõ.

⁸Khi Ðấng Tối Cao chia sản nghiệp cho các dân,
Khi Ngài chia thế giới ra từng vùng để nhân loại ở,
Ngài ấn định bờ cõi cho các dân,
Dựa theo số con cái của I-sơ-ra-ên.
⁹Phần của CHÚA chính là dân của Ngài,
Gia-cốp là phần sản nghiệp của Ngài.
¹⁰Ngài đã tìm thấy ông trong một vùng hoang vắng,
Giữa đồng hoang gió hú thú gầm;
Ngài che chở ông và chăm sóc ông,
Ngài bảo vệ ông như con ngươi của mắt Ngài.
¹¹Ngài như đại bàng lượn bay quanh tổ nó,
Bay lượn bên trên, giục các con nhỏ của nó tập bay,
Dang cánh ra cõng các con nó trên lưng,
Ðưa chúng lên trời cao bằng đôi cánh của mình.

¹²CHÚA là Ðấng duy nhất dẫn dắt ông;
Không có thần ngoại bang nào ở bên ông.
¹³Ngài đặt ông ở những địa vị quyền thế trong xứ;
Ngài nuôi ông bằng sản phẩm của ruộng đồng;
Ngài cho ông ăn mật ong từ các tổ ong trong kẽ đá.
Ông dùng dầu ô-liu trồng trong các rẫy đầy những đá hoa cương;
¹⁴Ông ăn sữa chua từ đàn bò,
Ông uống sữa tươi từ đàn chiên và đàn dê,
Ông ăn thịt những chiên con và chiên đực mập béo;
Ông ăn thịt bò của Ba-san và thịt dê hảo hạng,
Ông hưởng lúa mì loại ngon thượng hạng;
Ông uống những thứ rượu ngon nhất thời bấy giờ.

¹⁵Giê-su-run được mập béo, rồi lại giơ chân đá ngược;
Anh chị em đã mập, béo, và phì ra rồi!
Ông đã bỏ Ðức Chúa Trời, Ðấng đã dựng nên ông;
Ông đã khinh khi Vầng Ðá giải cứu ông.

¹⁶Họ đã làm cho Ngài ghen tức với các thần xa lạ;
Họ đã dùng những việc gớm ghiếc chọc giận Ngài.
¹⁷Họ đã cúng tế cho các quỷ chứ nào phải dâng hiến lên Ðức Chúa Trời;
Thần của họ là những thần họ không biết;
Tức những thần khi vào trong xứ rồi họ mới phát hiện,
Chúng là những thần mà tổ tiên anh chị em không sợ.

¹⁸Anh chị em đã làm ngơ với Vầng Ðá đã sinh ra mình;
Anh chị em đã quên hẳn Ðức Chúa Trời, Ðấng đã tạo ra mình.

¹⁹CHÚA thấy thế, Ngài chán ngán họ,
Ngài ẩn mặt khỏi các con trai và các con gái của Ngài.
²⁰Ngài phán, ‘Ta sẽ ẩn mặt Ta khỏi chúng;
Ðể Ta xem, đến cuối cùng chúng sẽ ra sao;
Vì bọn chúng là giống nòi tráo trở,
Những đứa con không tình nghĩa trung thành.
²¹Chúng đã làm cho Ta phải ghen với những gì không phải là thần thánh;
Chúng chọc giận Ta bằng các thần tượng chúng thờ.
Vì thế Ta sẽ làm cho chúng phải ghen tức với một dân không ra hồn ra dáng,
Dùng một dân ngu si khiến chúng phải tức tối bực mình.
²²Vì lửa giận của Ta đã phừng lên nghịch lại chúng;
Lửa ấy đã cháy bùng đến tận vực sâu của âm phủ;
Lửa ấy thiêu đốt đất đai và hoa màu sinh ra trên đất;
Lửa ấy cháy tận nền các núi non hùng vĩ.
²³Ta sẽ đổ chồng chất các tai vạ trên chúng;
Ta sẽ bắn các mũi tên của Ta vào chúng:
²⁴Nạn đói sẽ khiến chúng hao mòn,
Khí hậu nóng cháy khô khan sẽ làm chúng kiệt quệ,
Ôn dịch sẽ khiến chúng tang thương,
Răng của thú dữ do Ta sai đến sẽ cắn xé chúng,
Nọc của rắn độc bò trong bụi đất sẽ gây chết chóc cho chúng.
²⁵Ngoài đường gươm giáo sẽ gây nên tang tóc,
Còn trong nhà sẽ đầy nỗi kinh hoàng,
Trai tráng hay thiếu nữ thanh xuân cũng vậy,
Trẻ thơ còn đang bú hay người già tóc đã bạc phơ đều chẳng được miễn trừ.
²⁶Ta đã nghĩ, Ta sẽ rải chúng ra khắp bốn phương trên đất,
Ta sẽ xóa chúng khỏi trí nhớ của loài người;
²⁷Nhưng Ta ngại làm như thế quân thù của chúng sẽ được thêm khích lệ,
Quân thù của chúng có thể sẽ hiểu lầm và bảo, “Chúng ta đắc thắng là nhờ sức lực của tay mình,
Chiến thắng nầy không phải tất cả là CHÚA đã làm đâu.”

²⁸Thật vậy, bọn chúng là một dân không trí tuệ;
Chúng chẳng có khả năng phán đoán nghĩ suy.
²⁹Nếu chúng có chút khôn ngoan, chúng đã nghĩ ra điều ấy;
Chúng có thể suy ra kết cuộc sẽ thế nào.
³⁰Làm sao một người có thể rượt đuổi cả ngàn người,
Còn hai người có thể làm cho vạn người chạy trốn,
Trừ phi Vầng Ðá của họ đã bán bỏ họ,
Tức CHÚA của họ đã lìa bỏ họ rồi?

³¹Vì vầng đá của chúng chẳng giống như Vầng Ðá của chúng ta;
Quân thù của chúng ta đều biết rõ điều ấy.
³²Nho của chúng lấy ra từ giống nho ở Sô-đôm,
Từ vườn nho ở Gô-mô-ra;
Trái nho của chúng là trái nho độc,
Chùm nho của chúng chỉ có toàn trái đắng.
³³Rượu của chúng đều là nọc của rắn độc,
Nọc độc chết người của rắn bành mang.
³⁴Việc đoán phạt nầy Ta há đã không giữ trong kho,
Niêm phong nó trong kho báu của Ta sao?
³⁵Sự báo thù thuộc về Ta, Ta sẽ báo trả;
Sắp đến lúc chân chúng sẽ thình lình trượt ngã,
Bởi vì ngày hoạn nạn của chúng đã gần,
Những điều ấy sẽ xảy đến rất nhanh cho chúng.’

³⁶CHÚA sẽ minh oan cho dân Ngài,
Ngài sẽ thương xót các đầy tớ Ngài,
Khi Ngài thấy sức lực của họ chẳng còn nữa,
Khi kẻ nô lệ hay người tự do đều chẳng còn ai.
³⁷Bấy giờ Ngài sẽ hỏi, ‘Các thần của chúng,
Những vầng đá nơi chúng nương náu,
³⁸Những kẻ hưởng các phần béo tốt nhất của các con vật hiến tế chúng dâng,
Những kẻ uống rượu chúng hiến qua các lễ quán đâu rồi?
Hãy để những kẻ ấy trỗi dậy và giúp đỡ các ngươi!
Hãy để chúng bảo vệ các ngươi!
³⁹Này, bây giờ, khá biết rằng ấy là Ta, chính Ta là Ðấng ấy;
Chẳng có thần nào khác ngoài Ta.
Ta có quyền làm chết, và Ta làm sống lại;
Ta khiến cho bị thương, và Ta chữa lành;
Không ai có thể thoát khỏi tay Ta.
⁴⁰Ta đưa tay Ta lên trời mà thề rằng:
Như Ta hằng sống đời đời,
⁴¹Ta sẽ mài lưỡi gươm bóng láng của Ta cho sắc bén,
Tay Ta sẽ cầm lấy nó để thi hành sự đoán phạt;
Ta sẽ báo thù những kẻ chống nghịch Ta;
Ta sẽ báo trả những kẻ ghét Ta.
⁴²Ta sẽ cho những mũi tên của Ta uống máu,
Và lưỡi gươm của Ta sẽ ăn thịt quân thù,
Tức máu của quân thù ngã chết nơi chiến trận và của tàn quân bại trận;
Ðầu của những kẻ để tóc dài thề chống Ta đến cùng thảy đều bị rơi.’

⁴³Hỡi các dân các nước, hãy cùng với dân Ngài dâng lời ca ngợi,
Hãy thờ phượng Ngài, hỡi tất cả các ngươi,
Vì Ngài sẽ bắt chúng đền nợ máu các tôi tớ Ngài,
Ngài sẽ báo thù những kẻ chống nghịch Ngài,
Ngài sẽ báo trả những kẻ ghét Ngài,
Và Ngài sẽ xá tội cho xứ và cho dân Ngài.”

Luật Pháp và Sự Sống Còn của Dân I-sơ-ra-ên

⁴⁴Mô-sê cùng với Giô-sua con của Nun đến và nói tất cả những lời của bài ca ấy cho dân nghe. ⁴⁵Khi Mô-sê nói xong tất cả những lời ấy cho toàn dân I-sơ-ra-ên, ⁴⁶ông nói với họ, “Hãy ghi lòng tạc dạ tất cả những lời tôi làm chứng giữa anh chị em ngày nay. Anh chị em hãy truyền những lời ấy lại cho con cháu mình, để chúng cũng hết lòng vâng giữ mọi lời của bộ luật pháp nầy. ⁴⁷Ðây chẳng phải là việc không có giá trị gì đối với anh chị em, nhưng chính là sự sống còn của anh chị em, vì nhờ nó anh chị em mới có thể sống lâu trong xứ mà anh chị em sẽ đi qua Sông Giô-đanh để chiếm lấy.”

Mô-sê Gần Qua Ðời

⁴⁸Chính ngày hôm đó CHÚA nói với Mô-sê, ⁴⁹“Ngươi hãy đi lên rặng Núi A-ba-rim nầy, đến Núi Nê-bô, trong xứ Mô-áp, đối ngang Giê-ri-cô, và hãy nhìn vào xứ Ca-na-an, nơi Ta sẽ ban cho dân I-sơ-ra-ên làm sản nghiệp. ⁵⁰Ngươi sẽ qua đời tại đó, tức trên núi ngươi sẽ đi lên, rồi ngươi sẽ được đem về với tổ tiên ngươi, như A-rôn anh ngươi đã qua đời trên Núi Hô-rơ và đã được đem về với tổ tiên của ông ấy vậy, ⁵¹bởi vì ở giữa dân I-sơ-ra-ên, các ngươi đã không tin Ta trong vụ nước ở Mê-ri-ba Ca-đe trong Ðồng Hoang Xin, và bởi vì hai ngươi đã không tôn thánh Ta giữa dân I-sơ-ra-ên. ⁵²Vậy, ngươi có thể trông thấy xứ ấy từ xa, nhưng ngươi sẽ không vào xứ ấy, tức xứ Ta ban cho dân I-sơ-ra-ên.”

32

¹Cả trời lẫn đất hãy nghe ta!
²Lời ta êm nhẹ như sương sa
Có lúc tầm tã như mưa móc
Nhuần tưới đồng xanh và thảo mộc.
³Ta tung hô Danh Chúa Vĩnh Hằng
Ca tụng công ơn Ngài vĩ đại
⁴Chúa là Vầng Đá hiên ngang
Đường lối Ngài chính là công lý
Tuyệt đối chính trực và công bằng
Luôn thành tín, không hề nhiễm tội.
⁵Nhưng Y-sơ-ra-ên phản phúc bất thần
Nên không tình nghĩa cha con
Họ là một giống nòi lừa đảo, thông gian
⁶Phải chăng đây là cách báo đền ơn Chúa?
Hỡi dân tộc, khờ khạo, điên cuồng!
Chúa là Thiên Phụ từ nhân
Chăn nuôi dưỡng dục, tác thành con dân.
⁷Thử nhớ lại những ngày dĩ vãng
Thử hỏi xem các bậc trưởng thành
Họ sẽ ân cần dạy bảo
⁸Khi Đấng Tối Cao phân chia lãnh thổ
Phân phối dòng dõi A-đam khắp thế gian
Cho mỗi dân tộc đều hưởng một phần
Thì Ngài căn cứ trên số dân
Của cộng đồng con cái Chân Thần
⁹Nhưng Chúa là phần của Y-sơ-ra-ên,
Vì Gia-cốp thuộc về Ngài.
¹⁰Chúa tìm thấy họ trong sa mạc
Giữa tiếng gào thét của chốn hoang vu;
Bảo vệ họ như con ngươi tròng mắt.
¹¹Như phụng hoàng lay động tổ,
Bay quanh các con bé bỏng mình,
Dang cánh ra hứng đỡ
Rồi cõng đàn con trên cánh
¹²Dân ta cũng được Ngài dắt dìu
Chỉ có Chúa, chẳng có thần nào khác.
¹³Ngài cho họ ở trên đồi cao,
Hưởng hoa mầu của đất
Đá lửa bỗng phun dầu
Khe núi tuôn dòng mật
¹⁴Họ được sữa bò, cừu dư dật,
Lấy giống cừu, dê Ba-san,
Gieo giống lúa mì thượng hạng,
Và uống rượu nho thuần chất.
¹⁵Nhưng khi Y-sơ-ra-ên⚓ vừa mập béo
Liền từ bỏ Thượng Đế, là Đấng sáng tạo
Coi rẻ Vầng Đá cứu chuộc họ
¹⁶Họ cúng thờ thần tượng ghê tởm,
Khiến cơn giận Ngài nổi lên vì Ngài gớm ghét tà thần.
¹⁷Họ dâng lễ vật cho quỷ
(Chứ không thờ Chân Thần),
Cúng tế các thần xa lạ
Họ và tổ tiên chưa từng biết.
¹⁸Họ không chú tâm đến Vầng Đá sáng tạo
Lãng quên Thượng Đế sinh thành họ.
¹⁹Thấy thế, Chúa buộc lòng ghét bỏ
Vì con cái Chúa dám khiêu khích Ngài.
²⁰Chúa phán: Ta sẽ lánh mặt
Để xem cuối cùng họ ra sao,
Họ chỉ là một dòng giống bất trung gian tà.
²¹Họ làm Ta gớm ghét các tượng họ thờ
Dù đó chỉ là tượng vô dụng, vô tri
Chứ chẳng phải là thần
Ta sẽ làm cho họ ganh với nhiều dân
Làm cho họ tị hiềm những nước ngu đần.
²²Vì lửa giận Ta bốc cháy
Thiêu đốt Âm phủ đến tận đáy,
Đốt đất và hoa mầu ruộng đất,
Thiêu rụi cả nền tảng núi non.
²³Tai họa sẽ chồng chất
Ta bắn tên trúng vào người họ.
²⁴Họ sẽ bị tiêu hao vì đói khát,
Thiêu nuốt vì nhiệt, và bệnh dịch độc địa;
Ta sẽ sai thú dữ cắn xé họ
Cùng với các loài rắn rít đầy nọc độc.
²⁵Bên ngoài vây bọc, rừng gươm giáo,
Bên trong nhung nhúc 'kinh hoàng trùng;'
Già trẻ lớn bé đều tiêu vong.
²⁶Ta định phân tán họ đến các nơi xa⚓
Và xóa sạch tàn tích dân này.
²⁷Thế nhưng, Ta nghĩ rằng,
Kẻ thù sẽ hiểu lầm, tự phụ:
Ta đánh Y-sơ-ra-ên tan tành,
Chứ Chúa có làm gì họ!
²⁸Y-sơ-ra-ên là một dân
Có óc lại ngu đần
²⁹Ước gì họ khôn ngoan,
Ý thức được cuối cùng họ sẽ ra sao!
³⁰Vì sao một người đuổi ngàn người chạy trốn ?
Hai tên địch đuổi nổi mười ngàn lính Y-sơ-ra-ên ?
Vì Vầng Đá đã bán họ, Chúa lìa bỏ họ.
³¹Nhưng hòn đá của kẻ thù đâu sánh nổi
Với Vầng Đá của chúng ta?
(Chính kẻ thù cũng phải nhìn nhận)
³²Quân thù trồng rặt loại nho
Vườn Sô-đôm với cánh đồng Gô-mo
Nên sinh toàn trái nho chua và đắng;
³³Rượu nho của họ là nọc độc rắn.
³⁴Nhưng Ta đã thu thập và tồn trữ toàn dân
Như châu báu trong kho tàng.
³⁵Báo ứng là việc của Ta.
Ta sẽ làm cho kẻ thù trượt ngã;
Vì tai họa ào đến, diệt họ trong nháy mắt.
³⁶Chúa sẽ xét xử dân Ngài cách công minh
Xót thương tôi trai tớ gái mình
Khi thấy năng lực họ tàn tắt
Người tự do lẫn nô tỳ.
³⁷Ngài hỏi: Các thần họ đâu rồi?
Các hòn đá họ cầu xin phù hộ,
³⁸Thần được họ cúng tế rượu, mỡ,
Sao không chịu đứng ra giúp đỡ?
³⁹Chỉ có một mình Ta là Chân Thần
Ta giết và truyền cho sự sống,
Gây thương tích, rồi chữa lành.
Chẳng quyền lực nào của trần gian
Giải thoát nổi người nào khỏi tay Ta.
⁴⁰Ta đưa tay lên thề: 'Thật như Ta Hằng Sống’
⁴¹Ta sẽ mài gươm sáng loáng
Tay Ta cầm cán cân công lý
Xét xử công minh, đền báo lại
Báo ứng những người thù ghét Ta.
⁴²Mũi tên Ta say máu kẻ gian tà
Lưỡi kiếm Ta nghiến nghiền xương thịt
Đẫm máu những người bị giết
Gom thủ cấp tướng lãnh địch quân.
⁴³Này dân các nước thế gian!
Hãy cùng dân Chúa hân hoan ca mừng.
Dù tiêu diệt⚓ địch tàn hung,
Chúa thương xót mãi dân cùng nước ta."
^44,45Sau khi Mai-sen và Giô-suê, con của Nun đọc lại bài ca cho toàn dân nghe xong, ^46,47Mai-sen căn dặn thêm: "Phải cố tâm ghi nhớ mọi điều tôi truyền lại cho đồng bào hôm nay, để rồi truyền lại cho con cháu mình. Vì các luật lệ này không phải là những lời nhảm nhí, nhưng là nguồn sống của đồng bào. Tuân hành các luật lệ này, đồng bào mới được sống lâu dài trên đất hứa, đất nước bên kia sông Giô-đan mà đồng bào sắp chiếm hữu.

Mai-sen qua đời trên núi Nê-bô

⁴⁸Cùng ngày hôm ấy, Chúa bảo Mai-sen: ⁴⁹“Con lên núi Nê-bô thuộc dãy A-ra-bim trong đất Mô-áp, đối diện Giê-ri-cô để xem đất Ca-na-an là đất Ta cho Y-sơ-ra-ên. ⁵⁰Con sẽ qua đời trên núi ấy được về cùng các tổ tiên, như A-rôn đã qua đời trên núi Hô-rơ. ⁵¹Vì con đã không tôn kính Ta trước mặt nhân dân Y-sơ-ra-ên, tại suối nước Mê-ri-ba, vùng Ca-đe trong sa mạc Sin, ⁵²nên con không được vào đất Ta cho Y-sơ-ra-ên, nhưng chỉ được nhìn đất ấy từ đàng xa."