13

Ngụ Ngôn về Người Gieo Giống

(Mác 4:1-9; Lu 8:4-8)

¹Cũng ngày hôm đó Ðức Chúa Jesus ra khỏi nhà và ra ngồi bên bờ biển. ²Dân chúng tụ họp quanh Ngài rất đông, đến nỗi Ngài phải xuống thuyền mà ngồi, trong khi cả đoàn dân đứng trên bờ. ³Ngài dùng các ngụ ngôn dạy họ nhiều điều. Ngài nói, “Một người kia đi ra gieo giống. ⁴Khi gieo, một số hạt giống rơi xuống mặt đường, chim đến ăn mất. ⁵Một số hạt giống rơi nhằm đất đá, nơi chẳng có nhiều đất thịt, chúng mọc lên ngay. Vì đất không sâu, ⁶nên khi mặt trời mọc lên, chúng bị nắng đốt, vì không có rễ đâm sâu, nên chúng chết héo. ⁷Một số hạt giống khác rơi vào bụi gai, gai góc mọc lên, làm chúng bị nghẹt ngòi. ⁸Một số hạt khác rơi trên đất tốt, mang lại kết quả, hạt được một trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục. ⁹Ai có tai, hãy nghe.”

Mục Ðích của Ngụ Ngôn

(Mác 4:10-12; Lu 8:9-10)

¹⁰Các môn đồ đến và nói với Ngài, “Sao Thầy nói với họ bằng ngụ ngôn?”
¹¹Ngài trả lời và nói với họ, “Vì các ngươi đã được ban ơn để hiểu biết huyền nhiệm của vương quốc thiên đàng, còn họ thì không. ¹²Ai có sẽ được cho thêm, và người ấy sẽ có dư dật; nhưng ai không có, thì ngay cả những gì người ấy có, sẽ bị cất đi. ¹³Sở dĩ Ta nói với họ bằng ngụ ngôn bởi vì họ nhìn mà không thấy, nghe mà không hiểu. ¹⁴Về họ lời tiên tri của I-sai-a đã được ứng nghiệm,
‘Các ngươi sẽ lắng tai nghe, nhưng chẳng hiểu, sẽ trố mắt nhìn, nhưng chẳng thấy,
¹⁵Vì lòng dân nầy đã chai lì, tai họ đã nặng, và mắt họ đã nhắm kín.
Nếu không, mắt họ đã thấy, tai họ đã nghe, và lòng họ đã hiểu, khiến họ đã trở lại, và Ta đã chữa lành cho họ rồi.’
¹⁶Nhưng phước thay cho mắt các ngươi vì thấy được, và cho tai các ngươi vì nghe được. ¹⁷Quả thật, Ta nói với các ngươi, nhiều tiên tri và người công chính ước thấy những gì các ngươi thấy mà không được thấy, mong nghe những điều các ngươi nghe mà không được nghe.”

Chúa Giải Nghĩa Ngụ Ngôn Người Gieo Giống

(Mác 4:13-20; Lu 8:11-15)

¹⁸“Vậy các ngươi hãy nghe ý nghĩa của ngụ ngôn về người gieo giống: ¹⁹Khi một người nghe rao giảng đạo của Vương Quốc mà không hiểu, Ác Quỷ đến và cướp đi những gì đã gieo vào lòng người ấy. Ðó là hạt giống đã rơi trên mặt đường. ²⁰Còn hạt rơi nhằm đất đá chỉ về người khi nghe đạo liền vui mừng tiếp nhận, ²¹nhưng không có rễ vì chỉ tin hời hợt nhất thời; gặp khi khó khăn hoặc bách hại vì cớ đạo nổi lên, người ấy liền vấp ngã và bỏ đạo. ²²Người như hạt giống rơi vào bụi gai là người nghe đạo, nhưng vì sự lo lắng về đời nầy và sự ham mê làm giàu đã làm cho nghẹt ngòi đạo, và người ấy trở nên không kết quả. ²³Nhưng người như hạt giống rơi vào đất tốt là người nghe đạo và hiểu, người ấy sẽ kết quả, có người kết quả gấp trăm lần, có người sáu chục, và có người ba chục.”

Ngụ Ngôn về Cỏ Lùng và Lúa Mì

²⁴Ngài kể cho họ một ngụ ngôn khác rằng, “Vương quốc thiên đàng giống như người kia gieo giống tốt vào ruộng mình; ²⁵nhưng khi mọi người đang ngủ, kẻ thù của người ấy đến, gieo hạt cỏ lùng vào ruộng lúa mì, rồi đi. ²⁶Ðến khi lúa mì mọc lên và kết hạt, cỏ lùng cũng xuất hiện. ²⁷Các tôi tớ của chủ đến nói với ông, ‘Thưa chủ, không phải ông đã gieo giống tốt vào ruộng của ông sao? Vậy bởi đâu những cỏ lùng nầy mọc lên như vậy?’
²⁸Chủ đáp, ‘Một kẻ thù đã làm điều đó.’
Các tôi tớ của ông nói, ‘Chủ muốn chúng tôi đi và nhổ những cỏ đó không?’
²⁹Ông đáp, ‘Ðừng, vì e rằng khi nhổ cỏ anh chị em sẽ làm trốc gốc lúa. ³⁰Cứ để chúng lớn lên với nhau cho đến mùa gặt; đến khi gặt lúa, tôi sẽ bảo các thợ gặt, ‘Hãy gom cỏ trước, bó lại thành bó và đem đốt, nhưng hãy gom lúa mì vào vựa lẫm của tôi.’”

Ngụ Ngôn về Hạt Cải

(Mác 4:30-32; Lu 13:18-19)

³¹Ngài kể cho họ một chuyện ngụ ngôn nữa rằng, “Vương quốc thiên đàng giống như một hạt cải người kia lấy và gieo vào vườn rau mình. ³²Tuy nó là hạt nhỏ nhất trong các hạt giống, nhưng khi lớn lên, nó trở thành một bụi lớn nhất trong các thứ rau cải; nó trở thành một cây, đến nỗi chim trời có thể đến làm tổ trên cành nó được.”

Ngụ Ngôn về Men

(Lu 13:20-21)

³³Ngài kể cho họ một chuyện ngụ ngôn nữa, “Vương quốc thiên đàng giống như men người đàn bà kia lấy trộn với ba đấu bột, cho đến khi bột dậy cả lên.”

Lý Do Chúa Dùng Ngụ Ngôn

(Mác 4:33-34)

³⁴Ðức Chúa Jesus nói những điều ấy với đám đông bằng các ngụ ngôn. Ngài không nói với họ điều chi mà không dùng ngụ ngôn. ³⁵Ðiều ấy đã làm ứng nghiệm lời của đấng tiên tri đã nói trước rằng,
“Ta sẽ mở miệng để kể chuyện ngụ ngôn;
Ta sẽ nói ra những bí ẩn từ khi khai thiên lập địa.”

Chúa Giải Nghĩa Ngụ Ngôn Cỏ Lùng

³⁶Sau đó Ngài rời đám đông để vào nhà. Các môn đồ Ngài đến với Ngài và nói, “Xin Thầy giải nghĩa cho chúng con ngụ ngôn về cỏ lùng trong ruộng.”
³⁷Ngài trả lời và nói, “Người gieo giống tốt là Con Người, ³⁸đồng ruộng là thế gian, giống tốt là con cái Nước Trời, cỏ lùng là con cái Ác Quỷ, ³⁹kẻ thù gieo cỏ lùng là Ác Quỷ, mùa gặt là ngày tận thế, và các con gặt là các thiên sứ. ⁴⁰Như cỏ lùng bị gom lại và bị đốt thể nào, điều sẽ xảy ra trong ngày tận thế cũng thể ấy. ⁴¹Con Người sẽ sai các thiên sứ của Ngài, họ sẽ gom lại mọi kẻ gây cớ vấp ngã và những kẻ làm ác ra khỏi vương quốc của Ngài, ⁴²và quăng chúng vào hồ lửa, nơi sẽ có khóc lóc và nghiến răng. ⁴³Rồi những người công chính sẽ được rạng ngời như mặt trời trong vương quốc của Cha họ. Ai có tai, hãy nghe!”

Ngụ Ngôn về Kho Báu

⁴⁴“Vương quốc thiên đàng giống như một kho tàng chôn giấu trong cánh đồng. Một người nọ khám phá được bèn che giấu nó lại, rồi vui mừng trở về, bán tất cả những gì mình có, và mua cánh đồng ấy.”

Ngụ Ngôn về Viên Ngọc Quý

⁴⁵“Vương quốc thiên đàng cũng giống như một thương gia kia tìm mua bửu ngọc. ⁴⁶Khi tìm được viên ngọc quý, thương gia ấy trở về, bán tất cả những gì mình có, và mua viên ngọc ấy.”

Ngụ Ngôn về Lưới Cá

⁴⁷“Vương quốc thiên đàng cũng giống như một chiếc lưới thả xuống biển, bắt đủ loại cá. ⁴⁸Khi lưới đã đầy, người ta kéo lên bờ, rồi ngồi xuống, lựa cá tốt bỏ vào giỏ, và vứt cá xấu đi. ⁴⁹Trong ngày tận thế cũng vậy. Các thiên sứ sẽ đến, tách rời kẻ gian ác ra khỏi người công chính ⁵⁰và ném những kẻ gian ác vào hồ lửa, nơi sẽ có khóc lóc và nghiến răng.”

Chủ Nhà Lấy Của Trong Kho Ra

⁵¹“Các ngươi có hiểu những điều ấy chăng?”
Họ trả lời Ngài, “Dạ hiểu.”
⁵²Ngài nói với họ, “Thế thì người dạy giáo luật nào trở thành môn đồ của vương quốc thiên đàng sẽ giống như chủ nhà kia lấy từ kho báu của mình ra cả vật mới lẫn vật cũ.”

Chúa Bị Khước Từ tại Na-xa-rét

(Mác 6:1-6; Lu 4:16-30)

⁵³Sau khi Ðức Chúa Jesus dạy xong các ngụ ngôn ấy, Ngài rời nơi đó. ⁵⁴Ngài trở về quê hương của Ngài và bắt đầu giảng dạy trong hội đường của họ. Dân địa phương ngạc nhiên và nói, “Bởi đâu người nầy có sự khôn ngoan và làm được những việc quyền năng như thế? ⁵⁵Ðây không phải là con trai của người thợ mộc sao? Mẹ ông ta chẳng phải là Ma-ry sao? Các em trai ông ta chẳng phải là Gia-cơ, Giô-sép, Si-môn, và Giu-đa sao? ⁵⁶Chẳng phải các em gái ông ta đang ở giữa chúng ta sao? Bởi đâu người nầy có được những điều ấy?” ⁵⁷Họ bị vấp ngã vì cớ Ngài.
Nhưng Ðức Chúa Jesus nói với họ, “Một tiên tri không thiếu sự tôn trọng ngoại trừ ở quê hương mình và trong gia đình mình.”
⁵⁸Ngài không làm nhiều phép lạ ở đó vì lòng vô tín của họ.

13

Chuyện Ngụ Ngôn Về Người Gieo Giống

(Mác 4:1-20; Lu 8:4-15)

¹Cũng trong ngày đó Đức Giê-su rời khỏi nhà, ra ngồi bên bờ biển. ²Nhiều đoàn người đến với Ngài, đến nỗi Ngài phải xuống ngồi trên một chiếc thuyền, còn tất cả dân chúng đứng trên bờ. ³Ngài dùng ngụ ngôn dạy dỗ dân chúng nhiều điều. Ngài kể: “Một người kia đi ra gieo giống. ⁴Đang khi gieo giống, một số hạt rơi trên đường đi, chim đến ăn hết. ⁵Một số khác rơi nhằm chỗ có đá, không có nhiều đất nên mọc lên ngay vì đất không sâu. ⁶Nhưng khi mặt trời mọc lên, bị sém nắng và vì không có rễ nên chết khô. ⁷Một số khác rơi nhằm bụi gai, gai mọc lên làm lúa bị nghẹt. ⁸Nhưng một số rơi vào chỗ đất tốt nên kết quả, hạt ra một trăm, hạt ra sáu chục, hạt ra ba chục. ⁹Ai có tai, hãy lắng nghe.”
¹⁰Các môn đệ đến hỏi Ngài: “Sao Thầy dùng ngụ ngôn để dạy dân chúng?”
¹¹Ngài đáp: “Vì các con được ban cho hiểu biết sự huyền nhiệm về Nước Thiên Đàng, nhưng họ thì không. ¹²Vì người có lại được cho thêm và đầy dẫy. Nhưng người không có, ngay cả điều họ có cũng bị cất đi. ¹³Lý do Ta kể chuyện ngụ ngôn vì họ nhìn nhưng không thấy, lắng tai mà chẳng nghe, chẳng hiểu. ¹⁴Lời tiên tri I-sa nói về họ đã được ứng nghiệm:
‘Các ngươi cứ nghe nhưng không hiểu,
Cứ nhìn nhưng không thấy.
¹⁵Vì lòng dân này đã chai lì,
Tai đã nặng,
Mắt nhắm kín,
Nếu không, mắt họ đã thấy
Tai đã nghe
Và tâm trí họ hiểu rõ,
Để quay trở lại và Ta sẽ chữa lành cho.’ ”⚓
¹⁶“Nhưng phước cho các con có mắt thấy được, có tai nghe được. ¹⁷Vì thật, Ta bảo các con, nhiều tiên tri và người công chính mong ước được thấy những điều các con thấy, nghe lời các con nghe, mà không được.
¹⁸Thế thì, các con hãy nghe ý nghĩa chuyện ngụ ngôn về người gieo giống. ¹⁹Tất cả những ai nghe đạo Nước Đức Chúa Trời mà không hiểu thì quỷ dữ đến cướp mất hạt giống đã gieo trong lòng họ, đây là hạt giống rơi xuống đường. ²⁰Hạt giống rơi nhằm chỗ đất có đá chỉ về người nghe đạo liền vui mừng tiếp nhận, ²¹nhưng không đâm rễ trong lòng, chỉ tạm thời nên khi gặp khó khăn hay bị bắt bớ vì đạo, họ bỏ đạo ngay. ²²Hạt giống rơi nhằm bụi gai chỉ về người nghe đạo nhưng lòng lo lắng về đời này, ham mê giàu sang, làm đạo chết nghẹt, không kết quả được. ²³Hạt giống rơi nhằm đất tốt chỉ về người nghe, hiểu đạo và kết quả, một thành trăm, một thành sáu chục, một thành ba chục.”

Ngụ Ngôn Về Cỏ Lùng Lẫn Trong Lúa

²⁴Đức Giê-su kể cho họ một chuyện ngụ ngôn khác: “Nước Thiên Đàng ví như một người kia gieo giống tốt trong ruộng mình. ²⁵Nhưng đang khi mọi người ngủ, kẻ thù đến gieo cỏ lùng vào ruộng lúa của ông rồi bỏ đi. ²⁶Thế là lúa lớn lên và kết hạt, nhưng đồng thời cỏ lùng cũng xuất hiện.
²⁷Đầy tớ của chủ nhà đến trình: ‘Thưa chủ, chủ không gieo giống lúa tốt trong ruộng sao? Tại sao lại có cỏ lùng mọc trong ruộng?’
²⁸Chủ trả lời: ‘Kẻ thù đã làm đấy.’ Các đầy tớ thưa: ‘Chủ muốn chúng tôi đi nhổ cỏ không?’
²⁹Chủ đáp: ‘Không nên, e rằng khi nhổ cỏ các anh sẽ nhổ cả gốc lúa đi chăng. ³⁰Cứ để cả lúa lẫn cỏ mọc lên cho đến mùa gặt. Lúc ấy ta sẽ bảo thợ gặt nhổ cỏ trước, bó lại rồi đốt, sau đó sẽ gặt lúa đem trữ trong kho của ta.’ ”

Ngụ Ngôn Về Hạt Cải Và Men

(Mác 4:30-32; Lu 13:18-21)

³¹Đức Giê-su kể cho họ một chuyện ngụ ngôn khác: “Nước Thiên Đàng ví như một hạt cải người ta gieo trong vườn. ³²Hạt cải vốn nhỏ nhất trong tất cả các loại hạt nhưng khi lớn lại to hơn hết các loại rau khác, trở thành cây, chim trời đến làm tổ trên cành.”
³³Ngài cũng kể thêm một ngụ ngôn khác: “Nước Thiên Đàng ví như chất men một phụ nữ lấy trộn với ba thùng⚓ bột cho đến khi tất cả bột dậy lên.”

Mục Đích Của Ngụ Ngôn

(Mác 4:33-34)

³⁴Đức Giê-su dùng ngụ ngôn để dạy tất cả những điều này cho đám đông, không một điều gì Ngài dạy họ mà không dùng ngụ ngôn. ³⁵Điều này để ứng nghiệm lời tiên tri rằng:
“Ta sẽ mở miệng dạy dỗ bằng ngụ ngôn.
Ta sẽ bày tỏ những điều bí ẩn từ khi sáng tạo thế giới.”⚓

Chúa Giải Thích Ngụ Ngôn Cỏ Lùng

³⁶Sau khi Đức Giê-su rời khỏi đám đông đi vào nhà, các môn đệ đến thưa: “Xin Thầy giải thích cho chúng con rõ ngụ ngôn cỏ lùng trong ruộng.”
³⁷Ngài phán: “Người gieo giống tốt là Con Người. ³⁸Ruộng là thế gian, hạt giống tốt là con dân Nước Đức Chúa Trời, cỏ lùng là con cái quỷ vương. ³⁹Kẻ thù gieo cỏ là quỷ dữ, mùa gặt là ngày tận thế, thợ gặt là thiên sứ.
⁴⁰Như cỏ bị nhổ và đốt trong lửa thế nào thì ngày tận thế cũng như thế. ⁴¹Con Người sẽ sai thiên sứ nhặt khỏi vương quốc Ngài tất cả những kẻ gây tội ác và những kẻ phạm pháp, ⁴²rồi ném chúng vào lò lửa, là nơi đầy tiếng than khóc và rên xiết. ⁴³Còn người công chính sẽ chiếu sáng như mặt trời trong nước của Cha họ. Ai có tai, hãy lắng nghe.”

Ngụ Ngôn Về Châu Báu

⁴⁴“Nước Thiên Đàng ví như kho châu báu chôn giấu trong ruộng. Có một người tìm thấy kho báu đó thì đem giấu. Quá mừng rỡ, người ấy đi bán hết gia tài mình để mua thửa ruộng đó.”

Ngụ Ngôn Về Ngọc Trai

⁴⁵“Nước Thiên Đàng cũng ví như một thương gia đi tìm ngọc trai quý. ⁴⁶Khi tìm được viên ngọc quý giá, liền đi bán hết gia tài để mua viên ngọc ấy.

Ngụ Ngôn Về Chài Lưới

⁴⁷Nước Thiên Đàng cũng ví như lưới thả xuống biển bắt được đủ mọi loại cá. ⁴⁸Khi đầy lưới, người ta kéo lên bờ, ngồi xuống lựa cá tốt bỏ vào thùng, còn cá xấu thì ném đi. ⁴⁹Ngày tận thế cũng sẽ như vậy. Thiên sứ sẽ đến phân cách kẻ ác khỏi người công chính ⁵⁰và ném kẻ ác vào lò lửa, nơi đó sẽ có than khóc và rên xiết.
⁵¹Các con có hiểu được mọi điều đó không?” Họ thưa: “Dạ hiểu.”
⁵²Ngài bảo tiếp: “Vì vậy mỗi chuyên gia kinh luật khi học làm môn đệ Nước Thiên Đàng thì giống như một người chủ nhà kia lấy ra khỏi kho tàng mình những bảo vật mới lẫn cũ.”

Chúa Về Quê

(Mác 6:1-6; Lu 4:16-30)

⁵³Đức Giê-su dạy xong các ngụ ngôn kia, Ngài rời khỏi chỗ đó. ⁵⁴Về đến quê mình, Ngài dạy dỗ dân chúng trong hội đường khiến ai nghe cũng ngạc nhiên hỏi: “Nhờ đâu người này được thông sáng và làm nổi những việc quyền năng nầy? ⁵⁵Người này không phải là con của ông thợ mộc sao? Mẹ người chẳng phải là bà Ma-ri và các em người là Gia-cơ, Giô-sép, Si-môn và Giu-đê hay sao? ⁵⁶Và các em gái người chẳng phải tất cả đang ở giữa vòng chúng ta đây sao? Nhờ đâu người được mọi điều này?” ⁵⁷Họ vấp phạm vì Ngài, song Đức Giê-su phán cùng họ: “Tiên tri được tôn trọng mọi nơi ngoại trừ tại quê hương và nhà mình.”
⁵⁸Ngài không làm nhiều việc quyền năng tại đó vì lòng vô tín của họ.