14

¹Người nữ khôn ngoan xây dựng gia đình mình hạnh phúc,
Còn kẻ dại dột dùng chính tay mình phá hủy nó đi.
²Người sống ngay thẳng là người kính sợ CHÚA,
Kẻ ăn ở gian tà chính là kẻ khinh thường Ngài.
³Lời ngạo mạn ra từ miệng kẻ dại sẽ trở thành roi đánh nó,
Môi người khôn sẽ bảo vệ mạng sống mình.
⁴Nơi nào bò không cày, nơi đó không có lúa gạo,
Hoa lợi nhiều nhờ sức lực của bò đực mà ra.
⁵Nhân chứng trung tín không bao giờ nói dối,
Kẻ chứng gian chỉ mới thở ra là đã có hơi hám dối trá rồi.
⁶Kẻ nhạo báng tìm khôn ngoan hoài không được,
Còn người thông minh tri thức đến dễ dàng.
⁷Hãy dang xa những con người điên dại,
Vì bạn sẽ chẳng thấy tri thức ra từ miệng chúng.
⁸Cái khôn của người thận trọng là biết toan tính đường lối mình,
Cái dại của kẻ điên dại là tự dối lòng rằng ta đã biết hết rồi.
⁹Những kẻ điên dại chê cười của lễ chuộc tội,
Nhưng người ngay lành tin rằng nhờ nó mà được đoái thương.
¹⁰Không ai biết nỗi đau của tâm hồn mình bằng chính mình,
Khi lòng được vui vẻ không phải dễ chia sẻ cho ai.
¹¹Nhà của kẻ gian ác trước sau gì cũng bị hủy hoại,
Trại của người ngay lành cứ vững chãi thiên thu.
¹²Có một con đường dường như chính đáng cho người ta,
Nhưng đến cuối cùng hóa ra là đường dẫn vào chỗ chết.
¹³Dù ngoài mặt cười vang, nhưng trong lòng có thể đang sầu héo;
Sau một cuộc hoan ca, buồn bã vẫn kéo lại như thường.
¹⁴Kẻ ác tâm sẽ lãnh đủ những điều ác mình gây ra,
Người thiện tâm sẽ được thưởng xứng đáng với việc mình làm.
¹⁵Kẻ dại dột ai nói gì cũng tin,
Nhưng người khôn ngoan thận trọng từng bước một của mình.
¹⁶Người khôn ngoan ghê sợ và xa lánh điều ác,
Kẻ dại dột sống liều mạng và tự tin một cách cẩu thả.
¹⁷Kẻ nhạy giận dễ hành động điên rồ,
Kẻ toan tính chuyện ác không thể nào tránh bị người ta ghét.
¹⁸Kẻ dại dột cho dại khờ là niềm hãnh diện,
Người khôn ngoan lấy tri thức làm mão miện hiển vinh.
¹⁹Kẻ xấu phải sấp mình trước mặt người tốt,
Kẻ ác gian phải chầu chực trước cổng người ngay lành.
²⁰Người nghèo khó ngay cả láng giềng cũng không thích,
Kẻ giàu sang bạn hữu thật nhiều thay.
²¹Ai khi dể người khác là mắc tội,
Phước thay cho ai thương xót người nghèo.
²²Há chẳng phải kẻ toan mưu ác đang sai lạc sao?
Người cố gắng làm điều lành được xót thương và tin cậy.
²³Tất cả các hình thức lao động đều đem lại ích lợi,
Còn lười biếng mà nói nhiều sẽ đói khổ chẳng sai.
²⁴Giàu có là mão miện của người khôn ngoan,
Ðiên cuồng là vòng hoa của kẻ dại dột.
²⁵Người chứng chân thật sẽ cứu mạng người ta khỏi nạn,
Kẻ nói dối thường xuyên sẽ gây hoạn nạn cho người ta.
²⁶Người kính sợ CHÚA được thành lũy an toàn bảo vệ,
Con cái người ấy có một chỗ để an thân.
²⁷Kính sợ CHÚA ấy là nguồn sự sống,
Giúp người ta thoát cạm bẫy tử vong.
²⁸Vua được vinh hiển nhờ có đông dân chúng,
Không có dân vua lúng túng chịu thua.
²⁹Người chậm nóng giận là người đại trí,
Kẻ nóng tánh tỏ thái độ liền là tự ý phô sự dại dột mình ra.
³⁰Lòng bình an ban sinh lực cho thân xác,
Tánh ganh tị làm mục xương.
³¹Ai áp bức người nghèo là làm nhục Ðấng Tạo Hóa mình,
Ai thương xót người bần hàn là tôn kính Ngài.
³²Kẻ ác bị việc ác của nó đánh đổ,
Người ngay lành khi qua đời sẽ có chỗ nương thân.
³³Sự khôn ngoan an nghỉ trong lòng người thông sáng,
Còn kẻ dại dột cứ lột hẳn lòng dạ ra ngoài.
³⁴Lẽ công chính làm quốc gia được kính trọng,
Còn tội lỗi làm hổ nhục toàn dân.
³⁵Ân điển của vua dành cho bầy tôi tài giỏi,
Thịnh nộ của vua dọi xuống kẻ gây sỉ nhục cho người.

14

¹Mniê thâo mĭn mdơ̆ng sang ñu, ƀiădah hŏng kngan ñu pô mniê mluk ruh sang ñu.
²Hlei pô êbat hlăm klei kpă huĭ mpŭ kơ Yêhôwa,
ƀiădah hlei pô ngă klei wê bi êmut kơ Ñu.
³Klei phung mnuih mluk blŭ jing msĕ si sa ƀĕ giê čăm diñu,
ƀiădah êlah phung thâo mĭn srăng mgang diñu pô.
⁴Tơdah amâo mâo êmô, amâo mâo mdiê ôh,
ƀiădah kyua klei mơai êmô yơh arăng wiă mdiê êbeh dlai.
⁵Sa čô pô hưn sĭt suôr amâo mplư ôh,
ƀiădah sa čô pô hưn amâo sĭt suôr blŭ klei luar.
⁶Mnuih kreh mưč duah klei thâo mĭn ƀiădah amâo ƀuh ôh,
ƀiădah klei thâo mĭn jing ênưih kơ pô mâo klei thâo săng.
⁷Brei ih đuĕ mơ̆ng mnuih mluk,
diñu amâo dưi bi hriăm ih klei thâo mĭn ôh.
⁸Klei thâo mĭn mnuih thâo răng jing klei ksiêm êlan ñu,
ƀiădah klei mluk phung mluk jing klei mplư.
⁹Phung mluk mưč kơ klei kmhal kơ klei soh,
ƀiădah phung kpă ênô čiăng mâo klei pap ti anăp Aê Diê.
¹⁰Ai tiê pô thâo kral klei ênguôt ñu pô,
sa čô mkăn amâo thâo bi mbha ôh klei ñu hơ̆k.
¹¹Arăng srăng bi rai sang phung ƀai,
ƀiădah sang phung kpă srăng đĭ kyar.
¹² Mâo êlan mnuih yap msĕ si kpă,
ƀiădah ti knhal tuč ñu atăt kơ klei djiê.
¹³Wăt êjai mâo klei tlao, ai tiê ăt mâo klei ênguôt,
leh anăn êdei kơ klei hơ̆k dưi mâo klei ênguôt.
¹⁴Phung wê srăng ƀơ̆ng boh klei wê diñu,
leh anăn phung mnuih jăk srăng mâo klei mưn mơ̆ng bruă jăk diñu.
¹⁵Mnuih mluk đăo kơ jih jang klei,
ƀiădah mnuih thâo răng ksiêm kơ êlan ñu êbat.
¹⁶Mnuih thâo mĭn thâo răng leh anăn weh đuĕ mơ̆ng klei soh,
ƀiădah mnuih mluk ngă mgao amâo thâo răng ôh.
¹⁷Hlei pô djăl ăl ngă klei mluk,
mnuih mâo mnêč jhat arăng bi êmut.
¹⁸Phung amâo thâo mĭn ôh dưn tŭ klei mluk,
ƀiădah phung thâo răng mâo đuôn mtao klei thâo săng.
¹⁹Phung jhat srăng buôn ti anăp mnuih jăk,
leh anăn phung ƀai srăng luă gŭ ti anăp ƀăng bhă phung kpă ênô.
²⁰Wăt phung riêng gah bi êmut mơh kơ mnuih ƀun ƀin,
ƀiădah phung mdrŏng mâo lu mah jiăng.
²¹Hlei pô bi êmut kơ pô riêng gah ñu, ñu anăn jing mnuih soh,
ƀiădah jăk mơak yơh hlei pô pap kơ phung ƀun ƀin.
²²Amâo djŏ hĕ phung trông čhai kơ klei jhat ngă soh,
ƀiădah phung trông čhai kơ klei jăk mâo klei khăp leh anăn klei sĭt suôr?
²³Jih jang bruă suăi mâo klei tŭ dưn,
ƀiădah klei knŏng blŭ atăt kơ klei ƀun ƀin.
²⁴Đuôn mtao kơ phung thâo mĭn jing klei mdrŏng,
ƀiădah klei mluk jing klei mưn kơ phung mluk.
²⁵Pô hưn klei sĭt bi mtlaih mngăt arăng,
ƀiădah mnuih blŭ luar jing pô lhiăr.
²⁶Hlei pô huĭ mpŭ kơ Yêhôwa mâo klei knang kjăp,
klei anăn srăng jing anôk kđap kơ phung anak Ñu.
²⁷Klei huĭ mpŭ kơ Yêhôwa jing akŏ êa kơ klei hdĭp,
čiăng bi weh đuĕ arăng mơ̆ng kđông klei djiê.
²⁸Klei guh kơang kơ mtao jing phung ƀuôn sang lu,
ƀiădah klei kƀah mnuih ƀuôn sang jing klei rai tuč kơ khua kiă kriê.
²⁹Hlei pô êmưt krêñ mâo klei thâo săng prŏng,
ƀiădah hlei pô djăl ăl ngă klei mluk.
³⁰Ai tiê êđăp ênang brei klei hdĭp kơ asei mlei,
ƀiădah klei nač jing iêng ƀơ̆ng klang.
³¹Hlei pô ktư̆ juă mnuih ƀun ƀin dlao wač kơ Pô Mjing gơ̆,
ƀiădah hlei pô pap kơ mnuih ƀun ƀin mpŭ kơ Pô Mjing gơ̆.
³²Mnuih ƀai dlưh kyua klei soh ñu pô ngă,
ƀiădah mnuih kpă ênô wăt hlăk ñu djiê ăt mâo anôk đuĕ dăp.
³³Klei thâo mĭn dôk hlăm ai tiê pô thâo săng,
ƀiădah ai tiê phung mluk amâo thâo ñu ôh.
³⁴Klei kpă ênô bi mđĭ sa phung găp djuê mnuih,
ƀiădah klei soh jing klei bi hêñ kơ phung ƀuôn sang.
³⁵Mtao khăp kơ dĭng buăl ngă hŏng klei thâo mĭn,
ƀiădah ñu srăng ngêñ kơ pô ngă klei hêñ.