42
Máh Sễm Ai Yô-sep Pỡq Chỡng Crơng Sana Tâng Cruang Ê-yip-tô
1Toâq Yacốp sâng noau pai cruang Ê-yip-tô bữn crơng sana, ngkíq án atỡng con samiang án neq: “Nŏ́q anhia manoaq tacu cloân chu manoaq sâng?”
2Án pai ễn neq: “Cứq sâng noau pai tâng cruang Ê-yip-tô bữn crơng sana. Cóq anhia sễng pỡ ki, chỡng crơng sana yỗn hái têq bữn tamoong cớp vớt tễ cuchĩt khlac.”
3Ngkíq, máh ai Yô-sep muoi chít náq sễng pỡ cruang Ê-yip-tô yỗn chỡng crơng sana.
4Ma Ben-yamin a‑ễm Yô-sep, ki Yacốp tỡ yỗn pỡq cớp máh ai án, yuaq án ngcŏh Ben-yamin tamóh ŏ́c croŏq.
5Ngkíq máh con samiang I-sarel pỡq pỡ cruang Ê-yip-tô. Cỗ tian tâng cruang Cana-an ŏ́q lứq crơng sana, alới yoc ễ pỡq chỡng crơng sana machớng cũai canŏ́h chỡng tê.
6Tangái ki Yô-sep cỡt sốt nheq tâng cruang Ê-yip-tô; ống án toâp têq chếq crơng sana ki yỗn cũai ca toâq pỡ cruang Ê-yip-tô. Ngkíq máh ai Yô-sep toâq pỡ án cớp cucốh cucũoi choâng moat án.
7Toâq Yô-sep hữm máh ai án, án sacoal alới. Ma án táq nan tỡ sacoal. Chơ án táq ntỡng cớp alới canháng lứq. Án blớh alới neq: “Tễ léq anhia toâq?”
Alới ta‑ỡi: “Hếq toâq tễ cruang Cana-an, toâq yoc ễ chỡng crơng sana cha.”
8Tam Yô-sep sacoal máh ai án, alới tỡ bữn sacoal noâng án.
9Chơ Yô-sep chanchớm loah tễ ŏ́c án rláu mpáu, toâq án hữm máh ai án. Ngkíq án pai chóq alới neq: “Anhia la cũai pỡq tutuaiq cruang nâi. Anhia toâq pỡ nâi, cỗ yoc ễ dáng ntốq aléq ieuq tâng cruang nâi.”
10Ma máh ai án ta‑ỡi neq: “Cucốh achuaih ơi, tỡ cỡn ngkíq; hếq la cũai táq ranáq yỗn achuaih toâq pỡ nâi cỗ yoc ễ chỡng crơng sana.
11Nheq tữh hếq nâi la muoi mpoaq. Hếq la cũai tanoang tapứng. Hếq la tỡ cỡn cũai toâq tutuaiq.”
12Ma Yô-sep pai sĩa neq: “Anhia pai tỡ bữn lứq. Anhia toâq yoc ễ nhêng maléq rêng cruang nâi.”
13Ma alới ta‑ỡi loah neq: “Hếq abŏh nâi la muoi chít la bar náq sễm ai. Hếq la muoi mpoaq sâng, ỡt tâng cruang Cana-an. Sanua con ralŏ́h mpoaq hếq noâng ỡt cớp án. Ma bữn muoi lám ễn con samiang án khoiq pứt chơ.”
14Yô-sep ta‑ỡi alới neq: “Lứq pĩeiq cứq pai adớh anhia toâq tutuaiq.
15Cứq ễ chim salĩq anhia muoi ŏ́c nâi. Cứq arô ramứh puo cớp thễ dũan cớp anhia neq: Khân anhia tỡ bữn dững a‑ễm ralŏ́h anhia toâq pỡ nâi, ki lứq samoât anhia tỡ têq loŏh tễ nâi.
16Ngkíq anhia cóq ớn manoaq tễ tỗp anhia chu coâiq a‑ễm ralŏ́h anhia, yỗn án toâq pỡ nâi. Máh canŏ́h ki cóq ỡt tâng cuaq nâi voai. Cứq chim salĩq parnai anhia pai, lứq ma tỡ bữn. Khân tỡ bữn lứq, ki anhia la cũai toâq tutuaiq ơiq.”
17Chơ Yô-sep ớn noau kháng nheq alới tâng cuaq, pái tangái.
18Vớt pái tangái, Yô-sep atỡng alới neq: “Khân anhia trĩh parnai cứq, ki anhia bữn tamoong. Yuaq cứq yám noap Yiang Sursĩ.
19Khân anhia ma lứq tanoang, ki yỗn manoaq tễ anhia ỡt loah tâng cuaq nâi. Ma canŏ́h ki, dững achu crơng sana nâi dŏq siem cũai tâng dống sũ anhia.
20Ma cóq anhia dững a‑ễm ralŏ́h anhia toâq pỡ cứq. Khân anhia táq ngkíq, máh parnai anhia pai ki lứq pĩeiq, cớp anhia tỡ bữn cuchĩt.”
Chơ alới trĩh parnai Yô-sep.
21Alới manoaq táq ntỡng cớp manoaq neq: “Lứq samoât, hái khoiq táq lôih chóq a‑ễm hái chơ. Bo ki hái hữm mứt pahỡm án túh ngua lứq; án sễq hái acláh, ma hái tỡ bữn tamứng. Yuaq ngkíq, ŏ́c bap ki toâq loah pỡ hái.”
22Ma Ruben atỡng alới neq: “Cứq khoiq sưoq anhia pai: Chỗi táq sâuq ntrớu chóq án. Ma anhia tỡ bữn tamứng cứq. Sanua tôt tễ aham án tahóc ễ toâq loah pỡ hái.”
23Máh ai án tỡ bữn dáng pai Yô-sep dáng santoiq alới pai, yuaq bữn cũai parlong parnai yỗn án dáng.
24Ngkíq Yô-sep pỡq chíq tễ máh ai án, cớp án nhiam. Moâm ki, án píh loah cớp atỡng alới ễn. Ma án rưoh Si-mê-ôn tễ tỗp alới, cớp án ớn noau chŏ́q Si-mê-ôn choâng moat máh ai án.
25Moâm ki, Yô-sep ớn cũai táq ranáq án tadĩng saro chóq tâng bau ai án. Cớp án ớn noau culáh loah práq tỗp alới. Práq cũai aléq cóq chóq loah tâng bau cũai ki. Dếh yỗn dũ náq bữn sanyam hỡ. Ngkíq nheq ramứh ki noau táq yỗn sễm ai án.
Máh Ai Yô-sep Chu Loah Pỡ Cruang Cana-an
26Chơ alới patiang moâm nheq máh crơng sana tâng cloong aséh dễn.
27Tữ toâq pỡ ntốq alới ễ rlu sadâu, bữn manoaq pớh muoi bau yoc ễ yỗn aséh dễn cha. Ngkíq án hữm práq án ỡt tâng ngoah bau ki.
28Chơ án pai cớp sễm ai án neq: “Práq cứq noau culáh loah. Anhia nhêng nâi! Práq nâi ỡt tâng bau cứq.”
Ngkíq nheq tữh sễm ai án sâng dớt lứq. Cớp alới croŏq tê. Manoaq blớh manoaq neq: “Ranáq ntrớu Yiang Sursĩ táq chóq hái?”
29Toâq alới chu toâq pỡ Yacốp mpoaq alới pỡ cruang Cana-an, alới atỡng loah máh ramứh alới khoiq hữm chơ.
30Alới pai neq: “Manoaq ca cỡt sốt tâng cruang Ê-yip-tô, án táq ntỡng santoiq canháng lứq chóq hếq. Án pai hếq cỡt cũai pỡq tutuaiq cruang án.
31Ma hếq ta‑ỡi án neq: ‘Hếq la cũai tanoang lứq. Hếq tỡ cỡn cũai pỡq tutuaiq cruang nâi.
32Hếq muoi chít la bar náq la sễm ai muoi mpoaq. Ma bữn manoaq khoiq pứt chơ. Cớp bữn manoaq a‑ễm ralŏ́h ỡt cớp mpoaq hếq sanua tâng cruang Cana-an.’
33Tữ cũai sốt cruang ki sâng ngkíq, án atỡng hếq neq: ‘Khân anhia tanoang tapứng, cóq anhia táq muoi ramứh neq: Yỗn manoaq tễ anhia ỡt loah cớp cứq. Ma canŏ́h, ki yỗn dững achu crơng sana nâi dŏq siem dống sũ anhia.
34Ma cóq anhia dững a‑ễm ralŏ́h anhia toâq pỡ cứq. Ngkíq cứq têq dáng anhia tỡ bữn toâq tutuaiq cruang cứq, cớp máh santoiq anhia pai ki lứq pĩeiq. Chơ cứq culáh loah ai anhia, cớp anhia têq chếq chỡng tâng cruang nâi hỡ.’”
35Moâm alới pai ngkíq, alới satốh saro tễ bau. Dũ náq hữm loah caryớm práq alới tâng bau. Tữ alới hữm práq ki, alới cớp mpoaq alới sâng croŏq lứq tâng mứt.
36Ma Yacốp mpoaq alới pai neq: “Anhia táq yỗn cứq pứt loah con ễn. Yô-sep khoiq pứt chơ. Sanua Si-mê-ôn ễn pứt. Ma noâng anhia yoc ễ ĩt Ben-yamin ễn. Nŏ́q máh ŏ́c tỗiq bap nâi toâq níc pỡ cứq?”
37Ruben atỡng mpoaq án neq: “Khân cứq tỡ bữn dững Ben-yamin chu loah pỡ mpoaq, ki mpoaq cachĩt chíq bar náq con samiang cứq. Sễq mpoaq chiau Ben-yamin yỗn cứq bán kĩaq. Cứq lứq dững án chu loah pỡ mpoaq.”
38Ma Yacốp ta‑ỡi loah án neq: “Cứq tỡ bữn pruam yỗn con samiang cứq nâi pỡq cớp anhia. Ai án khoiq cuchĩt chơ. Ma noâng ống án toâp tễ mpiq ki. Khân án ramóh ŏ́c croŏq tâng rana bo anhia pỡq, ki anhia táq yỗn cứq cũai thâu nâi bữn sâng ngua la‑ỡq. Chơ ễ cuchĩt toâp.”
42
约瑟的哥哥到埃及买粮
1雅各见埃及有粮，就对儿子们说：“你们为什么彼此对看呢？”
2他又说：“看哪，我听见埃及有粮，你们可以下到那里，从那里为我们买些粮来，我们就可以存活，不至于死。”
3于是，约瑟的十个哥哥都下去，到埃及买粮食。
4至于约瑟的弟弟便雅悯，雅各没有派他和哥哥们同去，因为雅各说：“恐怕他遭难。”
5以色列的儿子们来了，在前来的人当中，为要买粮食，因为迦南地也有饥荒。
6当时在埃及地掌权的人是约瑟，卖粮给各地众百姓的就是他。约瑟的哥哥们来了，脸伏于地，向他下拜。
7约瑟看见他哥哥们，就认出他们，却对他们装作陌生人，向他们说严厉的话，对他们说：“你们从哪里来？”他们说：“我们从迦南地来买粮。”
8约瑟认得他哥哥们，他们却不认得他。
9约瑟想起从前所做的那两个梦，就对他们说：“你们是奸细，你们来是要窥探这地的虚实。”
10他们对他说：“我主啊，不是的，仆人们是来买粮的。
11我们都是同一个人的儿子，我们是诚实的人。仆人们并不是奸细。”
12约瑟对他们说：“不，你们一定是窥探这地的虚实来的。”
13他们说：“仆人们本是兄弟十二人，我们都是迦南地同一个人的儿子。看哪，最小的今日在我们父亲那里，有一个不在了。”
14约瑟对他们说：“我刚才对你们说过了，你们是奸细！
15我指着法老的性命起誓，若是你们最小的弟弟不到这里来，你们就不可以离开这里；这样你们就可以证实自己了。
16要派你们当中的一个人去，把你们的弟弟带来。至于你们，都要关在这里，好证实你们的话是不是真的。若不是，我指着法老的性命起誓，你们一定是奸细。”
17于是约瑟把他们一起都关在监里三天。
18第三天，约瑟对他们说：“我是敬畏上帝的，你们这么做就可以活。
19如果你们是诚实的人，留你们兄弟中的一个关在监牢里，你们带粮食回去，救你们家的饥荒，
20再把你们最小的弟弟带到我这里来。如此，你们的话就是真的了，你们也不至于死。”他们就照样做了。
21他们彼此说：“我们在弟弟身上实在犯了罪。他哀求我们的时候，我们看见他的痛苦，却不肯听，所以这场苦难临到我们。”
22吕便回答他们说：“我不是对你们说过，不可伤害那孩子吗？只是你们不肯听，看哪，他的血在追讨了。”
23他们不知道约瑟在听，因为在他们之间有传译官。
24约瑟转身离开他们，哭了一场，又回来对他们说话，就从他们中间抓了西缅，在他们眼前捆绑他。
约瑟的哥哥回迦南地
25约瑟吩咐人把他们的器皿装满粮食，把各人的银子退还在各人的袋里，又给他们路上需用的食物。人就为他们这样做了。
26他们把粮食驮在驴上，离开那里去了。
27到了住宿的地方，有一个人打开袋子，要拿饲料喂驴，就看见自己的银子，看哪，仍在袋口上。
28他对兄弟们说：“我的银子退回来了，看哪，还在我袋子里！”他们战战兢兢，心都快跳出来了，彼此说：“上帝向我们做的是什么呢？”
29他们来到迦南地他们的父亲雅各那里，把所遭遇的事都告诉他，说：
30“那地的主对我们说严厉的话，把我们当作窥探那地的奸细。
31我们对他说：‘我们是诚实的人，并不是奸细。
32我们本是兄弟十二人，都是同一个父亲的儿子，有一个不在了，最小的今日和我们父亲在迦南地。’
33那地的主对我们说：‘只有这样我才知道你们是诚实的人：留你们兄弟中的一个在我这里，你们带粮食回去，救你们家的饥荒，
34再把你们最小的弟弟带到我这里来，我就知道你们不是奸细，是诚实的人。然后，我就把你们的兄弟交还你们，你们也可以在此地做买卖。’”
35后来他们倒空袋子，看哪，各人的银囊都在袋子里。他们和父亲看见银囊就都害怕。
36他们的父亲雅各对他们说：“你们害我丧失了我的儿子：约瑟不在了，西缅也不在了，你们还要带走便雅悯！这些事都临到我身上了。”
37吕便对他父亲说：“我若不带他回来给你，你可以杀我的两个儿子。只管把他交在我手里，我必带他回来给你。”
38雅各说：“我的儿子不可与你们一同下去。他哥哥死了，只剩下他。他若在你们行走的路上遭难，你们就害我白发苍苍、悲悲惨惨下阴间去了。”