21

¹Ý nghĩ của vua như nước suối do CHÚA điều khiển,
Ngài muốn hướng dẫn thế nào theo ý Ngài.
²Điều con người làm cho là phải,
nhưng CHÚA xem xét động lực trong lòng người ấy.
³Làm điều công bằng hợp lý,
CHÚA sẽ hài lòng hơn dâng của lễ.
⁴Cái nhìn kiêu căng, tư tưởng tự phụ
và hành động gian ác đều là tội lỗi⚓.
⁵Dự định của người chịu khó mang lợi ích,
còn kẻ hành động hấp tấp sẽ trở nên nghèo khó.
⁶Của cải có được nhờ gian manh là một cái bẫy giết người,
nó sẽ biến mất như sương mù tiêu tan theo mây khói.
⁷Sự hung bạo của kẻ ác sẽ lôi chúng đi,
vì chúng không làm điều phải.
⁸Những kẻ có tội sống đời bất lương,
còn người thanh liêm làm điều phải.
⁹Thà sống một góc trên mái nhà⚓
hơn sống trong nhà chung với người vợ hay gây gổ.
¹⁰Kẻ ác âm mưu ác.
Nó chẳng ngó ngàng gì đến người láng giềng.
¹¹Nếu con trừng phạt kẻ xấc láo,
thì kẻ khờ dại sẽ trở nên khôn⚓.
Nếu con dạy người khôn
thì họ sẽ thêm hiểu biết.
¹²Thượng Đế công bình luôn canh chừng nhà kẻ ác,
Ngài sẽ khiến chúng nó bị tàn hại.
¹³Ai bịt tai không nghe lời kêu xin của người nghèo,
cũng sẽ kêu xin mà không ai ngó ngàng đến.
¹⁴Của hối lộ làm nguôi cơn giận;
của đút lót làm mất cơn thịnh nộ.
¹⁵Khi công lý được thực thi, thì người công chính sẽ vui mừng,
nhưng công lý sẽ làm kẻ ác hoảng sợ.
¹⁶Ai không thận trọng
sẽ cùng chung số phận với kẻ chết.
¹⁷Ai ham vui sẽ trở nên nghèo khó;
ai thích rượu và dầu⚓ sẽ không giàu nổi.
¹⁸Đôi khi kẻ ác trở thành của chuộc cho người công chính,
kẻ phản bội sẽ làm vật cầm thế cho người thanh liêm.
¹⁹Thà ở một mình trong sa mạc,
hơn ở chung với người vợ hay gây gổ, phàn nàn.
²⁰Nhà người khôn đầy thức ăn ngon và dầu ô liu,
nhưng kẻ dại tiêu tán của cải mình.
²¹Ai theo đuổi sự ngay thật và nhân từ
sẽ tìm được sự sống, thành công và vinh dự.
²²Người khôn có thể chiến thắng một thành trì đầy chiến sĩ
và phá sập chiến lũy mà chúng trông cậy.
²³Ai thận trọng trong lời nói
sẽ tránh gặp lôi thôi.
²⁴Những kẻ kiêu căng được gọi là kẻ “xấc láo.”
Nó hành động tự phụ.
²⁵Sự ham muốn của kẻ biếng nhác sẽ giết nó,
vì nó không chịu làm việc.
²⁶Mỗi ngày nó thèm muốn đủ thứ,
nhưng người công chính phân phát rộng rãi.
²⁷CHÚA gớm ghiếc của lễ kẻ ác mang đến,
nhất là khi chúng dâng của lễ với ý xấu.
²⁸Chứng gian sẽ bị phơi bày và bị trừng phạt,
nhưng chứng nhân thành thật sẽ được nghe.
²⁹Kẻ ác phải giả bộ,
còn người chân chính đắn đo lời nói mình.
³⁰Không có sự khôn ngoan, hiểu biết hoặc ý kiến hay nào
mà chống nghịch CHÚA được.
³¹Ngựa chuẩn bị cho chiến trận,
nhưng sự chiến thắng do CHÚA mà đến.

21

¹In the Lord’s hand the king’s heart is a stream of water
that he channels toward all who please him.

²A person may think their own ways are right,
but the Lord weighs the heart.

³To do what is right and just
is more acceptable to the Lord than sacrifice.

⁴Haughty eyes and a proud heart—
the unplowed field of the wicked—produce sin.

⁵The plans of the diligent lead to profit
as surely as haste leads to poverty.

⁶A fortune made by a lying tongue
is a fleeting vapor and a deadly snare.⚓

⁷The violence of the wicked will drag them away,
for they refuse to do what is right.

⁸The way of the guilty is devious,
but the conduct of the innocent is upright.

⁹Better to live on a corner of the roof
than share a house with a quarrelsome wife.

¹⁰The wicked crave evil;
their neighbors get no mercy from them.

¹¹When a mocker is punished, the simple gain wisdom;
by paying attention to the wise they get knowledge.

¹²The Righteous One⚓ takes note of the house of the wicked
and brings the wicked to ruin.

¹³Whoever shuts their ears to the cry of the poor
will also cry out and not be answered.

¹⁴A gift given in secret soothes anger,
and a bribe concealed in the cloak pacifies great wrath.

¹⁵When justice is done, it brings joy to the righteous
but terror to evildoers.

¹⁶Whoever strays from the path of prudence
comes to rest in the company of the dead.

¹⁷Whoever loves pleasure will become poor;
whoever loves wine and olive oil will never be rich.

¹⁸The wicked become a ransom for the righteous,
and the unfaithful for the upright.

¹⁹Better to live in a desert
than with a quarrelsome and nagging wife.

²⁰The wise store up choice food and olive oil,
but fools gulp theirs down.

²¹Whoever pursues righteousness and love
finds life, prosperity⚓ and honor.

²²One who is wise can go up against the city of the mighty
and pull down the stronghold in which they trust.

²³Those who guard their mouths and their tongues
keep themselves from calamity.

²⁴The proud and arrogant person—“Mocker” is his name—
behaves with insolent fury.

²⁵The craving of a sluggard will be the death of him,
because his hands refuse to work.
²⁶All day long he craves for more,
but the righteous give without sparing.

²⁷The sacrifice of the wicked is detestable—
how much more so when brought with evil intent!

²⁸A false witness will perish,
but a careful listener will testify successfully.

²⁹The wicked put up a bold front,
but the upright give thought to their ways.

³⁰There is no wisdom, no insight, no plan
that can succeed against the Lord.

³¹The horse is made ready for the day of battle,
but victory rests with the Lord.