11

Yepv^taa

 1Gi^le^aatc Mienh, Yepv^taa, zoux dauh henv haic nyei baeng, mv baac ninh nyei maa se maaic buonv-sin nyei m'sieqv dorn. Ninh nyei die se Gi^le^aatc. 2Gi^le^aatc nyei zien auv yaac yungz duqv camv-dauh dorn bun ninh. Nqa'haav wuov deix dorn hlo daaih, ninh mbuo zunc Yepv^taa biaux. Ninh mbuo gorngv, “Meih maiv maaih buonc nzipc yie mbuo nyei die nyei jaa-dingh, weic zuqc meih benx ganh dauh m'sieqv dorn nyei dorn.” 3Yepv^taa ziouc biaux ninh nyei muoz-doic, mingh yiem Topv Deic-Bung. Maaih deix guangx-guonx mienh mingh caux Yepv^taa zoux doic, caux ninh bieqc bieqc cuotv-cuotv.
  4Jiex daaih, nqa'haav Ammon Mienh daaih mborqv I^saa^laa^en Mienh. 5Wuov zanc Gi^le^aatc Mienh nyei ⟨mienh gox⟩ mingh Topv Deic-Bung oix dorh Yepv^taa nzuonx daaih. 6Ninh mbuo gorngv mbuox Yepv^taa, “Tov daaih zoux yie mbuo nyei bieiv zeiv, weic bun yie mbuo haih mborqv Ammon Mienh.”
  7Yepv^taa dau Gi^le^aatc nyei mienh gox, “Zinh ndaangc meih mbuo maiv zeiz nzorng yie, zunc yie cuotv yie nyei die nyei biauv fai? Buangh zuqc kouv naanc nyei ziangh hoc meih mbuo daaih lorz yie zoux haaix nyungc laeh?”
  8Gi^le^aatc nyei mienh gox gorngv mbuox Yepv^taa, “Ih zanc yie mbuo daaih lorz meih, oix meih caux yie mbuo mingh mborqv Ammon Mienh, yaac zoux yie mbuo nyei bieiv zeiv, gunv yiem Gi^le^aatc Deic nyei yietc zungv baeqc fingx.”
  9Yepv^taa ziouc gorngv mbuox Gi^le^aatc nyei mienh gox, “Se gorngv yie nzuonx mingh dorh meih mbuo mingh caux Ammon Mienh mborqv jaax, Ziouv yaac zorqv ninh mbuo jiu bun yiem yie nyei buoz-ndiev nor, yie za'gengh duqv zoux meih mbuo nyei bieiv zeiv fai?”
  10Gi^le^aatc nyei mienh gox dau Yepv^taa, “Ziouv tengx mbuo zoux zorng-zengx, yie mbuo laengz ei jienv meih gorngv nyei waac zoux nzengc.” 11Yepv^taa ziouc caux jienv Gi^le^aatc nyei mienh gox nzuonx. Baeqc fingx orn Yepv^taa zoux bieiv zeiv, yaac zoux domh jien gunv ninh mbuo. Yepv^taa yiem wuov Mitv^baa Mungv dorng jienv Ziouv gorngv ninh laengz nyei yietc zungv waac.
  12Yepv^taa ziouc paaiv douc fienx mienh mingh naaic Ammon Mienh nyei hungh diex, “Meih caux yie maaih jiex haaix nyungc sic meih cingx bieqc yie nyei deic-bung daaih oix caux yie mbuo mborqv jaax?”
  13Ammon Mienh nyei hungh diex dau Yepv^taa nyei douc fienx mienh, “Weic zuqc I^saa^laa^en Mienh yiem I^yipv Deic-Bung cuotv wuov zanc, ninh mbuo nzaeng yie mbuo nyei deic-bung yiem Aannon Ndaaih mingh taux Yapv^mborkc Ndaaih, zungv mingh taux Jor^ndaen Ndaaih. Ih zanc tov meih mbuo baengh orn nyei tuix naaiv deix ndau nzuonx bun yie.”
  14Yepv^taa aengx paaiv douc fienx mienh mingh lorz Ammon Mienh nyei hungh. 15Yepv^taa gorngv,
“Yepv^taa hnangv naaiv nor gorngv, ‘I^saa^laa^en Mienh maiv duqv nzaeng Mo^apc Mienh fai Ammon Mienh nyei deic-bung. 16Dongh I^saa^laa^en Mienh yiem I^yipv Deic-Bung cuotv daaih wuov zanc, Ninh Mbuo yangh deic-bung- huaang jiex mingh taux Koiv-Siqv, yaac daaih taux Kaa^ndetc. 17I^saa^laa^en Mienh ziouc paaiv douc fienx mienh mingh mbuox E^ndom nyei hungh diex, “Tov bun yie mbuo yangh meih nyei deic- bung jiex oc.” Mv baac E^ndom nyei hungh maiv muangx. Ninh mbuo aengx fih hnangv nyei bun mienh mingh tov Mo^apc nyei hungh diex mv baac ninh yaac maiv nqoi nzuih. Hnangv naaic I^saa^laa^en Mienh ziouc dingh njiec yiem Kaa^ndetc.⚓
 18“ ‘Nqa'haav ninh mbuo yangh deic-bung-huaang, wingc E^ndom caux Mo^apc Deic-Bung, yangh Mo^apc nyei dong bung jiex, liepc ciangv yiem Aannon Ndaaih nyei baqv bung maengx. Mv baac ninh mbuo maiv bieqc Mo^apc Deic, weic zuqc Aannon Ndaaih benx Mo^apc nyei gapv-jaaix.⚓
 19“ ‘I^saa^laa^en Mienh ziouc paaiv douc fienx mienh mingh Hetv^mbon Zingh lorz Aa^mo^lai Mienh nyei Si^honx Hungh gorngv mbuox ninh, “Tov bun yie mbuo yangh meih nyei deic-bung jiex, weic mingh yie mbuo ganh nyei deic-bung.”⚓ 20Mv baac Si^honx maiv bungx hnyouv I^saa^laa^en Mienh yangh ninh nyei deic-bung jiex. Si^honx ziouc heuc ninh nyei zuangx baeqc fingx daaih gapv zunv liepc ciangv yiem Yaa^haatv caux I^saa^laa^en Mienh mborqv jaax.
 21“ ‘Ziouv, I^saa^laa^en Mienh nyei Tin-Hungh, zorqv Si^honx caux ninh nyei baeqc fingx jiu bun yiem I^saa^laa^en Mienh nyei buoz-ndiev. Aa^mo^lai Mienh ziouc suei nzengc mi'aqv. I^saa^laa^en Mienh duqv nzengc yiem wuov norm deic-bung nyei Aa^mo^lai Mienh nyei deic. 22Ninh mbuo caangv duqv Aa^mo^lai Mienh nyei deic-bung yiem Aannon Ndaaih mingh taux Yapv^mborkc Ndaaih yaac yiem deic-bung-huaang mingh taux Jor^ndaen Ndaaih.
 23“ ‘Hnangv naaic Ziouv, I^saa^laa^en Mienh nyei Tin-Hungh, yiem ninh nyei baeqc fingx, I^saa^laa^en Mienh, nyei wuov ndaangc maengx zunc cuotv Aa^mo^lai Mienh. Wuov nyungc meih oix zorqv benx meih nyei buonc deic-bung fai? 24Meih nyei zienh, Kemotv, jiu haaix nyungc bun meih, meih maiv zeiz longc benx meih nyei buonc fai? Ziouv, yie mbuo nyei Tin-Hungh, yiem yie mbuo nyei wuov ndaangc maengx zunc haaix dauh cuotv, yie mbuo m'daaih longc benx yie mbuo nyei buonc. 25Meih gauh longx Mo^apc nyei hungh, Sipc^bo nyei dorn, Mbaalaakv fai? Ninh caux I^saa^laa^en Mienh nzaeng jiex nyei fai? Ninh caux ninh mbuo mborqv jiex jaax fai?⚓ 26I^saa^laa^en Mienh yiem Hetv^mbon Zingh caux weih gormx nyei fiuv-laangz, yaac yiem Aa^lo^e Zingh caux weih gormx nyei fiuv-laangz, yaac yiem Aannon Ndaaih hlen nyei yietc zungv zingh duqv faam-baeqv hnyangx wuov deix ziangh hoc gu'nyuoz, meih mbuo weic haaix diuc maiv zorqv naaiv deix ndau nzuonx? 27Hnangv naaiv, yie maiv zoux dorngc meih, meih zoux dorngc yie weic zuqc meih caux yie mborqv jaax. Tov Siemv Zuiz nyei Ziouv ih hnoi yiem I^saa^laa^en Mienh caux Ammon Mienh mbu'ndongx dunx sic.’+”
 28Mv baac Ammon Mienh nyei hungh maiv muangx Yepv^taa paaiv mingh nyei mienh gorngv nyei waac.
  29Ziouv nyei Singx Lingh ziouc daaih yiem Yepv^taa. Ninh ziouc jiex Gi^le^aatc caux Maa^natv^se aengx jiex Gi^le^aatc Deic nyei Mitv^baa Zingh. Ninh yiem Gi^le^aatc Deic nyei Mitv^baa jiex mingh taux Ammon Mienh yiem nyei dorngx. 30Yepv^taa houv waac bun Ziouv. Ninh gorngv, “Se gorngv meih zorqv Ammon Mienh jiu bun yiem yie nyei buoz-ndiev nor, 31yie mborqv hingh Ammon Mienh nzuonx taux yie nyei biauv wuov zanc, haaix dauh⚓ yiem yie nyei biauv nyei gaengh cuotv daaih zipv yie ndaangc jiex, yie laengz zorqv wuov dauh benx Ziouv nyei buonc. Yie yaac oix zorqv ninh fongc horc zoux buov ziec nyei ga'naaiv.”⚓
  32Yepv^taa ziouc jiex mingh caux Ammon Mienh mborqv jaax. Ziouv yaac zorqv ninh mbuo jiu bun yiem ninh nyei buoz-ndiev. 33Yepv^taa yiem Aa^lo^e Zingh daix jienv Ammon Mienh mingh taux Minnitv Mungv ga'hlen, zungv mingh taux Aa^mben Ke^laa^mim mborqv baaic nyic ziepc norm zingh. Mienh camv haic zuqc daix daic. Ammon Mienh ziouc suei I^saa^laa^en Mienh.

Yepv^taa Nyei Sieqv

 34Yepv^taa ziouc nzuonx ninh ganh nyei biauv, Mitv^baa wuov. Ninh nyei sieqv nanv jienv lorh nzoz cangx jienv heix cuotv daaih zipv ninh. Ninh se Yepv^taa nyei nduqc dauh sieqv hnangv. Cuotv liuz naaiv dauh sieqv, ninh maiv maaih dorn, yaac maiv maaih sieqv aqv. 35Ninh buatc ninh nyei sieqv wuov zanc, ninh ziouc betv ganh nyei lui-houx⚓ yaac gorngv, “O aa sieqv aah! Laaix meih, die nyei hnyouv mun haic aqv. Gengh bun die haiz aqc haic, weic zuqc die duqv caux Ziouv houv liuz waac yaac maiv haih tuix.”⚓
  36Ninh nyei sieqv gorngv mbuox ninh, “Aa die aah! Se gorngv die dorng jienv Ziouv laengz waac nor, ziux die laengz nyei waac gunv zoux bun yie aqv. Weic zuqc Ziouv duqv weic die jaauv win bun die nyei win-wangv, Ammon Mienh.” 37Ninh aengx gorngv mbuox ninh nyei die, “Yie oix tov yietc nyungc. Tov bun i hlaax nyieqc yie. Sueih yie caux yie nyei sieqv-dorn-doic faaux mbong-aiv-dorngx nzauh nyiemv yie yietc liuz maiv duqv dorng jaa.”
  38Yepv^taa gorngv, “Gunv mingh maah!” Ninh ziouc nqoi nzuih bun ninh nyei sieqv mingh i hlaax nyieqc. Yepv^taa nyei sieqv ziouc mingh mi'aqv. Ninh caux jienv ninh nyei sieqv-dorn-doic mingh wuov mbong nzauh nyiemv weic ninh yietc liuz maiv duqv dorng jaa. 39Nqa'haav buangv i hlaax nyieqc, ninh nzuonx ninh nyei die nyei biauv. Yepv^taa ziouc zoux bun ninh nyei sieqv ziux ninh houv jienv laengz nyei waac. Wuov dauh sieqv maiv bueix jiex m'jangc dorn.
  40Yiem naaic daaih I^saa^laa^en Mienh maaih naaiv nyungc leiz-fingx. Mouz hnyangx I^saa^laa^en Mienh nyei sieqv-dorn longc biei hnoi mingh weic Gi^le^aatc Mienh, Yepv^taa nyei sieqv, nzauh nyiemv.

11

 1Giép-thê là một chiến sĩ anh dũng xuất thân từ Ghi-lê-át. Cha ông tên Ghi-lê-át, còn mẹ là một gái điếm. 2Vợ Ghi-lê-át có đông con trai. Khi chúng lớn lên liền đuổi Giép-thê ra khỏi nhà và bảo, “Mầy không có phần gì trong gia sản của cha chúng tao cả vì mầy là con của người đàn bà khác.” 3Cho nên Giép-thê chạy trốn khỏi anh em mình và đến trú ở xứ Tóp. Có một số đứa du đãng đi theo ông tại đó.
  4Sau một thời gian dân Am-môn tranh chiến với dân Ít-ra-en. 5Khi dân Am-môn gây chiến với dân Ít-ra-en thì các bô lão Ghi-lê-át đi đến xứ Tóp tìm mang Giép-thê về.
  6Họ bảo ông, “Hãy về lãnh đạo quân ngũ chúng ta để đánh dân Am-môn.”
  7Nhưng Giép-thê trả lời, “Không phải mấy ông vốn ghét tôi à? Mấy ông đuổi tôi ra khỏi nhà cha tôi. Vậy sao bây giờ mấy ông còn đến tìm tôi khi gặp nguy biến?”
  8Các bô lão Ghi-lê-át bảo Giép-thê, “Chính vì đang gặp khốn đốn mà bây giờ chúng ta đến với ngươi. Xin đến giúp chúng ta đánh dân Am-môn. Ngươi sẽ cai trị tất cả dân sống trong Ghi-lê-át.”
  9Giép-thê hỏi lại, “Nếu các ông mang tôi về Ghi-lê-át để đánh dân Am-môn, và nếu CHÚA giúp tôi đắc thắng thì tôi sẽ cai trị các ông phải không?”
  10Các bô lão của Ghi-lê-át bảo,
 “CHÚA nghe tất cả những gì chúng ta đang nói đây. Chúng ta hứa sẽ làm mọi điều ngươi bảo chúng ta làm.”
  11Vậy Giép-thê đi theo các bô lão trở về Ghi-lê-át, rồi dân chúng cử ông làm lãnh tụ họ và chỉ huy quân đội. Ở Mích-ba, Giép-thê lặp lại mọi lời ông nói trước mặt CHÚA.

Giép-thê cảnh cáo
vua Am-môn

 12Giép-thê sai các sứ giả đến vua hỏi, “Việc gì mà ngươi nghịch lại Ít-ra-en? Tại sao ngươi tấn công xứ chúng tôi?”
  13Vua Am-môn trả lời sứ giả của Giép-thê như sau, “Chúng ta đánh Ít-ra-en là vì các ngươi chiếm đất chúng tôi khi các ngươi ra khỏi Ai cập. Các ngươi chiếm đất chúng tôi từ sông Ạc-nôn cho đến sông Gia-bốc và sông Giô-đanh. Bây giờ hãy yên ổn trả đất lại cho chúng tôi.”
  14Các sứ giả của Giép-thê trở về thuật lại cho ông. Giép-thê lại sai các sứ giả đến vua Am-môn lần nữa. 15Các sứ giả bảo, “Giép-thê nói thế nầy:
 Dân Ít-ra-en không có chiếm đất của dân Mô-áp hay Am-môn. 16Khi Ít-ra-en đi ra khỏi Ai-cập, họ đi vào sa mạc đến Hồng hải rồi đến Ca-đe. 17Ít-ra-en sai sứ giả đến vua Ê-đôm yêu cầu rằng: Xin cho phép dân Ít-ra-en băng ngang qua xứ vua. Nhưng vua Ê-đôm không chịu. Chúng tôi cũng yêu cầu vua Mô-áp như vậy nhưng vua Mô-áp cũng không cho. Vì thế dân Ít-ra-en ở lại Ca-đe.
  18Rồi dân Ít-ra-en đi vào sa mạc vòng quanh biên giới xứ Ê-đôm và Mô-áp. Ít-ra-en đi về hướng Đông xứ Mô-áp và đóng trại bên kia bờ sông Ạc-nôn, nằm trên ranh giới Mô-áp. Họ không có băng qua sông đi vào xứ Mô-áp.
  19Sau đó dân Ít-ra-en sai sứ đến Si-hôn, vua A-mô-rít, vua của Hết-bôn và yêu cầu: Xin vua cho phép dân Ít-ra-en đi ngang qua xứ vua để vào xứ chúng tôi. 20Nhưng vua Si-hôn không tin dân Ít-ra-en nên không cho băng qua xứ. Vua liền triệu tập tất cả dân chúng đến đóng quân tại Gia-hát và gây chiến với Ít-ra-en. 21Nhưng CHÚA là Thượng Đế của Ít-ra-en trao Si-hôn và đạo quân của vua đó vào tay dân Ít-ra-en. Vậy là toàn thể đất đai của dân A-mô-rít trở thành tài sản của dân Ít-ra-en. 22Cho nên dân Ít-ra-en chiếm toàn thể đất đai của dân A-mô-rít từ sông Ạc-nôn cho đến sông Gia-bốc, từ sa mạc cho đến sông Giô-đanh. 23Chính CHÚA là Thượng Đế của Ít-ra-en đánh đuổi dân A-mô-rít trước mặt dân Ít-ra-en. Cho nên vua tưởng chúng tôi đánh đuổi họ sao? 24Hãy lấy đất mà Kê-mốt, thần của vua đã cho vua. Chúng tôi sẽ sống trong đất mà CHÚA là Thượng Đế chúng tôi đã cấp cho chúng tôi! 25Vua có khá hơn Ba-lác, con Xíp-bô⚓, vua Mô-áp không? Ông ta đã chẳng từng kiếm chuyện và tranh chiến với dân Ít-ra-en sao? 26Trong ba trăm năm dân Ít-ra-en đã định cư tại Hết-bôn, A-rô-e và các thị trấn xung quanh và các thành dọc theo sông Ạc-nôn. Lúc đó sao vua không chiếm lại các thị trấn đó đi? 27Chúng tôi không có lỗi với vua nhưng chính vua có lỗi bằng cách gây chiến với chúng tôi. Nguyền xin CHÚA là Quan Án phân xử giữa Ít-ra-en và Am-môn xem bên nào phải.”
  28Nhưng vua Am-môn không thèm đếm xỉa đến lời nhắn của Giép-thê.

Lời hứa nguyện của Giép-thê

 29Lúc đó Thần linh của Thượng Đế nhập vào Giép-thê. Ông đi qua miền Ghi-lê-át và Ma-na-xe, qua thành Mích-ba trong Ghi-lê-át rồi đến xứ dân Am-môn.
  30Giép-thê hứa nguyện với CHÚA rằng, “Nếu Ngài trao dân Am-môn vào tay tôi 31thì bất cứ sinh vật gì từ trong nhà tôi ra đón tôi đầu tiên khi tôi chiến thắng trở về thì tôi sẽ dâng nó làm của lễ thiêu cho Ngài. Vật đó sẽ là của Ngài.”
  32Rồi Giép-thê tiến đánh dân Am-môn. CHÚA trao chúng vào tay ông. 33Trong một chiến thắng lớn, Giép-thê đánh bại họ từ thành A-rô-e cho đến vùng Min-nít, và hai mươi thị trấn cho đến thành A-bên Kê-ra-mim. Thế là dân Am-môn bị đại bại trước dân Ít-ra-en.
  34Khi Giép-thê trở về nhà tại Mích-ba thì con gái ông là người đầu tiên ra đón ông, đánh trống cơm và nhảy múa. Cô là con một của Giép-thê; ông không có con trai hay con gái nào khác. 35Khi Giép-thê thấy con gái mình thì ông tức tối xé quần áo. Ông bảo, “Con ơi! Con làm cha rầu lắm vì cha đã hứa với CHÚA, không thể nuốt lời!”
  36Cô gái liền thưa, “Cha ơi, cha đã hứa với CHÚA thì cha cứ làm cho con theo như điều cha hứa vì Ngài đã giúp cha đánh thắng người Am-môn, kẻ thù của cha.”
  37Cô tiếp, “Nhưng con xin cha làm một điều thôi. Xin để cho con yên trong hai tháng. Vì con sẽ không bao giờ có chồng cho nên hãy để con và bạn hữu con lên núi than khóc cùng nhau.”
  38Giép-thê bảo, “Con cứ đi đi.” Thế là ông để cô gái đi trong hai tháng. Cô và bạn hữu ở trong núi và khóc than cho số phận mình vì cô sẽ không bao giờ lấy chồng.
  39Sau hai tháng cô trở về cùng cha mình và Giép-thê thực hiện lời ông hứa. Con gái Giép-thê không bao giờ có chồng. Từ đó trong Ít-ra-en có tục lệ là 40mỗi năm các thiếu nữ trẻ trong Ít-ra-en đi ra ở riêng bốn ngày để tưởng nhớ con gái Giép-thê thuộc Ghi-lê-át.