25

Dawid, Nabal Laih Anŭn HʼAbigail

1Hlak anŭn, Samuêl tơĭ pran laih, tui anŭn abih bang ƀing Israel pơƀut glaĭ laih anŭn čŏk hia kơ ñu; gơñu dơ̱r gơ̆ amăng anih Ramah, jing plei gơ̆ pô.
 Giŏng anŭn, Dawid hăng ƀing tơhan ñu đuaĭ nao pơ tơdron ha̱r Maôn yơh.
2Hơmâo sa čô mơnuih pơdrŏng biă mă amăng tring Maôn anŭn yuakơ hơmâo pưk sang đang hơma amăng anih Karmel anŭn. Ñu hơmâo sa-rơbâo drơi bơbe laih anŭn klâo-rơbâo drơi triu; ñu hlak yuă blâo khul triu ƀơi anih Karmel. 3Anăn ñu jing Nabal laih anŭn anăn bơnai ñu jing HʼAbigail. Bơnai ñu jing đah kơmơi rơgơi laih anŭn hiam bơnai, samơ̆ rơkơi ñu jing mơnuih mơ̆ng djuai Kaleb, jing pô khăng akŏ laih anŭn juăt pơmĭn sat amăng bruă ñu ngă.
4Tơdang Dawid hlak dŏ amăng tơdron ha̱r, ñu hơmư̆ Nabal hlak yuă blâo triu. 5Tui anŭn, ñu pơkiaŏ nao pluh čô hlak ai laih anŭn pơtă kơ ƀing gơñu tui anai, “Nao bĕ pơ Nabal ƀơi anih Karmel adih laih anŭn pơhiăp: Dawid mơit tơlơi tơña bla anai kơ ih. 6Laĭ bĕ kơ ñu tui anai, ‘Kwưh kiăng kơ ih hơdip sui! Kwưh tơlơi hiam drơi jan kơ ih laih anŭn kơ sang anŏ ih! Laih anŭn tơlơi hiam drơi jan kơ abih bang lŏm kơ ih!
7“ ‘Ră anai kâo hơmư̆ truh mông yuă blâo triu laih. Tơdang ƀing wai triu ih dŏ hăng ƀing gơmơi, ƀing gơmơi ƀu ngă sat kơ ƀing gơ̆ ôh; laih anŭn amăng abih hrơi mông ƀing gơñu dŏ ƀơi anih Karmel, ƀing gơñu ƀu hơmâo pơrơngiă hĭ hơget gơnam lŏm kơ ƀing gơñu ôh. 8Tơña bĕ ƀing ding kơna ih laih anŭn ƀing gơñu či ruai kơ ih yơh. Hơnŭn yơh, pơmơak bĕ kơ ƀing hlak ai kâo, yuakơ ƀing gơmơi rai ƀơi hrơi phet. Rơkâo ih pha brơi bĕ kơ ƀing tơhan kâo anai, jing ƀing kar hăng ding kơna ih, laih anŭn kơ Dawid, jing pô kar hăng ană ih, hơdôm gơnam ih dưi hơduah hơmâo kơ ƀing gơñu.’ ”
9Tơdang ƀing ding kơna Dawid truh laih, ƀing gơñu laĭ hăng Nabal tơlơi pơhiăp anŭn amăng anăn Dawid. Giŏng anŭn, ƀing gơñu dŏ tơguan yơh kơ tơlơi Nabal laĭ glaĭ.
10Nabal laĭ glaĭ kơ ƀing ding kơna Dawid tui anai, “Hlơi jing pô Dawid anŭn lĕ? Hlơi jing ană đah rơkơi Yisai anŭn lĕ? Hơmâo lu biă mă yơh ƀing ding kơna čơlah đuaĭ hĭ mơ̆ng khua gơñu rơnŭk anai. 11Yua hơget kâo khŏm mă ƀañ tơpŭng kâo, ia mơñum kâo laih anŭn añăm mơnơ̆ng kâo hơmâo pơdjai laih kơ ƀing ding kơna yuă blâo triu kâo, laih anŭn pha brơi kơ ƀing mơnuih rai mơ̆ng anih arăng ƀu thâo ôh anŭn lĕ?”
12Ƀing ding kơna Dawid đuaĭ glaĭ yơh. Tơdang ƀing gơñu truh laih, ƀing gơñu ruai glaĭ rĭm boh hiăp Nabal pơhiăp anŭn. 13Dawid laĭ kơ ƀing tơhan ñu tui anai, “Băk đao gih bĕ!” Tui anŭn, ƀing gơñu băk đao gơñu laih anŭn Dawid ăt băk mă đao ñu mơ̆n. Hơmâo kơplăh wăh pă̱-rơtuh čô nao hrŏm hăng Dawid, tơdang anŭn dua-rơtuh čô dŏ glaĭ wai khul gơnam djru.
14Sa čô amăng ƀing ding kơna ruai glaĭ kơ bơnai Nabal, jing HʼAbigail, tui anai, “Dawid pơkiaŏ rai ƀing ding kơna ñu rai mơ̆ng tơdron ha̱r kiăng pơhiăp kơkuh hăng khua ta, samơ̆ khua ta pơhiăp djik djak kơ ƀing gơ̆. 15Samơ̆ ƀing mơnuih anŭn ngă hiam kơ ƀing gơmơi biă mă. Ƀing gơñu ƀu ngă sat kơ ƀing gơmơi ôh laih anŭn amăng abih hrơi mông ƀing gơmơi tơbiă nao wai jĕ ƀing gơñu, ƀu hơmâo hlô mơnơ̆ng pă ôh rơngiă hĭ. 16Hrơi mlam ƀing gơñu jing kar hăng bơnư̆ yơh pơgang jum dar ƀing gơmơi tơdang ƀing gơmơi wai triu gơmơi jĕ ƀing gơñu. 17Ră anai, pơmĭn bĕ kơ tơlơi anai laih anŭn hơduah bĕ hơdôm tơlơi ih dưi ngă, yuakơ tơlơi răm rai hlak rai ƀơi khua ta laih anŭn ƀơi abih bang sang anŏ ñu mơ̆n. Ñu jing sa čô mơnuih sat ƀai biă mă tơl ƀu hơmâo hlơi pô ôh dưi pơhiăp hăng ñu.”
18HʼAbigail ƀu dŏ tơguan dơ̆ng tah. Ñu mă dua-rơtuh tơlŏ ƀañ tơpŭng, dua klĭ ia boh kơƀâo, añăm rơma drơi triu arăng hơmâo pơdjai laih, rơma hơnŏng pơdai hơna, sa-rơtuh boh ƀañ boh kơƀâo, dua-rơtuh boh ƀañ boh hra laih anŭn yŏng pioh ƀơi rŏng khul aseh glai. 19Giŏng anŭn, ñu laĭ kơ ƀing ding kơna ñu tui anai, “Nao hlâo kơ kâo bĕ kiăng kơ bưp ñu laih anŭn kâo či đuaĭ tui ƀing gih yơh.” Samơ̆ ñu ƀu laĭ pơthâo kơ rơkơi ñu Nabal ôh.
20Tơdang ñu đĭ rai aseh glai ñu găn nao pơ khul bŏl čư̆, Dawid hăng ƀing tơhan ñu ăt trŭn rai anăp nao pơ gơ̆ mơ̆n, tui anŭn yơh gơ̆ bưp ƀing Dawid yơh. 21Dawid phrâo laĭ laih tui anai, “Anŭn jing sa tơlơi đôč đač yơh, abih bang tơlơi kâo wai lăng brơi kơ dram gơnam pô anŭn amăng tơdron ha̱r, tơl ƀu hơmâo sa drơi hlô pă ôh rơngiă hĭ. Ñu hơmâo kla glaĭ laih kơ kâo tơlơi sat pơala brơi kơ tơlơi hiam kâo ngă. 22Rơkâo kơ Ơi Adai pơrăm hĭ Dawid kơtang kơtĭt, tơdah ƀơi mơguah kâo pioh hơdip sa čô đah rơkơi amăng abih bang ƀing lŏm kơ pô sat anŭn dŏ hơdip!”
23Tơdang HʼAbigail ƀuh Dawid, ñu ječ ameč trŭn mơ̆ng aseh glai anŭn laih anŭn bon kơkuh ƀơi anăp Dawid hăng ƀô̆ mơta ñu sŏ̱ lŏn. 24Ñu bon ƀơi tơkai Dawid laih anŭn laĭ tui anai, “Ơ khua kâo, brơi bĕ tơlơi ƀuăh anŭn kơnơ̆ng lê̆ ƀơi hơjăn kâo đôč yuakơ hơdôm tơlơi rơkơi kâo hơmâo ngă laih. Brơi bĕ kâo, ding kơna ih anai, pơhiăp hăng ih laih anŭn hơmư̆ bĕ hơget tơlơi kâo, ding kơna ih anai, khŏm pơhiăp. 25Rơkâo kơ ih anăm lăng kơ mơnuih sat ƀai Nabal anŭn ôh. Ñu kơnơ̆ng hrup hăng anăn ñu pô đôč, anăn ñu jing mlŭk, laih anŭn ñu hơmâo tơlơi mlŭk yơh. Bơ kơ kâo, ding kơna ih anai, kâo ƀu ƀuh ôh ƀing ding kơna ih pơkiaŏ nao.”
26Ñu laĭ dơ̆ng tui anai, “Ră anai yuakơ Yahweh hơmâo răk wai laih ih, Ơ khua kâo hơi, mơ̆ng tơlơi tuh drah laih anŭn mơ̆ng tơlơi rŭ nua kơ ih pô hăng tơngan ih pô, kâo ƀuăn hăng Yahweh hơdip laih anŭn hăng ih, kwưh kiăng kơ Yahweh pơkơhma̱l hĭ abih bang ƀing rŏh ayăt ih laih anŭn abih ƀing hlơi kiăng pơrai hĭ ih, jing hĭ hrup tơlơi Ñu či pơkơhma̱l hĭ Nabal anŭn yơh. 27Laih anŭn rơkâo kơ ih mă bĕ gơnam brơi pơyơr anai, jing gơnam kâo, ding kơna ih anai, hơmâo ba rai laih kơ ih hăng pha brơi bĕ kơ ƀing mơnuih đuaĭ tui ih. 28Rơkâo ih pap brơi bĕ tơlơi rơgao hơnơ̆ng kâo, ding kơna ih anai, yuakơ Yahweh či pơkơjăp sang anŏ ih hlŏng lar, yuakơ ih blah khul tơlơi pơblah Yahweh. Anăm brơi arăng hơduah ƀuh tơlơi soh sat ih ôh amăng abih hrơi ih dŏ hơdip. 29Wơ̆t tơdah hlơi pô hlak kiaŏ mă ih kiăng pơrai hĭ tơlơi hơdip ih, Yahweh Ơi Adai ih yơh či brơi tơlơi kơjăp hơđơ̆ng amăng rơnŭk ƀing hơdip. Samơ̆ tơlơi hơdip ƀing rŏh ayăt ih, Ñu či bluh pơđuaĭ hĭ kar hăng boh pơtâo suar đuaĭ hĭ mơ̆ng hrĕ wŏt yơh. 30Tơdang Yahweh hơmâo pơgiŏng hĭ laih kơ ih abih bang tơlơi hiam klă Ñu hơmâo ƀuăn laih hăng ih, laih anŭn hơmâo ruah mă laih ih jing khua wai lăng abih bang ƀing Israel, 31ih ƀu či hơƀlơ̆k glaĭ ôh amăng pran jua ih kơ tơlơi tuh drah ƀôdah tơlơi rŭ nua kơ ih pô ƀu tŭ yua. Laih anŭn tơdang Yahweh hơmâo dui ba laih ih dưi jing hĭ, hơdơr kơ kâo đa.”
32Dawid laĭ kơ HʼAbigail tui anai, “Bơni hơơč kơ Yahweh Ơi Adai ƀing Israel, jing Pô hơmâo ba rai laih ih hrơi anai kiăng kơ bưp kâo. 33Kwưh kiăng ih hơmâo tơlơi bơni hiam kơ tơlơi ih phat kơđi anŭn laih anŭn kơ tơlơi pơgăn hĭ kâo mơ̆ng tơlơi ngă tuh drah hrơi anai kiăng rŭ nua kơ kâo pô hăng tơngan kâo pô. 34Rơngiao kơ tơlơi anai, kâo ƀuăn hăng Yahweh Ơi Adai ƀing Israel hơdip jing Pô hơmâo pơgăn hĭ laih kâo mơ̆ng tơlơi ngă sat kơ ih, tơdah ih ƀu rai tañ ôh kiăng kơ bưp kâo, sĭt ƀu hơmâo ôh sa čô đah rơkơi pă lŏm kơ Nabal dưi dŏ hơdip truh kơ mơguah.”
35Giŏng anŭn, Dawid mă tŭ mơ̆ng tơngan gơ̆ hơdôm gơnam gơ̆ hơmâo ba rai laih hăng laĭ tui anai, “Glaĭ bĕ pơ sang hăng tơlơi rơnŭk rơno̱m. Kâo hơmâo hơmư̆ laih tơlơi pơhiăp ih laih anŭn pha brơi laih tơlơi ih rơkâo.”
36Tơdang HʼAbigail glaĭ pơ Nabal, ñu hlak dŏ amăng sang pơkra gơnam ƀơ̆ng huă prŏng kar hăng sa čô pơtao. Ñu hlak hơ̆k mơak laih anŭn măt biă mă. Tui anŭn, HʼAbigail ƀu ruai kơ ñu ôh tơl mơguah. 37Giŏng anŭn, amăng mơguah, tơdang Nabal abih măt laih, bơnai ñu ruai glaĭ abih bang khul tơlơi anŭn, tui anŭn hơtai boh ñu ruă rơwen jing khăng hĭ kar hăng boh pơtâo yơh. 38Pluh hrơi tơdơi kơ anŭn, Yahweh taih Nabal tui anŭn ñu djai hĭ yơh.
39Tơdang Dawid hơmư̆ Nabal djai laih, ñu laĭ tui anai, “Bơni hơơč kơ Yahweh jing Pô djă̱ pioh tơlơi tơpă hơnơ̆ng kơ kâo samơ̆ pơkơdơ̆ng glaĭ hăng Nabal yơh yuakơ djik djak laih kơ kâo. Ñu hơmâo pơkơ̆ng hĭ ding kơna Ñu anai mơ̆ng bruă soh laih anŭn ba nao laih tơlơi soh Nabal lê̆ glaĭ ƀơi akŏ ñu pô.” Giŏng anŭn, Dawid mơit hiăp nao kơ HʼAbigail, rơkâo kơ gơ̆ kiăng jing bơnai ñu. 40Ƀing ding kơna ñu nao pơ anih Karmel laih anŭn pơhiăp hăng HʼAbigail tui anai, “Dawid hơmâo pơkiaŏ rai laih ƀing gơmơi kiăng ba glaĭ ih jing hĭ bơnai ñu.”
41Ñu bon kơkuh ƀô̆ mơta ñu sŏ̱ lŏn laih anŭn laĭ tui anai, “Kâo yơh anai, jing ding kơna đah kơmơi ih, prap pre kiăng kơ mă bruă kơ ih laih anŭn kiăng kơ rao tơkai ƀing ding kơna ih, jing khua kâo yơh.” 42HʼAbigail tañ mơtam đĭ ƀơi aseh glai laih anŭn hơmâo rơma čô ƀing ding kơna đah kơmơi ñu nao hrŏm djru ñu; ƀing gơñu nao hrŏm hăng ƀing ding kơna Dawid laih anŭn HʼAbigail jing hĭ bơnai Dawid yơh. 43Dawid ăt dŏ kơ HʼAhinôam mơnuih Yizreel; tui anŭn abih dua gơñu jing bơnai Dawid. 44Samơ̆ Saul brơi hĭ ană dra ñu HʼMikal, bơnai Dawid, dŏ kơ Paltiêl ană đah rơkơi Lais, jing mơnuih mơ̆ng tring Gallim.

25

Na-banh sỉ nhục Đa-vít

1Lúc đó Sa-mu-ên qua đời, toàn dân Ít-ra-en họp lại than khóc ông rồi chôn cất ông nơi quê quán ở Ra-ma.
 Đa-vít di chuyển tới sa mạc Ma-ôn.
2Có một người rất giàu ở Ma-ôn nhưng có đất đai ở Cạt-mên. Người có ba ngàn chiên và một ngàn dê. Người đang hớt lông chiên ở Cạt-mên. 3Người tên là Na-banh thuộc dòng dõi Ca-lép. Vợ tên là A-bi-ga-in. Nàng rất xinh đẹp và khôn ngoan, nhưng Na-banh thì hung ác.
4Trong khi Đa-vít đang ở trong sa mạc thì nghe Na-banh đang hớt lông chiên. 5Nên ông sai năm thanh niên bảo, “Hãy đi xuống gặp Na-banh ở Cạt-mên, nhân danh ta chào thăm người, 6và nói, ‘Chúc ông và gia đình cùng những ai thuộc về ông được mạnh khoẻ. 7Tôi nghe ông đang hớt lông chiên. Khi các kẻ chăn chiên của ông ở với chúng tôi, chúng tôi không làm gì hại họ cả. Trong suốt thời gian các kẻ chăn chiên ông ở Cạt-mên, họ không bị mất vật gì. 8Ông hãy hỏi họ, họ sẽ cho ông biết. Chúng tôi đến với ông khi họ đang vui vẻ cho nên xin ông hãy nhân từ đối với các bạn trẻ của tôi. Xin ông cấp cho họ và cho bạn ông là Đa-vít những gì ông có sẵn.’”
9Các người của Đa-vít đến chuyển lời của Đa-vít cho Na-banh nhưng Na-banh sỉ nhục họ. 10Anh ta đáp, “Đa-vít là ai? Thằng con trai của Gie-xê là người nào? Ôi chào, bọn nô lệ trốn khỏi chủ đông như thế à? 11Ta có bánh và nước, ta có thịt thú mà ta giết để cho các tôi tớ hớt lông chiên ta ăn. Nhưng đừng mong ta cấp thức ăn cho lũ mà ta không hề quen biết.”
12Những người của Đa-vít đi về thuật lại cho ông nghe lời Na-banh nói. 13Đa-vít liền ra lệnh, “Các ngươi hãy đeo gươm vào!” Vậy họ đeo gươm vào, Đa-vít cũng làm như vậy. Khoảng bốn trăm người đi với Đa-vít, nhưng hai trăm người ở lại coi kho lương thực.
14Một trong các tôi tớ Na-banh chạy đến thuật cho A-bi-ga-in hay, “Đa-vít sai người từ sa mạc đến chào ông chủ nhưng Na-banh sỉ nhục họ. 15Mấy người đó rất tốt với chúng tôi. Họ không hề làm gì hại chúng tôi cả. Trong suốt thời gian ở ngoài đồng với họ, chúng tôi không bị mất cắp vật gì. 16Ngày và đêm họ bảo vệ chúng tôi. Họ như bức tường bao quanh chúng tôi trong khi chúng tôi ở cùng họ và chăm sóc bầy chiên. 17Vậy bà suy tính đi rồi tùy cách mà hành động. Nếu không ông chủ và gia đình sẽ gặp tai biến đó. Na-banh là người quá độc ác, không ai nói chuyện được.”
18A-bi-ga-in liền vội vàng lấy hai trăm ổ bánh, hai bầu da rượu đầy, năm con chiên đã nấu chín, một thùng lúa rang, một trăm bánh trái nho, và hai trăm bánh trái vả chất lên lưng lừa. 19Rồi bà bảo các tôi tớ, “Các ngươi đi trước đi, ta theo sau.” Nhưng bà không nói gì với chồng cả.
20A-bi-ga-in cỡi lừa đi xuống mật khu trong núi. Tình cờ bà gặp Đa-vít và những người theo ông ra đón.
21Đa-vít mới vừa nói, “Thật vô ích! Ta đã trông chừng tài sản của Na-banh trong sa mạc để không con chiên nào bị lạc. Ta đối tốt với hắn mà bây giờ hắn lấy oán trả ơn. 22Nguyện Thượng Đế phạt kẻ thù ta nặng hơn nữa nếu sáng mai mà ta còn để một người đàn ông nào trong nhà Na-banh sống sót.”
23Khi A-bi-ga-in thấy Đa-vít, bà vội vàng leo xuống lừa, cúi mặt xuống đất trước mặt ông. 24Bà quì nơi chân Đa-vít van xin, “Thưa ông, tôi xin nhận trách nhiệm việc nầy! Xin để tôi giải thích cho ông. Xin ông nghe tôi. 25Thưa ông, xin đừng để tâm đến người không ra gì là Na-banh đó. Tính tình hắn giống tên của hắn. Tên hắn là ‘điên,’ và đúng hắn là thằng điên. Nhưng tôi, kẻ tôi tớ ông không thấy những người ông sai đến. 26CHÚA đã cản không cho ông giết hay trừng phạt ai. Cho nên tôi chỉ trong danh CHÚA và danh ông mà đoan chắc rằng những kẻ thù của ông và những kẻ muốn làm hại ông đều sẽ giống như Na-banh! 27Tôi có mang theo quà biếu ông và những người theo ông. 28Xin tha lỗi cho tôi. CHÚA chắc chắn sẽ khiến cho gia đình ông có nhiều vua, vì ông đã đánh trận cho Ngài và trong ông không có điều ác nào. 29Dù có người rượt đuổi theo ông nhưng CHÚA là Thượng Đế của ông sẽ bảo vệ ông. Ngài sẽ ném mạng sống kẻ thù ông như người ta bắn viên đá từ cái ná. 30CHÚA sẽ giữ mọi lời hứa về những điều tốt đẹp cho ông. Ngài sẽ đặt ông làm lãnh tụ trên Ít-ra-en. 31Rồi ông sẽ không cảm thấy áy náy hay băn khoăn vì chính tay mình đã giết người vô tội và trừng phạt họ. Xin ông nhớ đến tôi khi CHÚA ban thành công cho ông.”
32Đa-vít bảo A-bi-ga-in, “Chúc tụng CHÚA, Thượng Đế của Ít-ra-en, đã đưa chị đến gặp tôi hôm nay. 33Nguyện chị được phước nhờ sự khôn ngoan của chị. Hôm nay, chị đã cản không cho tôi giết người vô tội để trả thù. 34Thật như CHÚA, là Thượng Đế của Ít-ra-en hằng sống, Ngài đã cản không cho tôi làm hại chị. Nếu mà chị không vội đến gặp tôi thì chắc chắn không ai trong nhà Na-banh còn sống đến sáng hôm sau.”
35Rồi Đa-vít nhận lễ vật của A-bi-ga-in. Ông bảo bà, “Thôi chị về bình yên. Tôi đã nghe lời của chị và sẽ làm theo điều chị yêu cầu.”

Na-banh chết

36Khi A-bi-ga-in trở về gặp Na-banh thì hắn đang ở trong nhà, ăn uống như ông hoàng. Hắn đang say mèm. Cho nên A-bi-ga-in không nói gì với hắn cả cho đến sáng hôm sau. 37Sáng hôm sau khi tỉnh rượu rồi, vợ hắn mới thuật lại hết mọi sự. Hắn đứng tim, người hóa trơ như đá. 38Khoảng mười ngày sau CHÚA đánh Na-banh và hắn chết.
39Khi Đa-vít nghe tin Na-banh chết, ông nói, “Đáng chúc tụng CHÚA! Na-banh sỉ nhục ta, nhưng CHÚA nâng đỡ ta! Ngài cản không cho ta làm quấy. CHÚA đã phạt Na-banh về điều quấy hắn làm.”
 Rồi Đa-vít cho người nhắn hỏi A-bi-ga-in làm vợ mình.
40Các tôi tớ ông đến Cạt-mên nói với A-bi-ga-in, “Đa-vít sai chúng tôi đến ngỏ ý muốn bà về làm vợ ông ta.”
41A-bi-ga-in sấp mặt xuống đất nói, “Tôi là kẻ tôi tớ các anh. Tôi sẵn sàng phục vụ các anh và rửa chân cho các tôi tớ của chủ tôi.”
42A-bi-ga-in vội vàng leo lên lưng lừa đi theo các người mà Đa-vít sai đến, có năm đứa tớ gái đi theo. Rồi bà làm vợ Đa-vít. 43Đa-vít cũng lấy A-hi-nô-am ở Ghít-rê-ên. Cả hai người đều làm vợ Đa-vít. 44Mi-canh, con gái Sau-lơ cũng là vợ Đa-vít nhưng Sau-lơ đã gả nàng cho Ba-tiên, con trai La-ít, người gốc Ga-lim.