25
Dawid, Nabal Laih Anŭn HʼAbigail
1Hlak anŭn, Samuêl tơĭ pran laih, tui anŭn abih bang ƀing Israel pơƀut glaĭ laih anŭn čŏk hia kơ ñu; gơñu dơ̱r gơ̆ amăng anih Ramah, jing plei gơ̆ pô.
Giŏng anŭn, Dawid hăng ƀing tơhan ñu đuaĭ nao pơ tơdron ha̱r Maôn yơh.
2Hơmâo sa čô mơnuih pơdrŏng biă mă amăng tring Maôn anŭn yuakơ hơmâo pưk sang đang hơma amăng anih Karmel anŭn. Ñu hơmâo sa-rơbâo drơi bơbe laih anŭn klâo-rơbâo drơi triu; ñu hlak yuă blâo khul triu ƀơi anih Karmel.
3Anăn ñu jing Nabal laih anŭn anăn bơnai ñu jing HʼAbigail. Bơnai ñu jing đah kơmơi rơgơi laih anŭn hiam bơnai, samơ̆ rơkơi ñu jing mơnuih mơ̆ng djuai Kaleb, jing pô khăng akŏ laih anŭn juăt pơmĭn sat amăng bruă ñu ngă.
4Tơdang Dawid hlak dŏ amăng tơdron ha̱r, ñu hơmư̆ Nabal hlak yuă blâo triu.
5Tui anŭn, ñu pơkiaŏ nao pluh čô hlak ai laih anŭn pơtă kơ ƀing gơñu tui anai, “Nao bĕ pơ Nabal ƀơi anih Karmel adih laih anŭn pơhiăp: Dawid mơit tơlơi tơña bla anai kơ ih.
6Laĭ bĕ kơ ñu tui anai, ‘Kwưh kiăng kơ ih hơdip sui! Kwưh tơlơi hiam drơi jan kơ ih laih anŭn kơ sang anŏ ih! Laih anŭn tơlơi hiam drơi jan kơ abih bang lŏm kơ ih!
7“ ‘Ră anai kâo hơmư̆ truh mông yuă blâo triu laih. Tơdang ƀing wai triu ih dŏ hăng ƀing gơmơi, ƀing gơmơi ƀu ngă sat kơ ƀing gơ̆ ôh; laih anŭn amăng abih hrơi mông ƀing gơñu dŏ ƀơi anih Karmel, ƀing gơñu ƀu hơmâo pơrơngiă hĭ hơget gơnam lŏm kơ ƀing gơñu ôh.
8Tơña bĕ ƀing ding kơna ih laih anŭn ƀing gơñu či ruai kơ ih yơh. Hơnŭn yơh, pơmơak bĕ kơ ƀing hlak ai kâo, yuakơ ƀing gơmơi rai ƀơi hrơi phet. Rơkâo ih pha brơi bĕ kơ ƀing tơhan kâo anai, jing ƀing kar hăng ding kơna ih, laih anŭn kơ Dawid, jing pô kar hăng ană ih, hơdôm gơnam ih dưi hơduah hơmâo kơ ƀing gơñu.’ ”
9Tơdang ƀing ding kơna Dawid truh laih, ƀing gơñu laĭ hăng Nabal tơlơi pơhiăp anŭn amăng anăn Dawid. Giŏng anŭn, ƀing gơñu dŏ tơguan yơh kơ tơlơi Nabal laĭ glaĭ.
10Nabal laĭ glaĭ kơ ƀing ding kơna Dawid tui anai, “Hlơi jing pô Dawid anŭn lĕ? Hlơi jing ană đah rơkơi Yisai anŭn lĕ? Hơmâo lu biă mă yơh ƀing ding kơna čơlah đuaĭ hĭ mơ̆ng khua gơñu rơnŭk anai.
11Yua hơget kâo khŏm mă ƀañ tơpŭng kâo, ia mơñum kâo laih anŭn añăm mơnơ̆ng kâo hơmâo pơdjai laih kơ ƀing ding kơna yuă blâo triu kâo, laih anŭn pha brơi kơ ƀing mơnuih rai mơ̆ng anih arăng ƀu thâo ôh anŭn lĕ?”
12Ƀing ding kơna Dawid đuaĭ glaĭ yơh. Tơdang ƀing gơñu truh laih, ƀing gơñu ruai glaĭ rĭm boh hiăp Nabal pơhiăp anŭn.
13Dawid laĭ kơ ƀing tơhan ñu tui anai, “Băk đao gih bĕ!” Tui anŭn, ƀing gơñu băk đao gơñu laih anŭn Dawid ăt băk mă đao ñu mơ̆n. Hơmâo kơplăh wăh pă̱-rơtuh čô nao hrŏm hăng Dawid, tơdang anŭn dua-rơtuh čô dŏ glaĭ wai khul gơnam djru.
14Sa čô amăng ƀing ding kơna ruai glaĭ kơ bơnai Nabal, jing HʼAbigail, tui anai, “Dawid pơkiaŏ rai ƀing ding kơna ñu rai mơ̆ng tơdron ha̱r kiăng pơhiăp kơkuh hăng khua ta, samơ̆ khua ta pơhiăp djik djak kơ ƀing gơ̆.
15Samơ̆ ƀing mơnuih anŭn ngă hiam kơ ƀing gơmơi biă mă. Ƀing gơñu ƀu ngă sat kơ ƀing gơmơi ôh laih anŭn amăng abih hrơi mông ƀing gơmơi tơbiă nao wai jĕ ƀing gơñu, ƀu hơmâo hlô mơnơ̆ng pă ôh rơngiă hĭ.
16Hrơi mlam ƀing gơñu jing kar hăng bơnư̆ yơh pơgang jum dar ƀing gơmơi tơdang ƀing gơmơi wai triu gơmơi jĕ ƀing gơñu.
17Ră anai, pơmĭn bĕ kơ tơlơi anai laih anŭn hơduah bĕ hơdôm tơlơi ih dưi ngă, yuakơ tơlơi răm rai hlak rai ƀơi khua ta laih anŭn ƀơi abih bang sang anŏ ñu mơ̆n. Ñu jing sa čô mơnuih sat ƀai biă mă tơl ƀu hơmâo hlơi pô ôh dưi pơhiăp hăng ñu.”
18HʼAbigail ƀu dŏ tơguan dơ̆ng tah. Ñu mă dua-rơtuh tơlŏ ƀañ tơpŭng, dua klĭ ia boh kơƀâo, añăm rơma drơi triu arăng hơmâo pơdjai laih, rơma hơnŏng pơdai hơna, sa-rơtuh boh ƀañ boh kơƀâo, dua-rơtuh boh ƀañ boh hra laih anŭn yŏng pioh ƀơi rŏng khul aseh glai.
19Giŏng anŭn, ñu laĭ kơ ƀing ding kơna ñu tui anai, “Nao hlâo kơ kâo bĕ kiăng kơ bưp ñu laih anŭn kâo či đuaĭ tui ƀing gih yơh.” Samơ̆ ñu ƀu laĭ pơthâo kơ rơkơi ñu Nabal ôh.
20Tơdang ñu đĭ rai aseh glai ñu găn nao pơ khul bŏl čư̆, Dawid hăng ƀing tơhan ñu ăt trŭn rai anăp nao pơ gơ̆ mơ̆n, tui anŭn yơh gơ̆ bưp ƀing Dawid yơh.
21Dawid phrâo laĭ laih tui anai, “Anŭn jing sa tơlơi đôč đač yơh, abih bang tơlơi kâo wai lăng brơi kơ dram gơnam pô anŭn amăng tơdron ha̱r, tơl ƀu hơmâo sa drơi hlô pă ôh rơngiă hĭ. Ñu hơmâo kla glaĭ laih kơ kâo tơlơi sat pơala brơi kơ tơlơi hiam kâo ngă.
22Rơkâo kơ Ơi Adai pơrăm hĭ Dawid kơtang kơtĭt, tơdah ƀơi mơguah kâo pioh hơdip sa čô đah rơkơi amăng abih bang ƀing lŏm kơ pô sat anŭn dŏ hơdip!”
23Tơdang HʼAbigail ƀuh Dawid, ñu ječ ameč trŭn mơ̆ng aseh glai anŭn laih anŭn bon kơkuh ƀơi anăp Dawid hăng ƀô̆ mơta ñu sŏ̱ lŏn.
24Ñu bon ƀơi tơkai Dawid laih anŭn laĭ tui anai, “Ơ khua kâo, brơi bĕ tơlơi ƀuăh anŭn kơnơ̆ng lê̆ ƀơi hơjăn kâo đôč yuakơ hơdôm tơlơi rơkơi kâo hơmâo ngă laih. Brơi bĕ kâo, ding kơna ih anai, pơhiăp hăng ih laih anŭn hơmư̆ bĕ hơget tơlơi kâo, ding kơna ih anai, khŏm pơhiăp.
25Rơkâo kơ ih anăm lăng kơ mơnuih sat ƀai Nabal anŭn ôh. Ñu kơnơ̆ng hrup hăng anăn ñu pô đôč, anăn ñu jing mlŭk, laih anŭn ñu hơmâo tơlơi mlŭk yơh. Bơ kơ kâo, ding kơna ih anai, kâo ƀu ƀuh ôh ƀing ding kơna ih pơkiaŏ nao.”
26Ñu laĭ dơ̆ng tui anai, “Ră anai yuakơ Yahweh hơmâo răk wai laih ih, Ơ khua kâo hơi, mơ̆ng tơlơi tuh drah laih anŭn mơ̆ng tơlơi rŭ nua kơ ih pô hăng tơngan ih pô, kâo ƀuăn hăng Yahweh hơdip laih anŭn hăng ih, kwưh kiăng kơ Yahweh pơkơhma̱l hĭ abih bang ƀing rŏh ayăt ih laih anŭn abih ƀing hlơi kiăng pơrai hĭ ih, jing hĭ hrup tơlơi Ñu či pơkơhma̱l hĭ Nabal anŭn yơh.
27Laih anŭn rơkâo kơ ih mă bĕ gơnam brơi pơyơr anai, jing gơnam kâo, ding kơna ih anai, hơmâo ba rai laih kơ ih hăng pha brơi bĕ kơ ƀing mơnuih đuaĭ tui ih.
28Rơkâo ih pap brơi bĕ tơlơi rơgao hơnơ̆ng kâo, ding kơna ih anai, yuakơ Yahweh či pơkơjăp sang anŏ ih hlŏng lar, yuakơ ih blah khul tơlơi pơblah Yahweh. Anăm brơi arăng hơduah ƀuh tơlơi soh sat ih ôh amăng abih hrơi ih dŏ hơdip.
29Wơ̆t tơdah hlơi pô hlak kiaŏ mă ih kiăng pơrai hĭ tơlơi hơdip ih, Yahweh Ơi Adai ih yơh či brơi tơlơi kơjăp hơđơ̆ng amăng rơnŭk ƀing hơdip. Samơ̆ tơlơi hơdip ƀing rŏh ayăt ih, Ñu či bluh pơđuaĭ hĭ kar hăng boh pơtâo suar đuaĭ hĭ mơ̆ng hrĕ wŏt yơh.
30Tơdang Yahweh hơmâo pơgiŏng hĭ laih kơ ih abih bang tơlơi hiam klă Ñu hơmâo ƀuăn laih hăng ih, laih anŭn hơmâo ruah mă laih ih jing khua wai lăng abih bang ƀing Israel,
31ih ƀu či hơƀlơ̆k glaĭ ôh amăng pran jua ih kơ tơlơi tuh drah ƀôdah tơlơi rŭ nua kơ ih pô ƀu tŭ yua. Laih anŭn tơdang Yahweh hơmâo dui ba laih ih dưi jing hĭ, hơdơr kơ kâo đa.”
32Dawid laĭ kơ HʼAbigail tui anai, “Bơni hơơč kơ Yahweh Ơi Adai ƀing Israel, jing Pô hơmâo ba rai laih ih hrơi anai kiăng kơ bưp kâo.
33Kwưh kiăng ih hơmâo tơlơi bơni hiam kơ tơlơi ih phat kơđi anŭn laih anŭn kơ tơlơi pơgăn hĭ kâo mơ̆ng tơlơi ngă tuh drah hrơi anai kiăng rŭ nua kơ kâo pô hăng tơngan kâo pô.
34Rơngiao kơ tơlơi anai, kâo ƀuăn hăng Yahweh Ơi Adai ƀing Israel hơdip jing Pô hơmâo pơgăn hĭ laih kâo mơ̆ng tơlơi ngă sat kơ ih, tơdah ih ƀu rai tañ ôh kiăng kơ bưp kâo, sĭt ƀu hơmâo ôh sa čô đah rơkơi pă lŏm kơ Nabal dưi dŏ hơdip truh kơ mơguah.”
35Giŏng anŭn, Dawid mă tŭ mơ̆ng tơngan gơ̆ hơdôm gơnam gơ̆ hơmâo ba rai laih hăng laĭ tui anai, “Glaĭ bĕ pơ sang hăng tơlơi rơnŭk rơno̱m. Kâo hơmâo hơmư̆ laih tơlơi pơhiăp ih laih anŭn pha brơi laih tơlơi ih rơkâo.”
36Tơdang HʼAbigail glaĭ pơ Nabal, ñu hlak dŏ amăng sang pơkra gơnam ƀơ̆ng huă prŏng kar hăng sa čô pơtao. Ñu hlak hơ̆k mơak laih anŭn măt biă mă. Tui anŭn, HʼAbigail ƀu ruai kơ ñu ôh tơl mơguah.
37Giŏng anŭn, amăng mơguah, tơdang Nabal abih măt laih, bơnai ñu ruai glaĭ abih bang khul tơlơi anŭn, tui anŭn hơtai boh ñu ruă rơwen jing khăng hĭ kar hăng boh pơtâo yơh.
38Pluh hrơi tơdơi kơ anŭn, Yahweh taih Nabal tui anŭn ñu djai hĭ yơh.
39Tơdang Dawid hơmư̆ Nabal djai laih, ñu laĭ tui anai, “Bơni hơơč kơ Yahweh jing Pô djă̱ pioh tơlơi tơpă hơnơ̆ng kơ kâo samơ̆ pơkơdơ̆ng glaĭ hăng Nabal yơh yuakơ djik djak laih kơ kâo. Ñu hơmâo pơkơ̆ng hĭ ding kơna Ñu anai mơ̆ng bruă soh laih anŭn ba nao laih tơlơi soh Nabal lê̆ glaĭ ƀơi akŏ ñu pô.” Giŏng anŭn, Dawid mơit hiăp nao kơ HʼAbigail, rơkâo kơ gơ̆ kiăng jing bơnai ñu.
40Ƀing ding kơna ñu nao pơ anih Karmel laih anŭn pơhiăp hăng HʼAbigail tui anai, “Dawid hơmâo pơkiaŏ rai laih ƀing gơmơi kiăng ba glaĭ ih jing hĭ bơnai ñu.”
41Ñu bon kơkuh ƀô̆ mơta ñu sŏ̱ lŏn laih anŭn laĭ tui anai, “Kâo yơh anai, jing ding kơna đah kơmơi ih, prap pre kiăng kơ mă bruă kơ ih laih anŭn kiăng kơ rao tơkai ƀing ding kơna ih, jing khua kâo yơh.”
42HʼAbigail tañ mơtam đĭ ƀơi aseh glai laih anŭn hơmâo rơma čô ƀing ding kơna đah kơmơi ñu nao hrŏm djru ñu; ƀing gơñu nao hrŏm hăng ƀing ding kơna Dawid laih anŭn HʼAbigail jing hĭ bơnai Dawid yơh.
43Dawid ăt dŏ kơ HʼAhinôam mơnuih Yizreel; tui anŭn abih dua gơñu jing bơnai Dawid.
44Samơ̆ Saul brơi hĭ ană dra ñu HʼMikal, bơnai Dawid, dŏ kơ Paltiêl ană đah rơkơi Lais, jing mơnuih mơ̆ng tring Gallim.⚓
25
撒母耳去世
1撒母耳死了，以色列众人聚集，为他哀哭，把他葬在拉玛他的家里。
大卫和亚比该
大卫动身，下到巴兰的旷野。
2在玛云有一个人，他的产业在迦密。这人是一个大富翁，有三千只绵羊，一千只山羊；他正在迦密剪羊毛。
3这人名叫拿八，他的妻子名叫亚比该。拿八的妻子有美好的见识，又有美丽的容貌，但拿八为人刚愎凶恶，是迦勒族的人。
4大卫在旷野听见拿八正在剪羊毛，
5就派十个仆人，对他们说：“你们上迦密到拿八那里，提我的名向他问安。
6你们要如此说：‘愿你来年平安⚓，愿你家平安，愿你一切所有的都平安。
7现在我听说你有剪羊毛的人，你的牧人和我们在一起，他们在迦密一切的日子，我们没有欺负过他们，他们也未曾失去什么。
8你问你的仆人，他们会告诉你。愿我的仆人在你眼前得欢心，因为我们是在好日子来的。请你随手分点食物给仆人和你儿子大卫。’”
9大卫的仆人到了，就提大卫的名，把这一切话告诉拿八，他们就停顿下来。
10拿八回答大卫的仆人说：“大卫是谁？耶西的儿子是谁？今日悖逆主人奔逃的仆人很多。
11我岂可把饮食，以及我为剪羊毛的人所宰的肉给那些我不知道从哪里来的人呢？”
12大卫的仆人转身从原路回去，照这一切的话告诉大卫。
13大卫对他的人说：“你们各人都要佩上刀！”各人就都佩上刀，大卫也佩上刀。跟随大卫上去的约有四百人，留下二百人看守物件。
14拿八的一个仆人告诉拿八的妻子亚比该说：“看哪，大卫从旷野派使者来向我主人问安，主人却辱骂他们。
15但是那些人待我们真好；我们在田野与他们一切来往的日子，没有受他们欺负，也未曾失去什么。
16我们在他们那里牧羊，一切的日子他们昼夜保护我们⚓。
17现在，你当知道，看怎样做才好。不然，祸患必定临到我主人和他全家。他性情凶暴，无人敢与他说话。”
18亚比该急忙将二百个饼，两皮袋酒，五只宰好的羊，五细亚烘熟的穗子，一百个葡萄干饼，二百个无花果饼，都驮在驴上，
19对仆人说：“你们在我前面走，看哪，我跟着你们去。”她却没有告诉丈夫拿八。
20亚比该骑着驴，正下山坡，看哪，大卫和他的人正迎着亚比该下来，她就去迎接他们。
21大卫曾说：“我在旷野为那人看守他一切所有的，以致他未失去任何一样东西，实在是徒然了！他竟然向我以恶报善。
22凡属拿八的男丁，我若留一个到明日早晨，愿上帝重重惩罚大卫⚓！”
23亚比该看见大卫，就急忙下驴，在大卫面前脸伏于地叩拜。
24她俯伏在大卫的脚前，说：“我主啊，愿这罪归于我！求你容许使女向你进言，更求你听使女的话。
25我主不必理会拿八这性情凶暴的人，他就像他的名字一样；他名叫拿八⚓，为人也真是愚顽。至于我，你的使女并没有看见我主所派来的仆人。
26现在，我主啊，耶和华既然阻止你亲手报仇，避免流人的血，我指着永生的耶和华起誓，又指着你的性命起誓：‘现在，愿你的仇敌和谋害我主的人都像拿八一样。’
27现在求我主把婢女送来的礼物给跟随我主的仆人。
28求你原谅使女的冒犯。耶和华必为我主建立坚固的家，因为我主为耶和华争战，并且你一生的日子查不出有什么恶来。
29虽有人起来追逼你，要寻索你的性命，我主的性命在耶和华－你的上帝那里，如同藏在生命的宝藏中。至于你仇敌的性命，耶和华必甩去，如用机弦甩石一样。
30耶和华照所应许你的福气赐给我主，立你作以色列王的时候，
31我主就不至于因为亲手报仇，流了无辜人的血，而心里不安，良心有亏了。耶和华赐福给我主的时候，求你记得你的使女。”
32大卫对亚比该说：“耶和华－以色列的上帝是应当称颂的，因为他今日派你来迎接我。
33你和你的见识也配得称赞，因为你今日拦阻我亲手报仇、流人的血。
34我指着阻止我加害于你的耶和华－以色列永生的上帝起誓，若不是你很快地来迎接我，到早晨天亮的时候，凡属拿八的男丁，必定一个也不留。”
35大卫从亚比该手中收了她带来的礼物，对她说：“平平安安上你的家去吧！你看，我看了你的情面，听了你的话。”
36亚比该到拿八那里，看哪，他在家里摆设宴席，如同王的宴席。拿八心情舒畅，酩酊大醉。所以亚比该大小事都没有告诉他，直等到早晨天亮的时候。
37到了早晨，拿八酒醒了，他的妻子把这些事都告诉他，他就发心脏病快死了，僵如石头。
38过了十天，耶和华击打拿八，他就死了。
39大卫听见拿八死了，就说：“耶和华是应当称颂的，因为我从拿八手中受了羞辱，他为我伸冤，又阻止他的仆人行恶；耶和华使拿八的恶归到他自己头上。”于是大卫派人去向亚比该说，要娶她为妻。
40大卫的仆人来到迦密，到亚比该那里，对她说：“大卫派我们到你这里，要娶你作他的妻子。”
41亚比该起来叩拜，俯伏在地，说：“看哪，你的使女情愿作婢女，为我主的仆人洗脚。”
42亚比该立刻起身，骑上驴，五个女仆跟着她走。她跟从大卫的使者去，就作了大卫的妻子。
43大卫先前娶了耶斯列人亚希暖，她们二人都作了他的妻子。
44扫罗已把他的女儿米甲，就是大卫的妻子，给了迦琳人拉亿的儿子帕提为妻。