1Ma Yê-su chỗn tâng dũal O‑li‑vê. 2Toâq poang tarưp Yê-su pỡq sĩa chu Dống Sang Toâr. Ỡt ntốq ki bữn cũai rôm mpễr án clứng lứq. Ngkíq án tacu cớp atỡng alới. 3Tỗp cũai yống rit cớp tỗp Pha-rasi dững pỡ án manoaq mansễm ca cooc cớp samiang. Alới yỗn mansễm ki tayứng mpứng dĩ máh cũai ỡt pễr Yê-su. 4Cớp alới atỡng Yê-su neq: “Thâi ơi! Bữn cũai ramóh mansễm nâi cooc cớp samiang. 5Tâng phễp rit hái, Môi-se khoiq atỡng hếq, khân cũai aléq táq tỡ o ngkíq, cóq cachĩt án tám chóq tamáu. Ma nŏ́q thâi pai tễ ŏ́c nâi?” 6Alới blớh ngkíq yoc ễ chim Yê-su. Alới chuaq ngê ễ cauq án. Ma Yê-su ngũq asễng chĩc toâq ndễm atĩ án tâng cutễq. 7Tữ alới ca dững mansễm ki blớh níc án, Yê-su yuor cớp atỡng alới neq: “Khân bữn manoaq tễ anhia ma tỡ bữn lôih ntrớu, yỗn án ki tám nhũang tamáu chóq mansễm nâi.” 8Chơ Yê-su ngũq asễng chĩc sĩa tâng cutễq. 9Tữ alới sâng Yê-su pai ngkíq, alới miar loŏh tễ ntốq ki, máh cũai thâu loŏh nhũang, toau noâng ống Yê-su cớp mansễm ki sâng ỡt ngki. 10Yê-su yuor tayứng cớp blớh mansễm ki neq: “Niang ơi! Pỡ léq chơ máh cũai tếq mới? Alới noâng ễ táq tôt mới tỡ?” 11Mansễm ki ta‑ỡi neq: “Tỡ bữn noau noâng, Ncháu ơi.” Yê-su atỡng án neq: “Ngkíq cứq tỡ bữn táq tôt mới tê. Têq mới chu; ma chỗi táq lôih noâng.”
Yê-su Atỡng Sĩa Máh Cũai I-sarel
12Yê-su atỡng ễn máh cũai I-sarel neq: “Cứq la ŏ́c poang yỗn nheq tữh cũai. Cũai aléq puai cứq, lứq án tỡ bữn pỡq tâng ntốq canám, ma án bữn ŏ́c poang. Cũai aléq bữn ŏ́c poang nâi, cũai ki bữn dếh ŏ́c tamoong hỡ.” 13Tỗp Pha-rasi atỡng Yê-su neq: “Sanua thâi atỡng tễ ngê thâi bữm. Ngkíq hếq tỡ têq noap parnai thâi.” 14Yê-su ta‑ỡi alới neq: “Tam cứq atỡng tễ ngê cứq bữm, ma parnai cứq lứq pĩeiq, yuaq cứq dáng tễ léq cứq toâq cớp chu léq cứq ễ pỡq. Ma anhia tỡ bữn dáng tễ léq cứq toâq cớp chu léq cứq ễ pỡq. 15Anhia sữq cũai canŏ́h puai ngê tâng dỡi nâi sâng, ma cứq tỡ bữn sữq aléq yũah. 16Ma khân cứq sữq, máh santoiq cứq pai la pĩeiq lứq, yuaq Mpoaq ca ớn cứq toâq, án ỡt cớp cứq tê; tỡ cỡn cứq ỡt manoaq cứq sâng. 17Tâng phễp rit anhia noau khoiq chĩc neq: Khân bữn bar náq pai machớng, ki têq noap ĩt ŏ́c ki. 18Cứq atỡng tễ tỗ cứq bữm, cớp Mpoaq ca ớn cứq toâq khoiq atỡng tễ cứq tê.” 19Chơ tỗp Pha-rasi blớh Yê-su: “Mpoaq thâi ỡt nléq?” Yê-su ta‑ỡi alới neq: “Anhia tỡ bữn dáng cứq tỡ la Mpoaq cứq. Khân anhia ma dáng cứq, lứq anhia dáng Mpoaq cứq tê.” 20Yê-su atỡng máh santoiq nâi tâng Dống Sang Toâr cheq ntốq noau dốq chóq práq sang. Ma tỡ bữn noau cỗp án yũah, yuaq ngư án cóq cuchĩt tỡ yũah toâq. 21Moâm ki Yê-su atỡng loah alới neq: “Nỡ‑ra cứq lứq pỡq tễ anhia. Anhia chuaq cứq, ma anhia lứq cuchĩt tâng ŏ́c lôih anhia bữm. Ntốq cứq pỡq, anhia tỡ têq pỡq chu ntốq ki.” 22Chơ cũai I-sarel blớh neq: “Nŏ́q án pai hái tỡ têq pỡq chu ntốq án pỡq? Nâng án ễ yác tỡ?” 23Ma Yê-su pai ễn: “Anhia toâq tễ pưn, ma cứq toâq tễ pỡng. Anhia cỡt tễ cutễq nâi, ma cứq tỡ bữn cỡt tễ cutễq nâi. 24Cứq khoiq atỡng anhia chơ, toâq anhia cuchĩt, anhia noâng bữn lôih. Khân anhia tỡ bữn sa‑âm cứq la án ca chuai amoong anhia, toâq anhia cuchĩt, anhia noâng bữn lôih.” 25Alới blớh Yê-su neq: “Thâi la noau?” Yê-su ta‑ỡi alới: “Cứq la án ca khoiq atỡng anhia tễ dâu lứq ki. 26Cứq noâng bữn sa‑ữi ŏ́c ễn ễ tếq anhia. Ma án ca ớn cứq toâq la tanoang lứq. Cứq atỡng yỗn nheq tữh cũai dáng máh santoiq cứq khoiq sâng tễ án.” 27Ma cũai ki tỡ bữn sapúh Yê-su atỡng tễ Mpoaq tâng paloŏng. 28Ngkíq Yê-su atỡng alới neq: “Toâq tangái anhia téh Con Yiang Cỡt Cũai tâng aluang sangcáng, tangái ki anhia lứq dáng raloaih cứq la noau. Cớp bo ki anhia lứq dáng raloaih cứq tỡ bữn táq puai ngê cứq bữm, ma máh santoiq cứq atỡng la santoiq Mpoaq cứq khoiq atỡng cứq. 29Án ca ớn cứq toâq, án ỡt níc cớp cứq. Án tỡ bữn yỗn cứq ỡt manoaq, yuaq ranáq cứq táq, la cứq ễq án sâng bũi pahỡm.” 30Tữ noau sâng Yê-su pai ngkíq, sa‑ữi náq sa‑âm án.
Yê-su Atỡng Tễ Cũai Sũl Cớp Tỡ Bữn Sũl
31Yê-su atỡng cũai I-sarel ca khoiq sa‑âm án neq: “Khân anhia trĩh parnai cứq atỡng, lứq samoât anhia cỡt cũai puai cứq. 32Chơ anhia bữn dáng ŏ́c pĩeiq la ntrớu; cớp ŏ́c pĩeiq nâi acláh anhia tễ cỡt sũl.” 33Ma máh cũai ki ta‑ỡi Yê-su neq: “Hếq la tŏ́ng toiq A-praham. Hếq tỡ nai cỡt sũl noau. Nŏ́q thâi pai acláh hếq tễ cỡt sũl?” 34Yê-su atỡng alới neq: “Cứq atỡng anhia samoât lứq, cũai aléq táq lôih, cũai ki cỡt sũl ŏ́c lôih ki. 35Khân cũai aléq yoc ễ táh cũai sũl, ki têq án táh, ma con samiang án bữm, án tỡ nai táh. Con ki ỡt níc tâng dống án. 36Ngkíq khân Con Yiang Sursĩ acláh anhia, lứq samoât anhia tỡ bữn sũl noâng. 37Cứq dáng anhia la tễ tŏ́ng toiq A-praham. Ma noâng anhia ễ cachĩt cứq, yuaq anhia tỡ ễq tamứng parnai cứq atỡng. 38Cứq atỡng máh santoiq cứq khoiq hữm tễ Mpoaq cứq, ma anhia táq puai máh santoiq anhia khoiq sâng tễ mpoaq anhia.” 39Cũai ki pai neq: “A-praham la mpoaq hếq.” Ma Yê-su pai loah neq: “Khân anhia lứq tễ tŏ́ng A-praham, cóq anhia táq ranáq machớng A-praham tê. 40Cứq atỡng anhia ŏ́c pĩeiq ca cứq khoiq bữn tễ Yiang Sursĩ, ma anhia chanchớm ễ cachĩt cứq. A-praham tỡ bữn táq riang ngkíq. 41Anhia táq puai ranáq mpoaq anhia, ma mpoaq anhia tỡ cỡn A-praham.” Alới ta‑ỡi Yê-su neq: “Hếq la tỡ cỡn con saríh. Hếq bữn ống muoi noaq Mpoaq sâng. Yiang Sursĩ lứq Mpoaq hếq.” 42Ma Yê-su atỡng loah alới neq: “Khân Yiang Sursĩ lứq Mpoaq anhia, ngkíq anhia ayooq cứq, yuaq cứq toâq tễ Yiang Sursĩ. Sanua cứq ỡt nâi, cứq tỡ bữn toâq puai ngê cứq bữm, ma Yiang Sursĩ ớn cứq toâq. 43Nŏ́q anhia tỡ bữn sapúh parnai cứq atỡng? Anhia tỡ bữn sapúh, yuaq anhia tỡ ễq tamứng parnai cứq. 44Anhia la con acái yiang Satan. Án la mpoaq anhia. Cớp anhia yoc lứq puai ngê mpoaq anhia. Tễ dâu lứq, yiang Satan dốq ễ cachĩt cũai. Án tỡ bữn yống ŏ́c pĩeiq, yuaq tỡ bữn muoi ŏ́c pĩeiq ntrớu ỡt tâng mứt án. Tữ án táq ntỡng santoiq lauq, án táq ntỡng parnai án bữm, yuaq án dốq lauq níc, cớp án la mpoaq ŏ́c lauq. 45Ma cỗ cứq atỡng anhia ŏ́c pĩeiq, ngkíq anhia tỡ bữn sa‑âm cứq. 46Bữn noau tễ anhia bữn tếc têq cauq cứq táq lôih tỡ? Khân cứq atỡng lứq pĩeiq, ki nŏ́q anhia tỡ bữn sa‑âm cứq? 47Cũai ca lứq con Yiang Sursĩ, ki án tamứng parnai Yiang Sursĩ atỡng. Ma anhia tỡ ễq tamứng parnai Yiang Sursĩ, yuaq anhia tỡ cỡn con Yiang Sursĩ.”
Yê-su Atỡng Tễ A-praham
48Máh cũai I-sarel lóc acrieiq Yê-su neq: “Pĩeiq ma tỡ bữn hếq pai mới la cũai Sa-mari, cớp mới bữn yiang sâuq payốh hỡ?” 49Yê-su ta‑ỡi alới neq: “Cứq tỡ bữn bữn yiang sâuq. Cứq yám noap Mpoaq cứq sâng, ma anhia tỡ bữn yám noap cứq. 50Cứq tỡ bữn chuaq ễq noau khễn cứq. Ma bữn manoaq chuaq ŏ́c ki yỗn cứq. Án ki sữq anhia cớp cứq. 51Cứq atỡng anhia samoât lứq, khân bữn cũai trĩh samoât samơi parnai cứq, cũai ki tỡ nai cuchĩt.” 52Tữ Yê-su pai ngkíq, cũai I-sarel pai neq: “Sanua hếq dáng samoât lứq mới bữn yiang sâuq. A-praham khoiq cuchĩt chơ. Cớp máh cũai tang bỗq Yiang Sursĩ la khoiq cuchĩt nheq tê. Ma sanua mới pai khân bữn cũai trĩh parnai mới, cũai ki tỡ nai cuchĩt. 53Mới la toâr hỡn tễ achúc achiac hếq A-praham tỡ? A-praham khoiq cuchĩt, cớp cũai tang bỗq Yiang Sursĩ la cuchĩt tê. Mới chanchớm mới la noau?” 54Yê-su ta‑ỡi alới neq: “Khân cứq ma khễn tỗ cứq bữm, ki tỡ bữn loŏh lưr ntrớu. Án ca khễn cứq la Mpoaq cứq, án ca anhia ngin pai Yiang anhia. 55Anhia tỡ bữn dáng án, ma cứq dáng án. Khân cứq pai cứq tỡ bữn dáng án, ki cứq táq ntỡng lauq machớng anhia tê. Ma lứq cứq dáng án, cớp cứq trĩh parnai án. 56A-praham la achúc achiac anhia, án ễr áiq lứq yoc ễ hữm cứq toâq pỡ cutễq nâi. Án khoiq hữm ŏ́c nâi chơ; ngkíq án ỡn lứq.” 57Máh cũai I-sarel ki pai neq: “Dỡi mới tỡ yũah bữn sỡng chít cumo. Nŏ́q mới pai mới khoiq hữm A-praham?” 58Yê-su ta‑ỡi loah alới neq: “Cứq atỡng anhia samoât lứq, nhũang A-praham tỡ yũah cỡt, cứq khoiq bữn chơ.” 59Moâm Yê-su pai ngkíq, cũai I-sarel ĩt tamáu ễ tám án. Ma Yê-su tamblốc chíq tâng cũai clứng ki; chơ án loŏh chíq tễ Dống Sang Toâr.
8
Người Phụ Nữ Phạm Tội Ngoại Tình
1Nhưng Ðức Chúa Jesus đi lên Núi Ô-liu. 2Ðến tảng sáng Ngài trở lại đền thờ. Dân chúng kéo đến với Ngài. Ngài ngồi xuống và bắt đầu dạy dỗ họ. 3Bấy giờ các thầy dạy giáo luật và những người Pha-ri-si dẫn đến Ngài một phụ nữ bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình. Họ để bà ấy đứng giữa, 4rồi nói với Ngài, “Thưa Thầy, người đàn bà nầy bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình. 5Trong Luật Pháp, Mô-sê đã truyền chúng ta phải ném đá hạng người như thế; còn Thầy, Thầy nghĩ sao?” 6Họ nói vậy cốt để gài bẫy Ngài, hầu có lý do để tố cáo Ngài. Nhưng Ðức Chúa Jesus cúi xuống và dùng ngón tay viết trên mặt đất. 7Nhưng vì họ cứ hỏi Ngài mãi, Ngài đứng dậy và nói với họ, “Ai trong các ngươi là người không có tội, hãy làm người đầu tiên ném đá bà ấy đi.” 8Ngài lại cúi xuống và tiếp tục viết trên mặt đất. 9Khi nghe những lời ấy, họ lần lượt bỏ đi, bắt đầu với những người lớn tuổi, chỉ còn lại Ðức Chúa Jesus và người đàn bà, vẫn còn đứng đó. 10Ðức Chúa Jesus đứng dậy và nói với bà ấy, “Này bà, những người tố cáo ngươi đâu rồi? Không ai lên án ngươi sao?” 11Bà ấy đáp, “Lạy Chúa, không ai cả.” Ðức Chúa Jesus nói, “Ta cũng không lên án ngươi. Hãy đi và đừng phạm tội nữa.” ]
Ánh Sáng của Thế Gian
12Ðức Chúa Jesus lại nói với họ rằng, “Ta là ánh sáng của thế gian. Người nào theo Ta sẽ không đi trong bóng tối, nhưng sẽ có ánh sáng của sự sống.” 13Những người Pha-ri-si nói với Ngài, “Thầy tự làm chứng cho mình thì lời chứng ấy đâu có giá trị gì.” 14Ðức Chúa Jesus trả lời và nói với họ, “Dẫu Ta tự làm chứng cho mình, nhưng lời chứng của Ta vẫn có giá trị, vì Ta biết Ta từ đâu đến, và Ta sẽ đi đâu, nhưng các ngươi không biết Ta từ đâu đến và không biết Ta sẽ đi đâu. 15Các ngươi xét đoán theo xác thịt; Ta không xét đoán ai. 16Nhưng nếu Ta xét đoán, phán quyết của Ta có giá trị; vì Ta không xét đoán một mình, nhưng Ta và Ðấng đã sai Ta. 17Trong Luật Pháp của các ngươi có chép rằng lời chứng của hai người có giá trị. 18Ta làm chứng cho Ta, và Cha, Ðấng đã sai Ta, làm chứng cho Ta.” 19Vậy họ hỏi Ngài, “Cha Thầy ở đâu?” Ðức Chúa Jesus đáp, “Các ngươi không biết Ta và cũng không biết Cha Ta. Nếu các ngươi biết Ta thì các ngươi cũng biết Cha Ta.” 20Ðức Chúa Jesus đã nói những lời đó khi Ngài giảng dạy trong đền thờ, gần nơi để thùng tiền dâng. Không ai tra tay trên Ngài, vì giờ Ngài chưa đến. 21Ðức Chúa Jesus lại nói với họ, “Ta sẽ đi, các ngươi sẽ tìm Ta và sẽ chết trong tội lỗi mình. Nơi Ta đi, các ngươi không thể đến.” 22Người Do-thái nói với nhau, “Bộ ông ấy sẽ tự tử sao mà ông ấy bảo, ‘Nơi Ta đi, các ngươi không thể đến’?” 23Ngài nói với họ, “Các ngươi từ dưới ra, Ta từ trên xuống. Các ngươi thuộc về thế gian nầy, Ta không thuộc về thế gian nầy. 24Vì thế Ta nói với các ngươi, các ngươi sẽ chết trong tội lỗi mình; trừ phi các ngươi tin Ta là Ðấng ấy, các ngươi sẽ chết trong tội lỗi mình.” 25Vậy họ hỏi Ngài, “Thầy là ai?” Ðức Chúa Jesus trả lời họ, “Là Ðấng Ta đã nói với các ngươi từ ban đầu. 26Ta còn nhiều điều phải nói và xét đoán liên quan đến các ngươi. Ðấng đã sai Ta là thật, và những gì Ta nghe từ Ngài, Ta nói cho thế gian.” 27Họ không hiểu rằng Ngài đang nói với họ về Ðức Chúa Cha, 28nên Ðức Chúa Jesus nói, “Khi các ngươi treo Con Người lên, các ngươi sẽ biết Ta là Ðấng ấy, và Ta không tự mình làm điều gì, nhưng Ta nói những gì Cha đã dạy Ta. 29Ðấng đã sai Ta ở với Ta; Ngài không bỏ Ta một mình, vì Ta luôn làm những gì đẹp lòng Ngài.”30Khi Ngài nói những điều ấy, nhiều người tin Ngài.
Môn Ðồ Thật
31Bấy giờ Ðức Chúa Jesus nói với những người Do-thái đã tin Ngài, “Nếu các ngươi tiếp tục vâng giữ lời Ta, các ngươi là môn đồ thật của Ta. 32Các ngươi sẽ biết sự thật, và sự thật sẽ giải thoát các ngươi được tự do.” 33Họ đáp lời Ngài, “Chúng tôi là dòng dõi của Áp-ra-ham và chưa hề làm nô lệ ai. Làm thế nào Thầy bảo ‘Các ngươi sẽ được tự do’?” 34Ðức Chúa Jesus trả lời họ, “Quả thật, quả thật, Ta nói với các ngươi, ai phạm tội là nô lệ của tội lỗi. 35Nô lệ không ở mãi trong gia đình, nhưng con cái ở mãi trong gia đình. 36Vậy nếu Con giải thoát các ngươi để được tự do, các ngươi sẽ thật sự được tự do. 37Ta biết các ngươi là dòng dõi của Áp-ra-ham, nhưng các ngươi đã tìm cách giết Ta, vì lời Ta không có chỗ trong các ngươi. 38Ta nói những gì Ta đã thấy nơi Cha Ta, còn các ngươi làm những gì các ngươi đã nghe nơi cha mình.”
Chúa và Áp-ra-ham
39Họ trả lời và nói với Ngài, “Áp-ra-ham là cha chúng tôi.” Ðức Chúa Jesus nói với họ, “Nếu các ngươi là con cháu Áp-ra-ham, hãy làm những việc Áp-ra-ham làm. 40Nhưng bây giờ các ngươi tìm cách giết Ta, người đã nói cho các ngươi sự thật nghe từ Ðức Chúa Trời. Áp-ra-ham không làm như vậy. 41Các ngươi đang làm công việc cha các ngươi.” Họ nói với Ngài, “Chúng tôi không phải là con ngoại tình. Chúng tôi chỉ có một cha, đó là Ðức Chúa Trời.” 42Ðức Chúa Jesus nói với họ, “Nếu Ðức Chúa Trời là Cha các ngươi, các ngươi đã yêu mến Ta rồi, vì Ta ra từ Ðức Chúa Trời, và Ta từ Ngài đến. Ta không tự mình đến, nhưng Ngài đã sai Ta. 43Tại sao các ngươi không chịu hiểu những gì Ta nói? Bởi vì các ngươi không thể nghe lời Ta. 44Các ngươi thuộc về cha các ngươi là Ác Quỷ, và các ngươi muốn làm theo điều cha các ngươi muốn. Nó là kẻ giết người từ ban đầu và không đứng về phía sự thật, vì không có sự thật trong nó. Khi nó nói dối, nó nói theo bản chất của nó, vì nó là kẻ nói dối và cha của sự nói dối. 45Còn Ta, vì Ta nói sự thật nên các ngươi không tin Ta. 46Ai trong các ngươi có thể chứng minh rằng Ta có tội được chăng? Nếu Ta nói sự thật, tại sao các ngươi không tin Ta? 47Ai thuộc về Ðức Chúa Trời thì nghe lời Ðức Chúa Trời. Vì lẽ đó nên các ngươi không nghe, bởi các ngươi không thuộc về Ðức Chúa Trời.” 48Người Do-thái trả lời và nói với Ngài, “Chúng tôi đã chẳng nói rằng Thầy là người Sa-ma-ri và bị quỷ ám, không đúng sao?” 49Ðức Chúa Jesus đáp, “Ta không bị quỷ ám, nhưng Ta tôn kính Cha Ta, còn các ngươi làm nhục Ta. 50Ta không tìm vinh hiển cho mình, có một Ðấng tìm và xét đoán. 51Quả thật, quả thật, Ta nói với các ngươi, nếu ai vâng giữ lời Ta, người ấy sẽ không bao giờ thấy sự chết.” 52Bấy giờ người Do-thái nói với Ngài, “Bây giờ chúng tôi biết rằng Thầy đã bị quỷ ám. Áp-ra-ham đã chết, các vị tiên tri cũng thế, vậy mà Thầy lại nói, ‘Nếu ai vâng giữ lời Ta, người ấy sẽ không bao giờ nếm trải sự chết.’ 53Chẳng lẽ Thầy lớn hơn tổ phụ chúng tôi là Áp-ra-ham, một người đã chết rồi sao? Các vị tiên tri cũng đã chết rồi. Thầy tự cho mình là ai?” 54Ðức Chúa Jesus đáp, “Nếu Ta tôn vinh mình thì vinh hiển đó chẳng ra gì, nhưng Cha Ta tôn vinh Ta; Ngài là Ðấng các ngươi vẫn xưng là Ðức Chúa Trời của mình; 55nhưng các ngươi không biết Ngài, còn Ta biết Ngài. Nếu Ta nói Ta không biết Ngài, Ta sẽ trở thành một kẻ nói dối như các ngươi, nhưng Ta biết Ngài và vâng giữ lời Ngài. 56Tổ phụ các ngươi là Áp-ra-ham vui mừng mong thấy ngày của Ta; bây giờ ông đã thấy và vui mừng.” 57Người Do-thái nói với Ngài, “Thầy chưa được năm mươi tuổi mà đã thấy Áp-ra-ham sao?” 58Ðức Chúa Jesus nói với họ, “Quả thật, quả thật, Ta nói với các ngươi, trước khi Áp-ra-ham sinh ra, Ta đã hiện hữu.” 59Nghe vậy họ lượm đá để ném Ngài, nhưng Ðức Chúa Jesus lánh đi và ra khỏi đền thờ.