14

  1妇人的智慧建立家室;
  愚昧却亲手拆毁它
  2行事正直的,敬畏耶和华;
  偏离正路的,却藐视他。
  3在愚妄人的口中有骄傲的杖;
  智慧人的嘴唇必保护自己。
  4没有牛,槽就空空;
  土产丰盛却凭牛的力气。
  5诚实的证人不说谎;
  虚假的证人口吐谎言。
  6傲慢人枉寻智慧;
  聪明人易得知识。
  7不要到愚昧人面前,
  你无法从他嘴唇里知道知识。
  8通达人的智慧使他认清自己的道路;
  愚昧人的愚昧却是自欺。
  9愚妄人嘲笑赎愆祭
  但正直人蒙悦纳。
  10心中的苦楚,只有自己知道;
  心里的喜乐,陌生人无法分享。
  11恶人的房屋必倒塌;
  正直人的帐棚必兴旺。
  12有一条路,人以为正,
  至终成为死亡之路。
  13人在喜笑中,心也会忧愁;
  快乐的终点就是愁苦。
  14心中背道的,必满尝其果;
  善人必从自己的行为得到回报。
  15无知的人什么话都信;
  通达人谨慎自己的脚步。
  16智慧人有所惧怕,就远离恶事;
  愚昧人却狂傲自恃。
  17轻易发怒的,行事愚昧;
  擅长诡计的,被人恨恶。
  18愚蒙人承受愚昧为产业;
  通达人得知识为冠冕。
  19坏人在善人面前俯伏;
  恶人在义人门口也是如此。
  20穷乏人,连邻舍也恨他;
  有钱人,爱他的人众多。
  21藐视邻舍的,这人有罪;
  施恩给困苦人的,这人有福。
  22谋恶的,岂非走入迷途?
  谋善的,有慈爱和诚实。
  23任何勤劳总有收获;
  仅耍嘴皮必致穷乏。
  24智慧人的冠冕是富有智慧;
  愚昧人的愚昧终究是愚昧。
  25诚实作证,救人性命;
  口吐谎言是诡诈。
  26敬畏耶和华的,大有倚靠;
  他的儿女也有避难所。
  27敬畏耶和华是生命的泉源,
  使人离开死亡的圈套。
  28君王的荣耀在乎民多;
  没有百姓,王就衰败。
  29不轻易发怒的,大有聪明;
  性情暴躁的,大显愚昧。
  30平静的心使肉体有生气;
  嫉妒使骨头朽烂。
  31欺压贫寒人的,是蔑视造他的主;
  怜悯贫穷人的,是尊敬主。
  32恶人因所行的恶必被推倒;
  义人临死,有所投靠。
  33智慧安居在聪明人的心中,
  在愚昧人的心中却不认识
  34公义使邦国高举;
  罪恶是百姓的羞辱。
  35君王的恩宠临到智慧的臣仆;
  但其愤怒临到蒙羞的臣仆。

14

  1Cong-mengh nyei m'sieqv dorn ceix jiez ninh nyei jaa-dingh,
   mv baac hngongx nyei m'sieqv dorn longc ninh ganh nyei buoz caeqv njiec.
  2Hnyouv zingx nyei mienh taaih Ziouv,
   mv baac zoux hnyouv maiv zingx nyei mienh mangc piex ninh.
  3Mienh hngongx mienh bungx nyei waac-maux se hnangv biaav mborqv ganh nyei diqc daanz,
   mv baac cong-mengh mienh nyei nzuih gorngv nyei waac beu jienv ganh.
  4Haaix norm dorngx maiv maaih ngongh, wuov norm dorngx maiv maaih laangh ziqc,
   mv baac duqv laangh ziqc camv se bangc ngongh nyei qaqv.
  5Ziepc zuoqv nyei zorng-zengx mienh maiv gorngv-baeqc,
   mv baac jaav zorng-zengx mienh tauv qiex cuotv gorngv-baeqc nyei waac hnangv.
  6Huotv nyei mienh lorz cong-mengh yaac lorz maiv duqv,
   mv baac weic bieqc hnyouv nyei mienh hec duqv lorz wuonh zaang.
  7Oix zuqc simv nqoi mienh hngongx mienh nyei nza'hmien,
   weic zuqc yiem wuov meih maiv haiz ninh nyei nzuih maaih wuonh zaang nyei waac.
  8Mienh guai mienh nyei cong-mengh se ninh haih mengh baeqc ninh nyei jauv-louc,
   mv baac mienh hngongx mienh hngongx nyei jauv se nduov ganh hnangv.
  9Tin-Hungh huotv orqv mienh,
   mv baac hnyouv zingx nyei mienh a'hneiv duqv ninh horpc hnyouv ninh mbuo.
  10Ganh hiuv duqv ganh nyei hnyouv kouv.
   Hnyouv njien-youh yaac maiv maaih ganh dauh haih caux jienv njien-youh.
  11Orqv mienh nyei biauv oix zuqc mietc,
   mv baac hnyouv zingx mienh yiem nyei dorngx zungv liepc longx jienv faaux.
  12Maaih diuh jauv mienh buatc hnangv horpc nyei,
   mv baac setv mueiz benx zuqc daic nyei jauv.
  13Maiv gunv mienh jatv, hnyouv gu'nyuoz haih nzauh nyei.
   Mienh maaih orn-lorqc mv baac nqa'haav haih nzauh kouv.
  14Hnyouv ngaengc doz nyei mienh ziux ninh zoux nyei zungv zuqc winh bun ninh.
   Mienh longx mienh ziux ninh zoux nyei duqv longx.
  15Maiv hiuv haaix nyungc nyei mienh sienx nyungc-nyungc,
   mv baac mienh guai mienh mangc longx ninh mingh nyei jauv.
  16Cong-mengh mienh mbungh jienv yaac simv nqoi orqv nyei sic,
   mv baac mienh hngongx mienh maiv gunv ganh, oix zoux haaix nyungc ziouc zoux aqv.
  17Hungh hec qiex jiez siepv nyei mienh zoux sic hngongx,
   daav guv guaix za'eix nyei mienh zuqc mienh nzorng.
  18Maiv hiuv haaix nyungc nyei mienh duqv hngongx nyei jauv benx ninh mbuo nyei buonc,
   mv baac mienh guai mienh duqv wuonh zaang zoux ⟨ningv.⟩
  19Mienh waaic mienh gueic njiec mienh longx mienh nyei nza'hmien,
   orqv mienh gueic njiec kuv mienh nyei gaengh ndaangc.
  20Mienh jomc mienh, liemh juangc laangz mienh yaac youx ninh,
   mv baac butv-zoih mienh maaih gorx-youz doic camv.
  21Haaix dauh mangc piex juangc laangz mienh, wuov dauh benx zuiz-mienh,
   mv baac korv-lienh mienh jomc mienh wuov dauh, maaih orn-lorqc.
  22Daav orqv za'eix nyei mienh mingh dorngc jauv maiv zeiz?
   Daav longx nyei za'eix wuov deix, duqv mienh ziepc zuoqv nyei gan longx.
  23Mienh laauh luic zoux nyei nyungc-nyungc maaih lamh longc,
   mv baac nzuih kungx gorngv waac hnangv bun mienh oix zuqc jomc aqv.
  24Cong-mengh mienh duqv nyei ningv se ninh mbuo nyei zinh zoih.
   Mienh hngongx mienh hngongx nyei jauv m'daaih cuotv hngongx nyei sic.
  25Zoux zien zorng-zengx nyei mienh njoux mienh nyei maengc,
   mv baac gorngv gorngv-baeqc nyei waac wuov dauh hoic mienh.
  26Haaix dauh taaih Ziouv, maaih wuonv nyei dorngx kaux,
   ninh nyei naamh nyouz ziouc maaih ndaauh kaux nyei dorngx.
  27Mienh taaih Ziouv se ziangh maengc nyei wuom-zingv,
   weic bun mienh simv nqoi zuqc daic nyei koux.
  28Baeqc fingx camv, hungh diex ziouc maaih njang-laangc,
   maiv maaih baeqc fingx, hungh dorn ziouc zuqc baaic mi'aqv.
  29Maiv qiex jiez siepv nyei mienh bieqc hnyouv camv,
   mv baac qiex jiez siepv nyei mienh taaih hngongx nyei jauv.
  30Hnyouv baengh orn bun sin kuh yiem,
   mv baac mueic jieqv hanc bun mbungv latv.
  31Haaix dauh zeix mienh jomc mienh se mangc piex Zeix Ninh Daaih Wuov Dauh,
   mv baac haaix dauh korv-lienh mienh jomc mienh, wuov dauh taaih Tin-Hungh.
  32Orqv mienh zuqc ninh zoux nyei orqv sic bun ninh zuqc baaic,
   mv baac kuv mienh daic corc maaih lamh kaux dorngx.
  33Cong-mengh yiem haih hnamv duqv tong nyei mienh nyei hnyouv,
   mv baac yiem mienh hngongx mienh nyei hnyouv maiv buatc maaih aqv.
  34Zoux horpc nyei jauv bun guoqv zaangc henv,
   mv baac haaix fingx zoux zuiz, wuov fingx ziouc zuqc nyaiv aqv.
  35Cong-mengh nyei bou bun hungh diex a'hneiv,
   mv baac zoux duqv nyaiv nyei bou zuqc ninh nouz.