47

Yacốp Pỡq Ramóh Puo

¹Yô-sep loŏh tễ Cô-sơn pỡq ramóh puo, cớp atỡng neq: “Mpoaq hếq, cớp máh sễm ai hếq, dếh máh mun alới, dếh tỗp cữu cớp tỗp ntroŏq, khoiq toâq pỡ ntốq Cô-sơn chơ.”
²Cớp Yô-sep rưoh sỡng náq tễ tỗp sễm ai án pỡq ramóh puo parnơi cớp án.
³Puo blớh sễm ai ki neq: “Ranáq ntrớu anhia táq?”
Alới ta‑ỡi: “Ncháu ơi, hếq la cũai mantán bán charán. Hếq táq machớng achúc achiac hếq khoiq táq tễ nhũang.”
⁴Cớp sễm ai ki atỡng ễn puo neq: “Hếq toâq pỡ nâi yoc ễ ỡt dỡ sâng, cỗ tâng cruang Cana-an ŏ́q bát bai yỗn tỗp cữu hếq têq chuaq cha. Ỡt tâng cruang Cana-an ki panhieih lứq. Ngkíq hếq sễq ncháu yỗn hếq ỡt tâng ntốq Cô-sơn.”
⁵Moâm alới pai ngkíq, puo atỡng Yô-sep neq: “Mpoaq mới cớp máh sễm ai mới khoiq toâq chơ pỡ mới. ⁶Ngkíq tâng cruang Ê-yip-tô nâi ntốq léq anhia yoc ễ ỡt, ki anhia ỡt. Yỗn mpoaq mới cớp sễm ai mới ỡt tâng cutễq o hỡn nheq tễ cutễq canŏ́h. Yỗn alới ỡt tâng ntốq Cô-sơn. Khân bữn cũai khễuq tễ tỗp alới, ki yỗn cũai ki bán charán khong cứq hỡ.”
⁷Ntun ki Yô-sep dững Yacốp, mpoaq án, toâq pỡ puo. Ngkíq Yacốp câu yỗn puo bữn ŏ́c bốn. ⁸Cớp puo blớh Yacốp: “Mới sếq chít cumo chơ?”
⁹Yacốp ta‑ỡi: “Anhúq hếq khoiq muoi culám pái chít cumo chơ. Dỡi tamoong hếq bĩq lứq, cớp hếq ramóh ŏ́c tỗiq bap sa‑ữi. Hếq tỡ bữn tamoong li cớp dỡi mpoaq cớp achuaih hếq tamoong, bo alới noâng ỡt tâng cốc cutễq nâi.”
¹⁰Moâm ki, Yacốp câu sĩa yỗn puo, chơ án loŏh tễ puo.
¹¹Ma Yô-sep trĩh parnai puo atỡng tễ ntốq mpoaq cớp sễm ai án ỡt. Án yỗn alới bữn cutễq tâng cruang Ê-yip-tô o clữi nheq tễ cutễq canŏ́h. Ntốq ki, ramứh Ram-sê. ¹²Cớp Yô-sep chứm siem nheq tữh dống sũ mpoaq án, dếh máh sễm ai án hỡ. Án tampễq crơng sana puai sếq bỗq cũai tâng dống.

Nheq Tữh Cũai Chỡng Crơng Sana Tễ Yô-sep

¹³Ma tâng cruang ki ŏ́q lứq crơng sana, cỗ cutễq tỡ têq amia crơng sarnóh ntrớu. Cũai tâng cruang Ê-yip-tô cớp cruang Cana-an cỡt panhieih khlac nheq, cỗ ŏ́q crơng sana cha. ¹⁴Ngkíq Yô-sep parỗm nheq máh práq cũai chỡng crơng sana tâng cruang Ê-yip-tô cớp tâng cruang Cana-an. Chơ án dŏq práq ki tâng dống puo. ¹⁵Toâq tangái práq tâng cruang Ê-yip-tô cớp cruang Cana-an khoiq nheq chơ, cũai Ê-yip-tô toâq pỡ Yô-sep, cớp sễq tễ án neq: “Hếq sễq crơng sana cha. Hếq cuchĩt khlac choâng moat anhia cỗ hếq nheq chíq práq.”
¹⁶Yô-sep ta‑ỡi alới neq: “Khân práq anhia khoiq nheq chơ, ki yỗn anhia dững charán ễn yỗn cứq. Chơ cứq yỗn crơng sana.”
¹⁷Ngkíq máh cũai ki dững charán alới pỡ Yô-sep. Chơ Yô-sep pĩen yỗn alới bữn crơng sana cha. Cumo ki, Yô-sep siem nheq tữh cũai, cỗ alới lêq nheq máh charán alới.
¹⁸Toâq cumo ntun ễn, alới toâq loah pỡ Yô-sep, cớp pai neq: “Hếq sễq atỡng ncháu raloaih lứq, máh práq hếq khoiq nheq chơ, cớp máh charán hếq la khoiq cỡt nheq khong anhia chơ. Hếq tỡ bữn ntrớu noâng ễ rapĩen cớp anhia. Hếq noâng bữn ống tỗ cớp cutễq sâng ễ yỗn anhia. ¹⁹Hếq cheq ễ cuchĩt choâng moat anhia, cớp cutễq hếq cỡt rangual. Sễq anhia chỡng tỗ hếq cớp cutễq hếq, yỗn hếq têq bữn crơng sana cha. Ngkíq hếq cớp cutễq hếq lứq cỡt khong puo. Moâm ki, sễq anhia yỗn hếq bữn cuplốq, dŏq yỗn hếq bữn tamoong, cớp chỗi dŏq cutễq miat sâng.”
²⁰Ngkíq, Yô-sep chỡng nheq máh cutễq tâng cruang Ê-yip-tô yỗn puo, yuaq dũ náq cũai Ê-yip-tô chếq nheq cutễq alới, cỗ tian ŏ́c panhieih toâr lứq tâng cruang ki. Chơ dũ tâm cutễq cỡt khong puo nheq. ²¹Yô-sep táq yỗn dũ náq cũai Ê-yip-tô cỡt cũai sũl ễn. ²²Ma ống cutễq cũai tễng rit sang sâng Yô-sep tỡ bữn chỡng, cỗ cũai nâi ĩt níc muoi pún crơng sana tễ puo. Ngkíq alới tỡ bữn túh chếq cutễq alới, yoc ễ bữn sana cha.
²³Yô-sep atỡng máh cũai proai tâng cruang ki neq: “Cứq khoiq chỡng tỗ anhia cớp cutễq anhia chơ yỗn puo ndỡm. Cứq yỗn anhia bữn cuplốq dŏq chóh tâng cutễq ki. ²⁴Toâq catữ sot, khân anhia bữn muoi culám achoiq, cóq yỗn bar chít achoiq pỡ puo; clữi tễ ki anhia dŏq yỗn dống sũ anhia bữn cha, cớp dŏq cuplốq hỡ dŏq anhia bữn chóh loah. Ngkíq nŏ́q con acái anhia bữn sana cha.”
²⁵Moâm Yô-sep pai ngkíq, máh cũai proai ta‑ỡi án neq: “Ncháu khoiq chuai amoong hếq chơ. Sễq ncháu sarũiq táq hếq. Cớp hếq lứq pruam cỡt cũai sũl yỗn puo.”
²⁶Tangái ki Yô-sep aloŏh rit tâng cruang Ê-yip-tô cóq parỗm loah muoi pún tễ sỡng pún crơng chóh yỗn pỡ puo. Phễp rit ki noâng níc toau sanua. Ma ống cutễq cũai tễng rit sang sâng, puo tỡ bữn ndỡm.

I-sarel Patâp Con Án Chỗi Tứp Án Tâng Cruang Ê-yip-tô

²⁷Ngkíq máh cũai I-sarel ỡt tarôq tâng cruang Ê-yip-tô tâng ntốq Cô-sơn. Tỗp alới bữn mun sa‑ữi tâng cruang ki, cớp cỡt rứh clứng lứq ễn.
²⁸Yacốp ỡt tâng cruang Ê-yip-tô muoi chít tapul cumo. Án tamoong bữn muoi culám pỗn chít tapul cumo. ²⁹Toâq tangái án cheq cuchĩt, án arô Yô-sep con samiang án, cớp atỡng neq: “Khân mới lứq ayooq cứq cớp yám noap cứq, ki cứq sễq mới satoaq atĩ mới tâng nlu cứq, chơ parkhán cớp cứq muoi ŏ́c neq: Chỗi tứp cứq tâng cutễq cruang Ê-yip-tô nâi. ³⁰Toâq cứq cuchĩt, cứq sễq mới dững aloŏh cứq tễ cruang Ê-yip-tô nâi, chơ tứp cứq tâng ntốq noau tứp achúc achiac cứq.”
Yô-sep parkhán neq: “Lứq samoât, cứq con táq machớng mpoaq patâp.”
³¹Yacốp pai ễn neq: “Cóq mới thễ dũan cớp cứq.”
Ngkíq Yô-sep thễ dũan cớp mpoaq án. Moâm ki, I-sarel pũp câu sa‑ỡn Yiang Sursĩ tâng cachơng án bếq.⚓

47

Gia-cốp định cư ở Gô-sen

¹Giô-xép đi gặp vua và thưa, “Cha và các anh em tôi đã từ Ca-na-an đến cùng với các bầy gia súc và tài sản. Họ hiện đang cư ngụ trong đất Gô-sen.” ²Giô-xép chọn năm anh em để giới thiệu với vua.
³Vua hỏi họ, “Các anh làm nghề gì?”
Họ đáp, “Chúng tôi, kẻ tôi tớ vua, làm nghề chăn chiên giống như tổ tiên chúng tôi.” ⁴Họ thưa với vua, “Chúng tôi đến định cư trong xứ nầy vì ở xứ Ca-na-an không có cỏ cho gia súc chúng tôi, và nạn đói kém ở đó thật khủng khiếp. Nên xin vua cho chúng tôi được định cư ở đất Gô-sen.”
⁵Vua liền bảo Giô-xép, “Cha và các anh em ngươi đã đến với ngươi, ⁶nên ngươi hãy chọn chỗ ở Ai-cập cho họ định cư. Hãy cho cha và anh em ngươi vùng đất tốt nhất; để họ định cư trong đất Gô-sen. Ai trong họ chăn chiên giỏi, thì cử họ chăn chiên và gia súc ta luôn.”
⁷Sau đó Giô-xép đưa Gia-cốp, cha mình vào giới thiệu với vua. Gia-cốp chúc phước cho vua.
⁸Vua hỏi Gia-cốp, “Cụ bao nhiêu tuổi?”
⁹Gia-cốp đáp, “Đời tôi sống lưu lạc đây đó. Cuộc đời tôi ngắn ngủi và đầy gian lao, tôi chỉ mới có một trăm ba mươi tuổi thôi. Các tổ tiên tôi sống lâu hơn tôi.”
¹⁰Rồi Gia-cốp chúc phước cho vua và bước ra.
¹¹Giô-xép làm theo điều vua dặn, cấp cho cha và các anh em mình vùng đất tốt nhất ở Ai-cập, gần thành Ram-se. ¹²Giô-xép cấp cho cha, anh em mình và những người cùng ở với họ đủ lương thực cần dùng.

Giô-xép mua đất cho vua

¹³Nạn đói kém càng trở nên trầm trọng. Vì khắp xứ không có lương thực, xứ Ca-na-an và Ai-cập trở nên nghèo khổ. ¹⁴Giô-xép thu hết tất cả tiền bạc trong xứ Ai-cập và Ca-na-an. Dân chúng dùng tiền mua thóc, cho nên Giô-xép mang tiền đó vào kho bạc của vua. ¹⁵Sau một thời gian, khi hết tiền thì dân chúng đến nói cùng Giô-xép, “Xin cấp lương thực cho chúng tôi vì chúng tôi hết tiền rồi. Nếu chúng tôi không có gì ăn, chúng tôi sẽ chết ngay trước mặt ông đó.”
¹⁶Giô-xép bảo, “Nếu các anh không còn tiền thì đưa gia súc cho ta để đổi lấy lương thực.” ¹⁷Vậy dân chúng mang gia súc đến cho Giô-xép rồi ông đổi lương thực cho họ lấy ngựa, chiên, dê, gia súc, và lừa. Trong năm đó dân chúng sống được nhờ lấy gia súc đổi lương thực.
¹⁸Năm sau dân chúng lại đến cùng Giô-xép kêu xin, “Ngài biết chúng tôi không còn tiền nữa, các gia súc chúng tôi cũng thuộc về ngài. Bây giờ chúng tôi chẳng còn gì ngoài bản thân chúng tôi và đất ruộng. ¹⁹Chắc chắn chúng tôi cùng đất ruộng sẽ chết trước mắt ông tại đây. Thôi ông hãy mua chúng tôi và đất ruộng chúng tôi đi và trả bằng lương thực. Chúng tôi sẽ làm nô lệ cho nhà vua. Xin ông hãy cấp hột giống cho chúng tôi trồng để chúng tôi khỏi chết, và để đất khỏi biến thành sa mạc.”
²⁰Cho nên Giô-xép mua hết đất đai trong xứ Ai-cập cho nhà vua. Tất cả người Ai-cập đều bán ruộng mình cho Giô-xép vì cơn đói kém rất kinh khủng. Vì thế đất ruộng đều thuộc về nhà vua. ²¹Tất cả mọi công dân toàn xứ Ai-cập đều trở thành tôi mọi. ²²Chỉ có đất thuộc về các thầy tế lễ là Giô-xép không mua mà thôi. Họ không phải bán đất vì nhà vua trả lương cho họ, nên họ có tiền để mua lương thực.
²³Giô-xép bảo dân chúng, “Nay ta đã mua các ngươi và ruộng nương các ngươi cho nhà vua, ta sẽ cấp hột giống để các ngươi trồng trong ruộng. ²⁴Đến mùa gặt các ngươi phải giao một phần năm cho vua. Các ngươi được giữ lại bốn phần năm dùng làm giống để trồng trọt và làm lương thực cho mình, gia đình và con cái mình.”
²⁵Dân chúng thưa cùng Giô-xép, “Ngài đã cứu mạng chúng tôi, nên nếu ngài muốn chúng tôi sẽ làm nô lệ cho nhà vua.”
²⁶Vì thế Giô-xép lập ra một luật trong xứ Ai-cập mà ngày nay vẫn còn áp dụng: Một phần năm đất đai thuộc về nhà vua. Chỉ có đất đai của các thầy tế lễ là không thuộc về nhà vua mà thôi.

“Chớ chôn ta trong xứ Ai-cập”

²⁷Dân Ít-ra-en tiếp tục sinh sống trong đất Gô-sen thuộc xứ Ai-cập. Họ có tài sản, sinh con đẻ cái thêm nhiều.
²⁸Gia-cốp sống ở xứ Ai-cập mười bảy năm, hưởng thọ một trăm bốn mươi bảy tuổi. ²⁹Khi Ít-ra-en biết mình sắp qua đời liền gọi Giô-xép, con mình đến bên cạnh và dặn, “Nếu con thương cha, hãy đặt tay con lên đùi ta. Hãy hứa rằng con sẽ không chôn ta trong đất Ai-cập. ³⁰Sau khi cha qua đời, hãy mang cha ra khỏi Ai-cập và chôn cha cùng chỗ với tổ tiên cha.”
Giô-xép đáp, “Con sẽ làm theo điều cha dặn.”
³¹Xong, Gia-cốp bảo, “Con hứa đi.” Giô-xép hứa. Rồi Ít-ra-en sụp xuống bái lạy đang khi dựa trên đầu cây gậy⚓.