15
Yu^ndaa Nyei Hungh, Aa^mbi^yam
(Beiv mangc 2 Zunh Doic Douh 13:1-14:1)
1Ne^mbatc nyei dorn, Ye^lo^mbo^am zoux hungh ziepc betv hnyangx wuov hnyangx, Aa^mbi^yam⚓ faaux weic zoux hungh gunv Yu^ndaa.
2Ninh yiem Ye^lu^saa^lem gunv buo hnyangx. Ninh nyei maa nyei mbuox heuc Maa^aa^kaa, se Aa^mbi^qaa^lom⚓ nyei sieqv.
3Aa^mbi^yam baamz zuiz hnangv ninh nyei die baamz nyei yietc zungv zuiz. Ninh maiv ziepc zuoqv nyei zoux bun Ziouv, ninh nyei Tin-Hungh, hnangv ninh nyei ong-taaix, Ndaawitv, nor.
4Mv baac weic Ndaawitv, Ziouv, ninh nyei Tin-Hungh, bun ninh maaih zeiv-fun⚓ yiem Ye^lu^saa^lem Zingh. Ziouv oix bun ninh maaih dauh dorn nzipc jienv ninh zoux hungh yaac liepc wuonv Ye^lu^saa^lem,⚓
5weic zuqc ziux Ziouv mangc, Ndaawitv zoux duqv horpc. Ziangh seix ninh yaac maiv bungx ndortv Ziouv nyei yietc diuh leiz-latc, cuotv liuz Hitv^tai Mienh, U^li^yaa, wuov deix sic.⚓
6Ye^lo^mbo^am caux Le^hox^mbo^am mborqv jaax nyei sic, yiem Aa^mbi^yam nyei seix zeiv yaac nzipc jienv mborqv.⚓
7Aa^mbi^yam zoux liuz zengc njiec nyei yietc zungv sic caux ninh zoux nyei yietc zungv, fiev jienv Yu^ndaa Hungh nyei hungh douh daan. Aa^mbi^yam caux Ye^lo^mbo^am zanc-zanc mborqv jaax.
8Aa^mbi^yam guei seix mi'aqv,⚓ yaac zangx jienv Ndaawitv nyei Zingh. Ninh nyei dorn, Aasaax, nzipc jienv ninh zoux hungh.
Yu^ndaa Nyei Hungh, Aasaax
(Beiv mangc 2 Zunh Doic Douh 15:16-16:6)
9Ye^lo^mbo^am zoux I^saa^laa^en nyei hungh nyic ziepc hnyangx wuov hnyangx, Aasaax faaux weic zoux Yu^ndaa nyei hungh.
10Ninh yiem Ye^lu^saa^lem gunv feix ziepc yietv hnyangx. Ninh nyei gux nyei mbuox heuc Maa^aa^kaa, se Aa^mbi^qaa^lom nyei sieqv.
11Ziux Ziouv buatc, Aasaax zoux duqv horpc hnangv ninh nyei ong-taaix, Ndaawitv, zoux nor.
12Yiem deic-bung zaangc zienh nyei dorngx maaic buonv-sin nyei m'jangc dorn ninh zunc cuotv mi'aqv. Ninh yaac zorqv ninh nyei die zoux daaih nyei miuc-fangx guangc nzengc.⚓
13Ninh yaac tuix ninh nyei gux nyei mengh hoc, maiv duqv zoux hungh gux, weic zuqc ninh zoux norm aqc mangc, gamh nziev haic nyei ⟨Aa^se^laa⟩ zienh nyeiz nyei fangx. Aasaax yaac goix wuov dauh miuc-fangx dorh mingh taux Kitc^lon Ndoqv buov.
14Mv baac yiem hlang zaangc zienh nyei dorngx ninh maiv zorqv nqoi. Maiv gunv hnangv naaiv, Aasaax yietc seix longc nzengc hnyouv ziepc zuoqv nyei gan Ziouv.
15Ninh zorqv ninh nyei die weic jaauv sung laengz ngaengc waac nyei ga'naaiv caux ninh ganh jaauv sung laengz ngaengc waac nyei ga'naaiv caux jiem nyaanh caux jaa-dorngx, dorh mingh Ziouv nyei biauv.
Aasaax Caux Mbaa^aa^qaa Mborqv Jaax
16Yiem Aasaax caux I^saa^laa^en nyei hungh, Mbaa^aa^qaa zoux hungh nyei ziangh hoc ninh mbuo zanc-zanc mborqv jaax.
17I^saa^laa^en nyei hungh, Mbaa^aa^qaa, cuotv mingh caux Yu^ndaa mborqv jaax. Ninh ceix Laamaa Zingh daaih wuonv nyei weic dangv jienv maiv bun haaix dauh bieqc cuotv Yu^ndaa nyei hungh, Aasaax, nyei deic.⚓
18Aasaax ziouc zorqv yiem zaangc Ziouv nyei biauv caux hungh dinc zengc njiec nyei jiem nyaanh yaac paaiv ninh nyei jien mingh taux Ndaa^matv^gatc Zingh, Tapv^lim^mon nyei dorn, He^si^on nyei fun, Silie Deic-Bung⚓ nyei hungh, Mben Haa^ndatc.
19Ninh gorngv, “Tov meih caux yie liepc ngaengc waac hnangv meih nyei die caux yie nyei die liepc ngaengc waac nor. Yie fungx naaiv deix jiem nyaanh mingh bun meih. Tov mingh tuix meih caux I^saa^laa^en nyei hungh, Mbaa^aa^qaa liepc nyei ngaengc waac weic bun ninh leih nqoi yie.”
20Mben Haa^ndatc muangx Aasaax Hungh nyei waac, ziouc paaiv ninh nyei baeng-bieiv mingh mborqv I^saa^laa^en nyei zingh. Ninh mborqv hingh I^yon, Ndaan, Aa^mben Mbetc Maa^aa^kaa caux Kin^ne^letv Deic yietc zungv caux Napv^taa^li Deic yietc zungv.
21Mbaa^aa^qaa haiz naaiv deix sic cuotv, ninh dingh, maiv ceix Laamaa, aengx tuix mingh yiem Ti^laa^saa Zingh.
22Aasaax ziouc njiec lingc hatc Yu^ndaa Deic-Bung nyei zuangx mienh mingh bienh Mbaa^aa^qaa longc ceix Laamaa wuov deix la'bieiv caux ndiangx mingh. Maiv maaih haaix dauh maiv zuqc tengx zoux. Aasaax Hungh longc naaiv deix la'bieiv caux ndiangx ceix yiem Mben^yaa^min nyei Ge^mbaa caux Mitv^baa Zingh.
23Aasaax gunv nyei ziangh hoc zoux liuz zengc njiec nyei sic, ninh nyei qaqv zoux cuotv nyei yietc zungv sic caux ninh ceix nyei zingh, fiev jienv Yu^ndaa Hungh nyei hungh douh daan. Mv baac gox daaih nyei ziangh hoc Aasaax nyei zaux maaih baengc.
24Aasaax ziouc guei seix mi'aqv,⚓ yaac caux ninh nyei ong-taaix mbuo zangx jienv yiem ninh nyei ong-taaix, Ndaawitv, nyei Zingh. Ninh nyei dorn, Ye^ho^saa^fatv, nzipc jienv ninh zoux hungh.
I^saa^laa^en Nyei Hungh, Naa^ndapc
25Aasaax zoux Yu^ndaa nyei hungh da'nyeic hnyangx wuov hnyangx, Ye^lo^mbo^am nyei dorn, Naa^ndapc, faaux weic zoux I^saa^laa^en nyei hungh. Ninh zoux hungh gunv I^saa^laa^en i hnyangx.
26Ziux Ziouv mangc, ninh zoux waaic sic. Ninh ei jienv ninh nyei die nyei za'eix yaac baamz zuiz hnangv ninh nyei die nor, ziouc bun I^saa^laa^en Mienh caux jienv baamz zuiz.
27Itc^saax^kaa Mienh, Aa^hi^yaa nyei dorn, Mbaa^aa^qaa, daav za'eix hoic Naa^ndapc ziouc yiem norm Fi^li^saa^die Mienh nyei zingh, Gipc^mbe^ton, daix ninh. Wuov zanc Naa^ndapc caux I^saa^laa^en nyei zuangx mienh weih jienv Gipc^mbe^ton, oix mborqv wuov norm zingh.
28Aasaax zoux Yu^ndaa nyei hungh da'faam hnyangx wuov hnyangx, Mbaa^aa^qaa daix Naa^ndapc yaac div ninh zoux hungh.
29Mbaa^aa^qaa yietv faaux weic zoux hungh, ninh daix nzengc Ye^lo^mbo^am nyei douh zong nyei yietc zungv mienh. Da'faanh haih tauv qiex nyei, maiv liouh yietc dauh cuotv singx maengc, ziux Ziouv longc ninh nyei bou, Silo Mienh, Aa^hi^yaa, gorngv nyei waac,⚓
30weic zuqc Ye^lo^mbo^am baamz zuiz aengx bun I^saa^laa^en Mienh caux jienv baamz zuiz ziouc cuoqv Ziouv, I^saa^laa^en Mienh nyei Tin-Hungh, qiex jiez.
31Naa^ndapc gunv nyei ziangh hoc zoux liuz zengc njiec nyei sic, caux ninh zoux nyei yietc zungv, fiev jienv I^saa^laa^en Hungh nyei hungh douh daan.
32Yiem Aasaax caux I^saa^laa^en nyei hungh, Mbaa^aa^qaa, zoux hungh nyei ziangh hoc ninh mbuo zanc-zanc mborqv jaax.
I^saa^laa^en Nyei Hungh, Mbaa^aa^qaa
33Yiem Aasaax zoux Yu^ndaa nyei hungh da'faam hnyangx wuov hnyangx, Aa^hi^yaa nyei dorn, Mbaa^aa^qaa, yiem Ti^laa^saa Zingh faaux weic zoux I^saa^laa^en Mienh nyei hungh, yaac gunv nyic ziepc feix hnyangx.
34Ziux Ziouv mangc, ninh zoux waaic sic. Ninh ei jienv Ye^lo^mbo^am nyei za'eix zoux yaac baamz zuiz hnangv ninh nor, bun I^saa^laa^en Mienh caux jienv baamz zuiz.
15
A-bi-gia làm vua Giu-đa
1Trong năm thứ mười tám đời Giê-rô-bô-am con trai Nê-bát vua Ít-ra-en thì A-bi-gia lên ngôi vua Giu-đa.
2A-bi-gia cai trị Giê-ru-sa-lem ba năm. Mẹ ông là Ma-a-ca, con gái A-bi-sa-lôm.
3Ông phạm tội giống như cha mình đã làm. A-bi-gia không trung kiên với CHÚA là Thượng Đế mình như Đa-vít, ông nội mình.
4Vì CHÚA yêu Đa-vít nên Ngài chừa cho ông một con trai nối ngôi ở Giê-ru-sa-lem. CHÚA cũng bảo vệ Giê-ru-sa-lem an toàn.
5Đa-vít luôn luôn làm đẹp lòng CHÚA, vâng theo mệnh lệnh Ngài suốt đời mình, ngoại trừ một lần khi Đa-vít phạm tội cùng U-ri người Hê-tít.
6Suốt đời A-bi-gia lúc nào cũng có chiến tranh giữa ông và Giê-rô-bô-am.⚓
7Mọi việc khác của A-bi-gia làm đều được ghi trong sử ký của các vua Giu-đa.
Trong thời A-bi-gia trị vì có chiến tranh giữa vua và Giê-rô-bô-am.
8A-bi-gia qua đời và được chôn ở Giê-ru-sa-lem. A-sa, con trai người, lên nối ngôi.
A-sa, vua Giu-đa
9Trong năm thứ hai mươi đời Giê-rô-bô-am, vua Ít-ra-en, thì A-sa lên ngôi vua cai trị Giu-đa.
10Bà nội người là Ma-a-ca, con cái A-bi-sa-lôm. A-sa trị vì trên Giê-ru-sa-lem bốn mươi mốt năm.
11A-sa làm điều thiện trước mặt CHÚA như tổ tiên mình là Đa-vít.
12Vua trục xuất các nam điếm ở các nơi thờ phụng ra khỏi xứ. Vua cũng dẹp các hình tượng mà tổ tiên mình đã dựng.
13Ma-a-ca, bà nội vua làm một tượng A-sê-ra đáng gớm ghiếc, A-sa liền bãi chức thái hậu của bà. Vua chặt tượng đó ra rồi đốt trong thung lũng Kít-rôn.
14Vua không dẹp những nơi thờ phụng các thần khác. Nhưng nói chung, vua A-sa trung kiên với CHÚA trọn đời mình.
15A-sa mang vào đền thờ CHÚA các vật mà vua và cha mình đã dâng: các dụng cụ bằng vàng và bạc.
16Trong thời kỳ hai người làm vua, A-sa và Ba-a-sa vua Ít-ra-en luôn tranh chiến nhau.
17Ba-a-sa tấn công Giu-đa. Vua tăng cường thị trấn Ra-ma đến nỗi có thể ngăn không cho dân chúng ra vào xứ Giu-đa, tức lãnh thổ của A-sa.
18Vua A-sa lấy tất cả những bạc và vàng từ ngân khố của đền thờ CHÚA và của cung vua rồi giao cho các sĩ quan mình. Sau đó vua gởi tất cả đến Bên-Ha-đát, con trai Ta-rim-môn, cháu Hê-xi-ôn. Bên-Ha-đát là vua của A-ram, cai trị ở thành Đa-mách. A-sa đề nghị,
19“Chúng ta hãy lập hòa ước với nhau như hoà ước giữa cha tôi và cha vua. Tôi gởi biếu vua một món quà bằng bạc và vàng. Xin hãy hủy bỏ hiệp ước giữa vua với Ba-a-sa vua Ít-ra-en để người rời xứ tôi.”
20Bên-Ha-đát đồng ý với vua A-sa nên sai các sĩ quan chỉ huy quân đội mình tấn công các thị trấn của Ít-ra-en. Họ đánh bại các thị trấn Y-giông, Đan, và A-bên Bết-Ma-a-ca, cùng toàn vùng Ga-li-lê và Nép-ta-li.
21Khi Ba-a-sa nghe được những cuộc tấn công đó thì ngưng việc xây đắp thành Ra-ma mà trở về Thiệt-sa.
22Rồi vua A-sa ra lệnh cho toàn dân Giu-đa ai cũng phải phụ một tay. Họ mang tất cả đá và gỗ mà Ba-a-sa đã dùng ở Ra-ma về xây thành Ghê-ba và Mích-ba trong xứ Bên-gia-min.
23Mọi việc khác A-sa làm, những chiến công và các thành vua đã xây đều được ghi trong sách sử ký các vua Giu-đa. Khi về già thì vua bị đau chân.
24Sau khi A-sa qua đời thì ông được chôn với tổ tiên mình ở Giê-ru-sa-lem, thành của Đa-vít, tổ tiên mình. Rồi Giô-sa-phát, con A-sa lên nối ngôi.
Na-đáp, vua Ít-ra-en
25Trong năm thứ hai đời vua A-sa, vua Giu-đa, thì Na-đáp, con trai Giê-rô-bô-am lên ngôi vua Ít-ra-en. Na-đáp làm vua Ít-ra-en trong hai năm.
26Người làm điều ác trước mặt CHÚA. Giê-rô-bô-am dẫn dụ dân Ít-ra-en phạm tội, Na-đáp cũng phạm tội giống như Giê-rô-bô-am, cha mình.
27Ba-a-sa, con trai A-hi-gia thuộc chi tộc Y-xa-ca, lập mưu giết Na-đáp. Na-đáp và toàn dân Ít-ra-en đang vây đánh thành Ghi-bê-thôn của Phi-li-tin, nên Ba-a-sa giết Na-đáp tại đó.
28Việc xảy ra trong năm thứ ba đời A-sa, vua Giu-đa rồi Ba-a-sa lên ngôi vua Ít-ra-en.
Ba-a-sa, vua Ít-ra-en
29Vừa khi lên ngôi vua, Ba-a-sa liền giết sạch gia đình Giê-rô-bô-am, không chừa một ai. Ông giết hết tất cả theo như lời A-hi-gia, tôi tớ Chúa từ Si-lô đã nói.
30Vua Giê-rô-bô-am phạm tội rất nhiều mà còn dẫn dụ dân Ít-ra-en phạm tội cho nên vua chọc giận CHÚA là Thượng Đế của Ít-ra-en.
31Mọi việc khác Na-đáp làm đều được ghi trong sách sử ký các vua Ít-ra-en.
32Suốt triều đại của A-sa, vua Giu-đa, và Ba-a-sa, vua Ít-ra-en, luôn tranh chiến nhau.
33Ba-a-sa, con A-hi-gia lên ngôi vua Ít-ra-en trong năm thứ ba đời vua A-sa, vua Giu-đa. Ba-a-sa cai trị Thiệt-sa trong hai mươi bốn năm.
34Ông làm điều ác trước mặt CHÚA. Giê-rô-bô-am quyến dụ dân Ít-ra-en phạm tội, còn Ba-a-sa cũng phạm tội giống như Giê-rô-bô-am.