15
Yu^ndaa Nyei Hungh, Aa^mbi^yam
(Beiv mangc 2 Zunh Doic Douh 13:1-14:1)
1Ne^mbatc nyei dorn, Ye^lo^mbo^am zoux hungh ziepc betv hnyangx wuov hnyangx, Aa^mbi^yam⚓ faaux weic zoux hungh gunv Yu^ndaa.
2Ninh yiem Ye^lu^saa^lem gunv buo hnyangx. Ninh nyei maa nyei mbuox heuc Maa^aa^kaa, se Aa^mbi^qaa^lom⚓ nyei sieqv.
3Aa^mbi^yam baamz zuiz hnangv ninh nyei die baamz nyei yietc zungv zuiz. Ninh maiv ziepc zuoqv nyei zoux bun Ziouv, ninh nyei Tin-Hungh, hnangv ninh nyei ong-taaix, Ndaawitv, nor.
4Mv baac weic Ndaawitv, Ziouv, ninh nyei Tin-Hungh, bun ninh maaih zeiv-fun⚓ yiem Ye^lu^saa^lem Zingh. Ziouv oix bun ninh maaih dauh dorn nzipc jienv ninh zoux hungh yaac liepc wuonv Ye^lu^saa^lem,⚓
5weic zuqc ziux Ziouv mangc, Ndaawitv zoux duqv horpc. Ziangh seix ninh yaac maiv bungx ndortv Ziouv nyei yietc diuh leiz-latc, cuotv liuz Hitv^tai Mienh, U^li^yaa, wuov deix sic.⚓
6Ye^lo^mbo^am caux Le^hox^mbo^am mborqv jaax nyei sic, yiem Aa^mbi^yam nyei seix zeiv yaac nzipc jienv mborqv.⚓
7Aa^mbi^yam zoux liuz zengc njiec nyei yietc zungv sic caux ninh zoux nyei yietc zungv, fiev jienv Yu^ndaa Hungh nyei hungh douh daan. Aa^mbi^yam caux Ye^lo^mbo^am zanc-zanc mborqv jaax.
8Aa^mbi^yam guei seix mi'aqv,⚓ yaac zangx jienv Ndaawitv nyei Zingh. Ninh nyei dorn, Aasaax, nzipc jienv ninh zoux hungh.
Yu^ndaa Nyei Hungh, Aasaax
(Beiv mangc 2 Zunh Doic Douh 15:16-16:6)
9Ye^lo^mbo^am zoux I^saa^laa^en nyei hungh nyic ziepc hnyangx wuov hnyangx, Aasaax faaux weic zoux Yu^ndaa nyei hungh.
10Ninh yiem Ye^lu^saa^lem gunv feix ziepc yietv hnyangx. Ninh nyei gux nyei mbuox heuc Maa^aa^kaa, se Aa^mbi^qaa^lom nyei sieqv.
11Ziux Ziouv buatc, Aasaax zoux duqv horpc hnangv ninh nyei ong-taaix, Ndaawitv, zoux nor.
12Yiem deic-bung zaangc zienh nyei dorngx maaic buonv-sin nyei m'jangc dorn ninh zunc cuotv mi'aqv. Ninh yaac zorqv ninh nyei die zoux daaih nyei miuc-fangx guangc nzengc.⚓
13Ninh yaac tuix ninh nyei gux nyei mengh hoc, maiv duqv zoux hungh gux, weic zuqc ninh zoux norm aqc mangc, gamh nziev haic nyei ⟨Aa^se^laa⟩ zienh nyeiz nyei fangx. Aasaax yaac goix wuov dauh miuc-fangx dorh mingh taux Kitc^lon Ndoqv buov.
14Mv baac yiem hlang zaangc zienh nyei dorngx ninh maiv zorqv nqoi. Maiv gunv hnangv naaiv, Aasaax yietc seix longc nzengc hnyouv ziepc zuoqv nyei gan Ziouv.
15Ninh zorqv ninh nyei die weic jaauv sung laengz ngaengc waac nyei ga'naaiv caux ninh ganh jaauv sung laengz ngaengc waac nyei ga'naaiv caux jiem nyaanh caux jaa-dorngx, dorh mingh Ziouv nyei biauv.
Aasaax Caux Mbaa^aa^qaa Mborqv Jaax
16Yiem Aasaax caux I^saa^laa^en nyei hungh, Mbaa^aa^qaa zoux hungh nyei ziangh hoc ninh mbuo zanc-zanc mborqv jaax.
17I^saa^laa^en nyei hungh, Mbaa^aa^qaa, cuotv mingh caux Yu^ndaa mborqv jaax. Ninh ceix Laamaa Zingh daaih wuonv nyei weic dangv jienv maiv bun haaix dauh bieqc cuotv Yu^ndaa nyei hungh, Aasaax, nyei deic.⚓
18Aasaax ziouc zorqv yiem zaangc Ziouv nyei biauv caux hungh dinc zengc njiec nyei jiem nyaanh yaac paaiv ninh nyei jien mingh taux Ndaa^matv^gatc Zingh, Tapv^lim^mon nyei dorn, He^si^on nyei fun, Silie Deic-Bung⚓ nyei hungh, Mben Haa^ndatc.
19Ninh gorngv, “Tov meih caux yie liepc ngaengc waac hnangv meih nyei die caux yie nyei die liepc ngaengc waac nor. Yie fungx naaiv deix jiem nyaanh mingh bun meih. Tov mingh tuix meih caux I^saa^laa^en nyei hungh, Mbaa^aa^qaa liepc nyei ngaengc waac weic bun ninh leih nqoi yie.”
20Mben Haa^ndatc muangx Aasaax Hungh nyei waac, ziouc paaiv ninh nyei baeng-bieiv mingh mborqv I^saa^laa^en nyei zingh. Ninh mborqv hingh I^yon, Ndaan, Aa^mben Mbetc Maa^aa^kaa caux Kin^ne^letv Deic yietc zungv caux Napv^taa^li Deic yietc zungv.
21Mbaa^aa^qaa haiz naaiv deix sic cuotv, ninh dingh, maiv ceix Laamaa, aengx tuix mingh yiem Ti^laa^saa Zingh.
22Aasaax ziouc njiec lingc hatc Yu^ndaa Deic-Bung nyei zuangx mienh mingh bienh Mbaa^aa^qaa longc ceix Laamaa wuov deix la'bieiv caux ndiangx mingh. Maiv maaih haaix dauh maiv zuqc tengx zoux. Aasaax Hungh longc naaiv deix la'bieiv caux ndiangx ceix yiem Mben^yaa^min nyei Ge^mbaa caux Mitv^baa Zingh.
23Aasaax gunv nyei ziangh hoc zoux liuz zengc njiec nyei sic, ninh nyei qaqv zoux cuotv nyei yietc zungv sic caux ninh ceix nyei zingh, fiev jienv Yu^ndaa Hungh nyei hungh douh daan. Mv baac gox daaih nyei ziangh hoc Aasaax nyei zaux maaih baengc.
24Aasaax ziouc guei seix mi'aqv,⚓ yaac caux ninh nyei ong-taaix mbuo zangx jienv yiem ninh nyei ong-taaix, Ndaawitv, nyei Zingh. Ninh nyei dorn, Ye^ho^saa^fatv, nzipc jienv ninh zoux hungh.
I^saa^laa^en Nyei Hungh, Naa^ndapc
25Aasaax zoux Yu^ndaa nyei hungh da'nyeic hnyangx wuov hnyangx, Ye^lo^mbo^am nyei dorn, Naa^ndapc, faaux weic zoux I^saa^laa^en nyei hungh. Ninh zoux hungh gunv I^saa^laa^en i hnyangx.
26Ziux Ziouv mangc, ninh zoux waaic sic. Ninh ei jienv ninh nyei die nyei za'eix yaac baamz zuiz hnangv ninh nyei die nor, ziouc bun I^saa^laa^en Mienh caux jienv baamz zuiz.
27Itc^saax^kaa Mienh, Aa^hi^yaa nyei dorn, Mbaa^aa^qaa, daav za'eix hoic Naa^ndapc ziouc yiem norm Fi^li^saa^die Mienh nyei zingh, Gipc^mbe^ton, daix ninh. Wuov zanc Naa^ndapc caux I^saa^laa^en nyei zuangx mienh weih jienv Gipc^mbe^ton, oix mborqv wuov norm zingh.
28Aasaax zoux Yu^ndaa nyei hungh da'faam hnyangx wuov hnyangx, Mbaa^aa^qaa daix Naa^ndapc yaac div ninh zoux hungh.
29Mbaa^aa^qaa yietv faaux weic zoux hungh, ninh daix nzengc Ye^lo^mbo^am nyei douh zong nyei yietc zungv mienh. Da'faanh haih tauv qiex nyei, maiv liouh yietc dauh cuotv singx maengc, ziux Ziouv longc ninh nyei bou, Silo Mienh, Aa^hi^yaa, gorngv nyei waac,⚓
30weic zuqc Ye^lo^mbo^am baamz zuiz aengx bun I^saa^laa^en Mienh caux jienv baamz zuiz ziouc cuoqv Ziouv, I^saa^laa^en Mienh nyei Tin-Hungh, qiex jiez.
31Naa^ndapc gunv nyei ziangh hoc zoux liuz zengc njiec nyei sic, caux ninh zoux nyei yietc zungv, fiev jienv I^saa^laa^en Hungh nyei hungh douh daan.
32Yiem Aasaax caux I^saa^laa^en nyei hungh, Mbaa^aa^qaa, zoux hungh nyei ziangh hoc ninh mbuo zanc-zanc mborqv jaax.
I^saa^laa^en Nyei Hungh, Mbaa^aa^qaa
33Yiem Aasaax zoux Yu^ndaa nyei hungh da'faam hnyangx wuov hnyangx, Aa^hi^yaa nyei dorn, Mbaa^aa^qaa, yiem Ti^laa^saa Zingh faaux weic zoux I^saa^laa^en Mienh nyei hungh, yaac gunv nyic ziepc feix hnyangx.
34Ziux Ziouv mangc, ninh zoux waaic sic. Ninh ei jienv Ye^lo^mbo^am nyei za'eix zoux yaac baamz zuiz hnangv ninh nor, bun I^saa^laa^en Mienh caux jienv baamz zuiz.
15
A-bi-giam Trị Vì Giu-đa
1Vào năm thứ mười tám triều vua Giê-rô-bô-am, con trai Nê-bát, A-bi-giam lên ngôi làm vua Giu-đa.
2A-bi-giam trị vì được ba năm tại Giê-ru-sa-lem. Mẹ vua là Ma-a-ca, con gái của A-bi-sa-lôm.
3Vua phạm mọi tội lỗi mà cha của vua đã phạm trước kia. Lòng của vua không trọn thành theo CHÚA, như Đa-vít, tổ phụ của vua.
4Tuy nhiên, vì cớ Đa-vít, CHÚA là Đức Chúa Trời của vua ban cho vua một ngọn đèn ở Giê-ru-sa-lem, đặt con trai vua lên kế vị vua, và giữ cho Giê-ru-sa-lem đứng vững.
5Vì Đa-vít đã làm những điều ngay lành trước mặt CHÚA, ngoại trừ vụ U-ri người Hê-tít, thì suốt đời vua, vua không bỏ qua một điều nào trong các mạng lịnh mà Chúa đã truyền cho vua.
6Cuộc chiến giữa Rô-bô-am và Giê-rô-bô-am đã tiếp diễn qua suốt triều đại của A-bi-giam.
7Những việc khác của A-bi-giam và mọi việc vua làm há chẳng được chép trong sách Sử Ký của Các Vua Giu-đa sao? Giữa A-bi-giam và Giê-rô-bô-am luôn có chiến tranh với nhau.
8A-bi-giam an giấc với các tổ phụ mình và được chôn trong thành Đa-vít. A-sa, con trai vua, lên ngôi kế vị.
A-sa Trị Vì Giu-đa
9Vào năm thứ hai mươi triều vua Giê-rô-bô-am của Y-sơ-ra-ên, A-sa lên ngôi làm vua của Giu-đa.
10Vua trị vì bốn mươi mốt năm tại Giê-ru-sa-lem. Bà nội của vua là Ma-a-ca, con gái của A-bi-sa-lôm.
11A-sa làm điều ngay lành trước mặt CHÚA, giống như Đa-vít, tổ phụ vua đã làm.
12Vua loại trừ những đàn ông làm điếm trong các đền miếu ra khỏi xứ, và dẹp bỏ tất cả những hình tượng mà cha ông của vua đã làm.
13Vua cũng cách chức quốc mẫu của bà nội vua là Ma-a-ca, bởi vì bà có dựng một trụ thờ đáng gớm ghiếc cho nữ thần A-sê-ra. A-sa cho đốn ngã trụ thờ đó xuống và đem thiêu rụi trong thung lũng Kít-rôn.
14Nhưng vua không dỡ bỏ các đền miếu trên những nơi cao. Dù vậy, lòng của A-sa luôn trọn thành với CHÚA suốt đời của vua.
15Vua đem vào trong Đền Thờ CHÚA những vật thánh của vua cha và của chính vua đã dâng; ấy là bạc, vàng và các khí cụ.
16Giữa A-sa và Ba-ê-sa, vua Y-sơ-ra-ên, luôn có chiến tranh suốt thời sinh tiền của hai vua.
17Ba-ê-sa, vua Y-sơ-ra-ên, lên đánh Giu-đa, xây dựng Ra-ma, để không cho ai ra vào nước Giu-đa của vua A-sa được.
18A-sa bèn lấy tất cả bạc và vàng còn lại trong Đền Thờ CHÚA và trong kho tàng hoàng gia trao cho các tôi tớ mình. Vua A-sa sai họ đến vua Bên Ha-đát, con của Táp-ri-môn, cháu Hê-xi-ôn, vua của A-ram, đang trị vì tại Đa-mách, mà nói rằng:
19“Xin lập một hiệp ước giữa tôi và vua, giống như giữa phụ thân tôi và phụ thân vua. Kìa, tôi gởi đến vua những lễ vật gồm bạc và vàng. Bây giờ xin vua hãy hủy bỏ hiệp ước giữa vua với Ba-ê-sa, vua Y-sơ-ra-ên đi, để hắn bỏ tôi mà rút về.”
20Bên Ha-đát nghe theo đề nghị của vua A-sa. Vua sai các tướng chỉ huy quân đội tiến đánh các thành của Y-sơ-ra-ên. Họ chiếm được I-giôn, Đan, A-bên Bết Ma-ca, cả vùng Ki-nê-rết, và toàn địa phận của Nép-ta-li.
21Khi Ba-ê-sa nghe vậy, vua ngưng việc xây dựng Ra-ma mà rút về trấn thủ ở Tiệt-sa.
22Vua A-sa liền truyền lịnh cho mọi người ở Giu-đa, không trừ một ai, đến khiêng đi tất cả đá và gỗ mà Ba-ê-sa định dùng để xây cất Ra-ma. Vua A-sa dùng các vật liệu đó mà xây dựng Ghê-ba trong đất Bên-gia-min và Mích-ba.
23Các công việc khác của A-sa, những thành quả của vua, mọi việc vua làm, những thành vua xây, há chẳng được chép trong sách Sử Ký của Các Vua Giu-đa sao? Khi vua về già, vua bị bịnh ở chân.
24Vua A-sa an giấc với tổ phụ mình và được chôn với các tổ phụ vua trong thành Đa-vít. Giê-hô-sa-phát, con trai vua, lên ngôi kế vị.
Na-đáp Trị Vì Y-sơ-ra-ên
25Na-đáp con trai Giê-rô-bô-am lên ngôi làm vua của Y-sơ-ra-ên vào năm thứ nhì của triều vua A-sa, vua Giu-đa. Na-đáp trị vì trên Y-sơ-ra-ên được hai năm.
26Vua làm điều tội lỗi trước mặt CHÚA, đi theo đường lối của cha vua đã làm và đi trong tội lỗi cha vua đã phạm và gây cho cả Y-sơ-ra-ên phạm theo nữa.
27Ba-ê-sa, con trai A-hi-gia, thuộc chi tộc I-sa-ca lập mưu làm phản vua. Trong khi Na-đáp và cả Y-sơ-ra-ên bao vây Ghi-bê-thôn, là thành thuộc dân Phi-li-tin, thì Ba-ê-sa đã hạ sát vua.
28Vậy Ba-ê-sa giết Na-đáp vào năm thứ ba triều vua A-sa của Giu-đa, và lên ngôi thế vị.
29Vừa khi lên ngôi xong, Ba-ê-sa ra lịnh tuyệt diệt mọi người trong gia đình Giê-rô-bô-am. Vua chẳng để trong giòng họ Giê-rô-bô-am một người nào sống sót, cho đến khi đã diệt hết, theo như lời CHÚA đã dùng tôi tớ Ngài là A-hi-gia, người Si-lô, phán trước.
30Bởi vì những tội lỗi Giê-rô-bô-am đã phạm và đã gây cho Y-sơ-ra-ên phạm theo, và bởi vì vua đã chọc giận CHÚA là Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên.
31Những việc khác của Na-đáp, và mọi việc vua làm, há chẳng được chép trong sách Sử Ký của Các Vua Y-sơ-ra-ên sao?
32Giữa A-sa và vua Ba-ê-sa của Y-sơ-ra-ên luôn có chiến tranh với nhau suốt thời sinh tiền của họ.
Ba-ê-sa Trị Vì Y-sơ-ra-ên
33Vào năm thứ ba triều vua A-sa của Giu-đa, Ba-ê-sa con trai A-hi-gia, bắt đầu trị vì trên cả Y-sơ-ra-ên tại Tiệt-sa. Vua trị vì được hai mươi bốn năm.
34Vua làm điều tội lỗi trước mặt CHÚA, đi trong các đường lối của Giê-rô-bô-am, phạm tội lỗi vua ấy đã phạm và gây cho Y-sơ-ra-ên phạm theo.