16

Ti^mo^tai Gan Baulo Caux Silaa Mingh

¹Baulo aengx mingh Nde^mbi Zingh caux Li^saa^daa Mungv. Li^saa^daa Mungv maaih dauh sai-gorx, mbuox heuc Ti^mo^tai. Ninh nyei maa se Yiutai Mienh yaac sienx Yesu nyei. Mv baac ninh nyei die benx Janx-Gikc. ²Li^saa^daa caux I^ko^ni^yum nyei gorx-youz yaac ceng Ti^mo^tai. ³Baulo oix dorh Ti^mo^tai gan ninh mingh ziouc tengx ninh ⟨jiex gaatv nyei leiz,⟩ weic zuqc wuov norm deic-bung nyei zuangx Yiutai Mienh hiuv duqv Ti^mo^tai nyei die zoux Janx-Gikc. ⁴Baulo mbuo zueih mungv youh jienv mingh. Mingh taux haaix yaac zorqv ⟨jiex gaatv nyei leiz,⟩ caux mienh gox yiem Ye^lu^saa^lem Zingh dingc daaih nyei leiz jiu bun mienh ei jienv zoux. ⁵Weic naaiv zuangx jiu-baang ziouc gauh sienx duqv henv. Hnoi-hnoi maaih mienh tim bieqc camv jienv faaux.

Tin-Hungh Heuc Baulo Mbuo Mingh Maa^si^ndo^nie Deic-Bung

⁶Singx Lingh maiv bun Baulo yiem Esie Saengv zunh doz. Ninh mbuo ziouc jiex Faa^li^jie caux Gaa^laa^tie Deic-Bung. ⁷Taux Misie Deic-Bung nyei gapv-jaaix ga'hlen ninh mbuo oix bieqc Mbi^ti^nie, mv baac Yesu nyei Singx Lingh maiv bun ninh mbuo bieqc. ⁸Ninh mbuo ziouc jiex Misie Deic-Bung mingh taux Do^atc. ⁹Mingh taux wuov muonz, Baulo buatc hinc yaangh nyei sic. Ninh buatc dauh Maa^si^ndo^nie Mienh souv jienv qaqv tov, “Tov jiex taux naaiv Maa^si^ndo^nie Deic-Bung tengx yie mbuo maah!” ¹⁰Baulo buatc liuz hinc yaangh nyei sic, yie mbuo⚓ ziouc liemh zeih liuc leiz mingh Maa^si^ndo^nie, weic zuqc yie mbuo funx dingc Tin-Hungh za'gengh heuc yie mbuo mingh zunh kuv fienx bun wuov deix mienh muangx.

Li^ndie Goiv Hnyouv Sienx Yesu

¹¹Yie mbuo ziouc yiem Do^atc bieqc nzangv, baeng zaqc mingh taux Saax^mo^tatv Koiv-Nzou. Da'nyeic hnoi mingh taux Ne^aa^mbu^li Mungv. ¹²Yiem naaic yie mbuo cuotv nzangv yangh jauv mingh Fi^lipv^poi Zingh. Fi^lipv^poi se Maa^si^ndo^nie Deic-Bung nyei yietc norm domh zingh, se Lomaa Guoqv liepc daaih nyei zingh. Yie mbuo ziouc yiem ziex hnoi wuov.
¹³Taux ⟨Dingh Gong Hnoi⟩ yie mbuo cuotv ga'nyiec ziqc zingh mingh wuov ndaaih hlen, hnamv daaih maaih norm dorngx gapv zunv daux gaux. Yie mbuo lorz buatc ziouc zueiz njiec caux gapv zunv daaih wuov deix m'sieqv dorn gorngv waac. ¹⁴Maaih dauh Ti^yaa^ti^laa Zingh nyei m'sieqv dorn, mbuox heuc Li^ndie. Ninh nyei gong se maaic setv luoqc nyei ndie-zuqv. Li^ndie se zaangc Tin-Hungh nyei mienh. Ziouv yaac bun ninh nyei hnyouv nqoi, hnamv duqv tong Baulo gorngv nyei waac. ¹⁵Ninh caux ninh nyei biauv zong hmuangv doic yietc zungv ziouc jiex wuom nyei leiz. Nqa'haav ninh heuc yie mbuo mingh hitv ninh nyei biauv. Ninh gorngv, “Se gorngv meih mbuo funx yie za'gengh sienx Ziouv nor,⚓ tov meih mbuo daaih hitv yie nyei biauv oc.” Ninh qaqv liouh yie mbuo, yie mbuo hnamv maiv jiex eix, ziouc mingh hitv ninh nyei biauv.

Baulo Caux Silaa Zuqc Wuonx Loh

¹⁶Maaih hnoi yie mbuo mingh mienh gapv zunv daux gaux nyei dorngx. Mingh gau, maaih dauh nouh beiz daaih buangh zuqc yie mbuo. Naaiv dauh nouh beiz maaih mienv yiem ninh nyei sin, bun ninh haih gorngv zinh hoz nyei sic ziouc tengx mienh mangc maengc, bun ninh nyei ziouv duqv nyaanh camv. ¹⁷Naaiv dauh nouh beiz gan jienv Baulo caux yie mbuo mingh heuc jienv gorngv, “Naaiv deix mienh se Yiem Hlang Jiex nyei Tin-Hungh nyei bou. Ninh mbuo zunh duqv njoux nyei jauv bun meih mbuo muangx.”
¹⁸Ninh hnangv naaiv nor zoux camv-hnoi aqv. Zoux gau, Baulo haiz hnyouv maiv longx yietc deix ziouc huin nzuonx gorngv mbuox wuov dauh mienv, “Yie dengv Yesu Giduc nyei mbuox hatc meih yiem naaiv dauh mienh nyei sin cuotv mingh maah!” Mienv ziouc liemh zeih cuotv mi'aqv.
¹⁹Naaiv dauh nouh beiz nyei ziouv zieqv duqv ninh mbuo duqv nyaanh nyei jauv maiv lamh hnamv aqv, ninh mbuo ziouc nyau jienv Baulo caux Silaa, tor mingh domh zuangx zaamc, zoux hlo wuov deix nyei nza'hmien. ²⁰Yiem Lomaa jien nyei nza'hmien ninh mbuo gox gorngv, “Naaiv deix mienh se Yiutai Mienh. Ninh mbuo zoux bun yie mbuo nyei zingh lunc nzengc. ²¹Ninh mbuo njaaux nyei leiz se dorngc yie mbuo Lomaa Mienh nyei leiz. Yie mbuo maiv haih longc, maiv haih gan ninh mbuo nyei leiz.”
²²Zuangx mienh tengx jienv zoux doqc bun Baulo caux Silaa. Wuov deix jien ziouc heuc baeng ciev Baulo mbuo nyei lui-houx guangc, longc biaav mborqv ninh mbuo. ²³Baeng ziouc mborqv duqv ninh mbuo siang haic, nqa'haav aengx dorh ninh mbuo mingh wuonx jienv loh, yaac mbuox gunv loh nyei jien longx-longx zuov jienv ninh mbuo. ²⁴Gunv loh jien duqv domh jien nyei waac ziouc zorqv Baulo mbuo wuonx jienv gu'nyuoz wuov qongx loh, aengx zorqv ndiangx gapc jienv ninh mbuo nyei zaux.
²⁵Ndaamv muonz nyei ziangh hoc, Baulo caux Silaa daux gaux yaac baaux nzung ceng Tin-Hungh. Yiem loh nyei zuiz-mienh yietc zungv yaac muangx ninh mbuo. ²⁶Liemh zeih ndau dongz duqv seix haic, ndanc taux loh nyei gorn-ndoqv. Dauh dauh loh gaengh nqoi nzengc. Zuangx zuiz-mienh nyei limc yaac ndutv nzengc mi'aqv.
²⁷Gunv loh jien nyie daaih buatc loh gaengh nqoi nzengc, laaic duqv zuiz-mienh biaux nzengc aqv mv bei. Ninh ziouc baeng cuotv ninh nyei nzuqc ndaauv oix daix ninh ganh aqv. ²⁸Mv baac Baulo huon norm kaatv, “Hueiv! Maiv dungx hoic meih ganh. Yie mbuo yietc zungv yiem naaiv nyei.”
²⁹Gunv loh jien heuc mienh lorz dang daaih ziux jienv tiux bieqc Baulo mbuo wuov, mbaapv njiec Baulo caux Silaa nyei nza'hmien, sin zinx nyanh nyanh nyei. ³⁰Ninh dorh Baulo mbuo cuotv daaih naaic gaax ninh mbuo, “Domh Gorx aah! Yie oix zuqc hnangv haaix nor zoux cingx haih duqv njoux?”
³¹Baulo mbuo dau, “Oix zuqc sienx kaux Ziouv Yesu, meih caux meih nyei yietc biauv mienh ziouc duqv njoux.” ³²Baulo mbuo ziouc gorngv Ziouv nyei doz bun ninh caux ninh nyei yietc biauv mienh muangx. ³³Dongh naaic muonz, wuov norm ziangh hoc, gunv loh jien dorh Baulo mbuo mingh nzaaux nzengc zuqc mborqv mun nyei dorngx. Nzaaux liuz, gunv loh jien caux yietc biauv mienh liemh zeih jiex wuom nyei leiz aqv. ³⁴Jiex liuz leiz, gunv loh jien aengx dorh Baulo caux Silaa bieqc ninh nyei biauv mbenc hnaangx bun ninh mbuo nyanc. Gunv loh jien caux ninh nyei hmuangv doic za'gengh njien-youh haic, weic zuqc ninh mbuo ih zanc sienx Tin-Hungh mi'aqv.
³⁵Lungh njang, Lomaa domh jien paaiv sin-hlen baeng mingh gunv loh jien wuov mbuox ninh, “Bungx wuov deix i laanh mienh aqv.” ³⁶Gunv loh jien ziouc mbuox Baulo, “Domh jien heuc yie bungx meih caux Silaa cuotv loh. Meih mbuo ih zanc gunv baengh orn nyei mingh aqv.”
³⁷Mv baac Baulo gorngv mbuox wuov deix sin-hlen baeng, “Yie mbuo yaac Lomaa nyei baeqc fingx. Ninh mbuo zungv maiv dingc yie mbuo nyei zuiz ndaangc, la'guaih dorng zuangx mborqv yie mbuo. Corc aengx dorh yie mbuo mingh wuonx jienv loh. Ih zanc ninh mbuo oix bingx jienv bungx yie mbuo. Hnangv naaic se maiv horpc. Wuov deix domh jien ganh oix zuqc daaih bungx yie mbuo cuotv.”
³⁸Baeng ziouc ziang naaiv deix waac mingh gorngv bun domh jien muangx. Domh jien hiuv duqv Baulo caux Silaa se Lomaa Mienh, ninh mbuo ziouc gamh nziex haic. ³⁹Domh jien ziouc mingh tov zuiz Baulo mbuo, aengx fungx ninh mbuo cuotv loh yaac tov ninh mbuo cuotv zingh aqv. ⁴⁰Baulo caux Silaa cuotv loh daaih mingh Li^ndie nyei biauv. Yiem wuov ninh mbuo buangh gorx-youz, gorngv waac nunz liuz ninh mbuo nyei hnyouv, ziouc mingh mi'aqv.

16

Ti-mô-thê cùng đi với Phao-lô

¹Phao-lô đến Đẹt-bơ và Lý-trà. Ở đó có một tín hữu tên Ti-mô-thê. Mẹ là người Do-thái mới theo đạo, còn cha là người Hi-lạp. ²Các anh em tín hữu ở Lý-trà và Y-cô-ni rất quí Ti-mô-thê và làm chứng tốt về anh. ³Phao-lô muốn đem Ti-mô-thê theo, nhưng mọi người Do-thái ở vùng ấy đều biết cha Ti-mô-thê là người Hi-lạp. Vì thế Phao-lô làm phép cắt dương bì cho Ti-mô-thê để làm vừa lòng những người Do-thái. ⁴Phao-lô cùng những bạn đồng hành đi từ thành nầy sang thành khác, trao những quyết nghị của các sứ đồ và các trưởng lão ở Giê-ru-sa-lem để mọi người tuân theo. ⁵Hội thánh càng ngày càng lớn mạnh trong đức tin và mỗi ngày một thêm tăng trưởng.

Phao-lô được gọi ra khỏi miền Á-châu

⁶Phao-lô và các đồng bạn đi qua miền Phi-ri-gi và Ga-la-ti vì Thánh Linh không cho phép giảng Tin Mừng trong vùng Á-châu. ⁷Khi đến miền gần My-xia, họ tìm cách đi vào Bi-thi-ni nhưng Thánh Linh của Chúa cũng không cho. ⁸Vì thế họ đi rẽ gần My-xia rồi đến Trô-ách. ⁹Đêm ấy trong dị tượng, Phao-lô thấy một người từ Ma-xê-đoan đứng nài nỉ, “Xin ông làm ơn qua Ma-xê-đoan giúp chúng tôi.” ¹⁰Sau khi Phao-lô thấy dị tượng, chúng tôi⚓ liền chuẩn bị đi Ma-xê-đoan vì hiểu rằng Thượng Đế đã gọi chúng tôi rao truyền Tin Mừng cho những người ở vùng ấy.

Ly-đia trở thành tín hữu

¹¹Chúng tôi rời Trô-ách và đi thuyền thẳng qua đảo Sa-mô-trác. Hôm sau chúng tôi qua Nê-a-bô-li⚓. ¹²Rồi chúng tôi đi đường bộ đến Phi-líp, một thuộc địa La-mã và là thành phố lớn của miền Ma-xê-đoan. Chúng tôi ở lại đó khá lâu.
¹³Vào ngày Sa-bát chúng tôi đi ra ngoài cửa thành đến bờ sông nơi chúng tôi mong tìm được một chỗ để cầu nguyện. Có mấy phụ nữ đang nhóm họp tại đó nên chúng tôi ngồi xuống nói chuyện với họ. ¹⁴Trong số những người ngồi nghe có một phụ nữ tên Ly-đia, quê ở Thi-a-ti-rơ. Chị làm nghề buôn hàng vải tím. Chị kính thờ Thượng Đế nên Ngài mở trí để chị chăm chú nghe Phao-lô giảng. ¹⁵Chị và tất cả mọi người trong nhà đều chịu lễ báp-têm. Sau đó chị mời chúng tôi về nhà. Chị bảo, “Nếu các anh em thấy tôi thật là tín hữu, thì xin đến trọ nhà tôi.” Rồi chị cố nài chúng tôi đến trọ nhà chị.

Phao-lô và Xi-la vào ngồi tù

¹⁶Một lần nọ, khi chúng tôi đi đến nơi cầu nguyện thì gặp một người tớ gái. Nó bị một tà linh⚓ đặc biệt ám, kiếm rất nhiều tiền cho chủ vì tài bói toán của nó. ¹⁷Cô tớ gái ấy đi theo sau Phao-lô và chúng tôi rồi kêu lên, “Các người nầy là tôi tớ của Thượng Đế Rất Cao. Họ chỉ cho các ông bà biết con đường cứu rỗi.” ¹⁸Cô ta làm như thế suốt nhiều ngày. Phao-lô rất bực mình cho nên quay lại mắng tà linh, “Nhân danh Chúa Cứu Thế Giê-xu, ta ra lệnh cho mầy phải ra khỏi cô gái nầy!” Tà linh lập tức ra khỏi cô gái.
¹⁹Khi chủ của người đầy tớ gái thấy không còn dùng nó để kiếm tiền được nữa liền bắt Phao-lô và Xi-la kéo đến phố chợ để gặp các nhà cầm quyền. ²⁰Họ giải Phao-lô và Xi-la đến cho các quan cầm quyền La-mã, cáo rằng, “Mấy người Do-thái nầy đang gây rối trong thành phố ta. ²¹Họ dạy những điều mà người La-mã chúng ta không nên làm.” ²²Quần chúng cũng hùa theo tố cáo họ. Các sĩ quan La-mã cho xé áo quần Phao-lô và Xi-la rồi đánh đòn. ²³Sau đó tống giam Phao-lô và Xi-la vào ngục. Viên chủ ngục được lệnh phải canh giữ thật nghiêm ngặt. ²⁴Nhận được lệnh ấy, viên chủ ngục nhốt họ tận phòng giam trong cùng, rồi kềm chân hai người giữa mấy khối gỗ lớn.
²⁵Khoảng nửa đêm, Phao-lô và Xi-la đang cầu nguyện và hát Thánh ca tôn vinh Thượng Đế, các tù nhân khác đều nghe. ²⁶Thình lình có cơn động đất dữ dội làm rung chuyển nền ngục. Các cửa ngục đều mở toang và xiềng tù nhân đều rớt ra. ²⁷Viên chủ ngục giật mình thức giấc thấy cửa ngục mở toang, tưởng tù đã trốn thoát hết nên ông rút gươm định tự sát⚓. ²⁸Nhưng Phao-lô kêu lên “Đừng hại mình! Chúng tôi còn đông đủ cả đây.”
²⁹Viên chủ ngục sai người mang đèn tới. Ông ta chạy vào, run rẩy quì nơi chân Phao-lô và Xi-la. ³⁰Rồi ông đưa hai người ra ngoài và hỏi, “Thưa các ông, tôi phải làm gì để được cứu?”
³¹Họ đáp, “Hãy tin nhận Chúa Giê-xu, thì ông và cả gia đình ông đều sẽ được cứu.” ³²Phao-lô giảng giải lời của Chúa cho viên chủ ngục và mọi người trong gia đình. ³³Chính giờ ấy, giữa đêm khuya, viên chủ ngục mang Phao-lô và Xi-la ra rửa các vết thương rồi ông và cả nhà đều chịu lễ báp-têm. ³⁴Sau đó, viên chủ ngục mang Phao-lô và Xi-la về nhà mời ăn. Ông và cả gia đình đều hết sức vui mừng vì bây giờ họ đã tin nhận Chúa.
³⁵Sáng hôm sau, các sĩ quan La-mã sai cảnh sát đến bảo người chủ ngục, “Hãy thả mấy người đó đi.”
³⁶Viên chủ ngục nói với Phao-lô, “Các sĩ quan ra lệnh thả các ông. Cho nên bây giờ các ông hãy đi bình an.”
³⁷Nhưng Phao-lô bảo cảnh sát, “Họ đánh đòn chúng tôi công khai khi chưa xét xử gì, mặc dù chúng tôi là công dân La-mã.⚓ Rồi họ tống giam chúng tôi. Bây giờ lại định thả lén chúng tôi à! Không được! Chính mình họ phải đích thân đến đây mời chúng tôi ra.”
³⁸Cảnh sát thuật lại cho các sĩ quan La-mã lời Phao-lô nói. Khi các sĩ quan nghe rằng Phao-lô và Xi-la là công dân La-mã thì hoảng sợ. ³⁹Vì thế họ đến xin lỗi Phao-lô và Xi-la, hộ tống hai người ra khỏi ngục và yêu cầu họ rời khỏi thành phố. ⁴⁰Hai người vừa ra khỏi ngục liền đi đến nhà Ly-đia, gặp một số tín hữu. Họ khích lệ các anh chị em ấy rồi từ giã lên đường.