9

1我將這一切事放在心上,詳細研究這些,就知道義人和智慧人,並他們的作為都在上帝手中;或是愛,或是恨,都在他們面前,但人不能知道。 2凡臨到眾人的際遇都一樣:義人和惡人,好人,潔淨的人和不潔淨的人,獻祭的和不獻祭的,都一樣。好人如何,罪人也如何;起誓的如何,怕起誓的也如何。 3在日光之下發生的一切事中有一件禍患,就是眾人的際遇都一樣,並且世人的心充滿了惡;活着的時候心裏狂妄,後來就歸死人那裏去了。 4與一切活人相連的,那人還有指望,因為活着的狗勝過死了的獅子。 5活着的人知道必死;死了的人毫無所知,也不再得賞賜,因為他們的名已被遺忘。 6他們的愛,他們的恨,他們的嫉妒,早就消滅了。在日光之下所發生的一切事,他們永不再有份了。
7你只管歡歡喜喜吃你的飯,心中快樂喝你的酒,因為上帝已經悅納你的作為。
8你的衣服要時時潔白,你頭上也不要缺少膏油。
9在你一生虛空的日子,就是上帝賜你在日光之下虛空的日子,當與你所愛的妻快活度日,因為那是你一生中在日光之下勞碌所得的報償。 10凡你手所當做的事,要盡力去做;因為在你所必須去的陰間沒有工作,沒有謀算,沒有知識,也沒有智慧。
11我轉而回顧日光之下,快跑的未必能贏,強壯的未必戰勝,智慧的未必得糧食,聰明的未必得財富,有學問的未必得人喜悅,全在乎各人遇上的時候和機會。 12人不知道自己的定期。魚被險惡的網圈住,鳥被羅網捉住,禍患的時刻忽然臨到,世人陷在其中也是如此。

智慧勝過武力

13我見日光之下有一樣智慧,在我看來是偉大的, 14就是有一人口稀少的小城,遇大君王前來攻擊,修築營壘,將城圍困。 15城中有一個貧窮的智慧人,他用智慧救了那城,卻沒有人記念那窮人。 16我就說,智慧勝過勇力;然而那貧窮人的智慧被人藐視,他的話也無人聽從。
17寧可聽智慧人安靜的話語,不聽掌權者在愚昧人中的喊聲。 18智慧勝過打仗的兵器;但一個罪人能敗壞許多善事。

9

Sa Bưng Thut Hrup Kơ Abih Bang

1Tui anŭn, kâo hơdơr glaĭ abih bang tơlơi anŭn laih anŭn klah čŭn kơ tơlơi mơnuih tơpă hơnơ̆ng hăng mơnuih rơgơi wơ̆t hăng hơdôm bruă ƀing gơñu ngă, bruă anŭn le̱ng kơ dŏ amăng tơngan Ơi Adai, samơ̆ ƀu hơmâo ôh hlơi pô thâo krăn tơlơi khăp ƀôdah tơlơi pơrơmut hlak dŏ tơguan ñu. 2Abih bang ƀing anai le̱ng kơ hơmâo sa bưng thut kar kaĭ soh sel: Anŭn jing mơnuih tơpă hơnơ̆ng hăng mơnuih sat ƀai, mơnuih hiam hăng mơnuih sat, mơnuih rơgoh hăng mơnuih grĭ laih anŭn ƀing pơyơr gơnam ngă yang hăng ƀing ƀu pơyơr gơnam ngă yang yơh.
  Kar hăng kơ mơnuih hiam,
   ăt tui anŭn mơ̆n kơ mơnuih soh sat;
  kar hăng kơ ƀing hlơi ƀuăn rơ̆ng,
   ăt tui anŭn mơ̆n kơ ƀing ƀu ƀuăn rơ̆ng ôh.
3Anai yơh jing tơlơi rơngot hơning amăng abih bang tơlơi, truh gah yŭ kơ yang hrơi: Abih bang mơnuih le̱ng kơ hơmâo hrŏm sa bưng thut soh sel. Hloh kơ anŭn dơ̆ng, jua pơmĭn mơnuih mơnam bă hăng tơlơi sat ƀai yơh tơdang ƀing gơñu dŏ hơdip, samơ̆ tơdơi kơ anŭn ƀing gơñu pơgop hrŏm hăng ƀing djai yơh. 4Hlơi pô dŏ amăng ƀing hơdip, pô anŭn hơmâo tơlơi čang rơmang yơh; sa drơi asâo hơdip jing hiam hloh kơ sa drơi rơmung dŭl djai!
  5Yuakơ ƀing mơnuih hơdip thâo krăn kơ tơlơi ƀing gơñu či djai,
   samơ̆ ƀing djai ƀu thâo hơget gĕt ôh.
  Ƀing gơñu ƀu hơmâo tơlơi bơni dơ̆ng tah,
   laih anŭn wơ̆t hăng tơlơi djă̱ hơdơr gơñu, arăng ăt wơr bĭt hĭ abih bang mơ̆n.
  6Tơlơi khăp gơñu, tơlơi pơrơmut gơñu laih anŭn tơlơi ƀlah moăñ gơñu ăt răm rơngiă hĭ laih mơ̆ng sui;
   ƀing gơñu ƀu hơmâo sa črăn hơget dơ̆ng tah amăng khul tơlơi truh gah yŭ kơ yang hrơi.
7Nao bĕ, ƀơ̆ng huă bĕ gơnam ƀơ̆ng ih mơak mơai, laih anŭn mơñum bĕ ia boh kơƀâo ih hăng pran jua hơ̆k mơak, yuakơ mông anai yơh Ơi Adai mơak kơ tơlơi bruă ih ngă. 8Buh hơô nanao bĕ amăng ao kô̱̆ laih anŭn pik nanao bĕ ƀơi akŏ ih hăng ia jâo. 9Hơdip hơ̆k mơak bĕ hrŏm hăng bơnai ih, jing pô ih khăp, jing amăng abih bang khul hrơi tơlơi hơdip đôč đač Ơi Adai hơmâo pha brơi laih kơ ih gah yŭ kơ yang hrơi anai; anŭn jing abih bang hrơi đôč đač yơh. Yuakơ anŭn jing črăn pơkă ih amăng tơlơi hơdip laih anŭn amăng bruă mơnuă gleh glan ih gah yŭ kơ yang hrơi anai yơh. 10Hơget bruă tơngan ih ngă, ngă bĕ hăng abih tơlơi kơtang ih, yuakơ amăng anih pơsat jing anih ih či nao, ƀu hơmâo mă bruă ôh kŏn pơkra hơdră, tơlơi thâo pơmĭn ƀôdah hơmâo tơlơi rơgơi lơi.
11Kâo hơmâo ƀuh laih tơlơi pơkŏn dơ̆ng gah yŭ kơ yang hrơi tui anai:
  Tơlơi pơlông đuaĭ ƀu djơ̆ kơ tơlơi hơmăr
   ƀôdah tơlơi pơblah kơ tơlơi kơtang ôh,
  kŏn djơ̆ gơnam ƀơ̆ng truh pơ mơnuih rơgơi,
   mŭk dram kơ mơnuih thâo rơđah
   ƀôdah tơlơi djru yom hơjăn kơ mơnuih hrăm hră lơi;
  samơ̆ gưl laih anŭn mông mơyŭn yơh truh kơ abih bang ƀing gơñu.
12Hloh kơ anŭn dơ̆ng, ƀu hơmâo hlơi pô ôh thâo krăn tơdang mông djai ñu či truh:
  Kar hăng akan arăng trah djơ̆ amăng hơñuăl sat,
   ƀôdah hrup hăng khul čim brĭm arăng ƀač djơ̆ amăng čơđo̱ng,
  ăt tui anŭn mơ̆n mơnuih mơnam djơ̆ čơđo̱ng yua mơ̆ng khul hrơi gleh tơnap
   jing tơlơi lê̆ ƀơi ƀing gơñu blĭp blăp yơh.

Tơlơi Rơgơi Hiam Hloh Kơ Tơlơi Mlŭk

13Kâo ăt ƀuh laih mơ̆n gah yŭ kơ yang hrơi tơlơi pơhơmutu tơlơi rơgơi anai kơ tơlơi ngă pơpư̆ pơgơi pran jua kâo biă mă tui anai: 14Hơmâo sa boh plei anet kơnơ̆ng hơmâo ƀiă mơnuih đôč dŏ pơ anŭn. Laih anŭn hơmâo sa čô pơtao dưi kơtang rai pơkơdơ̆ng glaĭ hăng plei anet anŭn, wang dar plei anŭn laih anŭn pơdơ̆ng đĭ khul toa blah hruă prŏng pơkơdơ̆ng glaĭ hăng plei anŭn. 15Hơmâo sa čô mơnuih ƀun rin samơ̆ rơgơi hơdip amăng plei anŭn laih anŭn ñu pơklaih hĭ plei anŭn hăng tơlơi rơgơi ñu. Samơ̆ ƀu hơmâo hlơi pô ôh hơdơr kơ pô ƀun rin anŭn. 16Tui anŭn yơh, kâo laĭ, “Tơlơi rơgơi jing hiam hloh kơ tơlơi kơtang.” Samơ̆ arăng djik djak hĭ kơ tơlơi rơgơi pô ƀun rin anŭn, laih anŭn khul boh hiăp ñu arăng ƀu kiăng hơmư̆ dơ̆ng tah.
  17Khul boh hiăp tơdu rơun mơnuih rơgơi arăng khăp hơmư̆
   hloh kơ tơlơi pơđar kraih mơ̆ng khua djă̱ akŏ mlŭk.
  18Tơlơi rơgơi jing hiam hloh kơ khul gơnam blah pioh kơ tơlơi pơblah,
   samơ̆ sa čô mơnuih soh pơrai hĭ lu tơlơi hiam klă yơh.