8
1Haaix dauh haih hnangv cong-mengh mienh?
Haaix dauh haih porv mengh sic nyei eix leiz?
Mienh nyei cong-mengh bun ninh nyei hmien njang,
yaac bun ninh ciouv nyei hmien tiuv mingh.
Oix Zuqc Muangx Hungh Diex
2Oix zuqc muangx hungh diex nyei lingc yaac maiv dungx la'guaih dorng jienv Tin-Hungh ⟨laengz jiez ngaengc waac.⟩⚓
3maiv dungx huaang jienv leih hungh diex nyei nza'hmien. Maiv dungx tengx jienv baav orqv nyei jauv weic zuqc hungh diex m'daaih ei ganh nyei hnyouv zoux.
4Hungh diex nyei waac maaih hatc maaz. Maaih haaix dauh gaamv naaic ninh, “Meih zoux haaix nyungc?”
5Haaix dauh ei jienv ninh nyei lingc zungv maiv zuqc hoic.
Hnyouv maaih cong-mengh nyei mienh hiuv duqv horpc nyei ziangh hoc caux horpc nyei za'eix.
6Weic zuqc nyungc-nyungc sic maaih horpc nyei ziangh hoc caux horpc nyei za'eix,
maiv gunv mienh nyei kouv naanc ngatv jienv ninh mbuo.
7Maiv maaih haaix dauh hiuv oix cuotv daaih nyei sic,
weic zuqc maiv maaih haaix dauh haih gorngv mbuox ninh, sic oix hnangv haaix nor cuotv.
8Maiv maaih mienh maaih hatc maaz gunv duqv ziangh maengc nyei qiex,⚓
fai maaih hatc maaz gunv daic nyei hnoi.
Mborqv domh jaax nyei ziangh hoc, maiv maaih haaix dauh piatv duqv ndutv, maiv zuqc mborqv jaax.
Orqv nyei jauv maiv haih njoux zoux orqv nyei mienh.
9Yie longc hnyouv mangc yiem seix zaangc nyei nyungc-nyungc sic, yie buatc naaiv deix yietc zungv. Maaih ziangh hoc naaiv dauh gunv wuov dauh ziouc hoic zuqc ninh ganh aqv.⚓
10Yie aengx buatc orqv mienh daic mingh zangx jienv. Ninh zinh ndaangc yiem cing-nzengc dorngx bieqc bieqc cuotv-cuotv. Maaih yiem ninh zoux waaic sic wuov norm zingh nyei mienh ceng⚓ ninh. Naaiv yaac kungx-morngh.
11Dingc liuz zuiz mv baac maiv siepv-siepv nyei ei jienv dingc daaih nyei zoux, zuangx mienh ziouc maaih hnyouv zoux orqv sic.
12Maiv gunv orqv mienh zoux orqv yietc baeqv nzunc, corc duqv ziangh siouc nyuonh ndaauv, yie hiuv duqv gamh nziex Tin-Hungh nyei mienh, se yiem ninh nyei nza'hmien taaih ninh wuov deix, oix duqv longx.
13Mv baac orqv mienh maiv haih duqv longx. Ninh ziangh nyei hnoi-nyieqc hnangv dongh linh nor, maiv haih ndaauv, weic zuqc ninh maiv gamh nziex Tin-Hungh.
14Yiem naaiv lungh ndiev aengx maaih yietc nyungc sic kungx-morngh. Kuv mienh buangh nyei sic se puix orqv mienh oix zuqc buangh nyei. Orqv mienh yaac buangh puix kuv mienh oix zuqc buangh nyei. Yie gorngv naaiv se fih hnangv nyei kungx-morngh.
15Yie ziouc heuc mienh njien-youh orn-lorqc, weic zuqc yiem naaiv seix zaangc maiv maaih haaix nyungc gauh longx mienh duqv nyanc duqv hopv, bun ganh a'hneiv orn-lorqc. Weic zuqc Tin-Hungh bun mienh yiem seix zaangc ziangh nyei hnoi-nyieqc laauh luic nyei ziangh hoc maaih naaiv deix njien-youh nyei jauv caux jienv.
16Yie jiez hnyouv oix hiuv cong-mengh nyei jauv yaac oix mangc lungh ndiev zoux nyei sic wuov zanc, (maiv gunv mienh ziangh hnoi ziangh muonz maiv duqv bueix m'njormh),
17yie ziouc buatc Tin-Hungh zoux nyei yietc zungv sic. Mienh maiv haih mengh baeqc yiem naaiv seix zaangc cuotv daaih nyei sic. Maiv gunv ninh mbuo longc nzengc qaqv lorz, ninh mbuo maiv haih lorz maiv cuotv. Maiv gunv cong-mengh mienh hnamv daaih ninh hiuv nyei, mv baac ninh zungv maiv haih hiuv aqv.
8
Lối xử thế của người khôn
1Không gì hơn khôn ngoan. Người khôn giải thích được sự vật nhờ hiểu biết. Sự khôn ngoan làm cho mặt mày sáng sủa, đổi nét cứng cỏi ra dịu dàng.
2Phải tuân lệnh vua như lời mình đã thề.
3Đừng tránh né bổn phận, dù phải làm việc mình không thích; Vì vua sẽ trừng phạt người bất tuân.
4Lệnh vua nghiêm vì vua uy quyền, ai dám cãi?
5Người tuân lệnh vua không bị trừng phạt. Người khôn ngoan biết theo thời hạn và thủ tục để thi hành lệnh vua.
6,7Đúng thế, việc gì cũng có thời hạn và cách thức để thực hiện. Tuy nhiên, người ta thường gặp khó khăn trong lúc thi hành, nhiều việc bất ngờ xảy ra làm cho bối rối. Vì ai biết được việc gì sẽ xảy ra?
8Lúc hồn sắp lìa khỏi xác có ai giữ linh hồn mình lại được không? Có ai tránh ngày chết được đâu? Không một người nào được miễn trừ trong cuộc chiến tranh với tử thần này. Và dĩ nhiên, công việc gian ác của một người sẽ chẳng cứu được người ấy khỏi chết.
9Tôi liên miên nghĩ đến mọi việc xảy ra trong hạ giới, cả đến việc người hại người.
10Tôi cũng thấy những người ác qua đời, được chôn vào đất thánh hẳn hoi. Người trong thành đi đưa đám xác về, sẽ chóng quên những việc ác người chết đã làm. Đây cũng là một điều vô nghĩa.
11Vì kẻ ác không bị báo ứng nhãn tiền, nên người đời mới dám chuyên tâm làm ác.
12,13Tuy vậy, dù người làm cả trăm điều ác mà vẫn còn sống, nhưng tôi biết chắc chắn là người kính sợ Thượng Đế chung quy vẫn được phúc hạnh. Còn kẻ ác sẽ chẳng trường thọ, đời họ sẽ qua nhanh như bóng, vì họ không kính sợ Thượng Đế.
14Còn một điều vô nghĩa khác nữa thường xảy ra trong đời. Có những người thiện chịu số phận của người ác, lại có những người ác được hưởng số phận của người thiện. Thật là hư ảo.
15Tôi mới cho rằng ở đời chẳng gì bằng cứ thụ hưởng vui sướng, ăn và uống. Như vậy, một người theo lệnh Thượng Đế để làm lụng vất
16Trong cuộc tìm kiếm khôn ngoan, tôi có nghiên cứu các công việc của người trần gian, họ hoạt động không ngừng, ngày cũng như đêm.
17Tối lại quan sát công việc liên miên của Thượng Đế. Nhưng trí người trần làm sao hiểu nổi việc Ngài làm? Dù cố tâm tìm tòi, vẫn không hiểu được. Một người dù khôn ngoan tuyệt mức, tưởng mình biết cả, nhưng kỳ thực có biết gì đâu?