6
Ziouv Ginv Gi^nde^on
1Ziux Ziouv mangc, I^saa^laa^en Mienh aengx zoux waaic sic. Ziouv ziouc zorqv ninh mbuo jiu bun yiem Mi^ndien Mienh nyei buoz-ndiev siec hnyangx.
2Mi^ndien Mienh gauh henv I^saa^laa^en Mienh. Laaix Mi^ndien Mienh zeix I^saa^laa^en Mienh, I^saa^laa^en Mienh yiem mbong zoux dorngx bingx. Ninh mbuo yiem mbaengx-ngaamh, mbaengx-kuotv yaac zoux weih wuonv nyei dorngx.
3I^saa^laa^en Mienh haaix zanc zuangx ga'naaiv, Mi^ndien Mienh caux Aa^maa^lekv Mienh caux yiem dong bung nyei mienh caangv bieqc daaih mborqv ninh mbuo.
4Wuov deix mienh liepc ciangv wuov ndeic ziouc zoux waaic gaeng-zuangx mingh taux Gaasaa Zingh. Ninh mbuo maiv liouh yietc nyungc bun I^saa^laa^en Mienh nyanc. Ba'gi yungh, ngongh caux lorh zungv maiv liouh aqv.
5Naaiv deix mienh dorh jienv saeng-kuv caux ndopv-liuh daaih hnangv yietc guanh yietc guanh jopv-nyeic nor. Mienh caux lorh torh camv! haic, zungv saauv maiv zienz. Ninh mbuo bieqc daaih hnangv naaiv nor zoux waaic deic-bung.
6I^saa^laa^en Mienh laaix Mi^ndien Mienh zoux nyei jauv jomc duqv kouv haic. Ninh mbuo ziouc heuc jienv tov Ziouv tengx.
7I^saa^laa^en Mienh laaix Mi^ndien Mienh tov Ziouv tengx wuov zanc,
8Ziouv ziouc paaiv dauh ⟨douc waac mienh⟩ daaih lorz I^saa^laa^en Mienh. Douc waac mienh gorngv, “Ziouv, I^saa^laa^en Mienh nyei Tin-Hungh, hnangv naaiv gorngv, ‘Yie dorh meih mbuo yiem I^yipv, dongh meih mbuo zuqc zoux nouh nyei deic-bung, cuotv daaih.
9Yie njoux meih mbuo biaux ndutv I^yipv Mienh nyei buoz-ndiev caux zeix meih mbuo yietc zungv mienh nyei buoz-ndiev. Yie zunc ninh mbuo yiem meih mbuo nyei wuov ndaangc maengx cuotv naaiv norm deic-bung, yaac zorqv ninh mbuo nyei deic-bung jiu bun meih mbuo.
10Yie gorngv mbuox meih mbuo, “Yie se Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh. Meih mbuo yiem jienv Aa^mo^lai Mienh nyei deic-bung maiv dungx zaangc ninh mbuo nyei zienh.” Mv baac meih mbuo maiv muangx yie nyei waac.’+”
11Nqa'haav Ziouv nyei fin-mienh mingh O^faa^laa Laangz, zueiz jienv Aa^mbi^ye^se nyei zeiv-fun, Yo^aatc nyei mba'ong zuei ndiangx ga'ndiev. Wuov zanc Yo^aatc nyei dorn, Gi^nde^on, yiem nyueih a'ngunc biouv nyei zorngh mborqv mbiauh witv weic bingx, maiv bun Mi^ndien Mienh buatc.
12Ziouv nyei fin-mienh hinc cuotv daaih bun Gi^nde^on buatc wuov zanc, fin-mienh gorngv, “Daamv hlo nyei jun-zeiv mienh aah! Ziouv caux meih yiem.”
13Gi^nde^on dau ninh, “Domh Gorx aac, se gorngv Ziouv caux yie mbuo yiem, yie mbuo weic haaix diuc buangh zuqc naaiv deix yietc zungv sic? Yie mbuo nyei ong-taaix gorngv mbuox yie mbuo, ‘Ziouv dorh yie mbuo yiem I^yipv Deic-Bung cuotv daaih.’ Wuov nyungc ninh zoux wuov deix mbuoqc horngh nyei sic jiex haaix mi'aqv? Ih zanc Ziouv guangc yie mbuo, bun yie mbuo zuqc yiem Mi^ndien Mienh nyei buoz-ndiev.”
14Ziouv huin nzuonx daaih mangc Gi^nde^on aengx gorngv mbuox ninh, “Oix zuqc longc meih maaih nyei qaqv mingh njoux I^saa^laa^en Mienh biaux ndutv Mi^ndien Mienh nyei buoz-ndiev. Yie paaiv meih mingh maiv zeiz?”
15Gi^nde^on gorngv mbuox ninh, “Ziouv aac, yie hnangv haaix nor haih njoux I^saa^laa^en Mienh? Yiem Maa^natv^se Fingx yie nyei die nyei douh zong se gauh faix jiex. Yiem yie nyei biauv zong mienh, yie zoux faix jiex wuov dauh.”
16Ziouv gorngv mbuox ninh, “Yie zungv oix caux meih yiem. Meih ziouc mborqv hingh Mi^ndien Mienh ndongc mborqv nduqc laanh mienh hnangv.”
17Gi^nde^on dau ninh, “Se gorngv yie horpc meih nyei hnyouv nor, tov bun yie buatc norm jangx-hoc, yie ziouc hiuv duqv se dongh Ziouv⚓ caux yie gorngv waac.
18Tov meih maiv dungx gaengh mingh haaix. Zuov yie aengx daaih lorz meih aengx dorh yie fongc horc nyei ga'naaiv daaih an meih nyei nza'hmien.”
Ziouv nyei fin-mienh gorngv, “Yie laengz yiem naaiv zuov meih daaih taux.”
19Gi^nde^on ziouc nzuonx biauv mingh liuc leiz dauh yungh dorn, yaac longc yietc tongv⚓ mbuonv zoux maiv an ⟨bingv⟩ nyei njuov. Ninh zorqv yungh orv an jienv jei, orv-torng dapv jienv caeng ziouc dorh mingh yiem mba'ong zuei ndiangx ga'ndiev an jienv, fongc horc bun Ziouv nyei fin-mienh.
20Tin-Hungh nyei fin-mienh gorngv mbuox ninh, “Zorqv orv caux maiv an bingv nyei njuov daaih an jienv naaiv norm la'bieiv gu'nguaaic. Zorqv orv-torng dox jienv.” Gi^nde^on ziouc ei jienv zoux.
21Ziouv nyei fin-mienh ziouc longc dongh ninh nanv jienv wuov diuh biaav nyei dueiv-mueiz coqv zuqc wuov deix orv caux maiv an bingv nyei njuov, ziouc maaih douz yiem wuov la'bieiv njopc cuotv daaih buov wuov deix orv caux njuov qui nzengc. Ziang naaic maiv buatc Ziouv nyei fin-mienh mi'aqv.
22Gi^nde^on zieqv duqv za'gengh benx Ziouv nyei fin-mienh, ninh ziouc gorngv, “O Ziouv Tin-Hungh aah! Kouv aqv loh! Yie hmien doix hmien duqv buatc liuz Ziouv nyei fin-mienh mi'aqv.”
23Mv baac Ziouv gorngv mbuox ninh, “Baengh orn aqv oc. Maiv dungx gamh nziex. Meih maiv zuqc daic.”
24Gi^nde^on ziouc yiem wuov weic Ziouv ceix norm ziec-dorngh yaac cuotv wuov norm dorngx nyei mbuox heuc, “Ziouv se baengh orn.”⚓ Wuov norm ziec-dorngh corc yiem Aa^mbi^ye^se Mienh nyei O^faa^laa Zingh taux ih jaax hnoi.
25Dongh naaic muonz Ziouv gorngv mbuox Gi^nde^on, “Zorqv meih nyei die nyei da'nyeic wuov dauh ngongh gouv, dongh duqv siec hnyangx wuov dauh. Oix zuqc caeqv nzengc meih nyei die weic ⟨Mbaa^an zienh⟩ ceix nyei ziec-dorngh, yaac goix ziec-dorngh ga'hlen nyei ⟨Mbaa^an zienh⟩ zienh nyeiz nyei fangx.
26Meih oix zuqc yiem naaiv norm wuonv nyei dorngx gu'nguaaic weic Ziouv, meih nyei Tin-Hungh, longc la'bieiv ceix norm ziec-dorngh sung nyei, yaac longc meih goix daaih nyei Aa^se^laa zienh nyeiz nyei fangx zoux zaangh. Zorqv wuov dauh da'nyeic dauh ngongh gouv zoux buov ziec nyei ga'naaiv.”
27Gi^nde^on ziouc dorh ziepc dauh ninh nyei bou ei Ziouv mbuox nyei waac zoux. Lungh hnoi zanc ninh maiv gaamv zoux, weic zuqc ninh gamh nziex biauv zong mienh caux wuov norm zingh nyei mienh. Ninh ziouc lungh muonz zanc zoux.
28Da'nyeic ndorm, wuov norm zingh nyei mienh jiez sin daaih nziouv nyei, buatc Mbaa^an nyei ziec-dorngh zuqc caeqv njiec. Ziec-dorngh ga'hlen nyei ⟨Aa^se^laa⟩ zienh nyeiz nyei fangx yaac zuqc goix nzengc. Maaih da'nyeic wuov dauh ngongh gouv yiem siang-ceix daaih nyei ziec-dorngh gu'nguaaic ziec jienv aqv.
29Ninh mbuo ziouc laanh naaic laanh, “Naaiv haaix dauh zoux?”
Ninh mbuo zaah naaic ziouc zaah cuotv daaih gorngv, “Yo^aatc nyei dorn, Gi^nde^on, zoux.”
30Zingh nyei mienh doix Yo^aatc gorngv, “Zorqv meih nyei dorn cuotv daaih bun yie mbuo daix aqv, weic zuqc ninh caeqv Mbaa^an nyei ziec-dorngh yaac goix ziec-dorngh ga'hlen nyei ⟨Aa^se^laa⟩ zienh nyeiz nyei fangx.”
31Mv baac Yo^aatc dau daaih gox ninh nyei dorn wuov deix mienh, “Meih mbuo oix tengx Mbaa^an nzaeng fai? Oix zoux sic div ninh fai? Haaix dauh tengx Mbaa^an nzaeng nor, maiv gaengh taux lungh ndorm, wuov dauh zungv zuqc daix daic. Se gorngv Mbaa^an za'gengh zoux zienh nor, maaih mienh caeqv ninh nyei ziec-dorngh, sueih ninh weic ninh ganh nzaeng.”
32Weic naaiv, wuov hnoi ninh mbuo tengx Gi^nde^on cuotv mbuox heuc Yelupv Mbaa^an, eix leiz se, “Bun Mbaa^an weic ninh ganh nzaeng,” weic zuqc Gi^nde^on caeqv Mbaa^an nyei ziec-dorngh.
33Wuov zanc Mi^ndien Mienh caux Aa^maa^lekv Mienh yietc zungv caux dong bung nyei mienh gapv zunv jiex Jor^ndaen Ndaaih, liepc ciangv yiem Yitv^le^en Horngz.
34Ziouv nyei Singx Lingh ziouc njiec daaih yiem Gi^nde^on. Gi^nde^on ziouc biomv jorng heuc Aa^mbi^ye^se Mienh daaih zunv gan ninh mingh.
35Ninh paaiv douc fienx mienh mingh gormx Maa^natv^se, heuc ninh mbuo daaih gan ninh mingh. Ninh aengx bun mienh mingh mbuox Aa^se Mienh, Se^mbu^lun Mienh caux Napv^taa^li Mienh. Wuov deix yaac daaih caux Gi^nde^on mbuo gapv jienv doic.
36Gi^nde^on gorngv mbuox Tin-Hungh, “Se gorngv meih longc yie nyei buoz njoux I^saa^laa^en Mienh hnangv meih gorngv nor,
37wuov nyungc yie zorqv ba'gi yungh biei an jienv mborqv mbiauh ciangv. Se gorngv kungx bun mbiungc-suiv pinx ba'gi yungh biei ndorn hnangv, huing-gormx ba'gi yungh biei ga'hlen nyei ndau nqaai, yie ziouc hiuv duqv meih za'gengh oix longc yie nyei buoz njoux I^saa^laa^en Mienh hnangv meih gorngv nor.”
38Yaac za'gengh hnangv wuov nor. Da'nyeic ndorm nziouv nyei, Gi^nde^on zorqv ba'gi yungh biei daaih nanv, nanv duqv yietc nzormc mbiungc-suiv.
39Gi^nde^on ziouc gorngv mbuox Tin-Hungh, “Tov maiv dungx qiex jiez yie, aengx bun yie seix yietc nzunc hnangv. Tov bun yie longc naaiv deix ba'gi yungh biei aengx seix nzunc. Naaiv nzunc tov bun ba'gi yungh biei nqaai, mv baac huing gormx ga'hlen bun mbiungc-suiv pinx ndorn nzengc.”
40Wuov muonz Tin-Hungh hnangv naaiv nor zoux. Kungx ba'gi yungh biei mborngx nqaai nyei, mv baac huing gormx nyei ndau mbiungc-suiv pinx ndorn nzengc.
6
Ghi-đê-ôn
1hế rồi, người Y-sơ-ra-ên lại phạm tội với Chúa. Ngài cho người Ma-đi-an hành hạ họ trong bảy năm.
2hế lực người Ma-đi-an mạnh quá, nên dân Y-sơ-ra-ên phải vào sống trong núi, trong hang và những nơi kiên cố.
3hi người Y-sơ-ra-ên đi ra gieo giống, người Ma-đi-an, người A-ma-léc và các dân ở miền Đông liền kéo lên tấn công.
4ọ đóng quân ngay tại địa phương ấy đợi chờ. Họ phá hủy mùa màng đến tận Ga-xa, không chừa cho Y-sơ-ra-ên gì cả, dù lương thực hay súc vật.
5ác dân ấy đến đông như châu chấu, mang theo lều trại, bò, ngựa, lạc đà, tàn phá nơi nào họ đi qua. 6,
7gười Y-sơ-ra-ên bị dân Ma-đi-an áp bức đến cùng cực, lúc ấy họ mới kêu xin Chúa Hằng Hữu cứu giúp.
8húa sai một tiên tri đến, bảo người Y-sơ-ra-ên: "Chúa Hằng Hữu, Thượng Đế của Y-sơ-ra-ên bảo: Ta đã giải thoát các ngươi khỏi ách nô-lệ Ai-cập;
9a đã giải cứu các ngươi khỏi thế lực người Ai-cập cũng như các dân tộc từng áp bức các ngươi, đuổi quân thù đi và cho các ngươi đất của họ.
10a đã bảo các ngươi, Ta là Chúa Hằng Hữu, Thượng Đế các ngươi, các ngươi không được thờ kính các thần của thổ dân A-mo, nhưng các ngươi không nghe lời Ta."
11ột hôm, Thiên sứ của Chúa Hằng Hữu đến ngồi dưới cây sồi ở Óp-ra, trong đất của Giô-ách, người A-bia-xe. Con của Giô-ách là Ghi-đê-ôn đang đập lúa trong hầm ép rượu để tránh tai mắt người Ma-đi-an.
12hiên sứ của Chúa hiện ra, nói với Ghi-đê-ôn: "Chiến sĩ dũng cảm kia, Chúa Hằng Hữu ở với ngươi!"
13hi-đê-ôn thưa: "Nếu Chúa ở với chúng tôi, tại sao những việc này xảy ra được? Cha ông chúng tôi vẫn thường kể lại các công việc phi thường Chúa làm khi đem Y-sơ-ra-ên ra khỏi Ai-cập, nay chúng tôi có thấy gì đâu? Ngày nay Chúa bỏ chúng tôi, để cho người Ma-đi-an hành hạ chúng tôi."
14hưng Chúa Hằng Hữu quay lại, bảo ông: "Hãy dùng năng lực ngươi đang có để giải thoát Y-sơ-ra-ên khỏi tay người Ma-đi-an! Chính Ta sai bảo ngươi!"
15hi-đê-ôn đáp: "Lạy Chúa, làm sao tôi giải thoát Y-sơ-ra-ên được? Gia đình tôi hèn mọn nhất đại tộc Ma-na-se, còn tôi là người nhỏ nhất trong nhà."
16húa Hằng Hữu dạy: "Nhưng vì Ta ở với ngươi. Nên ngươi sẽ đánh cả dân tộc Ma-đi-an như đánh một người vậy."
17hi-đê-ôn lại thưa: "Nếu thực Ngài đoái hoài đến tôi, xin cho tôi thấy một điềm lạ, chứng tỏ chính Chúa Hằng Hữu đã nói với tôi.
18in Chúa ở đây chờ tôi đi lấy lễ vật dâng cho Ngài." Chúa đáp: "Ta ở đây chờ ngươi."
19hi-đê-ôn về nhà làm thịt một con dê con, và lấy một giạ bột làm bánh không men. Ông để thịt vào giỏ, đổ nước thịt vào nồi, đem ra cây sồi, dâng cho Ngài.
20hiên sứ của Thượng Đế bảo: "Ngươi lấy thịt và bánh không men để trên tảng đá này. Đem nước thịt đổ lên trên." Ông vâng lời.
21hiên sứ của Chúa Hằng Hữu đưa cây gậy cầm nơi tay, chạm đầu gậy vào thịt và bánh. Lửa từ đá bốc lên thiêu cháy thịt và bánh không men. Thiên sứ của Chúa biến đi.
22ấy giờ Ghi-đê-ôn mới nhận ra rằng đó là Thiên sứ của Chúa Hằng Hữu. Ông liền kêu lên: "Than ôi, Lạy Thượng Đế Hằng Hữu! Tôi đã thấy Thiên sứ của Ngài mặt đối mặt!"
23hưng Chúa Hằng Hữu bảo: "Đừng sợ. Ngươi không chết đâu. Cứ an tâm."
24hi-đê-ôn xây một cái bàn thờ tại nơi ấy cho Chúa đặt tên là "Chúa Bình an."⚓ Đến nay, bàn thờ này vẫn còn ở Óp-ra, trong đất A-bia-xe.
25ối hôm ấy, Chúa lại bảo Ghi-đê-ôn: "Bắt con bò đực tơ của cha ngươi và một con bò đực bảy tuổi, dùng kéo sập bàn thờ Ba-anh của cha ngươi, và chặt cái khám thờ bên bàn thờ ấy xuống.
26au đó, xây một bàn thờ cho Thượng Đế Hằng Hữu ngươi trên tảng đá này, theo cách đã ấn định. Rồi dâng con bò thứ nhì làm tế lễ thiêu, lấy gỗ của khám thờ xuống làm củi đốt.
27hi-đê-ôn gọi mười người đầy tớ giúp mình làm mọi điều Chúa dạy. Nhưng ông hành động trong đêm tối, chứ không dám làm giữa ban ngày, vì sợ người nhà và dân trong thành trông thấy.
28áng hôm sau, người trong thành dậy thấy bàn thờ Ba-anh sập đổ, khám thờ đã bị triệt hạ, và một cái bàn thờ mới được xây lên, trên ấy có dâng một con bò.
29ọi người xôn xao hỏi nhau: "Ai là thủ phạm?" Dò la một hồi, họ kết luận: "Ghi-đê-ôn, con Giô-ách."
30ọ bảo Giô-ách: "Đem con ông ra đây! Nó phải chết vì tội phá đổ bàn thờ thần Ba-anh và triệt hạ khám thờ."
31iô-ách cứng rắn trả lời đám người ấy: "Các người định biện hộ cho Ba-anh phải không? Các người muốn cứu nó sao? Ai bênh vực Ba-anh phải bị xử tử sáng hôm nay. Nếu hắn là thần, cứ để hắn tự bênh vực, vì có người phá đổ bàn thờ của hắn!"
32ừ hôm ấy, người ta gọi Ghi-đê-ôn là Giê-ru Ba-anh, nghĩa là "để Ba-anh tự biện hộ lấy”⚓ vì có người phá bàn thờ thần ấy.
33ột hôm, người Ma-đi-an, người A-ma-léc và các dân miền Đông lại cùng nhau kéo đến. Họ vượt sông Giô-đan, đóng trại ở thung lũng Gít-rê-ên.
34hần Linh của Chúa chiếm ngự⚓ Ghi-đê-ôn. Ông thổi kèn chiêu binh. Người A-bia-xe liền theo ông.
35ng sai người đến các đại tộc Ma-na-se, A-se, Sa-bu-lôn và Nép-ta-li kêu gọi hưng binh, họ đều theo ông.
36hi-đê-ôn thưa với Thượng Đế: "Nếu Chúa dùng tôi giải cứu Y-sơ-ra-ên như Ngài đã nói,
37hì đây, tôi có để một mớ lông cừu trên sân đập lúa, nếu sương chỉ rơi ướt lông cừu, còn chung quanh sân đều khô ráo, tôi sẽ biết Chúa dùng tôi giải thoát Y-sơ-ra-ên."
38iệc xảy ra đúng như thế. Sáng sớm hôm sau, ông dậy, vắt nắm lông, nước chảy đầy một bát.
39hi-đê-ôn lại thưa Thượng Đế: "Xin Ngài đừng giận, nhưng cho tôi thử một lần nữa. Lần này xin cho lông cừu khô, còn toàn sân bị sương thấm ướt."
40êm ấy, Thượng Đế làm đúng như lời ông xin. Nắm lông khô ráo, còn cả sân đều ướt đẫm sương đêm.