6
Ziouv Ginv Gi^nde^on
1Ziux Ziouv mangc, I^saa^laa^en Mienh aengx zoux waaic sic. Ziouv ziouc zorqv ninh mbuo jiu bun yiem Mi^ndien Mienh nyei buoz-ndiev siec hnyangx.
2Mi^ndien Mienh gauh henv I^saa^laa^en Mienh. Laaix Mi^ndien Mienh zeix I^saa^laa^en Mienh, I^saa^laa^en Mienh yiem mbong zoux dorngx bingx. Ninh mbuo yiem mbaengx-ngaamh, mbaengx-kuotv yaac zoux weih wuonv nyei dorngx.
3I^saa^laa^en Mienh haaix zanc zuangx ga'naaiv, Mi^ndien Mienh caux Aa^maa^lekv Mienh caux yiem dong bung nyei mienh caangv bieqc daaih mborqv ninh mbuo.
4Wuov deix mienh liepc ciangv wuov ndeic ziouc zoux waaic gaeng-zuangx mingh taux Gaasaa Zingh. Ninh mbuo maiv liouh yietc nyungc bun I^saa^laa^en Mienh nyanc. Ba'gi yungh, ngongh caux lorh zungv maiv liouh aqv.
5Naaiv deix mienh dorh jienv saeng-kuv caux ndopv-liuh daaih hnangv yietc guanh yietc guanh jopv-nyeic nor. Mienh caux lorh torh camv! haic, zungv saauv maiv zienz. Ninh mbuo bieqc daaih hnangv naaiv nor zoux waaic deic-bung.
6I^saa^laa^en Mienh laaix Mi^ndien Mienh zoux nyei jauv jomc duqv kouv haic. Ninh mbuo ziouc heuc jienv tov Ziouv tengx.
7I^saa^laa^en Mienh laaix Mi^ndien Mienh tov Ziouv tengx wuov zanc,
8Ziouv ziouc paaiv dauh ⟨douc waac mienh⟩ daaih lorz I^saa^laa^en Mienh. Douc waac mienh gorngv, “Ziouv, I^saa^laa^en Mienh nyei Tin-Hungh, hnangv naaiv gorngv, ‘Yie dorh meih mbuo yiem I^yipv, dongh meih mbuo zuqc zoux nouh nyei deic-bung, cuotv daaih.
9Yie njoux meih mbuo biaux ndutv I^yipv Mienh nyei buoz-ndiev caux zeix meih mbuo yietc zungv mienh nyei buoz-ndiev. Yie zunc ninh mbuo yiem meih mbuo nyei wuov ndaangc maengx cuotv naaiv norm deic-bung, yaac zorqv ninh mbuo nyei deic-bung jiu bun meih mbuo.
10Yie gorngv mbuox meih mbuo, “Yie se Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh. Meih mbuo yiem jienv Aa^mo^lai Mienh nyei deic-bung maiv dungx zaangc ninh mbuo nyei zienh.” Mv baac meih mbuo maiv muangx yie nyei waac.’+”
11Nqa'haav Ziouv nyei fin-mienh mingh O^faa^laa Laangz, zueiz jienv Aa^mbi^ye^se nyei zeiv-fun, Yo^aatc nyei mba'ong zuei ndiangx ga'ndiev. Wuov zanc Yo^aatc nyei dorn, Gi^nde^on, yiem nyueih a'ngunc biouv nyei zorngh mborqv mbiauh witv weic bingx, maiv bun Mi^ndien Mienh buatc.
12Ziouv nyei fin-mienh hinc cuotv daaih bun Gi^nde^on buatc wuov zanc, fin-mienh gorngv, “Daamv hlo nyei jun-zeiv mienh aah! Ziouv caux meih yiem.”
13Gi^nde^on dau ninh, “Domh Gorx aac, se gorngv Ziouv caux yie mbuo yiem, yie mbuo weic haaix diuc buangh zuqc naaiv deix yietc zungv sic? Yie mbuo nyei ong-taaix gorngv mbuox yie mbuo, ‘Ziouv dorh yie mbuo yiem I^yipv Deic-Bung cuotv daaih.’ Wuov nyungc ninh zoux wuov deix mbuoqc horngh nyei sic jiex haaix mi'aqv? Ih zanc Ziouv guangc yie mbuo, bun yie mbuo zuqc yiem Mi^ndien Mienh nyei buoz-ndiev.”
14Ziouv huin nzuonx daaih mangc Gi^nde^on aengx gorngv mbuox ninh, “Oix zuqc longc meih maaih nyei qaqv mingh njoux I^saa^laa^en Mienh biaux ndutv Mi^ndien Mienh nyei buoz-ndiev. Yie paaiv meih mingh maiv zeiz?”
15Gi^nde^on gorngv mbuox ninh, “Ziouv aac, yie hnangv haaix nor haih njoux I^saa^laa^en Mienh? Yiem Maa^natv^se Fingx yie nyei die nyei douh zong se gauh faix jiex. Yiem yie nyei biauv zong mienh, yie zoux faix jiex wuov dauh.”
16Ziouv gorngv mbuox ninh, “Yie zungv oix caux meih yiem. Meih ziouc mborqv hingh Mi^ndien Mienh ndongc mborqv nduqc laanh mienh hnangv.”
17Gi^nde^on dau ninh, “Se gorngv yie horpc meih nyei hnyouv nor, tov bun yie buatc norm jangx-hoc, yie ziouc hiuv duqv se dongh Ziouv⚓ caux yie gorngv waac.
18Tov meih maiv dungx gaengh mingh haaix. Zuov yie aengx daaih lorz meih aengx dorh yie fongc horc nyei ga'naaiv daaih an meih nyei nza'hmien.”
Ziouv nyei fin-mienh gorngv, “Yie laengz yiem naaiv zuov meih daaih taux.”
19Gi^nde^on ziouc nzuonx biauv mingh liuc leiz dauh yungh dorn, yaac longc yietc tongv⚓ mbuonv zoux maiv an ⟨bingv⟩ nyei njuov. Ninh zorqv yungh orv an jienv jei, orv-torng dapv jienv caeng ziouc dorh mingh yiem mba'ong zuei ndiangx ga'ndiev an jienv, fongc horc bun Ziouv nyei fin-mienh.
20Tin-Hungh nyei fin-mienh gorngv mbuox ninh, “Zorqv orv caux maiv an bingv nyei njuov daaih an jienv naaiv norm la'bieiv gu'nguaaic. Zorqv orv-torng dox jienv.” Gi^nde^on ziouc ei jienv zoux.
21Ziouv nyei fin-mienh ziouc longc dongh ninh nanv jienv wuov diuh biaav nyei dueiv-mueiz coqv zuqc wuov deix orv caux maiv an bingv nyei njuov, ziouc maaih douz yiem wuov la'bieiv njopc cuotv daaih buov wuov deix orv caux njuov qui nzengc. Ziang naaic maiv buatc Ziouv nyei fin-mienh mi'aqv.
22Gi^nde^on zieqv duqv za'gengh benx Ziouv nyei fin-mienh, ninh ziouc gorngv, “O Ziouv Tin-Hungh aah! Kouv aqv loh! Yie hmien doix hmien duqv buatc liuz Ziouv nyei fin-mienh mi'aqv.”
23Mv baac Ziouv gorngv mbuox ninh, “Baengh orn aqv oc. Maiv dungx gamh nziex. Meih maiv zuqc daic.”
24Gi^nde^on ziouc yiem wuov weic Ziouv ceix norm ziec-dorngh yaac cuotv wuov norm dorngx nyei mbuox heuc, “Ziouv se baengh orn.”⚓ Wuov norm ziec-dorngh corc yiem Aa^mbi^ye^se Mienh nyei O^faa^laa Zingh taux ih jaax hnoi.
25Dongh naaic muonz Ziouv gorngv mbuox Gi^nde^on, “Zorqv meih nyei die nyei da'nyeic wuov dauh ngongh gouv, dongh duqv siec hnyangx wuov dauh. Oix zuqc caeqv nzengc meih nyei die weic ⟨Mbaa^an zienh⟩ ceix nyei ziec-dorngh, yaac goix ziec-dorngh ga'hlen nyei ⟨Mbaa^an zienh⟩ zienh nyeiz nyei fangx.
26Meih oix zuqc yiem naaiv norm wuonv nyei dorngx gu'nguaaic weic Ziouv, meih nyei Tin-Hungh, longc la'bieiv ceix norm ziec-dorngh sung nyei, yaac longc meih goix daaih nyei Aa^se^laa zienh nyeiz nyei fangx zoux zaangh. Zorqv wuov dauh da'nyeic dauh ngongh gouv zoux buov ziec nyei ga'naaiv.”
27Gi^nde^on ziouc dorh ziepc dauh ninh nyei bou ei Ziouv mbuox nyei waac zoux. Lungh hnoi zanc ninh maiv gaamv zoux, weic zuqc ninh gamh nziex biauv zong mienh caux wuov norm zingh nyei mienh. Ninh ziouc lungh muonz zanc zoux.
28Da'nyeic ndorm, wuov norm zingh nyei mienh jiez sin daaih nziouv nyei, buatc Mbaa^an nyei ziec-dorngh zuqc caeqv njiec. Ziec-dorngh ga'hlen nyei ⟨Aa^se^laa⟩ zienh nyeiz nyei fangx yaac zuqc goix nzengc. Maaih da'nyeic wuov dauh ngongh gouv yiem siang-ceix daaih nyei ziec-dorngh gu'nguaaic ziec jienv aqv.
29Ninh mbuo ziouc laanh naaic laanh, “Naaiv haaix dauh zoux?”
Ninh mbuo zaah naaic ziouc zaah cuotv daaih gorngv, “Yo^aatc nyei dorn, Gi^nde^on, zoux.”
30Zingh nyei mienh doix Yo^aatc gorngv, “Zorqv meih nyei dorn cuotv daaih bun yie mbuo daix aqv, weic zuqc ninh caeqv Mbaa^an nyei ziec-dorngh yaac goix ziec-dorngh ga'hlen nyei ⟨Aa^se^laa⟩ zienh nyeiz nyei fangx.”
31Mv baac Yo^aatc dau daaih gox ninh nyei dorn wuov deix mienh, “Meih mbuo oix tengx Mbaa^an nzaeng fai? Oix zoux sic div ninh fai? Haaix dauh tengx Mbaa^an nzaeng nor, maiv gaengh taux lungh ndorm, wuov dauh zungv zuqc daix daic. Se gorngv Mbaa^an za'gengh zoux zienh nor, maaih mienh caeqv ninh nyei ziec-dorngh, sueih ninh weic ninh ganh nzaeng.”
32Weic naaiv, wuov hnoi ninh mbuo tengx Gi^nde^on cuotv mbuox heuc Yelupv Mbaa^an, eix leiz se, “Bun Mbaa^an weic ninh ganh nzaeng,” weic zuqc Gi^nde^on caeqv Mbaa^an nyei ziec-dorngh.
33Wuov zanc Mi^ndien Mienh caux Aa^maa^lekv Mienh yietc zungv caux dong bung nyei mienh gapv zunv jiex Jor^ndaen Ndaaih, liepc ciangv yiem Yitv^le^en Horngz.
34Ziouv nyei Singx Lingh ziouc njiec daaih yiem Gi^nde^on. Gi^nde^on ziouc biomv jorng heuc Aa^mbi^ye^se Mienh daaih zunv gan ninh mingh.
35Ninh paaiv douc fienx mienh mingh gormx Maa^natv^se, heuc ninh mbuo daaih gan ninh mingh. Ninh aengx bun mienh mingh mbuox Aa^se Mienh, Se^mbu^lun Mienh caux Napv^taa^li Mienh. Wuov deix yaac daaih caux Gi^nde^on mbuo gapv jienv doic.
36Gi^nde^on gorngv mbuox Tin-Hungh, “Se gorngv meih longc yie nyei buoz njoux I^saa^laa^en Mienh hnangv meih gorngv nor,
37wuov nyungc yie zorqv ba'gi yungh biei an jienv mborqv mbiauh ciangv. Se gorngv kungx bun mbiungc-suiv pinx ba'gi yungh biei ndorn hnangv, huing-gormx ba'gi yungh biei ga'hlen nyei ndau nqaai, yie ziouc hiuv duqv meih za'gengh oix longc yie nyei buoz njoux I^saa^laa^en Mienh hnangv meih gorngv nor.”
38Yaac za'gengh hnangv wuov nor. Da'nyeic ndorm nziouv nyei, Gi^nde^on zorqv ba'gi yungh biei daaih nanv, nanv duqv yietc nzormc mbiungc-suiv.
39Gi^nde^on ziouc gorngv mbuox Tin-Hungh, “Tov maiv dungx qiex jiez yie, aengx bun yie seix yietc nzunc hnangv. Tov bun yie longc naaiv deix ba'gi yungh biei aengx seix nzunc. Naaiv nzunc tov bun ba'gi yungh biei nqaai, mv baac huing gormx ga'hlen bun mbiungc-suiv pinx ndorn nzengc.”
40Wuov muonz Tin-Hungh hnangv naaiv nor zoux. Kungx ba'gi yungh biei mborngx nqaai nyei, mv baac huing gormx nyei ndau mbiungc-suiv pinx ndorn nzengc.
6
基甸
1以色列人又行耶和華眼中看為惡的事，耶和華就把他們交在米甸手裏七年。
2米甸的手戰勝以色列；以色列人躲避米甸人，就在山中挖洞穴，挖洞建營寨。
3每當以色列人撒種之後，米甸、亞瑪力和東邊的人都上來攻打他們，
4對着他們安營，毀壞那地的農作物，直到迦薩，沒有給以色列留下食物，牛、羊、驢也沒有留下。
5因為那些人帶着他們的牲畜和帳棚上來，像蝗蟲那樣多；人和駱駝無數，都進入境內，毀壞全地。
6以色列因米甸的緣故極其窮乏，以色列人就呼求耶和華。
7以色列人因米甸的緣故呼求耶和華的時候，
8耶和華就差遣先知到以色列人那裏，對他們說：「耶和華－以色列的上帝如此說：『我曾領你們從埃及上來，從為奴之家出來，
9救你們脫離埃及人的手，脫離一切欺壓你們之人的手。我從你們面前趕出他們，把他們的地賜給你們。
10我對你們說，我是耶和華－你們的上帝。你們住在亞摩利人的地，不可敬畏他們的神明，但你們卻不聽從我的話。』」
基甸蒙選召
11耶和華的使者到了俄弗拉，坐在亞比以謝族約阿施的橡樹下。約阿施的兒子基甸正在醡酒池那裏打麥子，為了躲避米甸人。
12耶和華的使者向基甸顯現，對他說：「大能的勇士啊，耶和華與你同在！」
13基甸對他說：「主啊，請容許我說，耶和華若與我們同在，我們怎麼會遭遇這一切事呢？我們的列祖告訴我們：『耶和華領我們從埃及上來』，他那奇妙的作為在哪裏呢？現在耶和華卻丟棄了我們，把我們交在米甸人的手掌中。」
14耶和華轉向基甸，說：「去，靠着你這能力拯救以色列脫離米甸人的手掌。我豈不是已經差遣了你嗎？」
15基甸對他說：「主啊，請容許我說，我怎能拯救以色列呢？看哪，我這一支在瑪拿西支派中是最貧寒的，我在我父家又是最微小的。」
16耶和華對他說：「我與你同在，你就必擊敗米甸，如擊打一個人。」
17基甸對他說：「我若在你眼前蒙恩，求你給我一個證據，證明是你在跟我說話。
18求你不要離開這裏，等我回來，將供物帶來，供在你面前。」他說：「我必等你回來。」
19基甸去預備一隻小山羊，用一伊法細麵做了無酵餅，將肉放在籃子裏，將湯盛在壺中，帶到他那裏，在橡樹下獻上。
20上帝的使者對基甸說：「將肉和無酵餅放在這磐石上，把湯倒出來。」他就照樣做了。
21耶和華的使者伸出手裏的杖，杖頭一碰到肉和無酵餅，就有火從磐石中出來，吞滅了肉和無酵餅。耶和華的使者就從他眼前消失了。
22基甸見他是耶和華的使者，就說：「哎呀！主耶和華啊！因為我真的面對面看見了耶和華的使者。」
23耶和華對他說：「安心吧，不要怕，你不會死。」
24於是基甸在那裏為耶和華築了一座壇，起名叫「耶和華沙龍」⚓。這壇至今還在亞比以謝族的俄弗拉。
25那夜，耶和華對基甸說：「你要把你父親的公牛，就是⚓那七歲的第二頭公牛取來，並拆毀你父親為巴力築的壇，砍下壇旁的亞舍拉，
26在這堡壘頂上整整齊齊地為耶和華－你的上帝築一座壇，將第二頭公牛獻為燔祭，用你所砍下的亞舍拉當柴。」
27基甸就從他僕人中選了十個人，照耶和華吩咐他的做了。他因怕父家和本城的人，不敢在白天做這事，就在夜間做。
基甸拆毀巴力的壇
28城裏的人清早起來，看哪，巴力的壇被拆毀，壇旁的亞舍拉被砍下，第二頭公牛獻在築好的壇上，
29就彼此問：「這是誰做的事呢？」他們尋找查訪之後，就說：「這是約阿施的兒子基甸做的事。」
30城裏的人對約阿施說：「把你的兒子交出來，我們要處死他，因為他拆毀了巴力的壇，砍下了壇旁的亞舍拉。」
31約阿施對站着敵對他的眾人說：「你們是為巴力辯護嗎？你們要救它嗎？誰為它辯護，就在早晨把誰處死吧！巴力如果是上帝，有人拆毀了它的壇，就讓它為自己辯護吧！」
32所以那日人稱基甸為耶路巴力，意思是：「他拆毀了巴力的壇，讓巴力與他爭辯吧。」
33那時，所有的米甸人、亞瑪力人和東邊的人都聚集在一起，過了河，在耶斯列平原安營。
34耶和華的靈降在基甸身上；他吹角，亞比以謝族都聚集跟隨他。
35他派使者走遍瑪拿西，瑪拿西人也聚集跟隨他。他又派使者到亞設、西布倫、拿弗他利，他們也都上來會合。
羊毛的神蹟
36基甸對上帝說：「你如果真的照你所說的，藉我的手拯救以色列，
37看哪，我把一團羊毛放在禾場上，若單是羊毛上有露水，遍地都是乾的，我就知道你必照你所說的，藉我的手拯救以色列。」
38一切果然發生了。次日早晨基甸起來，把羊毛擰一擰，從羊毛中擠出露水來，裝滿一碗的水。
39基甸又對上帝說：「求你不要向我發怒，我再說一次，讓我用羊毛再試一次，但願羊毛是乾的，遍地都有露水。」
40這夜，上帝也照樣做，遍地都有露水，只有羊毛是乾的。