6
Ziouv Ginv Gi^nde^on
1Ziux Ziouv mangc, I^saa^laa^en Mienh aengx zoux waaic sic. Ziouv ziouc zorqv ninh mbuo jiu bun yiem Mi^ndien Mienh nyei buoz-ndiev siec hnyangx.
2Mi^ndien Mienh gauh henv I^saa^laa^en Mienh. Laaix Mi^ndien Mienh zeix I^saa^laa^en Mienh, I^saa^laa^en Mienh yiem mbong zoux dorngx bingx. Ninh mbuo yiem mbaengx-ngaamh, mbaengx-kuotv yaac zoux weih wuonv nyei dorngx.
3I^saa^laa^en Mienh haaix zanc zuangx ga'naaiv, Mi^ndien Mienh caux Aa^maa^lekv Mienh caux yiem dong bung nyei mienh caangv bieqc daaih mborqv ninh mbuo.
4Wuov deix mienh liepc ciangv wuov ndeic ziouc zoux waaic gaeng-zuangx mingh taux Gaasaa Zingh. Ninh mbuo maiv liouh yietc nyungc bun I^saa^laa^en Mienh nyanc. Ba'gi yungh, ngongh caux lorh zungv maiv liouh aqv.
5Naaiv deix mienh dorh jienv saeng-kuv caux ndopv-liuh daaih hnangv yietc guanh yietc guanh jopv-nyeic nor. Mienh caux lorh torh camv! haic, zungv saauv maiv zienz. Ninh mbuo bieqc daaih hnangv naaiv nor zoux waaic deic-bung.
6I^saa^laa^en Mienh laaix Mi^ndien Mienh zoux nyei jauv jomc duqv kouv haic. Ninh mbuo ziouc heuc jienv tov Ziouv tengx.
7I^saa^laa^en Mienh laaix Mi^ndien Mienh tov Ziouv tengx wuov zanc,
8Ziouv ziouc paaiv dauh ⟨douc waac mienh⟩ daaih lorz I^saa^laa^en Mienh. Douc waac mienh gorngv, “Ziouv, I^saa^laa^en Mienh nyei Tin-Hungh, hnangv naaiv gorngv, ‘Yie dorh meih mbuo yiem I^yipv, dongh meih mbuo zuqc zoux nouh nyei deic-bung, cuotv daaih.
9Yie njoux meih mbuo biaux ndutv I^yipv Mienh nyei buoz-ndiev caux zeix meih mbuo yietc zungv mienh nyei buoz-ndiev. Yie zunc ninh mbuo yiem meih mbuo nyei wuov ndaangc maengx cuotv naaiv norm deic-bung, yaac zorqv ninh mbuo nyei deic-bung jiu bun meih mbuo.
10Yie gorngv mbuox meih mbuo, “Yie se Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh. Meih mbuo yiem jienv Aa^mo^lai Mienh nyei deic-bung maiv dungx zaangc ninh mbuo nyei zienh.” Mv baac meih mbuo maiv muangx yie nyei waac.’+”
11Nqa'haav Ziouv nyei fin-mienh mingh O^faa^laa Laangz, zueiz jienv Aa^mbi^ye^se nyei zeiv-fun, Yo^aatc nyei mba'ong zuei ndiangx ga'ndiev. Wuov zanc Yo^aatc nyei dorn, Gi^nde^on, yiem nyueih a'ngunc biouv nyei zorngh mborqv mbiauh witv weic bingx, maiv bun Mi^ndien Mienh buatc.
12Ziouv nyei fin-mienh hinc cuotv daaih bun Gi^nde^on buatc wuov zanc, fin-mienh gorngv, “Daamv hlo nyei jun-zeiv mienh aah! Ziouv caux meih yiem.”
13Gi^nde^on dau ninh, “Domh Gorx aac, se gorngv Ziouv caux yie mbuo yiem, yie mbuo weic haaix diuc buangh zuqc naaiv deix yietc zungv sic? Yie mbuo nyei ong-taaix gorngv mbuox yie mbuo, ‘Ziouv dorh yie mbuo yiem I^yipv Deic-Bung cuotv daaih.’ Wuov nyungc ninh zoux wuov deix mbuoqc horngh nyei sic jiex haaix mi'aqv? Ih zanc Ziouv guangc yie mbuo, bun yie mbuo zuqc yiem Mi^ndien Mienh nyei buoz-ndiev.”
14Ziouv huin nzuonx daaih mangc Gi^nde^on aengx gorngv mbuox ninh, “Oix zuqc longc meih maaih nyei qaqv mingh njoux I^saa^laa^en Mienh biaux ndutv Mi^ndien Mienh nyei buoz-ndiev. Yie paaiv meih mingh maiv zeiz?”
15Gi^nde^on gorngv mbuox ninh, “Ziouv aac, yie hnangv haaix nor haih njoux I^saa^laa^en Mienh? Yiem Maa^natv^se Fingx yie nyei die nyei douh zong se gauh faix jiex. Yiem yie nyei biauv zong mienh, yie zoux faix jiex wuov dauh.”
16Ziouv gorngv mbuox ninh, “Yie zungv oix caux meih yiem. Meih ziouc mborqv hingh Mi^ndien Mienh ndongc mborqv nduqc laanh mienh hnangv.”
17Gi^nde^on dau ninh, “Se gorngv yie horpc meih nyei hnyouv nor, tov bun yie buatc norm jangx-hoc, yie ziouc hiuv duqv se dongh Ziouv⚓ caux yie gorngv waac.
18Tov meih maiv dungx gaengh mingh haaix. Zuov yie aengx daaih lorz meih aengx dorh yie fongc horc nyei ga'naaiv daaih an meih nyei nza'hmien.”
Ziouv nyei fin-mienh gorngv, “Yie laengz yiem naaiv zuov meih daaih taux.”
19Gi^nde^on ziouc nzuonx biauv mingh liuc leiz dauh yungh dorn, yaac longc yietc tongv⚓ mbuonv zoux maiv an ⟨bingv⟩ nyei njuov. Ninh zorqv yungh orv an jienv jei, orv-torng dapv jienv caeng ziouc dorh mingh yiem mba'ong zuei ndiangx ga'ndiev an jienv, fongc horc bun Ziouv nyei fin-mienh.
20Tin-Hungh nyei fin-mienh gorngv mbuox ninh, “Zorqv orv caux maiv an bingv nyei njuov daaih an jienv naaiv norm la'bieiv gu'nguaaic. Zorqv orv-torng dox jienv.” Gi^nde^on ziouc ei jienv zoux.
21Ziouv nyei fin-mienh ziouc longc dongh ninh nanv jienv wuov diuh biaav nyei dueiv-mueiz coqv zuqc wuov deix orv caux maiv an bingv nyei njuov, ziouc maaih douz yiem wuov la'bieiv njopc cuotv daaih buov wuov deix orv caux njuov qui nzengc. Ziang naaic maiv buatc Ziouv nyei fin-mienh mi'aqv.
22Gi^nde^on zieqv duqv za'gengh benx Ziouv nyei fin-mienh, ninh ziouc gorngv, “O Ziouv Tin-Hungh aah! Kouv aqv loh! Yie hmien doix hmien duqv buatc liuz Ziouv nyei fin-mienh mi'aqv.”
23Mv baac Ziouv gorngv mbuox ninh, “Baengh orn aqv oc. Maiv dungx gamh nziex. Meih maiv zuqc daic.”
24Gi^nde^on ziouc yiem wuov weic Ziouv ceix norm ziec-dorngh yaac cuotv wuov norm dorngx nyei mbuox heuc, “Ziouv se baengh orn.”⚓ Wuov norm ziec-dorngh corc yiem Aa^mbi^ye^se Mienh nyei O^faa^laa Zingh taux ih jaax hnoi.
25Dongh naaic muonz Ziouv gorngv mbuox Gi^nde^on, “Zorqv meih nyei die nyei da'nyeic wuov dauh ngongh gouv, dongh duqv siec hnyangx wuov dauh. Oix zuqc caeqv nzengc meih nyei die weic ⟨Mbaa^an zienh⟩ ceix nyei ziec-dorngh, yaac goix ziec-dorngh ga'hlen nyei ⟨Mbaa^an zienh⟩ zienh nyeiz nyei fangx.
26Meih oix zuqc yiem naaiv norm wuonv nyei dorngx gu'nguaaic weic Ziouv, meih nyei Tin-Hungh, longc la'bieiv ceix norm ziec-dorngh sung nyei, yaac longc meih goix daaih nyei Aa^se^laa zienh nyeiz nyei fangx zoux zaangh. Zorqv wuov dauh da'nyeic dauh ngongh gouv zoux buov ziec nyei ga'naaiv.”
27Gi^nde^on ziouc dorh ziepc dauh ninh nyei bou ei Ziouv mbuox nyei waac zoux. Lungh hnoi zanc ninh maiv gaamv zoux, weic zuqc ninh gamh nziex biauv zong mienh caux wuov norm zingh nyei mienh. Ninh ziouc lungh muonz zanc zoux.
28Da'nyeic ndorm, wuov norm zingh nyei mienh jiez sin daaih nziouv nyei, buatc Mbaa^an nyei ziec-dorngh zuqc caeqv njiec. Ziec-dorngh ga'hlen nyei ⟨Aa^se^laa⟩ zienh nyeiz nyei fangx yaac zuqc goix nzengc. Maaih da'nyeic wuov dauh ngongh gouv yiem siang-ceix daaih nyei ziec-dorngh gu'nguaaic ziec jienv aqv.
29Ninh mbuo ziouc laanh naaic laanh, “Naaiv haaix dauh zoux?”
Ninh mbuo zaah naaic ziouc zaah cuotv daaih gorngv, “Yo^aatc nyei dorn, Gi^nde^on, zoux.”
30Zingh nyei mienh doix Yo^aatc gorngv, “Zorqv meih nyei dorn cuotv daaih bun yie mbuo daix aqv, weic zuqc ninh caeqv Mbaa^an nyei ziec-dorngh yaac goix ziec-dorngh ga'hlen nyei ⟨Aa^se^laa⟩ zienh nyeiz nyei fangx.”
31Mv baac Yo^aatc dau daaih gox ninh nyei dorn wuov deix mienh, “Meih mbuo oix tengx Mbaa^an nzaeng fai? Oix zoux sic div ninh fai? Haaix dauh tengx Mbaa^an nzaeng nor, maiv gaengh taux lungh ndorm, wuov dauh zungv zuqc daix daic. Se gorngv Mbaa^an za'gengh zoux zienh nor, maaih mienh caeqv ninh nyei ziec-dorngh, sueih ninh weic ninh ganh nzaeng.”
32Weic naaiv, wuov hnoi ninh mbuo tengx Gi^nde^on cuotv mbuox heuc Yelupv Mbaa^an, eix leiz se, “Bun Mbaa^an weic ninh ganh nzaeng,” weic zuqc Gi^nde^on caeqv Mbaa^an nyei ziec-dorngh.
33Wuov zanc Mi^ndien Mienh caux Aa^maa^lekv Mienh yietc zungv caux dong bung nyei mienh gapv zunv jiex Jor^ndaen Ndaaih, liepc ciangv yiem Yitv^le^en Horngz.
34Ziouv nyei Singx Lingh ziouc njiec daaih yiem Gi^nde^on. Gi^nde^on ziouc biomv jorng heuc Aa^mbi^ye^se Mienh daaih zunv gan ninh mingh.
35Ninh paaiv douc fienx mienh mingh gormx Maa^natv^se, heuc ninh mbuo daaih gan ninh mingh. Ninh aengx bun mienh mingh mbuox Aa^se Mienh, Se^mbu^lun Mienh caux Napv^taa^li Mienh. Wuov deix yaac daaih caux Gi^nde^on mbuo gapv jienv doic.
36Gi^nde^on gorngv mbuox Tin-Hungh, “Se gorngv meih longc yie nyei buoz njoux I^saa^laa^en Mienh hnangv meih gorngv nor,
37wuov nyungc yie zorqv ba'gi yungh biei an jienv mborqv mbiauh ciangv. Se gorngv kungx bun mbiungc-suiv pinx ba'gi yungh biei ndorn hnangv, huing-gormx ba'gi yungh biei ga'hlen nyei ndau nqaai, yie ziouc hiuv duqv meih za'gengh oix longc yie nyei buoz njoux I^saa^laa^en Mienh hnangv meih gorngv nor.”
38Yaac za'gengh hnangv wuov nor. Da'nyeic ndorm nziouv nyei, Gi^nde^on zorqv ba'gi yungh biei daaih nanv, nanv duqv yietc nzormc mbiungc-suiv.
39Gi^nde^on ziouc gorngv mbuox Tin-Hungh, “Tov maiv dungx qiex jiez yie, aengx bun yie seix yietc nzunc hnangv. Tov bun yie longc naaiv deix ba'gi yungh biei aengx seix nzunc. Naaiv nzunc tov bun ba'gi yungh biei nqaai, mv baac huing gormx ga'hlen bun mbiungc-suiv pinx ndorn nzengc.”
40Wuov muonz Tin-Hungh hnangv naaiv nor zoux. Kungx ba'gi yungh biei mborngx nqaai nyei, mv baac huing gormx nyei ndau mbiungc-suiv pinx ndorn nzengc.
6
Ghi-đê-ôn giải cứu dân Y-sơ-ra-ên
1Dân Y-sơ-ra-ên làm điều ác dưới mắt Đức Giê-hô-va nên Đức Giê-hô-va phó họ vào tay dân Ma-đi-an trong bảy năm.
2Tay của dân Ma-đi-an đè nặng trên dân Y-sơ-ra-ên. Vì sợ người Ma-đi-an nên dân Y-sơ-ra-ên đã làm những nơi trú ẩn trong núi, các hầm hố và đồn lũy.
3Mỗi khi dân Y-sơ-ra-ên gieo giống thì dân Ma-đi-an, dân A-ma-léc, và dân phương Đông đi lên tấn công họ.
4Chúng đóng quân chống lại dân Y-sơ-ra-ên và phá hoại mùa màng trong xứ cho đến tận Ga-xa, không để lại bất cứ loại lương thực nào cho dân Y-sơ-ra-ên, kể cả chiên, bò hoặc lừa.
5Chúng kéo quân lên cùng với bầy súc vật và đóng trại đông như cào cào, người và lạc đà vô số kể. Chúng xâm chiếm và phá hoại xứ sở.
6Vì dân Ma-đi-an mà dân Y-sơ-ra-ên bị nghèo đói, khốn khổ nên họ kêu cầu Đức Giê-hô-va.
7Khi dân Y-sơ-ra-ên kêu cầu Đức Giê-hô-va về việc dân Ma-đi-an
8thì Đức Giê-hô-va sai một nhà tiên tri đến nói với dân Y-sơ-ra-ên rằng: “Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên phán: ‘Ta đã đem các con lên từ Ai Cập, rút các con ra khỏi nhà nô lệ,
9giải cứu các con khỏi tay người Ai Cập, và mọi kẻ áp bức các con. Ta đã đuổi chúng khỏi các con và ban cho các con xứ của chúng.’
10Ta có phán: ‘Ta là Giê-hô-va Đức Chúa Trời các con, chớ sợ các thần của dân A-mô-rít trong xứ mà các con đang ở.’ Nhưng các con nào có lắng nghe tiếng Ta!”
11Thiên sứ của Đức Giê-hô-va đến ngồi dưới cây thông tại thành Óp-ra của ông Giô-ách, người A-bi-ê-xê-rít. Khi ấy con trai của Giô-ách là Ghi-đê-ôn đang đập lúa mạch trong hầm ép rượu để tránh dân Ma-đi-an.
12Thiên sứ của Đức Giê-hô-va hiện đến với Ghi-đê-ôn và nói: “Hỡi người chiến sĩ dũng cảm! Đức Giê-hô-va ở với anh.”
13Ghi-đê-ôn nói: “Thưa ngài, nếu Đức Giê-hô-va ở cùng chúng tôi, tại sao tất cả các việc nầy xảy đến cho chúng tôi? Tổ phụ chúng tôi đã thuật lại rằng: ‘Đức Giê-hô-va đã đem chúng ta ra khỏi Ai Cập’. Thế thì mọi việc kỳ diệu kia ở đâu mà bây giờ Đức Giê-hô-va lại từ bỏ chúng tôi và phó chúng tôi vào tay dân Ma-đi-an?”
14Đức Giê-hô-va quay lại phán với ông: “Hãy dùng năng lực con có mà giải cứu Y-sơ-ra-ên khỏi tay dân Ma-đi-an. Chẳng phải Ta sai con đó sao?”
15Ghi-đê-ôn thưa: “Lạy Chúa, làm sao con có thể giải cứu Y-sơ-ra-ên được? Nầy, gia tộc con nghèo nhất trong bộ tộc Ma-na-se, và con lại là người nhỏ nhất trong gia đình.”
16Đức Giê-hô-va phán: “Ta sẽ ở cùng con, và con sẽ đánh bại dân Ma-đi-an như đánh một người vậy.”
17Ghi-đê-ôn thưa: “Nếu con được ơn trước mặt Chúa, xin ban cho con một dấu hiệu chứng tỏ Chúa phán với con.
18Xin Ngài đừng rời khỏi đây cho đến khi con trở lại và đem một tế lễ đặt trước mặt Ngài.” Chúa đáp: “Ta sẽ ở đây cho đến khi con trở lại.”
19Ghi-đê-ôn đi vào, bắt một con dê con làm thịt và lấy khoảng hai mươi hai lít⚓ bột làm bánh không men. Ông để thịt trong rổ và đổ nước thịt vào nồi, rồi đem dâng các món ấy lên Ngài ở dưới cây thông.
20Thiên sứ của Đức Chúa Trời phán rằng: “Hãy lấy thịt và bánh không men đặt trên tảng đá nầy và đổ nước thịt lên trên.” Ghi-đê-ôn làm đúng như vậy.
21Bấy giờ, thiên sứ của Đức Giê-hô-va đưa gậy đang cầm trong tay ra, chạm đầu gậy vào thịt và bánh không men. Lửa bốc lên từ tảng đá thiêu đốt thịt và bánh không men. Rồi thiên sứ của Đức Giê-hô-va biến mất trước mắt ông.
22Ghi-đê-ôn nhận biết đó là thiên sứ của Đức Giê-hô-va nên la lên: “Lạy Giê-hô-va Đức Chúa Trời! Khốn nạn cho con, vì con đã thấy thiên sứ của Đức Giê-hô-va mặt đối mặt!”
23Nhưng Đức Giê-hô-va phán với ông: “Hãy yên lòng, đừng sợ, con sẽ không chết đâu!”
24Ghi-đê-ôn lập tại đó một bàn thờ cho Đức Giê-hô-va và đặt tên là Giê-hô-va Sa-lôm.⚓ Bàn thờ ấy vẫn còn ở thành Óp-ra, thuộc về gia tộc A-bi-ê-xê-rít, cho đến ngày nay.
25Cũng trong đêm ấy, Đức Giê-hô-va phán với Ghi-đê-ôn: “Hãy bắt một bò tơ đực của cha con, đó là con bò đực thứ nhì bảy tuổi, rồi phá sập bàn thờ thần Ba-anh mà cha con đã lập và triệt hạ hình tượng A-sê-ra bên cạnh đó.
26Tiếp đến, hãy lập một bàn thờ thật ngay ngắn cho Giê-hô-va Đức Chúa Trời con trên đỉnh đồi nầy. Sau đó, dùng gỗ của tượng thần A-sê-ra mà con đã triệt hạ dâng con bò đực thứ nhì ấy làm tế lễ thiêu.”
27Ghi-đê-ôn chọn mười người trong các đầy tớ mình và làm theo điều Đức Giê-hô-va đã phán bảo. Vì sợ những người trong gia đình và những người trong thành nên ông không dám làm ban ngày mà làm ban đêm.
28Sáng sớm hôm sau, khi dân trong thành thức dậy, họ thấy bàn thờ của thần Ba-anh đã bị phá sập, hình tượng A-sê-ra bên cạnh bị triệt hạ, và con bò đực thứ nhì đã được dâng làm tế lễ thiêu trên bàn thờ mới lập.
29Chúng hỏi nhau: “Ai đã làm điều đó?” Sau khi dò hỏi và tìm hiểu, chúng biết rằng chính Ghi-đê-ôn, con trai Giô-ách, đã làm điều đó.
30Dân trong thành nói với Giô-ách: “Hãy đem con ông ra đây, nó phải chết vì nó đã phá đổ bàn thờ thần Ba-anh, và triệt hạ hình tượng A-sê-ra bên cạnh đó.”
31Giô-ách trả lời tất cả những kẻ chống đối rằng: “Các người muốn bênh vực cho Ba-anh sao? Hay các người muốn bảo vệ hắn? Ai bênh vực Ba-anh sẽ bị xử tử trước sáng mai. Nếu thật hắn là thần thì chính hắn phải tranh luận chứ, vì người ta đã phá đổ bàn thờ của hắn!”
32Vì thế, trong ngày ấy người ta gọi Ghi-đê-ôn là Giê-ru-ba-anh,⚓ hàm ý: “Ba-anh phải tranh luận với ông ấy” vì Ghi-đê-ôn đã phá sập bàn thờ của hắn.
33Tất cả dân Ma-đi-an, dân A-ma-léc, và dân phương Đông liên kết lại, vượt qua sông Giô-đanh và đóng quân trong thung lũng Gít-rê-ên.
34Thần của Đức Giê-hô-va bao phủ Ghi-đê-ôn; ông thổi tù và, kêu gọi những người A-bi-ê-xê-rít đi theo ông.
35Ông sai sứ giả đi khắp bộ tộc Ma-na-se và kêu gọi họ theo mình. Ông cũng sai sứ giả đến các bộ tộc A-se, Sa-bu-lôn, Nép-ta-li, và họ cũng đi lên hiệp với ông.
36Ghi-đê-ôn thưa với Đức Chúa Trời: “Nếu Chúa muốn dùng tay con giải cứu Y-sơ-ra-ên, đúng như lời Chúa đã phán,
37thì con sẽ để một mớ lông chiên trong sân đập lúa. Nếu sương chỉ đọng trên mớ lông chiên ấy, còn đất lại khô ráo, thì con sẽ nhận biết Chúa dùng tay con giải cứu Y-sơ-ra-ên như Chúa đã phán hứa.”
38Việc xảy ra đúng như vậy. Sáng hôm sau, Ghi-đê-ôn dậy sớm, vắt mớ lông chiên thì sương chảy ra đầy một chén nước.
39Ghi-đê-ôn lại thưa với Đức Chúa Trời rằng: “Xin Chúa đừng nổi giận với con, con chỉ xin thưa một lần nữa thôi. Xin Chúa để con thử với mớ lông chiên chỉ một lần nữa thôi: Xin cho chỉ riêng mớ lông chiên khô, còn sương thì đọng khắp trên đất.”
40Trong đêm đó, Đức Chúa Trời làm đúng như vậy: Chỉ riêng mớ lông chiên thì khô, còn khắp trên đất lại bị sương phủ.