3
Dũ Náq Cóq Cucốh Rup Yễng
1Vớt ki, puo Nabũ-canêt-sa ớn noau tooc muoi lám rup toâq yễng, sarỡih tapoât chít coat, la‑a tapoât coat.⚓ Án dŏq rup ki tâng ntốq tapín Dura tâng cruang Ba-bulôn.
2Chơ puo ớn dũ náq máh cũai sốt tâng dũ cruang án sốt toâq rôm parnơi, bữn neq: máh cũai sốt pưn puo, máh ayững atĩ alới, máh cũai sốt vil, máh cũai yống práq tâng cruang, máh cũai parchĩn parnai, máh cũai rasữq, cớp máh cũai sốt canŏ́h hỡ. Máh cũai sốt nâi cóq toâq pỡ ntốq noau sang rup yễng ca puo Nabũ-canêt-sa táq ki.
3Tữ cũai sốt ki toâq dũ nheq chơ, alới tayứng choâng moat rup yễng ki.
4Bữn manoaq pau casang neq: “Máh proai tễ dũ tỗp, dũ cruang, cớp dũ parnai ơi!
5Toâq anhia sâng sưong lavia, sưong khũi, sưong achúng toâr, sưong achúng cớt, sưong sacơr, cớp máh sưong crơng lampỡiq canŏ́h trantríq parnơi muoi prớh, cóq anhia pũp cucốh sang rup yễng puo Nabũ-canêt-sa khoiq ayứng ki.
6Khân cũai aléq ma tỡ bữn pũp cucốh sang, lứq noau takễl amut cũai ki chu lo ũih blữ ca hang cutâu lứq.”
7Yuaq ngkíq, toâq noau sâng sưong lampỡiq ki casang, cũai tễ dũ tỗp, dũ cruang, cớp dũ parnai, alới cucốh sang rup yễng puo Nabũ-canêt-sa ayứng ki.
Noau Cauq Pái Náq Yớu Daniel
8Bữn máh cũai Ba-bulôn toâq cauq cũai I-sarel.
9Alới pai chóq puo Nabũ-canêt-sa neq: “Sễq puo ỡt cóng tamoong dũn!
10Puo khoiq patâp dŏq chơ, toâq sâng máh sưong lampỡiq casang achỗn, dũ náq cũai cóq pũp cucốh sang rup yễng ki.
11Khân cũai aléq ma tỡ bữn pũp cucốh sang rup yễng, ki lứq noau takễl án tâng lo ũih blữ hang lứq.
12Bữn máh cũai tễ tỗp I-sarel ca anhia khoiq chóh yỗn táq ranáq tâng cruang Ba-bulôn, alới tỡ bữn trĩh santoiq anhia ớn. Cũai ki la Satrac, Mê-sac, cớp Abet-nacô. Alới tỡ bữn cucốh yiang anhia, tỡ la pũp sang rup anhia ayứng dŏq ki.”
13Cỗ tễ ranáq nâi, puo sâng cutâu mứt lứq, cớp ớn noau dững samiang pái náq ki toâq ramóh án.
14Chơ án blớh alới neq: “Ơ Satrac, Mê-sac, cớp Abet-nacô ơi! Lứq ma tỡ bữn, anhia tỡ bữn cucốh sang yiang cứq, cớp tỡ bữn pũp sang rup yễng cứq khoiq ayứng ki?
15Sanua nâi toâq anhia sâng sưong lavia, sưong khũi, sưong achúng toâr, sưong achúng cớt, sưong sacơr, cớp máh sưong crơng lampỡiq canŏ́h trantríq parnơi muoi prớh, cóq anhia pũp cớp cucốh sang rup ki. Khân anhia tỡ bữn cucốh sang, ki noau takễl anhia tâng lo ũih blữ sanua nâi toâp. Anhia chanchớm bữn yiang aléq têq chuai anhia tỡ?”
16Satrac, Mê-sac, cớp Abet-nacô ta‑ỡi neq: “Cucốh puo hếq ơi! Lứq hếq tỡ têq lễc ntrớu dŏq chuai tỗ hếq bữm.
17Khân Yiang Sursĩ hếq sang yoc ễ chuai hếq yỗn vớt tễ lo ũih cớp tễ chớc anhia, ki Yiang Sursĩ lứq chuai.
18Ma khân Yiang Sursĩ tỡ bữn chuai hếq, ki hếq sễq atỡng yỗn anhia dáng, la lứq samoât hếq tỡ bữn cucốh sang máh yiang anhia, tỡ la sang rup yễng anhia khoiq ayứng dŏq.”
Noau Takễl Alới Pái Náq Tâng Lo Ũih Blữ
19Chơ puo Nabũ-canêt-sa sâng cutâu mứt lứq chóq Satrac, Mê-sac, cớp Abet-nacô toau moat múh án cỡt cusâu. Yuaq ngkíq, án ớn noau chóq ũih tữm ễn tâng lo ki, táq yỗn hang clữi tễ nhũang tapul trỗ.
20Chơ, án ớn máh samiang bán rêng tâng tỗp tahan án toâq chŏ́q samiang pái náq ki, cớp takễl amut tâng lo ũih blữ.
21Ngkíq, tahan ki chŏ́q pái náq samiang ki dếh tampâc tâng tỗ alới, la au yáng tiah cớp au yáng clống, muoc, cớp máh crơng canŏ́h hỡ. Chơ noau takễl alới amut tâng lo ũih blữ ca cutâu lứq ki.
22Ma cỗ tễ parnai puo ớn ki, lo ki blữ rêng cớp hang lứq, toau cat dếh tahan ca ntôm takễl alới; chơ tahan ki cuchĩt nheq.
23Ma Satrac, Mê-sac, cớp Abet-nacô satooh tâng lo ũih, dếh sarnŏ́q noau chŏ́q alới.
24Chơ Nabũ-canêt-sa yóiq toâp án yuor tayứng, cỗ sâng dớt lứq tâng mứt. Án blớh máh cũai ayững atĩ án neq: “Anhia khoiq chŏ́q cớp takễl ống pái náq cũai samiang amut tâng lo ũih hang lứq, pĩeiq tỡ?”
Alới ta‑ỡi án neq: “Pĩeiq, puo ơi!”
25Puo blớh alới ễn neq: “Khân ngkíq, nŏ́q cứq hữm cỡt pỗn náq samiang tayáh tâng ũih ki? Ariang noau tỡ bữn chŏ́q loâng alới, cớp tỡ hữm cỡt bớc chũl ntrớu cỗ tễ ũih cat; cớp án ca pỗn ễn tâng tỗp alới, ki ariang ranễng Yiang Sursĩ.”⚓
Puo Acláh Pái Náq Samiang
26Ngkíq, Nabũ-canêt-sa pỡq cheq ngoah lo ũih noâng blữ ki, cớp arô alới neq: “Satrac, Mê-sac, cớp Abet-nacô ơi! Anhia ca táq ranáq Yiang Sursĩ la Yiang sốt clữi nheq tễ canŏ́h ơi! Anhia loŏh tễ ki!”
Ngkíq, Satrac, Mê-sac, cớp Abet-nacô loŏh.
27Máh cũai sốt pưn puo, cũai ayững atĩ alới, máh cũai sốt vil, cớp máh cũai puo dốq sarhống, nheq tữh alới toâq rôm nhêng pái náq samiang ki. Alới pái náq ki tỡ bữn bớc chũl ntrớu tễ pla ũih, sóc la tỡ bữn rachũan, tampâc la tỡ bữn cat, cớp tâng tỗ chác alới la tỡ bữn sâng hỡi khĩu phĩac ũih.
28Chơ puo pai neq: “Lứq khễn Yiang Sursĩ tỗp Satrac, Mê-sac, cớp Abet-nacô sang. Yiang Sursĩ toâp ớn ranễng án tễ paloŏng sễng chuai máh cũai táq ranáq án cớp trĩh án. Alới tỡ bữn trĩh parnai cứq, cớp alới chĩuq pứt rangứh, yuaq tỡ ễq pũp sang yiang canŏ́h, khân tỡ cỡn Yiang Sursĩ alới.
29“Sanua cứq ễ aloŏh phễp rit neq: Khân bữn manoaq cũai aléq, lứq pai án ỡt tâng cruang ntrớu tễ tỗp aléq, tỡ la táq ntỡng parnai ntrớu, ma án ayê ra‑ac ramứh Yiang Sursĩ ca Satrac, Mê-sac, cớp Abet-nacô sang, cóq noau cŏ́h cũai ki cỡt sa‑ữi béq, cớp cóq talốh táh nheq dống án. Yuaq tỡ bữn yiang aléq ma têq chuai ariang Yiang alới sang.”
30Chơ puo achỗn chớc yỗn Satrac, Mê-sac, cớp Abet-nacô tâng cruang Ba-bulôn.
3
Ba người trai trẻ Hê-bơ-rơ phải ném vào trong lò lửa
1 Vua Nê-bu-cát-nết-sa làm một pho tượng bằng vàng, cao sáu mươi cu-đê và ngang sáu cu-đê, để đứng trong đồng bằng Đu-ra, thuộc tỉnh Ba-by-lôn.
2 Đoạn, vua Nê-bu-cát-nết-sa sai nhóm các quan trấn thủ, lãnh binh, các công tước, các quan đề hình, thủ kho, các nghị viên, quản đốc, và các quan làm đầu các tỉnh, để dự lễ khánh thành pho tượng mà vua Nê-bu-cát-nết-sa đã dựng lên.
3 Vậy, các quan trấn thủ, lãnh binh, các công tước, các quan đề hình, thủ kho, các nghị viên, quản đốc, và hết thảy những người làm đầu các tỉnh đều nhóm lại để dự lễ khánh thành pho tượng mà vua Nê-bu-cát-nết-sa đã dựng lên; và họ đứng trước pho tượng mà vua Nê-bu-cát-nết-sa đã dựng.
4 Bấy giờ sứ giả rao lớn tiếng lên rằng: Các dân, các nước, các thứ tiếng, đây nầy, lệnh truyền cho các ngươi.
5 Khi nào các ngươi nghe tiếng còi, kèn, đàn cầm, đàn sắt, quyển, sáo và các thứ nhạc khí, thì khá sấp mình xuống để thờ lạy tượng vàng mà vua Nê-bu-cát-nết-sa đã dựng.
6 Kẻ nào không sấp mình xuống và không thờ lạy, tức thì sẽ phải quăng vào giữa lò lửa hực.
7 Vậy nên, khi các dân nghe tiếng còi, kèn, đàn cầm, đàn sắt, quyển, và các thứ nhạc khí, thì các dân, các nước, các thứ tiếng, thảy đều sấp mình xuống, và thờ lạy pho tượng vàng mà vua Nê-bu-cát-nết-sa đã dựng.
8 Khi ấy, có mấy người Canh-đê đến gần để tố cáo những người Giu-đa.
9 Vậy họ cất tiếng và tâu cùng vua Nê-bu-cát-nết-sa rằng: Hỡi vua, nguyền vua sống đời đời!
10 Hỡi vua, chính vua đã ra lệnh, hễ người nào nghe tiếng còi, kèn, đàn cầm, đàn sắt, quyển, sáo và các thứ nhạc khí, thì phải sấp mình xuống để thờ lạy tượng vàng;
11 và kẻ nào không sấp mình xuống để thờ lạy tượng đó, sẽ phải quăng vào giữa lò lửa hực.
12 Vả, ở đây có mấy người Giu-đa kia mà vua đã lập lên cai trị tỉnh Ba-by-lôn, tức là Sa-đơ-rắc, Mê-sác và A-bết-Nê-gô; hỡi vua, những người ấy không kiêng nể vua một chút nào. Họ chẳng thờ các thần của vua, và chẳng lạy tượng vàng vua đã dựng.
13 Bấy giờ, vua Nê-bu-cát-nết-sa tức mình nổi giận, truyền điệu Sa-đơ-rắc, Mê-sác và A-bết-Nê-gô đến, thì những người đó bị điệu đến trước mặt vua.
14 Vua Nê-bu-cát-nết-sa cất tiếng nói cùng họ rằng: Hỡi Sa-đơ-rắc, Mê-sác, A-bết-Nê-gô, có phải các ngươi cố ý không thờ thần ta và không lạy tượng vàng mà ta đã dựng lên chăng?
15 Vậy bây giờ, khi các ngươi nghe tiếng còi, kèn, đàn cầm, đàn sắt, quyển, sáo và các thứ nhạc khí, mà các ngươi sẵn sàng sấp mình xuống đất để quì lạy pho tượng mà ta đã làm nên, thì được; nhưng nếu các ngươi không quì lạy, thì chính giờ đó các ngươi sẽ phải quăng vào giữa lò lửa hực. Rồi thần nào có thể giải cứu các ngươi khỏi tay ta?
16 Sa-đơ-rắc, Mê-sác và A-bết-Nê-gô tâu lại cùng vua rằng: Hỡi Nê-bu-cát-nết-sa, về sự nầy, không cần chi chúng tôi tâu lại cho vua.
17 Nầy, hỡi vua! Đức Chúa Trời mà chúng tôi hầu việc, có thể cứu chúng tôi thoát khỏi lò lửa hực, và chắc cứu chúng tôi khỏi tay vua.
18 Dầu chẳng vậy, hỡi vua, xin biết rằng chúng tôi không hầu việc các thần của vua, và không thờ phượng pho tượng vàng mà vua đã dựng.
19 Bấy giờ, vua Nê-bu-cát-nết-sa cả giận, biến sắc mặt nghịch cùng Sa-đơ-rắc, Mê-sác và A-bết-Nê-gô; và cất tiếng truyền đốt lò lửa nóng gấp bảy lần hơn lúc bình thường đã đốt.
20 Vua sai mấy người mạnh bạo kia trong đạo binh mình trói Sa-đơ-rắc, Mê-sác và A-bết-Nê-gô, mà quăng vào lò lửa hực.
21 Tức thì các người ấy bị trói luôn với quần trong, áo dài, áo ngắn và các áo xống khác, rồi người ta quăng họ vào giữa lò lửa hực.
22 Nhân vì mạng vua truyền kíp lắm, mà lò lửa thì đốt nóng lạ thường, nên những người quăng Sa-đơ-rắc, Mê-sác và A-bết-Nê-gô bị ngọn lửa cháy chết.
23 Còn ba người, Sa-đơ-rắc, Mê-sác, A-bết-Nê-gô, vẫn bị trói mà rơi vào giữa lò lửa hực.
24 Bấy giờ, vua Nê-bu-cát-nết-sa lấy làm lạ, vội vàng đứng dậy, cất tiếng nói cùng các nghị viên rằng: Những kẻ bị ta trói mà quăng vào giữa lửa có phải là ba người không? Họ tâu cùng vua rằng: Tâu vua, phải.
25 Vua lại nói: Nầy, ta thấy bốn người không có bị trói, bước đi giữa lửa mà chẳng bị thương; và hình dung của người thứ tư giống như một con trai của các thần.
26 Đoạn, vua Nê-bu-cát-nết-sa đến gần cửa lò lửa hực, cất tiếng nói rằng: Hỡi Sa-đơ-rắc, Mê-sác và A-bết-Nê-gô, là tôi tớ của Đức Chúa Trời Rất Cao, hãy ra và lại đây! Sa-đơ-rắc, Mê-sác, và A-bết-Nê-gô bèn từ giữa đám lửa mà ra.
27 Các quan trấn thủ, lãnh binh, các người cai trị và các nghị viên của vua đều nhóm lại, thấy lửa không có quyền làm hại thân thể ba người ấy được, cũng chẳng có một sợi tóc nào trên đầu họ bị sém; áo xống họ chẳng bị si sứt chút nào, và mùi lửa cũng chẳng qua trên họ.
28 Vua Nê-bu-cát-nết-sa lại cất tiếng nói rằng: Đáng ngợi khen Đức Chúa Trời của Sa-đơ-rắc, Mê-sác và A-bết-Nê-gô! Ngài đã sai thiên sứ Ngài và giải cứu các tôi tớ Ngài nhờ cậy Ngài, họ đã trái mạng vua, và liều bỏ thân thể mình, hầu để không hầu việc và không thờ phượng thần nào khác ngoài Đức Chúa Trời mình.
29 Cho nên ta ban chiếu chỉ nầy: Bất kỳ dân nào, nước nào, thứ tiếng nào, hễ có người nói xấu đến Đức Chúa Trời của Sa-đơ-rắc, Mê-sác và A-bết-Nê-gô, thì sẽ bị phân thây, nhà nó sẽ phải thành ra đống phân, vì không có thần nào khác có thể giải cứu được thể nầy.
30 Vua bèn thăng chức cho Sa-đơ-rắc, Mê-sác và A-bết-Nê-gô trong tỉnh Ba-by-lôn.