12

Lời khuyên và cảnh cáo

1Lúc ấy, dân chúng tụ họp mỗi lúc một đông, hằng ngàn người chen lấn dẫm lên nhau. Chúa Giê-xu quay lại dặn các môn đệ: “Phải đề phòng men của phái Biệt-lập, hạng đạo đức giả! 2Chẳng có gì che giấu mãi, tất cả các điều bí mật đều sẽ công bố cho mọi người. 3Chuyện các con nói ban đêm, người ta sẽ nghe giữa ban ngày. Những lời các con thì thầm trong phòng kín sẽ được loan báo nơi công cộng.

Nên sợ ai?

4“Đừng sợ những người muốn giết các con: họ chỉ có thể giết thể xác, mà không giết được linh hồn. 5Vậy các con phải sợ ai? Phải sợ Thượng Đế, vì Ngài có quyền sinh sát và ném vào hỏa ngục.
6“Năm con chim sẻ chỉ bán được vài xu, nhưng Thượng Đế chẳng quên một con nào. 7Ngài biết cả số tóc trên đầu các con nữa. Vậy đừng lo sợ, vì các con quý hơn chim sẻ.

Xưng nhận và chối bỏ Chúa

8“Ta cho các con biết: Ai công khai xưng mình là môn đệ ta, ta cũng sẽ công nhận họ trước mặt các thiên sứ của Thượng Đế. 9Còn ai công khai chối bỏ ta, ta cũng sẽ chối bỏ họ trước mặt các thiên sứ. 10Ai xúc phạm đến ta còn có thể được tha thứ, nhưng ai xúc phạm đến Thánh Linh sẽ chẳng bao giờ được tha. 11Khi các con bị đem ra xét xử trong hội trường, trước mặt các nhà lãnh đạo và cầm quyền, đừng lo phải nói những gì, 12vì đúng lúc đó, Thánh Linh sẽ dạy các con những lời phải nói.”

Ngụ ngôn “Người giàu dại dột”

13Trong đám đông có người lên tiếng: “Thưa Thầy, xin bảo anh tôi chia gia tài cho tôi.”
14Nhưng Chúa Giê-xu đáp: “Ai cử ta làm thẩm phán, phân chia gia tài cho các anh? 15Phải đề phòng, đừng để lòng tham lam lôi cuốn. Vì đời sống con người không cốt ở chỗ giàu có dư dật đâu!”
16Và Chúa kể ngụ ngôn: “Người giàu kia trúng mùa, thu hoạch hoa lợi dư dật. 17Kho lúa quá đầy, không còn chỗ chứa thêm, ông phải suy tính mãi. 18Cuối cùng, ông quyết định: ‘Được rồi, ta sẽ phá nhà kho cũ, xây kho mới lớn hơn. Như thế, sẽ có đủ chỗ chứa tát cả của cải, hoa lợi. 19Xong xuôi, ta sẽ tự nhủ: của cải này có thể tiêu dùng hàng chục năm. Thôi, ta hãy nghỉ ngơi, ăn uống vui chơi!’ 20Nhưng Thượng Đế bảo: ‘Ngươi thật dại dột! Tối nay ngươi qua đời, của cải dành dụm đó để cho ai?' 21Người nào lo làm giàu dưới trần gian nhưng nghèo nàn trên Nước Trời cũng dại dột như thế!”

Thượng Đế cung cấp mọi nhu cầu

22Chúa Giê-xu dạy các môn đệ: “Đừng lo âu về vấn đề cơm áo. 23Đời sống không quý hơn cơm nước sao, thân thể không quý hơn quần áo sao? 24Các con xem loài quạ: chúng chẳng gieo, chẳng gặt, cũng chẳng có vựa lẫm lương thực, thế mà chúng vẫn sống, vì Thượng Đế nuôi. Các con còn quý hơn loài chim biết bao! 25Trong các con, có ai lo âu mà kéo dài đời mình thêm được một giờ không? 26Việc nhỏ nhặt đó còn không làm nổi, tại sao các con phải lo âu những việc khác?
27“Các con xem hoa huệ: chúng chẳng làm việc nặng nhọc, cũng chẳng xe tơ kéo chỉ, thế mà giàu có sang trọng như vua Sa-lô-môn cũng không được mặc áo đẹp bằng loài hoa đó. 28Cỏ hoa ngoài đồng là loài sớm nở tối tàn mà Thượng Đế còn cho mặc đẹp như thế, lẽ nào Ngài không cung cấp y phục cho các con đầy đủ sao? Tại sao các con thiếu đức tin đến thế? 29Cũng đừng bận tâm lo nghĩ về cơm ăn áo mặc, 30là những điều dân ngoại đạo mải lo tìm kiếm, vì Cha các con thừa biết nhu cầu của các con, 31Trái lại, phải tìm kiếm Nước của Thượng Đế, Ngài sẽ cung cấp đầy đủ mọi nhu cầu cho các con.

Của cải trên trời

32“Bầy chiên bé nhỏ của ta, đừng lo sợ, vì Cha các con rất vui lòng ban Nước Trời cho các con. 33Các con hãy bán tài sản cứu trợ người nghèo. Hãy sắm cho mình túi không hư, tích trữ tài sản không hao mòn trên trời. Vì trên đó không bị trộm cắp, cũng không có mối mọt làm hư hại. 34Của cải các con để đâu, lòng các con sẽ bị thu hút vào đó.

Sẵn sàng chờ đón Chúa

35“Các con phải mặc áo, thắp đèn, 36như đầy tớ chờ đợi người chủ dự tiệc cưới về, lập tức mở cửa khi chủ gõ. 37Đầy tớ sẽ được khen thưởng nếu chủ trở về thấy sẵn sàng chờ đợi. Chắc chắn chủ sẽ cho ngồi vào bàn, thắt lưng dọn ăn cho họ. 38Dù lúc chiều tối hay nửa đêm, chủ về nhà thấy họ sẵn sàng, chủ sẽ khen thưởng: 39Các con nên nhớ: Nếu chủ nhà biết trước giờ bọn gian phi đến, hẳn sẽ không bị mất trộm. 40Vậy các con phải sẵn sàng, vì ta sẽ đến vào giờ các con không ngờ.”

Quản gia trung thành

41Phê-rơ thưa: “Những lời này, Chúa dạy riêng anh em chúng con, hay chung cho mọi người?” 42Chúa Giê-xu đáp: “Ai là quản gia trung thành khôn ngoan, được chủ ủy thác coi sóc người nhà và phân phát thực phẩm cho họ đúng giờ? 43Người ấy sẽ được khen ngợi khi chủ trở về thấy đang làm trọn bổn phận. Chắc chắn chủ sẽ cho cai quản tất cả tài sản mình.
45“Nhưng nếu quản gia tự nhủ: ‘Chủ ta còn lâu mới về!’, rồi hành hạ gia nhân nam nữ, ăn uống say sưa. 46Chủ sẽ trở về trong giờ nó không ngờ! Nó sẽ bị hình phạt nặng nề, và chịu chung số phận với bọn bất trung. 47Bị phạt nặng như thế, vì nó đã biết ý chủ nhưng không làm, cũng chẳng chuẩn bị sẵn sàng. 48Nhưng người nào không biết mà phạm lỗi, sẽ bị hình phạt nhẹ hơn. Ai được giao cho nhiều, sẽ bị đòi hỏi nhiều, vì trách nhiệm nặng nề hơn.

Xung đột, chia rẽ

49“Ta đến để đem lửa xuống trần gian. Ta mong muốn đám lửa bắt đầu bốc cháy. 50Có một lễ báp-tem đang chờ đợi ta, ta đau xót biết bao cho đến khi chịu xong lễ báp-tem đó!
51“Đừng tưởng ta đến để đem hòa bình cho thế giới. Không, ta đến để chia loài người làm hai. 52Từ đây, một nhà có năm người sẽ chia rẽ chống đối nhau: hai chống ba, và ba chống hai. 53Mâu thuẫn sẽ diễn ra giữa con trai với cha, con gái với mẹ, con dâu với mẹ chồng.”

Dấu hiệu thời đại

54Chúa Giê-xu bảo dân chúng: “Khi thấy mây tụ lại phương Tây, anh em nói trời sắp mưa, và trời mưa thật. 55Khi gió Nam thổi, anh em tiên đoán trời oi bức, quả đúng như thế. 56Hạng đạo đức giả! Anh em rất thạo xem dấu hiệu thời tiết, nhưng sao không tìm hiểu dấu hiệu thời đại? 57Sao không biết tự xét thế nào là đúng?
58“Nếu có việc tranh tụng, nên cố gắng điều đình với đối phương trước khi quá muộn. Nếu không, họ sẽ đưa anh em ra tòa, anh em bị tống giam, 59và ngồi tù cho đến khi trả xong đồng nợ cuối cùng.”

12

Ceevfaj Cov Neeg Ntsejmuag Ncaj Siab Nkhaus

(Mathais 10.26-27)

1Thaum muaj neeg ntau txhiab leej tuaj nyob ua ke sib txiv qev, Yexus hais rau Yexus cov thwjtim hais tias, “Nej yuav tsum ceevfaj cov Falixais cov keeb. Kuv hais li no yog kuv hais txog cov Falixais uas ntsejmuag ncaj siab nkhaus. 2Tej uas neeg muab npog cia lawm, yuav muaj tus muab nthuav los rau sawvdaws saib, thiab tej uas tsis muaj leejtwg paub, yuav muaj tus muab los qhia rau sawvdaws. 3Yog li ntawd, txhua yam uas nej hais hauv qhov tsaus ntuj, thaum kaj ntug yuav muaj tus muab tej ntawd qhia rau sawvdaws, thiab tej uas nej sib ntxhi hauv tsev, yuav muaj tus muab tej ntawd coj mus qhia nrov nrov rau nraum zoov.

Yuav Tsum Ntshai Leejtwg

(Mathais 10.28-31)

4“Kuv cov phoojywg, kuv qhia rau nej hais tias, nej tsis txhob ntshai tus uas tua tau nej lub cev, tiamsis tom qab ntawd nws ua tsis tau dabtsi tshaj qhov ntawd lawm. 5Kuv yuav qhia tus uas nej yuav tsum ntshai rau nej. Nej yuav tsum ntshai Vajtswv tus uas tua tau nej thiab muaj cuabkav muab nej pov rau hauv ntujtawg. Kuv qhia rau nej hais tias, nej yuav tsum ntshai Vajtswv! 6Tsib tug noog tsev, luag muag ob xu xwb puas yog? Txawm yog ib tug noog tsev xwb los Vajtswv yeej saib ntsoov. 7Txawm yog nej tej plaubhau los Vajtswv suav txhua txoj huv tibsi. Yog li ntawd, nej tsis txhob ntshai; nej muaj nqis heev dua ntau tus noog tsev.

Lees Yuav Yexus Tabmeeg Sawvdaws

(Mathais 10.32-33; 12.32; 10.19-20)

8“Kuv qhia tseeb rau nej hais tias, tus uas lees tabmeeg sawvdaws hais tias nws yog kuv li, Neeg Leej Tub yuav lees tus ntawd tabmeeg Vajtswv cov timtswv ib yam li ntawd. 9Tiamsis tus uas tsis lees kuv tabmeeg sawvdaws, Neeg Leej Tub yuav tsis lees yuav tus ntawd tabmeeg Vajtswv cov timtswv.
10“Yog leejtwg thuam Neeg Leej Tub, Vajtswv zam txim tau rau tus ntawd. Tiamsis yog leejtwg thuam Vaj Ntsujplig tus Dawbhuv, Vajtswv yuav zam txim tsis tau rau tus ntawd.
11“Thaum lawv coj nej mus rau hauv tej tsev sablaj lossis coj nej mus cuag tej nomtswv, nej tsis txhob txhawj hais tias nej yuav hais daws nej zaj li cas. 12Rau qhov thaum ntawd Vaj Ntsujplig tus Dawbhuv yuav qhia rau nej paub hais tias, nej yuav hais li cas thiaj zoo.”

Zaj Lus Pivtxwv Hais Txog Tus Npluanuj Ruam

13Muaj ib tug txivneej nyob hauv pab neeg coob coob ntawd hais rau Yexus hais tias, “Xibhwb, thov koj hais kom kuv tus tijlaug faib kuv niam kuv txiv tej qubtxeeg qubteg rau kuv thiab.”
14Yexus teb hais tias, “Phoojywg, leejtwg tsa kuv ua tus txiav txim thiab faib qubtxeeg qubteg rau neb?” 15Yexus hais rau sawvdaws tias, “Nej txhua tus yuav tsum ceevfaj tsis txhob ntshaw yam ub yam no. Txawm yog nej muaj nyiaj ntxiag thiab qhov txhia chaw ntau npaum li cas los tej ntawd yeej pab tsis tau kom nej muaj txojsia nyob ntev.”
16Yexus hais ib zaj lus pivtxwv rau lawv hais tias, “Muaj ib tug txivneej npluanuj, nws muaj liaj muaj teb zoo thiab sau tau qoobloo ntau heev. 17Nws xav hais tias, ‘Kuv yuav ua li cas? Kuv tsis muaj chaw txaus ntim kuv tej qoobloo no.’ 18Nws xav hais tias, ‘Kuv yuav ua li no. Kuv yuav rhuav kuv lub txhab, thiab muab ua kom loj dua, thiaj txaus ntim kuv tej qoobloo thiab qhov txhia chaw. 19Ces kuv yuav hais rau kuv lub siab hais tias, koj muaj hmoo heev! Koj twb muaj txhua yam txhij zog uas kav ntau xyoo lawm. Koj cia li so nyob noj nyob haus.’ 20Tiamsis Vajtswv hais rau tus npluanuj ntawd tias, ‘Tus neeg ruam, hmo no koj txojsia twb yuav tu; yog li ntawd, tej qhov txhia chaw uas koj npaj tseg yuav yog leejtwg tug?’ ”
21Yexus xaus lus hais tias, “Tus uas npaj nyiaj txiag qhov txhia chaw los ua nws tug kom nws npluanuj, Vajtswv tsis suav hais tias tus ntawd yog neeg npluanuj.”

Cia Siab rau Vajtswv

(Mathais 6.25-34)

22Ces Yexus hais rau nws cov thwjtim hais tias, “Yog li ntawd, kuv thiaj qhia rau nej kom nej tsis txhob txhawj hais tias nej yuav tsum muaj zaub mov noj thiaj muaj sia nyob lossis yuav tsum muaj ris tsho hnav. 23Rau qhov txojsia tseemceeb dua tej zaub mov, thiab lub cev tseemceeb dua tej ris tsho. 24Nej ua tib zoo saib tej uablag: Uablag tsis cog qoob cog loo, thiab tsis hlais tsis sau; lawv tsis muaj txhab tsis muaj phawv ntim qoobloo cia; Vajtswv twb yug tej uablag! Nej tseem muaj nqis heev dua tej noog ntawd! 25Nej tej kev txhawj puas yuav pab tau kom nej muaj sia nyob ob peb xyoos ntxiv? 26Yog tej yam me me no nej twb ua tsis tau, nej tseem yuav mus txhawj lwm yam ua dabtsi? 27Nej ua tib zoo xav saib, tej paj ntoos tawg li cas? Lawv twb tsis ua haujlwm, tsis ntos ntaub hnav. Tiamsis kuv qhia rau nej hais tias, txawm yog Vajntxwv Xalumoos npluanuj kawg li los nws twb tsis tau hnav ib cev ris tsho zoo npaum li tej paj ntoos ntawd ib lub. Ua li cas nej kev ntseeg yuav tsawg ua luaj? 28Tej nroj tsuag uas tsuas nyob hnub no xwb, tagkis luag twb yuav muab pov hlawv rau hauv qhovcub, ua ciav Vajtswv twb pub rau tej paj ntoos ntawd zoo nkauj ua luaj. Yog li ntawd, Vajtswv hajyam yuav pub rau nej muaj hnav zoo dua tej nroj tsuag ntawd!
29“Yog li ntawd, nej tsis txhob txhawj hais tias, nej yuav mus nrhiav dabtsi los noj los haus. 30(Cov neeg uas tsis ntseeg Vajtswv hauv ntiajteb no niaj hnub nrhiav tej no.) Nej Leej Txiv yeej paub hais tias nej yuav tsum muaj tej no. 31Tiamsis nej yuav tsum xub nrhiav Vajtswv lub Tebchaws tso, nws mam li muab tej no ntxiv rau nej.

Khaws Nyiaj Txiag rau Saum Ntuj Ceebtsheej

(Mathais 6.19-21)

32“Cov menyuam yaj, txawm yog nej tsis coob los nej tsis txhob ntshai, rau qhov nej Leej Txiv twb txaus siab muab nws lub tebchaws rau nej lawm. 33Cia li muab nej tej qhov txhia chaw muag, thiab muab tej ntawd faib rau cov neeg pluag. Cia li xaws lub hnab rau nyiaj uas tsis txawj ntuag ntim nej tej nyiaj rau saum ntuj ceebtsheej, qhov ntawd nej tej nyiaj yuav tsis ploj, rau qhov tubsab nyiag tsis tau, thiab ntsaum kabrwg tsis noj. 34Nej tej nyiaj txiag thiab qhov txhia chaw nyob qhov twg, nej lub siab yeej nyob qhov ntawd.

Cov Tubtxib uas Zov Tos

35“Nej yuav tsum hnav ris tsho khov kho tos thiab taws teeb cia, 36ib yam li cov tubtxib uas npaj tos lawv tus tswv uas mus noj tshoob yuav rov los. Thaum tus tswv los txog thiab hu, tamsim ntawd cov tubtxib yuav qhib qhovrooj rau nws. 37Thaum tus tswv rov los pom cov tubtxib tseem zov tos, cov tubtxib ntawd yuav tau ntsejmuag! Kuv qhia rau nej hais tias, tus tswv ntawd yuav sia siv khov kho thiab yuav kom cov tubtxib zaum ntawm rooj, thiab nws yuav ua tus txhab zaub txhab mov rau lawv noj. 38Txawm yog tus tswv los thaum ib taghmo lossis los thaum yuav kaj ntug, yog nws pom cov tubtxib tseem zov tos, cov tubtxib ntawd yuav tau ntsejmuag! 39Nej nco ntsoov hais tias, yog tus tswv tsev paub hais tias thaum twg tubsab yuav tuaj, nws yeej yuav zov tos, tsis pub kom tubsab los tau rau hauv nws tsev. 40Yog li ntawd, nej los yuav tsum zov tos, rau qhov Neeg Leej Tub yuav los lub sijhawm uas nej tsis ceevfaj.”

Tus Tubtxib uas Ncaj thiab Tus uas Tsis Ncaj

41Petus nug Yexus hais tias, “Tus Tswv, zaj lus pivtxwv uas koj hais no, yog koj hais rau peb lossis koj hais rau txhua tus?”
42Tus Tswv teb hais tias, “Tus tubtxib ncaj ncees thiab muaj tswvyim. Tus tswv yuav tsa nws ua tus loj uas saib tus tswv cov tubtxib. Thaum txog sijhawm noj, tus ntawd yuav ua tus uas faib zaub faib mov rau cov tubtxib noj. 43Thaum tus tswv rov los tsev thiab pom tus tubtxib ntawd tabtom ua tej haujlwm zoo no. Ces tus tubtxib ntawd yuav tau ntsejmuag. 44Kuv qhia rau nej hais tias, tus tswv yuav tsa tus tubtxib ntawd ua tus saib tus tswv tej qhov txhia chaw. 45Tiamsis yog tus tubtxib ntawd xav hais tias, tseem tshuav ntev nws tus tswv mam los, ces nws txawm muab cov tubtxib ntaus, tsis hais pojniam lossis txivneej huv tibsi, thiab nws noj tsau haus qaug, 46nws tsis paub hais tias lub sijhawm twg nws tus tswv yuav los txog, nws thiaj tsis ceevfaj. Tus tswv yuav muab tus tubtxib ntawd hlais ua tej daim, thiab muab nws pov mus nrog cov neeg uas tsis mloog lus nyob.
47“Tus tubtxib uas paub nws tus tswv lub siab lawm, tiamsis nws tsis ua raws li tus tswv xav kom nws ua. Tus tubtxib ntawd yuav mag nplawm. 48Tiamsis tus tubtxib uas tsis paub nws tus tswv lub siab, txawm yog nws ua txhaum txaus nplawm los nws yuav tsis mag nplawm ntau. Tus uas tau ntau, tus ntawd yuav tsum pauj ntau. Tus uas tau ntau dua, tus ntawd yuav tsum pauj ntau dua.

Yexus ua Kom Neeg Nyob Tsis Sib Haum

(Mathais 10.34-36)

49“Qhov uas kuv los yog coj hluavtaws los hlawv lub ntiajteb, thiab kuv xav kom hluavtaws twb cig lawm! 50Kuv nyuaj siab kawg li, vim kuv yuav raug kev tsimtxom, thiab kuv yuav nyuaj siab mus txog thaum lub sijhawm ntawd dhau lawm. 51Nej xav hais tias, kuv coj kev sib haumxeeb los rau hauv lub ntiajteb no los? Kuv qhia rau nej hais tias, tsis yog li ntawd, kuv los ua kom neeg nyob tsis sib haum. 52Txij no mus tsev neeg uas muaj tsib lees yuav tsis sib haum, peb leeg yuav tawmtsam ob leeg, thiab ob leeg yuav tawmtsam peb leeg. 53Txiv yuav tawmtsam tub, tub yuav tawmtsam txiv; niam yuav tawmtsam ntxhais, ntxhais yuav tawmtsam niam; pog yuav tawmtsam nyab thiab nyab yuav tawmtsam pog.”

Neeg Paub Saib Caij Saib Nyoog

(Mathais 16.2-3)

54Yexus hais rau sawvdaws hais tias, “Thaum nej pom huab tsaus nti sab hnubpoob los, tamsim ntawd nej hais tias, yuav los nag, ces txawm muaj li ntawd. 55Thiab thaum nej pom cua ntsawj sab qabteb tuaj, nej hais tias, twb yuav txog lub caij ntuj kub, ces txawm muaj li ntawd. 56Cov neeg ntsejmuag ncaj siab nkhaus! Nej saib huab saib cua, nej paub hais tias yuav tshav ntuj lossis yuav los nag, tiamsis ua li cas tej uas niaj hnub no muaj, nej ho tsis paub?

Hais Kom Rov Sib Haum

(Mathais 5.25-26)

57“Vim li cas nej tsis ua tib zoo xav saib yuav ua yam twg thiaj zoo? 58Yog leejtwg xyuam phaj kom koj rau hauv tsev tu plaub, thiab yuav coj koj mus hais plaub, ua ntej uas tsis tau mus hais plaub, koj cia li thov nws kom neb rov sib haum, nyob tsam nws yuav coj koj mus cuag tus txiav txim, ces tus txiav txim yuav muab koj cob rau tus ceevxwm, thiab tus ceevxwm yuav muab koj kaw rau hauv tsev lojcuj. 59Kuv qhia tseeb rau koj hais tias, koj yuav tawm tsis tau hauv tsev lojcuj mus txog thaum uas koj them nqi tas.”