13

1Con khôn ngoan để ý nghe cha khuyên dạy,
Đứa nhạo cười bỏ lời khiển trách ngoài tai.
2Người lành thắng kiện nhờ nói năng dè dặt,
Kẻ ác chỉ ước ao toàn chuyện bạo tàn.
3Người tự chủ biết hãm cầm miệng lưỡi,
Kẻ hở môi gặt lấy thất bại hoài.
4Kẻ làm biếng mong muốn mà chẳng được chi,
Người siêng năng ước gì có nấy.
5Người công chính ghét những gì không ngay thật,
Kẻ ác ôn dối trá rồi gặt nhuốc nhơ.
6Đức công chính bảo vệ người ngay thẳng,
Tội lỗi luôn tiêu diệt kẻ tà tâm.
7Có người tỏ vẻ giàu mà chẳng có chi,
Có kẻ làm bộ nghèo mà giàu nứt vách.
8Người giàu mới có tiền chuộc mạng,
Còn kẻ nghèo đâu sợ ai bắt cóc.
9Đèn người lành sáng choang,
Đèn kẻ ác tắt ngấm.
10Tính kiêu căng chỉ sanh ra tranh chấp,
Nhưng ai khiêm tốn phục thiện mới là khôn ngoan.
11Của phi nghĩa là của phù vân,
Tiền mồ hôi nước mắt mới còn bền lâu.
12Hy vọng trì hoãn khiến lòng đau ê ẩm,
Mộng được thành làm phấn chấn tâm can.
13Kẻ coi thường giáo huấn, lãnh hậu hoạn chẳng sai,
Người kính trọng mạng lệnh nhận phần thưởng chắc chắn.
14Lời dạy của người khôn như nguồn sự sống,
Hướng dẫn người nghe thoát cạm bẫy tử thần.
15Lương tri đem lại lòng mến phục,
Nhưng đường xảo trá dẫy đầy gian nan.
16Người khôn suy tính kỹ càng,
Người dại hấp tấp tỏ mình ngây ngô.
17Sứ giả gian hùng ngã vào tội ác,
Khâm sai trung tín đem lại chữa lành.
18Khước từ kỷ luật gây ra bần cùng nhục nhã,
Ai đón nhận khiển trách sẽ thấy ngày quang vinh.
19Ước muốn thực hiện làm linh hồn khoan khoái,
Vì vậy kẻ ác ôm chặt lấy ước muốn lạc sai.
20Gần đèn thì sáng, gần người khôn trở nên khôn,
Gần mực thì đen, gần người khờ phải mang họa.
21Tai họa đuổi theo kẻ tội ác,
Phước hạnh bám sát người thiện lành.
22Của cải người lành để lại cho con cháu hưởng,
Gia tài kẻ ác dành cho người công chính dùng.
23Ruộng người nghèo có thể sản xuất nhiều hoa lợi,
Nhưng ăn ở bất lương sẽ thành công dã tràng.
24Ai kiêng roi vọt ghét con trai mình,
Người biết thương con không quên sửa trị nó.
25Người công chính ăn thì được ấm lòng,
Kẻ gian tà ăn mà vẫn đói meo.

13

  1Ană đah rơkơi rơgơi hơmư̆ tui tơlơi ama ñu pơtô laĭ,
   samơ̆ mơnuih djik djak hơngah ƀu kiăng hơmư̆ tui tơlơi ƀuăh pơtô ôh.

  2Mơnuih tŏng ten či tŭ mơak gơnam ƀơ̆ng yuakơ boh čroh hiam klă tơbiă rai mơ̆ng tơƀông bah ñu,
   samơ̆ tơlơi pô pơblư̆ amoaih kiăng jing tơlơi ƀrưh ƀai yơh.
  3Hlơi pô răng wai amăng bah ñu, jing pô pơgang hĭ tơlơi hơdip ñu pô yơh,
   samơ̆ hlơi pô ƀu răng ôh kơ tơƀông bah ñu pơhiăp, ñu anŭn či răm rai yơh.
  4Jua pơmĭn mơnuih thô alah kluh kiăng samơ̆ ƀu mă hơmâo hơget gĕt ôh,
   samơ̆ mơnuih triăng či hơmâo trơi hrăp hăng tơlơi amoaih kiăng ñu pô yơh.
  5Mơnuih pơhiăp tơlơi tơpă hơnơ̆ng pơrơmut kơ tơlơi pơhiăp pleč ƀlŏr,
   samơ̆ mơnuih pơhiăp ƀu tơpă jing kar hăng tơlơi ƀâo brŭ kơ arăng laih anŭn ba rai tơlơi pơmlâo kơ ñu pô yơh.
  6Tơlơi tơpă hơnơ̆ng jing kar hăng pô gak wai kơ mơnuih hơmâo kơnuih tơpă sĭt,
   samơ̆ tơlơi sat ƀai jing kar hăng pô pơglưh pơrai hĭ mơnuih soh.

  7Hơmâo mơnuih ngă mă kiăng kơ jing pơdrŏng, samơ̆ ñu ƀu hơmâo hơget ôh;
   laih anŭn hơmâo mơnuih pơkŏn ngă mă kiăng jing ƀun rin, samơ̆ hơmâo mŭk dram lu.
  8Mơnuih pơdrŏng săh dưi yua mŭk dram ñu kiăng kơ song glaĭ tơlơi hơdip ñu pô,
   samơ̆ mơnuih ƀun rin ƀu pơđi̱ng hơmư̆ tơlơi arăng brŏk ƀuăh ñu ôh.
  9Mơnuih tơpă hơnơ̆ng jing kar hăng tơlơi bơngač pơčrang rơđah rơđo̱ng,
   samơ̆ ƀing sat ƀai jing kar hăng apui kơđen jĕ či thăm hĭ yơh.
  10Tơlơi pơgao ang kơnơ̆ng pơtơbiă rai tơlơi pơhiăp brŏk đôč,
   samơ̆ hlơi pô hơduah sem tơlơi djru pơmĭn pơrơđah tơlơi rơgơi yơh.
  11Prăk ƀu tơpă mă hơmâo tañ, ăt či hrŏ tui tañ yơh,
   samơ̆ hlơi pô pơƀut prăk tui ƀơƀiă, či hơmâo lu tui yơh.

  12Tơlơi pơtrưĭ hĭ tơlơi čang rơmang ngă kơ pran jua mơnuih tah hơtai yơh,
   samơ̆ tơlơi pơmĭn kiăng krep truh jing hrup hăng sa phŭn kơyâo pha brơi tơlơi hơdip yơh.
  13Hlơi pô djik djak kơ tơlơi pơtô laĭ Yahweh, pô anŭn či tŭ tơlơi pơkơhma̱l kơ tơlơi anŭn,
   samơ̆ hlơi pô huĭ pơpŭ kơ tơlơi pơđar Ñu, pô anŭn či mă tŭ tơlơi bơni yơh.
  14Tơlơi mơnuih rơgơi pơtô laĭ jing hrup hăng phŭn ia pha brơi tơlơi hơdip,
   tui anŭn mơnuih mơñum mơ̆ng ia anŭn dưi wĕh hĭ mơ̆ng khul čơđo̱ng tơlơi djai.
  15Arăng či mơak hăng mơnuih hơmâo tơlơi thâo hluh hiam,
   samơ̆ jơlan mơnuih pơblư̆ či ba ñu pô nao pơ tơlơi răm rai yơh.
  16Rĭm mơnuih răng pơñen mă bruă tui hăng tơlơi thâo pơmĭn,
   samơ̆ mơnuih mlŭk pơđu̱ng asăp tơlơi kơmlư ñu.
  17Ding kơna arăng pơkiaŏ nao jing hĭ pô pơblư̆, ñu anŭn lê̆ amăng tơlơi rŭng răng,
   samơ̆ ding kơna arăng pơkiaŏ nao jing pô tŏng ten, sĭt ñu anŭn ba nao tơlơi pơsuaih.
  18Hlơi pô ngă amơ̱ng kơ tơlơi pơkhư̆ pơhrăm, či nao pơ tơlơi rin tơlơi mlâo yơh,
   samơ̆ hlơi pô hơmư̆ tui tơlơi ƀuăh pơtô, arăng či pơyom kơ ñu yơh.
  19Tơlơi amoaih kiăng krep truh jing mơmĭh kơ jua pơmĭn yơh,
   samơ̆ ƀing mlŭk hơngah ƀu kiăng kơ đuaĭ ataih hĭ ôh mơ̆ng tơlơi sat ƀai.

  20Hlơi pô pơgop pơlir hăng mơnuih rơgơi, ăt či jing hĭ rơgơi mơ̆n,
   samơ̆ pô ngă gơyut hăng ƀing mlŭk, či tŭ răm rai yơh.
  21Tơlơi truh sat kiaŏ tui mơnuih soh,
   samơ̆ tơlơi đĭ kơyar jing tơlơi bơni kơ mơnuih tơpă hơnơ̆ng yơh.
  22Mơnuih hiam klă či hơmâo kŏng ngăn kiăng kơ pioh glaĭ kơ ƀing ană tơčô ñu,
   laih anŭn mơnuih soh pơkom pioh mŭk dram ñu samơ̆ mơnuih tơpă hơnơ̆ng či mă tŭ hĭ yơh.
  23Wơ̆t tơdah đang hơma mơnuih ƀun rin pơtơbiă rai lu gơnam ƀơ̆ng,
   samơ̆ yua mơ̆ng tơlơi pleč ƀlŏr yơh ƀing sat ƀai mă pơđuaĭ hĭ gơnam ƀơ̆ng anŭn.
  24Hlơi pô ƀu yua ôh gai hơnuăt taih pơkra, ñu anŭn pơrơđah tơlơi ñu ƀu khăp kơ ană ñu ôh,
   samơ̆ hlơi pô khăp kơ gơ̆ či pơñen pơkhư̆ pơhrăm gơ̆ mơtam yơh.
  25Ƀing mơnuih tơpă hơnơ̆ng ƀơ̆ng gơnam ƀơ̆ng tơl hlŭng gơñu trơi hrăp,
   samơ̆ hlŭng mơnuih sat ƀai či rơpa mơhao nanao yơh.