24
1Lơi tâm jreh ôh đah phung ƀư djơh, mâu lĕ gay ŭch gŭ ndrel ma khân păng.
2Yorlah nuih n'hâm khân păng tâm chră ƀư nau djơh mhĭk
jêh ri mpiăt khân păng ngơi nau uh ah.
3Ma nau blau mĭn bu dơi ndâk ngih,
jêh ri ma nau gĭt rbăng păng jêng nâp.
4Ma nau blau mĭn âk jrô bêng ma ăp ntil drăp ndơ khlay jêh ri ueh.
5Du huê bunuyh blau mĭn geh nau katang jêh ri bunuyh blau mĭn âk hao katang lơn.
6Yorlah ma nau phung gĭt nau nchră may tâm lơh,
jêh ri geh âk bunuyh tâm chră geh nau dơi.
7Nau blau mĭn jêng jru ir ma bunuyh rluk,
păng mâu hă mbung ôh ta ntŭk mpông pêr.
8Mbu nơm mĭn mro ƀư nau mhĭk,
bu ntơ păng du huê bunuyh joi nau mhĭk.
9Nau mĭn ŭch ƀư bơh nau rluk jêng nau tih jêh ri bunuyh mưch jêng nơm bu tâm rmot.
10Tơlah rdja nuih ta nar rêh ni,
nau katang may jê̆ dơm.
11Koh dŏng hom phung bu njŭn ma nau khĭt,
tâm rklaih hom phung hăn rlet ntŭk bu nkhĭt.
12Tơlah may lah: "Aơ, hên mâu gĭt ôh nau nây,"
mâu hĕ di Nơm sek uănh nuih n'hâm lĕ saơ nau nây?
Mâu hĕ di Nơm chiă uănh huêng may lĕ gĭt nau nây?
Jêh ri păng mra mplơ̆ ma ăp nơm tĭng nâm kan păng ƀư.
13Hơi kon, sa hom dak sŭt, yorlah păng jêng ueh,
du mpơng sŭt jêng njŭng ma trôm mbung may.
14Ăn may gĭt nau blau mĭn tâm ban pô nây đŏng jêng khlay ma huêng may.
Tơlah may dơi saơ joi păng, may mra geh nau ueh maak du nar kăn dơ̆.
Jêh ri nau may kâp gân mâu mra roh hêng ôh.
15Lơi ƀư nâm bunuyh djơh gŭ kâp ta ngih bunuyh sŏng,
lơi ƀư rai ôh ntŭk păng gŭ,
16Yorlah bunuyh sŏng nđâp tơlah chalôt pơh tơ̆,
păng mra dâk tay đŏng, ƀiălah nau rêh ni mra ƀư rai phung djơh.
17Lơi ta răm rhơn ôh tơlah nơm rlăng may chalôt,
lơi ăn nuih n'hâm may hâk răm ôh tơlah păng lĕ bu n'glưh;
18Klach lah Yêhôva mra saơ nau nây jêh ri mâu maak ôh,
jêh nây păng mâu hôm ji nuih đŏng ôh ma păng.
19Lơi ta khek biănh ôh yor phung ƀư nau mhĭk,
lơi kơnh ma phung djơh ôh.
20Yorlah bunuyh djơh mâu mra gŭ jŏ ôh,
ŭnh kađen phung djơh mra nhhât.
21Hơi kon, ăn may klach yơk ma Yêhôva jêh ri ma hađăch,
lơi tâm rnglăp ôh đah phung tâm rdâng đah khân păng.
22Yorlah khân păng mra ƀư rai khân ôbăl ƀât lât dơm,
jêh ri mbu nơm gĭt nau rêh ni mra tât ma phung aơ phung ri?
Geh Đŏng Nau Ngơi Blau Mĭn Êng
23Nau aơ tâm ban đŏng jêng nau phung blau mĭn ngơi:
mâu ueh ôh kôranh phat dôih gŭ mpeh du ding.
24Mbu nơm lah ma bunuyh djơh: "May mâu tih ôh," phung ƀon lan mra rak rtăp,
jêh ri phunhg băl mpôl bunuyh mra tâm rmot ma păng.
25Ƀiălah phung nduyh phung djơh mra geh nau maak,
jêh ri bu mra mŏt ton nau ueh lăng ma khân păng.
26Mbu nơm plơ̆ lah ma nau di,
jêng nâm bu nau chŭm ta trôm mbung.
27Nkra ăn lôch kan may padih, muyh jik hom mir may;
jêh ta nây ăn may ndâk ngih may.
28Lơi ta jêng nơm tâm phong ma nơm chiau meng may mâu geh nau ôh,
lơi ngơi nau ndơm bu ôh.
29Lơi lah ôh: "Gâp mra ƀư ma păng nâm bu păng hŏ ƀư ma gâp,
gâp mra har plơng ma păng tĭng nâm nau păng ƀư jêh."
30Gâp hăn rgăn jêh mir du huê bunuyh ƀlao,
rgăn đang play kriăk ƀâu du huê bunuyh mâu ŭch uănh treng ôh;
31jêh ri ta aơ, lok dâr lam mir nây, me lok nkâm lam kalơ neh;
jêh ri mpêr lŭ lĕ rlâm jêh.
32Gâp treng uănh, jêh ri gŭ nklân;
gâp saơ jêh ri ăn gâp nti.
33Bêch du pêp, rlu ƀalât, ut ti gay bêch ƀalât,
34pô nây nau o ach mra tât ma may nâm bu du huê bunuyh ntŭng,
jêh ri nau pưt nâm bu du huê bunuyh djôt ndơ tâm lơh.
24
1Đừng ganh tị với kẻ ác,
Cũng đừng ước ao ở chung với chúng.
2Vì lòng chúng chỉ nghĩ đến điều hung bạo,
Và môi chúng nói ra sự tổn hại.
3Nhờ sự khôn ngoan, cửa nhà được xây cất
Và được vững vàng bởi sự thông sáng.
4Nhờ tri thức, các phòng ốc đều chứa đầy
Của cải quý báu và đẹp đẽ.
5Người khôn ngoan có sức mạnh,
Và người tri thức gia tăng năng lực.
6Con phải nhờ sự chỉ dẫn khôn ngoan mà đánh giặc,
Nhờ có nhiều cố vấn mà chiến thắng.
7Sự khôn ngoan cao xa quá cho kẻ ngu dại;
Nơi cổng thành, nó không dám mở miệng ra.
8Kẻ nào mưu tính làm điều ác
Sẽ bị xem là kẻ gian xảo.
9Tư tưởng ngu dại là tội lỗi;
Kẻ nhạo báng bị người ta ghê tởm.
10Nếu con ngã lòng trong ngày hoạn nạn,
Thì sức lực con thật yếu kém thay!
11Hãy giải cứu những kẻ bị đùa đến sự chết;
Và cứu những người đi lảo đảo tới chốn hành hình.
12Nếu con nói: “Kìa, chúng tôi chẳng biết điều nầy,”
Thì Đấng cân nhắc lòng người không xem xét điều ấy sao?
Và Đấng gìn giữ linh hồn con không biết đến ư?
Ngài chẳng báo cho mỗi người tùy theo công việc họ làm sao?
13Hỡi con ta, hãy ăn mật vì nó ngon lành;
Mật từ tàng ong thật ngọt ngào cho miệng con.
14Hãy biết rằng sự khôn ngoan đối với linh hồn con cũng vậy;
Nếu con tìm được sự khôn ngoan hẳn sẽ có tương lai,
Và hi vọng của con sẽ chẳng trở thành luống công.
15Hỡi kẻ ác, chớ rình rập nơi ở của người công chính;
Đừng phá phách chỗ nghỉ của người.
16Vì người công chính dù ngã bảy lần cũng đứng lên được,
Còn kẻ hung ác bị chìm đắm trong tai họa.
17Đừng vui mừng khi kẻ thù của con gục ngã;
Lúc nó bị đánh đổ, lòng con đừng hớn hở,
18Kẻo Đức Giê-hô-va không hài lòng về điều đó,
Và xoay cơn thịnh nộ Ngài khỏi nó chăng.
19Đừng nổi giận vì cớ kẻ làm ác,
Cũng đừng ganh tị những kẻ hung dữ;
20Vì kẻ làm ác không có tương lai,
Và đèn kẻ hung dữ sẽ tắt đi.
21Hỡi con ta, hãy kính sợ Đức Giê-hô-va và tôn trọng vua;
Đừng liên kết với những kẻ phản nghịch,
22Vì tai họa xảy đến thình lình trên chúng,
Và ai biết được sự phá hại sẽ đến từ cả hai?
Một số châm ngôn khác nữa
23Đây cũng là những câu nói của người khôn ngoan:
Trong việc phân xử,
Thiên vị là điều không tốt.
24Người nào nói với kẻ ác rằng: “Anh là người công chính,”
Sẽ bị dân chúng nguyền rủa, và các nước ghê tởm.
25Nhưng người nào quở trách kẻ ác hẳn sẽ được hài lòng,
Và phước lành sẽ giáng trên họ.
26Ai đáp lời chính đáng
Như hôn nơi môi.
27Hãy ổn định công việc bên ngoài của con,
Và chuẩn bị mọi việc trong cánh đồng;
Sau đó hãy cất nhà của con.
28Đừng vô cớ làm chứng nghịch người lân cận con,
Cũng đừng lấy môi miệng mình mà lừa dối.
29Đừng nói: “Tôi sẽ làm cho hắn như hắn đã làm cho tôi;
Tôi sẽ báo trả mỗi người theo những gì người đã làm.”
Số phận của kẻ lười biếng
30Ta có đi ngang qua cánh đồng của kẻ lười biếng,
Và gần vườn nho của kẻ thiếu hiểu biết;
31Kìa, gai góc mọc um tùm,
Cỏ dại phủ đầy khắp đất,
Còn tường rào bằng đá thì sụp đổ hoang tàn.
32Ta nhìn xem và để tâm suy nghĩ,
Ta đã thấy và nhận được sự dạy dỗ nầy:
33Ngủ một chút, chợp mắt một chút,⚓
Khoanh tay nằm nghỉ một chút,
34Thì sự nghèo khổ sẽ đến trên con như một kẻ cướp,
Và sự thiếu thốn của con áp tới như một kẻ được vũ trang.