35
Yo^si^yaa Jiex Siex Maengc Zipv
(Beiv mangc 2 Hungh Douh 23:21-23)
1Yo^si^yaa yiem Ye^lu^saa^lem jiex ⟨Siex Maengc Zipv⟩ weic taaih Ziouv. Zih hlaax ziepc feix wuov hnoi, ninh mbuo daix jiex zipv nyei ba'gi yungh dorn.
2Ninh paaiv sai mienh, gorqv-mienh ziux gorqv-mienh nyei gong zoux, yaac kuinx ninh mbuo yiem zaangc Ziouv nyei biauv jorm hnyouv zoux gong fu-sux.
3Ninh gorngv mbuox ⟨Siex Maengc Zipv⟩ se fungx ganh benx Ziouv nyei cing-nzengc mienh, dongh njaaux I^saa^laa^en nyei yietc zungv mienh, “Zorqv cing-nzengc nyei ⟨Siex Maengc Zipv⟩ an jienv I^saa^laa^en nyei hungh, Ndaawitv nyei dorn, Saa^lo^morn, ceix daaih wuov norm zaangc Tin-Hungh nyei biauv. Maiv zuqc longc mba'dauh gaeng mingh gaeng daaih aqv. Ih zanc oix zuqc fu-sux Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh, caux ninh nyei baeqc fingx, I^saa^laa^en Mienh.
4Meih mbuo oix zuqc ei jienv I^saa^laa^en nyei hungh, Ndaawitv, caux ninh nyei dorn, Saa^lo^morn, fiev jienv paaiv nyei waac liuc leiz ziangx ziux meih mbuo nyei bungh buonc benx yietc guanh yietc guanh nyei.⚓
5“Oix zuqc souv jienv cing-nzengc nyei dorngx, mouz guanh Lewi Mienh tengx maiv zeiz zoux sai mienh wuov deix, se meih mbuo nyei gorx-youz ziux ninh mbuo nyei bungh buonc.
6Oix zuqc daix Siex Maengc Zipv nyei ba'gi yungh dorn, saax ganh cing-nzengc daaih, weic meih mbuo juangc fingx nyei gorx-youz, I^saa^laa^en Mienh, liuc leiz ba'gi yungh dorn ei jienv Ziouv longc Mose paaiv nyei waac.
7Yo^si^yaa cuotv fim bun weic yiem wuov nyei pou-tong mienh jiex Siex Maengc Zipv fongc horc nyei ga'naaiv. Ninh bun buo waanc dauh ba'gi yungh caux yungh dorn caux buo cin dauh ngongh gouv. Naaiv deix yietc zungv se yiem hungh diex nyei buonc zorqv cuotv daaih.
8Hungh diex nyei jien yaac cuotv fim bun baeqc fingx caux sai mienh caux Lewi Mienh. Gunv zaangc Tin-Hungh nyei biauv nyei mienh, Hin^ki^yaa, Se^kaa^li^yaa caux Ye^hi^en zorqv i cin luoqc baeqv dauh ba'gi yungh dorn caux yungh dorn caux faam-baeqv dauh ngongh gouv jiu bun sai mienh weic zoux jiex zipv fongc horc ziec nyei ga'naaiv.
9Aengx maaih Lewi Mienh nyei bieiv zeiv, Ko^naa^ni^yaa, caux Se^mai^aa caux ninh nyei youz, caux Ne^tan^en, caux Haa^saa^mbi^yaa caux Ye^i^en caux Yo^saa^mbaatc, bun biaa cin dauh ba'gi yungh dorn caux yungh dorn caux hmz baeqv dauh ngongh gouv Lewi Mienh weic zoux Siex Maengc Zipv fongc horc ziec nyei ga'naaiv.
10Jiex zipv nyei jauv-louc liuc leiz ziangx nzengc, sai mienh souv jienv ninh mbuo nyei dorngx caux jienv Lewi Mienh ziux ninh mbuo nyei guanh hnangv hungh diex paaiv nor.
11Lewi Mienh ziouc daix Siex Maengc Zipv nyei ba'gi yungh dorn. Sai mienh zipv wuov deix nziaamv daaih fuqv ziec-dorngh.⚓ Lewi Mienh maeqv nqoi ba'gi yungh nyei ndopv.
12Ninh mbuo zorqv fongc horc buov ziec nyei saeng-kuv weic jiu bun pou-tong nyei mienh ziux ninh mbuo nyei bungh buonc nyei guanh, hnangv fiev jienv Mose nyei sou fongc horc bun Ziouv. Ngongh aeqv, ninh mbuo fih hnangv nyei zoux.
13Ninh mbuo ei jienv leiz longc douz ziqv Siex Maengc Zipv nyei ba'gi yungh dorn, aengx zorqv fongc horc wuov deix cing-nzengc ga'naaiv longc domh caeng, domh caeng-lor caux domh caeng-mbeih zouv yaac siepv-siepv nyei fungx mingh bun zuangx mienh. ⚓
14Nqa'haav ninh mbuo weic ganh yaac weic sai mienh liuc leiz weic zuqc sai mienh, dongh Aalon nyei zeiv-fun, buov wuov deix fongc horc buov ziec nyei ga'naaiv caux hmei taux lungh muonz zanc. Lewi Mienh ziouc weic ganh caux Aalon sai mienh nyei zeiv-fun liuc leiz.
15Baaux nzung nyei mienh, se ⟨Aasaapc⟩ nyei zeiv-fun, ziux Ndaawitv, Aasaapc, Hemaan caux tengx hungh diex ⟨Aasaapc⟩ wuov dauh Ye^ndu^tun,⚓ paaiv nyei waac yiem ninh mbuo nyei dorngx. Zuov gaengh mienh yaac zuov dauh dauh gaengh, maiv zuqc guangc ninh mbuo nyei dorngx, weic zuqc ninh mbuo nyei gorx-youz tengx ninh mbuo liuc leiz ziangx jiex zipv.
16Dongh wuov hnoi ninh mbuo mbenc ziangx Siex Maengc Zipv fu-sux Ziouv, yaac yiem Ziouv nyei ziec-dorngh fongc horc buov ziec nyei ga'naaiv hnangv Yo^si^yaa Hungh paaiv ziangx nor.
17Wuov zanc yiem wuov nyei I^saa^laa^en Mienh jiex Siex Maengc Zipv yaac jiex Maiv An Bingv nyei Njuov nyei Zipv siec hnoi. ⚓
18Yiem douc waac mienh, Saa^mu^en, nyei ziangh hoc taux wuov zanc, yiem I^saa^laa^en maiv duqv hnangv naaiv nor jiex Siex Maengc Zipv. Yiem I^saa^laa^en Deic-Bung maiv maaih jiex yietc dauh hungh hnangv Yo^si^yaa Hungh caux sai mienh, Lewi Mienh caux jienv ninh mbuo yiem wuov nyei Yu^ndaa Mienh caux I^saa^laa^en Mienh, liemh yiem Ye^lu^saa^lem nyei mienh, jiex Siex Maengc Zipv.
19Ninh mbuo jiex naaiv norm zipv se Yo^si^yaa zoux hungh ziepc betv hnyangx wuov hnyangx.
Yo^si^yaa Mborqv Jaax Zuqc Daic
(Beiv mangc 2 Hungh Douh 23:28-30)
20Yo^si^yaa liuc leiz ziangx zaangc Tin-Hungh nyei biauv sung nzengc, nqa'haav I^yipv nyei hungh, Neko, daaih taux Yu^fe^ditc Ndaaih, Kaan^ke^mitv wuov, mborqv jaax. Yo^si^yaa cuotv mingh caux ninh mborqv jaax.
21Mv baac Neko paaiv gong-zoh mingh gorngv mbuox ninh, “O Yu^ndaa nyei hungh aah! Yie caux meih maaih haaix nyungc? Yie ih hnoi daaih maiv zeiz oix caux meih mborqv jaax. Yie daaih mborqv dongh caux yie mborqv jaax wuov jauv mienh. Tin-Hungh heuc yie gaanv aqv. Hnangv naaic dingh maah! Maiv dungx dangv jienv Tin-Hungh weic zuqc ninh caux yie yiem. Maiv zei aeqv, ninh oix bun meih zuqc mietc.”
22Mv baac Yo^si^yaa maiv kangv leih nqoi ninh. Ninh zorng jaav benx ganh dauh oix caux Neko mborqv jaax. Ninh maiv muangx Tin-Hungh longc Neko nyei nzuih gorngv nyei waac. Ninh cuotv mingh Me^gitc^ndo nyei ndau-baengh mborqv jaax.
23Buonv juang-zinx nyei mienh buonv zuqc Yo^si^yaa Hungh. Ninh ziouc mbuox ninh nyei bou, “Dorh yie cuotv maah! Yie zuqc siang aqv.”
24Ninh mbuo ziouc dorh ninh cuotv mborqv jaax nyei cie aengx bieqc ninh nyei da'nyeic norm mborqv jaax nyei cie fungx ninh taux Ye^lu^saa^lem. Ninh ziouc yiem wuov daic mi'aqv, zangx jienv ninh nyei ong-taaix nyei zouv. Yu^ndaa caux Ye^lu^saa^lem nyei zuangx mienh weic ninh nzauh nyiemv.
25Ye^le^mi weic Yo^si^yaa zoc nzauh nyiemv nyei naanc zingh nzung. Taux ih jaax hnoi baaux nzung nyei m'jangc m'sieqv baaux naaiv deix naanc zingh nzung weic jangx Yo^si^yaa. Hnangv naaiv zoux yiem I^saa^laa^en benx leiz-fingx aqv, yaac fiev jienv Nzauh Nyiemv Nzung nyei sou.
26Yo^si^yaa gunv nyei ziangh hoc zoux zengc njiec nyei sic caux ninh ei jienv Ziouv nyei leiz-latc zoux nyei kuv sic,
27ninh zoux nyei yietc zungv, yiem gorn taux setv mueiz, fiev jienv I^saa^laa^en caux Yu^ndaa nyei hungh douh daan.
35
Cử Hành Lễ Vượt Qua
1Giô-si-a cử hành Lễ Vượt Qua để nhớ ơn CHÚA tại Giê-ru-sa-lem. Họ giết con vật hiến tế của Lễ Vượt Qua vào ngày mười bốn tháng Giêng.
2Ông lập các tư tế vào các chức vụ của họ và khuyến khích họ lo việc phụng vụ tại Ðền Thờ CHÚA.
3Ông nói với người Lê-vi, những người có bổn phận dạy dỗ toàn dân I-sơ-ra-ên, những người đã được biệt riêng ra thánh cho CHÚA, “Hãy để Rương Thánh vào Ðền Thờ mà Sa-lô-môn con của Ða-vít vua I-sơ-ra-ên đã xây. Bây giờ các ngươi không cần phải khiêng Rương ấy cho nặng vai mình nữa. Hãy để thì giờ lo phục vụ CHÚA, Ðức Chúa Trời của các ngươi, và hãy phục vụ dân I-sơ-ra-ên của Ngài.
4Hãy theo thứ tự trong gia tộc các ngươi và theo ban ngành của các ngươi mà đến Ðền Thờ để phục vụ như Ða-vít vua I-sơ-ra-ên đã chỉ dạy, và như Sa-lô-môn con vua ấy đã chỉ bảo.
5Hãy đứng trong sân Ðền Thờ theo ban ngành của gia tộc các ngươi để giúp đỡ đồng bào các ngươi, những người đã được phân phối cho mỗi gia tộc Lê-vi, để các ngươi giúp đỡ họ khi họ đến thờ phượng.
6Hãy giết các thú vật hiến tế của Lễ Vượt Qua, hãy làm cho các ngươi ra thánh, và hãy chuẩn bị đồng bào các ngươi, để ai nấy có thể làm theo mọi lời CHÚA đã dùng Mô-sê chỉ dạy.”
7Giô-si-a góp phần bằng ba mươi ngàn con chiên và dê, cùng ba ngàn con bò, bắt từ các đàn súc vật của ông, để dân dùng làm các con vật hiến tế cho Lễ Vượt Qua. Tất cả các thú vật đó đều do vua tặng.
8Các triều thần của ông cũng tự ý góp phần cho dân, cho các tư tế, và cho những người Lê-vi. Hinh-ki-a, Xa-cha-ri-a, và Giê-hi-ên, tức những người điều hành công việc tại Ðền Thờ của Ðức Chúa Trời, đã góp phần bằng hai ngàn sáu trăm con chiên và dê, cùng ba trăm con bò cho các tư tế, để dùng làm các con vật hiến tế cho Lễ Vượt Qua.
9Ngoài ra, Cô-na-ni-a, hai em trai ông ấy là Sê-ma-gia và Nê-tha-nên, cùng Ha-sa-bi-a, Giê-i-ên, và Giô-xa-bát, các thủ lãnh của người Lê-vi, cũng đã góp phần bằng năm ngàn con chiên và dê, cùng năm trăm con bò cho người Lê-vi, để dùng làm các con vật hiến tế cho Lễ Vượt Qua.
10Vậy mọi sự đã chuẩn bị sẵn sàng: các tư tế đứng vào vị trí của họ, và những người Lê-vi đứng theo ban ngành của họ như lịnh vua đã truyền.
11Họ bắt đầu giết các thú vật hiến tế cho Lễ Vượt Qua. Các tư tế nhận lấy máu và rảy trên bàn thờ, còn những người Lê-vi thì lột da các thú vật.
12Họ chia thịt các con thú dâng làm của lễ thiêu cho các đơn vị gia đình theo từng thị tộc trong dân để dâng lên CHÚA như đã chép trong Sách của Mô-sê. Họ cũng làm tương tự với các con bò.
13Họ nướng thịt con vật hiến tế của Lễ Vượt Qua trên lửa như đã quy định. Còn các vật thánh khác, họ nấu trong các nồi, các vạc, và các chảo; nấu xong họ vội vàng đem phân phát cho dân.
14Sau cùng, họ chuẩn bị phần cho họ và cho các tư tế, bởi vì các tư tế trong dòng dõi A-rôn đã bận rộn dâng các của lễ thiêu và thiêu mỡ cho đến tối. Vậy những người Lê-vi đã chuẩn bị phần cho họ và cho các tư tế trong dòng dõi A-rôn.
15Các ca sĩ trong ca đoàn, con cháu của A-sáp, đứng ở vị trí của họ mà ca ngợi, theo lệnh của Ða-vít, A-sáp, Hê-man, và Giê-đu-thun đấng tiên kiến của vua. Những người giữ cửa vẫn ở các cửa và không phải rời khỏi vị trí của họ, vì những người Lê-vi bà con của họ đã chuẩn bị sẵn phần cho họ và mang đến cho họ.
16Thế là nội ngày hôm đó họ đã cử hành đại lễ rất chu đáo để nhớ ơn CHÚA, gồm việc giữ Lễ Vượt Qua và dâng các của lễ thiêu trên bàn thờ CHÚA như Vua Giô-si-a đã truyền.
17Lúc đó, những người I-sơ-ra-ên hiện diện đã giữ Lễ Vượt Qua và Lễ Bánh Không Men bảy ngày.
18Chưa bao giờ có Lễ Vượt Qua nào được tổ chức quy mô như thế trong I-sơ-ra-ên, kể từ thời của Tiên Tri Sa-mu-ên cho đến bấy giờ; cũng không một vua I-sơ-ra-ên nào đã giữ Lễ Vượt Qua như Giô-si-a đã giữ, tức có các tư tế, có những người Lê-vi, và toàn dân Giu-đa và I-sơ-ra-ên về tham dự chung với dân cư Giê-ru-sa-lem.
19Lễ Vượt Qua ấy đã được giữ trong năm thứ mười tám của triều đại Giô-si-a.
Giô-si-a Bị Na-cô Ðánh Bại và Qua Ðời
20Sau tất cả các việc đó, sau khi Giô-si-a đã sửa sang xong Ðền Thờ, Nê-cô vua Ai-cập kéo quân lên để giao chiến ở Cạt-kê-mít, bên bờ Sông Ơ-phơ-rát. Giô-si-a kéo quân ra để chận đánh ông ấy.
21Nê-cô sai sứ giả đến nói với ông, “Thưa vua Giu-đa, tôi với ông nào có chuyện xích mích gì chăng? Ngày nay tôi kéo quân lên đây không phải để giao chiến với ông, nhưng để đối phó với một vương quốc đang gây chiến với tôi. Ðức Chúa Trời đã truyền cho tôi phải kéo quân đi gấp rút. Vậy xin ông đừng can thiệp vào công việc của Ðức Chúa Trời, Ðấng đang ở với tôi, kẻo Ngài sẽ tiêu diệt ông.”
22Nhưng Giô-si-a không nghe lời ông ấy. Ông cải trang và kéo quân ra nghinh chiến. Ông không nghe những lời của Nê-cô đã nhận từ miệng Ðức Chúa Trời truyền lại. Vì thế ông kéo quân ra đón đánh quân Ai-cập trong Thung Lũng Mê-ghi-đô.
23Quân xạ tiễn của Ai-cập bắn trúng Vua Giô-si-a. Vua bèn nói với các tôi tớ ông, “Hãy đem ta ra khỏi mặt trận, vì ta đã bị trọng thương.”
24Các tôi tớ của ông đem ông ra khỏi xe chiến mã của ông, họ đặt ông trên một xe chiến mã khác, rồi chở ông về Giê-ru-sa-lem. Về đến nơi thì ông tắt thở. Ông được chôn trong mộ của tổ tiên ông. Toàn thể Giu-đa và Giê-ru-sa-lem để tang than khóc Giô-si-a.
25Giê-rê-mi-a đã làm một bài ai ca để khóc Giô-si-a. Tất cả các ca viên, nam lẫn nữ, đều nhắc đến Giô-si-a trong những bài ai ca của họ cho đến ngày nay. Từ đó họ làm cho những bài ai ca trở thành một truyền thống trong I-sơ-ra-ên, và này, họ đã ghi bài ai ca đó vào Tập Ai Ca.
26Những hoạt động khác của Giô-si-a, những việc tốt ông làm theo những điều đã chép trong Luật Pháp của CHÚA,
27những hoạt động của ông, từ đầu đến cuối, này, chúng đều được chép trong sách Các Vua của I-sơ-ra-ên và Giu-đa.