21

Baulo Mingh Ye^lu^saa^lem

¹Caux zuangx mienh gorngv liuz leih hiaang waac, nzangv baeng zaqc nyei mingh taux Kotc Koiv-Nzou. Da'nyeic hnoi yie mbuo mingh taux Lo^nde Koiv-Nzou aengx mingh Baa^taa^laa Mungv. ²Yiem wuov buatc maaih poux nzangv oix mingh Fi^ni^sie Deic-Bung, yie mbuo ziouc bieqc nzangv mingh aqv. ³Mingh gau, mangc buatc Saibatc Koiv-Nzou ziouc jiex ninh nyei naamh bung mingh Silie Deic-Bung. Taux Tailaqv Zingh, nzangv oix bungx huox njiec, yie mbuo ziouc cuotv wuov aqv.
⁴Yiem wuov yie mbuo lorz buatc sienx Yesu nyei mienh ziouc caux ninh mbuo yiem yietc norm leiz-baaix. Singx Lingh longc ninh mbuo mbuox Baulo maiv dungx mingh Ye^lu^saa^lem Zingh. ⁵Mv baac yiem yietc norm leiz-baaix liuz, yie mbuo cuotv jauv mingh aqv. Yietc zungv sienx Yesu nyei mienh, liemh ninh mbuo nyei auv-jueiv, caux jienv fungx yie mbuo cuotv ziqc zingh mingh koiv-hlen, yiem wuov mbienx gueic njiec daux gaux. Daux gaux liuz, gorngv liuz leih hiaang waac, ⁶yie mbuo bieqc nzangv. Wuov deix yaac nzuonx biauv mi'aqv.
⁷Yie mbuo yiem Tailaqv yangh nzangv mingh taux Tor^le^mi caux yiem wuov nyei gorx-youz gorngv wuic buangh waac aengx caux ninh mbuo yiem hnoi wuov. ⁸Da'nyeic hnoi yie mbuo aengx mingh Si^saa^li^yaa mungv. Taux wuov yie mbuo hitv zunh kuv fienx wuov dauh Filipv nyei biauv. Naaiv dauh Filipv dongh zinh ndaangc yiem Ye^lu^saa^lem jiu-baang ginv daaih nyei wuov deix siec dauh nyei yietc dauh.⚓ ⁹Ninh maaih biei dauh sieqv maiv gaengh longc nqox. Ninh mbuo yaac duqv zingh nyeic douc Tin-Hungh nyei waac.
¹⁰Yiem ziex hnoi wuov, maaih dauh ⟨douc waac mienh,⟩ mbuox heuc Aa^gaa^mbatc, yiem Yu^ndie Saengv daaih.⚓ ¹¹Ninh daaih lorz yie mbuo, zorqv Baulo nyei houx-hlaang ndoh jienv ninh ganh nyei buoz-zaux yaac gorngv, “Singx Lingh hnangv naaiv nor gorngv, ‘Yiem Ye^lu^saa^lem Zingh nyei Yiutai Mienh oix hnangv naaiv nor ndoh jienv naaiv diuh houx-hlaang nyei ziouv yaac jiu bun yiem Janx nyei buoz-ndiev.’+”
¹²Haiz liuz naaiv deix waac yie mbuo caux yiem wuov nyei mienh qaqv tov Baulo maiv dungx mingh Ye^lu^saa^lem Zingh. ¹³Baulo dau, “Meih mbuo weic haaix diuc hnangv naaiv nor nyiemv bun yie nyei mba'nziu yuqc nzengc? Yie zunv dingc hnyouv maiv daan nyunc bun mienh ndoh hnangv, mv baac weic Ziouv Yesu nyei mbuox nyunc yiem Ye^lu^saa^lem Zingh bun mienh daix.”
¹⁴Ndongc haaix gorngv Baulo yaac maiv muangx. Yie mbuo ziouc maiv gorngv aqv. Kungx gorngv, “Tov Ziouv ei jienv ninh nyei za'eix zoux.”
¹⁵Nqa'haav yie mbuo mbenc ziangx ga'naaiv mingh Ye^lu^saa^lem. ¹⁶Maaih deix yiem Si^saa^li^yaa nyei sai-gorx gan jienv yie mbuo mingh yaac dorh yie mbuo mingh yie mbuo oix zuqc hitv wuov dauh Maa^naa^sanx nyei biauv. Maa^naa^sanx se yiem Saibatc Koiv-Nzou daaih nyei mienh yaac zoux dauh sienx ndaangc jiex wuov baan sai-gorx.

Baulo Mingh Yaagorpc Wuov

¹⁷Mingh taux Ye^lu^saa^lem, sienx Yesu nyei mienh a'hneiv zipv yie mbuo. ¹⁸Da'nyeic hnoi Baulo caux yie mbuo mingh Yaagorpc wuov. Jiu-baang nyei mienh gox yietc zungv yaac yiem wuov nyei. ¹⁹Baulo gorngv liuz wuic buangh waac, ninh zueih yietv zueih nyeic nyei gorngv nzengc Tin-Hungh hnangv haaix nor longc ninh yiem Janx nyei dorngx zoux nyei yietc zungv sic.
²⁰Yiem wuov nyei mienh haiz ninh gorngv liuz naaiv deix sic ziouc ceng Tin-Hungh, aengx mbuox Baulo, “Domh Gorx aac, meih hiuv nyei. Maaih ziex waanc Yiutai Mienh sienx Yesu. Yietc zungv yaac jorm hnyouv gan leiz-latc. ²¹Ninh mbuo haiz gorngv meih yiem Janx nyei deic-bung njaaux zuangx Yiutai Mienh guangc ⟨Mose nyei Leiz-Latc.⟩⚓ Meih yaac mbuox ninh mbuo maiv zuqc tengx fu'jueiv ⟨Mose nyei Leiz-Latc.⟩ yaac maiv zuqc ei mbuo Yiutai Mienh nyei leiz-fingx. ²²Wuov nyungc, mbuo oix zuqc hnangv haaix nor zoux? Ninh mbuo zungv haiz gorngv meih daaih taux naaiv daaih aqv. ²³Meih oix zuqc ei yie mbuo nyei waac zoux. Yiem yie mbuo naaiv maaih biei laanh mienh caux Tin-Hungh ⟨Mose nyei Leiz-Latc.⟩⚓ ²⁴Meih oix zuqc gan jienv ninh mbuo mingh yaac caux jienv ninh mbuo saax uix, tengx ninh mbuo cuotv saax uix nyaanh, ninh mbuo ziouc haih teix mba'biei aqv. Hnangv naaiv zoux, zuangx mienh ziouc hiuv duqv ninh mbuo haiz wuov deix waac se maiv zien. Meih ganh yaac ei jienv leiz-latc zoux. ²⁵Mv baac sienx Yesu nyei Janx aeqv, zinh ndaangc mbuo fiev fienx ei mbuo dingc daaih nyei waac mbuox ninh mbuo, ‘Oix zuqc gec maiv dungx nyanc ziec jiex miuc-fangx nyei haaix nyungc ga'naaiv, maiv dungx nyanc nziaamv, maiv dungx nyanc naeqc jaang daic nyei saeng-kuv orv, yaac maiv dungx zoux maiv luonx horngc nyei sic.’ ”⚓
²⁶Da'nyeic hnoi Baulo ziouc dorh wuov deix mienh yaac caux jienv ninh mbuo saax uix. Ninh aengx bieqc zaangc Tin-Hungh nyei biauv mbuox sai mienh aengx maaih mbu'ziex hnoi cingx buangv saax uix nyei hnoi. Taux wuov hnoi sai mienh oix zuqc weic ninh mbuo dauh dauh longc ga'naaiv ziec bun Tin-Hungh.

Baulo Zuqc Mienh Zorqv

²⁷Wuov deix siec hnoi aav lamh buangv, maaih deix Esie Saengv daaih nyei Yiutai Mienh buatc Baulo yiem zaangc Tin-Hungh nyei biauv. Ninh mbuo coqv zuangx mienh yaac zorqv Baulo, ²⁸nauc-nauc nyei heuc jienv gorngv, “I^saa^laa^en Mienh aah! Tengx yie mbuo maah! Dongh naaiv laanh mienh mingh norm-norm dorngx njaaux mienh mangc piex mbuo Yiutai Mienh caux mbuo nyei leiz-latc caux naaiv zaangc Tin-Hungh nyei biauv. Maiv daan wuov nyungc hnangv, ninh yaac dorh Janx-Gikc bieqc zaangc Tin-Hungh nyei biauv gu'nyuoz, bun naaiv norm cing-nzengc dorngx maaih uix.” ²⁹(Ninh mbuo hnangv naaiv nor gorngv weic zuqc ninh mbuo buatc yiem E^fe^so Zingh daaih wuov dauh Do^fi^matv caux Baulo yiem zingh gu'nyuoz ziouc laaic Baulo dorh ninh bieqc zaangc Tin-Hungh nyei biauv.)⚓
³⁰Ziangh norm zingh nyei mienh ziouc lunc nzengc, ndutc ndutc nyei tiux daaih zorqv Baulo tor cuotv ziqc zaangc Tin-Hungh nyei biauv. Zaangc Tin-Hungh nyei biauv nyei gaengh ziouc liemh zeih guon jienv aqv. ³¹Ziangh guanh mienh oix daix Baulo wuov zanc, Lomaa domh baeng-bieiv haiz fienx gorngv Ye^lu^saa^lem Mienh lunc nzengc. ³²Ninh ziouc dorh deix baeng-bieiv⚓ caux baeng, tiux jienv mingh ninh mbuo wuov. Zuangx mienh buatc domh baeng-bieiv caux baeng, ninh mbuo ziouc dingh, maiv mborqv Baulo aqv.
³³Domh baeng-bieiv mingh taux ziouc zorqv Baulo aengx heuc baeng longc i diuh hlieqv-limc ndoh jienv. Ninh naaic gaax, “Naaiv haaix dauh? Ninh zoux haaix nyungc?” ³⁴Zuangx mienh maaih deix hnangv naaiv gorngv, maaih deix hnangv wuov gorngv. Domh baeng-bieiv zorqv maiv zuqc zien gorn-baengx weic zuqc mienh lunc haic. Ninh ziouc heuc baeng dorh Baulo mingh baeng yiem nyei dorngx wuov.
³⁵Taux wuov tei-gorn zuangx mienh ciouv haic, baeng ziouc hlorpv Baulo faaux gu'nguaaic. ³⁶Zuangx mienh gan jienv nqa'haav mingh kih kungx kaatv nyei gorngv, “Daix ninh guangc aqv.”

Baulo Oix Jaiv Sin

³⁷Baeng oix dorh Baulo bieqc ninh mbuo yiem nyei dorngx gu'nyuoz wuov zanc ninh gorngv mbuox dauh baeng-bieiv, “Tov bun yie caux meih gorngv joux waac, duqv nyei fai?”
Domh baeng-bieiv gorngv, “Meih haih gorngv Gikc waac nyei? ³⁸Wuov nyungc meih maiv zeiz zinh ndaangc ceux lunc dorh biei cin zaqc baeng mingh deic-bung-huaang wuov dauh I^yipv Mienh fai?”
³⁹Baulo dau, “Yie se Yiutai Mienh, cuotv seix yiem Si^li^sie Saengv, Taasatv Zingh, dongh maaih mengh hoc wuov norm domh zingh nyei baeqc fingx. Tov bun yie caux naaiv deix zuangx mienh gorngv waac oc.”
⁴⁰Domh baeng-bieiv nqoi nzuih bun ninh gorngv. Baulo souv jienv tei-daauh huangx buoz mbuox mienh sekv. Zuangx mienh sekv mingh, Baulo ziouc longc Hipv^lu waac caux ninh mbuo gorngv.

21

¹Sau khi từ giã, tàu rời bến đi thẳng qua đảo Cốt, ngày sau đến cảng Rô-đơ, rồi đến Ba-ta-ra. ²Chúng tôi chuyển sang tàu khác đi Phê-ni-xi. ³Khi thấy đảo Síp xuất hiện, tàu tránh bên phải chạy về hướng Sy-ri và cặp bến Ty-rơ, dỡ hàng tại đó. ⁴Chúng tôi tìm gặp anh em tín hữu, và ở lại bảy ngày. Được Thánh Linh báo trước, anh em khuyên Phao-lô không nên lên Giê-ru-sa-lem. ⁵Cuối bảy ngày, chúng tôi sửa soạn tiếp tục cuộc hải trình. Tất cả các tín hữu cùng vợ con tiễn chân chúng tôi ra khỏi thành phố. Chúng tôi quỳ trên bãi biển cầu nguyện, ⁶rồi từ biệt nhau. Chúng tôi xuống tàu, còn họ trở về nhà.
⁷Rời Ty-rơ, chúng tôi đến Tô-lê-mai, chào thăm anh em và ở lại một ngày. ⁸Hôm sau, chúng tôi tiếp tục lên đường. Về đến Sê-sa-rê, chúng tôi trọ tại nhà Phi-líp, một trong bảy vị chấp sự đang truyền giảng Đạo Chúa. ⁹Ông có bốn con gái đồng trinh được ân tứ nói tiên tri. ¹⁰Vài ngày sau, có A-ga-bút, một tiên tri từ Giu-đê xuống, ¹¹đến thăm chúng tôi. Ông lấy dây lưng của Phao-lô tự trói tay chân mà nói: “Thánh Linh báo trước: Người Do-thái tại Giê-ru-sa-lem sẽ bắt trói Phao-lô như thế này và đem nộp cho người La-mã.⚓”
¹²Nghe xong, chúng tôi cùng các tín hữu địa phương năn nỉ Phao-lô đừng lên thành Giê-ru-sa-lem. ¹³Nhưng Phao-lô trả lời: “Sao anh em khóc lóc cho đau lòng tôi? Chẳng những tôi sẵn sàng chịu trói, mà còn vui lòng chịu chết vì Danh Chúa Giê-xu tại Giê-ru-sa-lem!” ¹⁴Ông nhất định không nghe, nên chúng tôi đành nín lặng, chỉ nói: “Xin ý Cha được thực hiện!”

Đến Giê-ru-sa-lem

¹⁵Sau đó, chúng tôi sửa soạn hành trang lên đường về thủ đô Giê-ru-sa-lem. ¹⁶Vài tín hữu tại Sê-sa-rê cùng đi, đưa chúng tôi vào trọ nhà Ma-na-sôn, người đảo Síp, là một trong các tín hữu đầu tiên. ¹⁷Chúng tôi đến Giê-ru-sa-lem, anh em vui mừng đón tiếp. ¹⁸Hôm sau, Phao-lô hướng dẫn chúng tôi đến thăm Gia-cơ, gặp đông đủ các nhà lãnh đạo⚓ Hội thánh Giê-ru-sa-lem. ¹⁹Chào hỏi xong, Phao-lô thuật lại từng việc Thượng Đế đã dùng ông thực hiện tại các nước ngoài.
²⁰Nghe báo cáo, họ ca ngợi Chúa và đề nghị: “Anh biết không? Mấy vạn người Do-thái đã theo Đạo nhưng vẫn còn câu nệ luật pháp và tập tục cũ. ²¹Họ nghe đồn anh dạy người Do-thái ở hải ngoại chối bỏ luật pháp Mai-sen, đừng cắt bì cho con trai và không cần theo tập tục cũ. ²²Chắc chắn họ đã nghe tin anh về đây; không biết họ sẽ phản ứng thế nào? ²³Vậy chúng tôi khuyên anh: đây chúng tôi có bốn người mắc lời thề nguyện, ²⁴xin anh đem họ đi làm lễ tẩy uế, xuống tóc,⚓ và đài thọ các khoản chi phí. Như thế mọi người sẽ biết họ đã nghe lầm về anh, vì chính anh cũng vâng giữ luật pháp. ²⁵Còn về tín hữu nước ngoài, như đã viết rõ trong thư,⚓ chúng tôi chỉ dặn họ đừng ăn của cúng thần tượng, huyết, thú vật chết ngạt và đừng gian dâm.”
²⁶Hôm sau Phao-lô cùng bốn người ấy bắt đầu làm lễ tẩy uế rồi vào Đền thờ báo cáo ngày dâng lễ vật khi tẩy uế xong.⚓

Phao-lô bị bắt

²⁷Khi bảy ngày tẩy uế gần mãn, mấy người Do-thái ở Tiểu Á gặp Phao-lô trong Đền thờ, liền sách động quần chúng bắt giữ ông. ²⁸Họ kêu gào: “Đồng bào ơi! Giúp chúng tôi với! Tên này đi khắp nơi xúi giục mọi ngươi phản nghịch nhân dân, luật pháp và Đền thờ. Nó còn đem cả người Hy-lạp vào đây, làm ô uế nơi thánh!” ²⁹(Hôm trước, họ gặp Trô-phim, người Ê-phê-sô ở trong thành phố với Phao-lô, nên tưởng làm ông đã đem người nước ngoài vào Đền thờ).
³⁰Cả thành phố đều náo loạn. Dân chúng đổ xô về Đền thờ như thác lũ. Họ bắt Phao-lô, kéo ra khỏi Đền thờ. Lập tức các cửa Đền thờ đóng lại. ³¹Họ đang tìm cách giết Phao-lô, thì đại tá Lý-sĩ, chỉ huy trung đoàn La-mã cũng vừa nhận được báo cáo. ³²Đại tá Sĩ lập tức ra lệnh cho các đơn vị trấn thủ thành phố⚓ nhất loạt kéo đến. Nhìn thấy đại tá và quân đội bố trí bốn bên, dân chúng mới ngưng đánh đập Phao-lô.
³³Đại tá Sĩ ra lệnh bắt Phao-lô trói lại bằng hai dây xích, rồi hỏi dân chúng: “Đương sự là ai? Tội trạng thế nào?” ³⁴Trong đám đông, người la thế này, kẻ gào thế khác. Thấy quá lộn xộn ồn ào không thể điều tra gì được, đại tá cho giải Phao-lô vào đồn. ³⁵Khi lên bậc thềm, quân lính phải khiêng Phao-lô vì dân chúng quá hung bạo. ³⁶Họ kéo theo sau gào thét: “Giết nó đi!”
³⁷Lúc sắp được đưa vào đồn, Phao-lô hỏi đại tá Sĩ: “Tôi được phép thưa chuyện với đại tá không?” Đại tá Sĩ ngạc nhiên: “Anh biết tiếng Hy-lạp sao? ³⁸Anh không phải là tên Ai-cập vừa nổi loạn kéo 4.000 quân khủng bố vô bưng⚓ sao?” ³⁹Phao-lô đáp: “Tôi là người Do-thái, quê ở Tạt-sơ, xứ Si-li-si, công dân một thành phố nổi danh. Xin phép đại tá cho tôi nói chuyện với nhân dân.”
⁴⁰Được chấp thuận, Phao-lô đứng lên bậc thềm, lấy tay ra hiệu cho dân chúng yên lặng, rồi dùng tiếng Hy-bá nói chuyện với đồng bào: