25
Saa^mu^en Guei Seix
1Saa^mu^en guei seix liuz, I^saa^laa^en nyei zuangx mienh gapv zunv daaih weic ninh nzauh nyiemv. Ninh mbuo yaac dorh ninh mingh zangx jienv wuov Laamaa, Saa^mu^en ganh nyei biauv⚓
Ndaawitv yaac suiv njiec mingh yiem Baalaan Deic-Bung-Huaang.
2Maaih dauh mienh yiem Maa^on Mungv. Ninh maaih ndau yiem nitv Kaanmen. Naaiv dauh mienh za'gengh butv zoih haic, maaih buo cin dauh ba'gi yungh caux yietc cin dauh yungh. Ninh yiem Kaanmen japv ba'gi yungh biei.
3Naaiv dauh mienh nyei mbuox heuc Naa^mbaan, se Kaalepv Mienh. Ninh nyei auv heuc Aa^mbi^gaa^yin, se guai haic, nzueic haic nyei m'sieqv dorn. Mv baac ninh nyei nqox hnyouv doqc yaac ciouv haic.
4Ndaawitv yiem deic-bung-huaang wuov zanc, ninh hiuv duqv Naa^mbaan japv ba'gi yungh biei.
5Ndaawitv ziouc paaiv ziepc dauh mienh⚓ mingh lorz Naa^mbaan yaac paaiv ziangx waac gorngv, “Mingh Kaanmen lorz Naa^mbaan, yaac longc yie nyei mbuox gorngv wuic buangh waac.
6Oix zuqc gorngv mbuox ninh, ‘Tov bun meih caux meih nyei biauv zong caux meih maaih nyei yietc zungv duqv baengh orn aqv.
7“ ‘Ih zanc yie haiz gorngv meih maaih mienh tengx meih japv ba'gi yungh biei. Meih nyei goux ba'gi yungh nyei mienh caux yie mbuo yiem Kaanmen nyei ziangh hoc, yie mbuo maiv zoux doqc bun ninh mbuo. Ninh mbuo yaac maiv caa yietc nyungc.
8Gunv naaic meih ganh nyei mienh, ninh mbuo zungv oix mbuox meih. Weic naaiv, tov meih korv-lienh yie nyei mienh, weic zuqc yie mbuo daaih doix meih mbuo zoux jorm nyei hnoi. Meih haih bun deix haaix nyungc meih nyei bou mbuo caux meih nyei dorn, Ndaawitv, tov bun aqv.’+”
9Ndaawitv nyei mienh mingh taux wuov, ninh mbuo ziouc longc Ndaawitv nyei mbuox gorngv wuov deix waac mbuox Naa^mbaan. Gorngv liuz, ninh mbuo zuov jienv aqv.
10Naa^mbaan dau Ndaawitv nyei bou, “Ndaawitv dongh haaix dauh? Jetc^si nyei dorn dongh haaix dauh? Ih jaax hnoi maaih bou camv haic biaux ninh mbuo nyei ziouv.
11Yie fungc oix zuqc zorqv yie nyei njuov caux yie nyei wuom caux yie weic yie nyei japv ba'gi yungh biei nyei gong-mienh daix daaih nyei orv bun yie maiv hiuv duqv yiem haaix daaih nyei mienh?”
12Ndaawitv nyei mienh ziouc daaux sin nzuonx mingh aengx gorngv nzengc naaiv deix waac mbuox Ndaawitv.
13Ndaawitv gorngv mbuox ninh nyei mienh, “Meih mbuo dauh dauh zorqv meih mbuo nyei nzuqc ndaauv sai jienv.” Dauh dauh mienh ziouc zorqv nzuqc ndaauv sai jienv aqv. Ndaawitv ganh yaac sai jienv nzuqc ndaauv. Gan Ndaawitv mingh nyei mienh maaih leih maiv go feix baeqv dauh. Maaih nyic baeqv dauh liouh njiec wuov zuov ga'naaiv.
14Maaih dauh Naa^mbaan nyei bou mingh mbuox Naa^mbaan nyei auv, Aa^mbi^gaa^yin, “Ndaawitv yiem deic-bung-huaang paaiv douc fienx mienh daaih wuic buangh yie mbuo nyei ziouv. Ninh yaac gorngv ciouv bun ninh mbuo.
15Mv baac wuov deix mienh za'gengh zoux longx bun yie mbuo. Yie mbuo yaac maiv zuqc haaix dauh zoux doqc bun yie mbuo. Da'faanh yie mbuo caux ninh mbuo yiem wuov lomc-huaang nyei ziangh hoc, yie mbuo maiv caa haaix nyungc aqv.
16Lungh muonz yie mbuo caux ninh mbuo yiem bungx ba'gi yungh nyei ziangh hoc, ninh mbuo zoux hnangv laatc beu jienv yie mbuo.
17Ih zanc yie tov bun meih hiuv duqv naaiv deix sic yaac hnamv mangc gaax horpc zuqc hnangv haaix nor zoux. Nziex ninh mbuo oix hoic yie mbuo nyei ziouv caux ninh nyei biauv zong mienh. Ninh nyei fiem-fingx ciouv, doqc haic. Maiv maaih haaix dauh haih caux ninh gorngv waac.”
18Aa^mbi^gaa^yin ziouc siepv-siepv nyei liuc leiz nyic baeqc norm njuov, i ndopv-mbuoqc a'ngunc diuv, biaa dauh ziqv ziangx nyei ba'gi yungh, yietc tongv ziepc hmz morqv⚓ caauv zuoqc nyei hmeiv, caux yietc baeqv ndunh a'ngunc biouv-nqaai, caux nyic baeqv ndunh ngongh nyorx biouv-nqaai, bun lorh tor jienv.
19Aa^mbi^gaa^yin ziouc gorngv mbuox ninh nyei bou, “Meih mbuo gunv mingh ndaangc, yie nqa'haav gan jienv meih mbuo mingh.” Mv baac ninh maiv mbuox ninh nyei nqox, Naa^mbaan.
20Aa^mbi^gaa^yin geh jienv lorh njiec zorng wuov zanc, buatc Ndaawitv caux ninh nyei mienh yiem ninh nyei wuov ndaangc maengx njiec, hungx jienv ninh daaih. Aa^mbi^gaa^yin ziouc buangh ninh mbuo.
21Ndaawitv coqv hoqc gorngv liuz, “Yie yiem deic-bung-huaang baeqc baeqc tengx goux wuov dauh mienh maaih nyei nyungc-nyungc ga'naaiv hnangv. Ninh nyei ga'naaiv maiv maaih yietc nyungc dingx laaih. Yie zoux longx bun ninh, mv baac ninh winh orqv bun yie.
22Se gorngv taux njang ndorm yie corc liouh njiec wuov dauh mienh nyei yietc dauh m'jangc dorn nor, tov Tin-Hungh hniev-hniev nyei dingc yie, Ndaawitv, nyei zuiz.”
23Aa^mbi^gaa^yin yietv buatc Ndaawitv, ninh siepv-siepv nyei njiec lorh daaih puoqv njiec taux ndau baaix Ndaawitv.
24Aa^mbi^gaa^yin mbaapv njiec Ndaawitv nyei zaux ga'hlen gorngv, “Yie nyei ziouv aah! Zoux dorngc nyei zuiz ndortv zuqc yie ganh hnangv. Tov bun meih nyei m'sieqv bou gorngv bun meih muangx. Tov muangx meih nyei m'sieqv bou gorngv nyei waac.
25Tov yie nyei ziouv maiv dungx dingc wuov dauh ciouv haic nyei mienh, Naa^mbaan, nyei zuiz. Ninh se hnangv ninh nyei mbuox. Ninh nyei mbuox heuc Naa^mbaan, eix leiz se Hngongx. Ninh benx zoux sic hngongx nyei mienh. Mv baac yie, meih nyei m'sieqv bou, maiv duqv buatc meih, yie nyei ziouv, paaiv daaih nyei mienh.
26“Ziouv dangv jienv meih, yie nyei ziouv, maiv bun meih ganh nyei buoz jaauv win, liouc nziaamv cuotv. Weic naaiv yie ziangv jienv ziangh jienv nyei Ziouv houv waac yaac dorng jienv meih nyei nza'hmien houv jienv gorngv, tov bun meih nyei win-wangv caux yietc zungv oix hoic meih, wuov deix mienh hnangv Naa^mbaan nor.
27Yie, meih nyei m'sieqv bou, dorh daaih naaiv deix ga'naaiv bun meih, yie nyei ziouv. Tov jiu bun gan meih nyei yietc zungv mienh.
28Tov guangc nqoi meih nyei m'sieqv bou zoux dorngc nyei zuiz. Ziouv ndongc haaix zungv oix bun meih zoux hungh yaac liepc wuonv meih nyei hungh douh, weic zuqc meih tengx Ziouv mborqv jaax. Da'faanh meih maaih maengc ziangh jienv nyei hnoi-nyieqc, tov bun yiem meih gu'nyuoz maiv maaih haaix nyungc orqv sic.
29Maiv gunv maaih mienh zunc jienv oix zorqv meih nyei maengc, Ziouv, meih nyei Tin-Hungh, oix beu jienv meih hnangv beu jaaix nyei ga'naaiv nor, mv baac meih nyei win-wangv nyei maengc Ziouv oix longc ndopv-hlaang⚓ fengx guangc hnangv fengx la'bieiv guangc nor.
30Taux Ziouv ziux ninh laengz nyei waac zoux longx bun meih aengx liepc meih zoux hungh gunv I^saa^laa^en Mienh wuov zanc,
31meih maiv bun mienh nyei nziaamv liouc cuotv yaac maiv tengx ganh jaauv win, meih nyei hnyouv ziouc maiv zuqc guaix ganh. Ziouv bun meih duqv longx nyei ziangh hoc, tov meih jangx meih nyei m'sieqv bou.”
32Ndaawitv gorngv mbuox Aa^mbi^gaa^yin, “Ceng Ziouv, I^saa^laa^en nyei Tin-Hungh, dongh ih hnoi paaiv meih daaih buangh yie wuov dauh.
33Laengz zingh Tin-Hungh weic meih maaih cong-mengh. Yaac tov Tin-Hungh ceix fuqv bun meih, weic zuqc ih hnoi meih laanh jienv yie, maiv bun yie longc yie ganh nyei buoz jaauv win, bun mienh nyei nziaamv liouc cuotv.
34Ziouv dangv jienv maiv bun yie hoic meih. Mv baac yie ziangv jienv ziangh jienv nyei Ziouv gorngv, se gorngv meih maiv siepv-siepv nyei daaih buangh yie nor, taux njang hnoi ndorm, da'faanh Naa^mbaan nyei biauv zong yietc zungv m'jangc dorn maiv zengc yietc dauh.”
35Ndaawitv ziouc zipv Aa^mbi^gaa^yin dorh daaih bun ninh nyei yietc zungv ga'naaiv. Ndaawitv aengx gorngv mbuox ninh, “Gunv baengh orn nyei nzuonx biauv aqv. Yie muangx meih gorngv liuz yaac ei jienv meih tov nyei waac zoux.”
36Aa^mbi^gaa^yin nzuonx mingh lorz Naa^mbaan. Wuov zanc ninh yiem biauv mbenc hnaangx hlo nyei hnangv hungh diex mbenc nor. Naa^mbaan hopv diuv nquin duqv longx haic, hnyouv za'gengh orn-lorqc aqv. Aa^mbi^gaa^yin ziouc maiv gorngv haaix nyungc mbuox ninh, zuov taux da'nyeic ndorm cingx daaih gorngv.
37Da'nyeic ndorm Naa^mbaan nzang daaih, ninh nyei auv gorngv naaiv deix jauv bun ninh muangx. Naa^mbaan ziouc butv baengc hniev, ziangh sin mbai mi'aqv.⚓
38Nqa'haav leih maiv go ziepc hnoi Ziouv ziouc daix Naa^mbaan. Ninh ziouc daic mi'aqv.
39Ndaawitv haiz gorngv Naa^mbaan daic mi'aqv, ninh ziouc gorngv, “Ceng Ziouv, ninh tengx yie jaauv win bun Naa^mbaan weic Naa^mbaan mangc piex yie nyei sic. Ziouv yaac laanh jienv maiv bun yie zoux dorngc, yaac bun Naa^mbaan zoux dorngc nyei sic ndortv zuqc Naa^mbaan ganh.”
Ndaawitv ziouc paaiv mienh mingh tov Aa^mbi^gaa^yin daaih zoux ninh nyei auv.
40Ndaawitv nyei bou mingh taux Kaanmen wuov, ninh mbuo gorngv mbuox Aa^mbi^gaa^yin, “Ndaawitv paaiv yie mbuo daaih oix meih mingh zoux ninh nyei auv.”
41Aa^mbi^gaa^yin ziouc puoqv njiec hmien taux ndau yaac gorngv, “Yie se meih nyei m'sieqv bou. Yie a'hneiv nzaaux meih nyei bou nyei zaux.”
42Aa^mbi^gaa^yin ziouc siepv-siepv nyei jiez sin daaih geh jienv lorh aengx caux biaa dauh fu-sux ninh nyei nouh beiz gan jienv Ndaawitv nyei douc waac mienh mingh. Ninh ziouc benx Ndaawitv nyei auv mi'aqv.
43Ndaawitv longc ndaangc Yitv^le^en Mienh, Aa^hi^no^am. Ninh mbuo i dauh ziouc benx Ndaawitv nyei auv.
44Mv baac Saulo zorqv ninh nyei sieqv, Mikaan, se Ndaawitv nyei auv-hlo, jiu bun Ganlim Mienh, Laa^itc nyei dorn, Banti, longc zoux auv mi'aqv.⚓
25
撒母耳去世
1撒母耳死了，以色列眾人聚集，為他哀哭，把他葬在拉瑪他的家裏。
大衛和亞比該
大衛動身，下到巴蘭的曠野。
2在瑪雲有一個人，他的產業在迦密。這人是一個大富翁，有三千隻綿羊，一千隻山羊；他正在迦密剪羊毛。
3這人名叫拿八，他的妻子名叫亞比該。拿八的妻子有美好的見識，又有美麗的容貌，但拿八為人剛愎兇惡，是迦勒族的人。
4大衛在曠野聽見拿八正在剪羊毛，
5就派十個僕人，對他們說：「你們上迦密到拿八那裏，提我的名向他問安。
6你們要如此說：『願你來年平安⚓，願你家平安，願你一切所有的都平安。
7現在我聽說你有剪羊毛的人，你的牧人和我們在一起，他們在迦密一切的日子，我們沒有欺負過他們，他們也未曾失去甚麼。
8你問你的僕人，他們會告訴你。願我的僕人在你眼前得歡心，因為我們是在好日子來的。請你隨手分點食物給僕人和你兒子大衛。』」
9大衛的僕人到了，就提大衛的名，把這一切話告訴拿八，他們就停頓下來。
10拿八回答大衛的僕人說：「大衛是誰？耶西的兒子是誰？今日悖逆主人奔逃的僕人很多。
11我豈可把飲食，以及我為剪羊毛的人所宰的肉給那些我不知道從哪裏來的人呢？」
12大衛的僕人轉身從原路回去，照這一切的話告訴大衛。
13大衛對他的人說：「你們各人都要佩上刀！」各人就都佩上刀，大衛也佩上刀。跟隨大衛上去的約有四百人，留下二百人看守物件。
14拿八的一個僕人告訴拿八的妻子亞比該說：「看哪，大衛從曠野派使者來向我主人問安，主人卻辱罵他們。
15但是那些人待我們真好；我們在田野與他們一切來往的日子，沒有受他們欺負，也未曾失去甚麼。
16我們在他們那裏牧羊，一切的日子他們晝夜保護我們⚓。
17現在，你當知道，看怎樣做才好。不然，禍患必定臨到我主人和他全家。他性情兇暴，無人敢與他說話。」
18亞比該急忙將二百個餅，兩皮袋酒，五隻宰好的羊，五細亞烘熟的穗子，一百個葡萄乾餅，二百個無花果餅，都馱在驢上，
19對僕人說：「你們在我前面走，看哪，我跟着你們去。」她卻沒有告訴丈夫拿八。
20亞比該騎着驢，正下山坡，看哪，大衛和他的人正迎着亞比該下來，她就去迎接他們。
21大衛曾說：「我在曠野為那人看守他一切所有的，以致他未失去任何一樣東西，實在是徒然了！他竟然向我以惡報善。
22凡屬拿八的男丁，我若留一個到明日早晨，願上帝重重懲罰大衛⚓！」
23亞比該看見大衛，就急忙下驢，在大衛面前臉伏於地叩拜。
24她俯伏在大衛的腳前，說：「我主啊，願這罪歸於我！求你容許使女向你進言，更求你聽使女的話。
25我主不必理會拿八這性情兇暴的人，他就像他的名字一樣；他名叫拿八⚓，為人也真是愚頑。至於我，你的使女並沒有看見我主所派來的僕人。
26現在，我主啊，耶和華既然阻止你親手報仇，避免流人的血，我指着永生的耶和華起誓，又指着你的性命起誓：『現在，願你的仇敵和謀害我主的人都像拿八一樣。』
27現在求我主把婢女送來的禮物給跟隨我主的僕人。
28求你原諒使女的冒犯。耶和華必為我主建立堅固的家，因為我主為耶和華爭戰，並且你一生的日子查不出有甚麼惡來。
29雖有人起來追逼你，要尋索你的性命，我主的性命在耶和華－你的上帝那裏，如同藏在生命的寶藏中。至於你仇敵的性命，耶和華必甩去，如用機弦甩石一樣。
30耶和華照所應許你的福氣賜給我主，立你作以色列王的時候，
31我主就不至於因為親手報仇，流了無辜人的血，而心裏不安，良心有虧了。耶和華賜福給我主的時候，求你記得你的使女。」
32大衛對亞比該說：「耶和華－以色列的上帝是應當稱頌的，因為他今日派你來迎接我。
33你和你的見識也配得稱讚，因為你今日攔阻我親手報仇、流人的血。
34我指着阻止我加害於你的耶和華－以色列永生的上帝起誓，若不是你很快地來迎接我，到早晨天亮的時候，凡屬拿八的男丁，必定一個也不留。」
35大衛從亞比該手中收了她帶來的禮物，對她說：「平平安安上你的家去吧！你看，我看了你的情面，聽了你的話。」
36亞比該到拿八那裏，看哪，他在家裏擺設宴席，如同王的宴席。拿八心情舒暢，酩酊大醉。所以亞比該大小事都沒有告訴他，直等到早晨天亮的時候。
37到了早晨，拿八酒醒了，他的妻子把這些事都告訴他，他就發心臟病快死了，僵如石頭。
38過了十天，耶和華擊打拿八，他就死了。
39大衛聽見拿八死了，就說：「耶和華是應當稱頌的，因為我從拿八手中受了羞辱，他為我伸冤，又阻止他的僕人行惡；耶和華使拿八的惡歸到他自己頭上。」於是大衛派人去向亞比該說，要娶她為妻。
40大衛的僕人來到迦密，到亞比該那裏，對她說：「大衛派我們到你這裏，要娶你作他的妻子。」
41亞比該起來叩拜，俯伏在地，說：「看哪，你的使女情願作婢女，為我主的僕人洗腳。」
42亞比該立刻起身，騎上驢，五個女僕跟着她走。她跟從大衛的使者去，就作了大衛的妻子。
43大衛先前娶了耶斯列人亞希暖，她們二人都作了他的妻子。
44掃羅已把他的女兒米甲，就是大衛的妻子，給了迦琳人拉億的兒子帕提為妻。