25
Saa^mu^en Guei Seix
1Saa^mu^en guei seix liuz, I^saa^laa^en nyei zuangx mienh gapv zunv daaih weic ninh nzauh nyiemv. Ninh mbuo yaac dorh ninh mingh zangx jienv wuov Laamaa, Saa^mu^en ganh nyei biauv⚓
Ndaawitv yaac suiv njiec mingh yiem Baalaan Deic-Bung-Huaang.
2Maaih dauh mienh yiem Maa^on Mungv. Ninh maaih ndau yiem nitv Kaanmen. Naaiv dauh mienh za'gengh butv zoih haic, maaih buo cin dauh ba'gi yungh caux yietc cin dauh yungh. Ninh yiem Kaanmen japv ba'gi yungh biei.
3Naaiv dauh mienh nyei mbuox heuc Naa^mbaan, se Kaalepv Mienh. Ninh nyei auv heuc Aa^mbi^gaa^yin, se guai haic, nzueic haic nyei m'sieqv dorn. Mv baac ninh nyei nqox hnyouv doqc yaac ciouv haic.
4Ndaawitv yiem deic-bung-huaang wuov zanc, ninh hiuv duqv Naa^mbaan japv ba'gi yungh biei.
5Ndaawitv ziouc paaiv ziepc dauh mienh⚓ mingh lorz Naa^mbaan yaac paaiv ziangx waac gorngv, “Mingh Kaanmen lorz Naa^mbaan, yaac longc yie nyei mbuox gorngv wuic buangh waac.
6Oix zuqc gorngv mbuox ninh, ‘Tov bun meih caux meih nyei biauv zong caux meih maaih nyei yietc zungv duqv baengh orn aqv.
7“ ‘Ih zanc yie haiz gorngv meih maaih mienh tengx meih japv ba'gi yungh biei. Meih nyei goux ba'gi yungh nyei mienh caux yie mbuo yiem Kaanmen nyei ziangh hoc, yie mbuo maiv zoux doqc bun ninh mbuo. Ninh mbuo yaac maiv caa yietc nyungc.
8Gunv naaic meih ganh nyei mienh, ninh mbuo zungv oix mbuox meih. Weic naaiv, tov meih korv-lienh yie nyei mienh, weic zuqc yie mbuo daaih doix meih mbuo zoux jorm nyei hnoi. Meih haih bun deix haaix nyungc meih nyei bou mbuo caux meih nyei dorn, Ndaawitv, tov bun aqv.’+”
9Ndaawitv nyei mienh mingh taux wuov, ninh mbuo ziouc longc Ndaawitv nyei mbuox gorngv wuov deix waac mbuox Naa^mbaan. Gorngv liuz, ninh mbuo zuov jienv aqv.
10Naa^mbaan dau Ndaawitv nyei bou, “Ndaawitv dongh haaix dauh? Jetc^si nyei dorn dongh haaix dauh? Ih jaax hnoi maaih bou camv haic biaux ninh mbuo nyei ziouv.
11Yie fungc oix zuqc zorqv yie nyei njuov caux yie nyei wuom caux yie weic yie nyei japv ba'gi yungh biei nyei gong-mienh daix daaih nyei orv bun yie maiv hiuv duqv yiem haaix daaih nyei mienh?”
12Ndaawitv nyei mienh ziouc daaux sin nzuonx mingh aengx gorngv nzengc naaiv deix waac mbuox Ndaawitv.
13Ndaawitv gorngv mbuox ninh nyei mienh, “Meih mbuo dauh dauh zorqv meih mbuo nyei nzuqc ndaauv sai jienv.” Dauh dauh mienh ziouc zorqv nzuqc ndaauv sai jienv aqv. Ndaawitv ganh yaac sai jienv nzuqc ndaauv. Gan Ndaawitv mingh nyei mienh maaih leih maiv go feix baeqv dauh. Maaih nyic baeqv dauh liouh njiec wuov zuov ga'naaiv.
14Maaih dauh Naa^mbaan nyei bou mingh mbuox Naa^mbaan nyei auv, Aa^mbi^gaa^yin, “Ndaawitv yiem deic-bung-huaang paaiv douc fienx mienh daaih wuic buangh yie mbuo nyei ziouv. Ninh yaac gorngv ciouv bun ninh mbuo.
15Mv baac wuov deix mienh za'gengh zoux longx bun yie mbuo. Yie mbuo yaac maiv zuqc haaix dauh zoux doqc bun yie mbuo. Da'faanh yie mbuo caux ninh mbuo yiem wuov lomc-huaang nyei ziangh hoc, yie mbuo maiv caa haaix nyungc aqv.
16Lungh muonz yie mbuo caux ninh mbuo yiem bungx ba'gi yungh nyei ziangh hoc, ninh mbuo zoux hnangv laatc beu jienv yie mbuo.
17Ih zanc yie tov bun meih hiuv duqv naaiv deix sic yaac hnamv mangc gaax horpc zuqc hnangv haaix nor zoux. Nziex ninh mbuo oix hoic yie mbuo nyei ziouv caux ninh nyei biauv zong mienh. Ninh nyei fiem-fingx ciouv, doqc haic. Maiv maaih haaix dauh haih caux ninh gorngv waac.”
18Aa^mbi^gaa^yin ziouc siepv-siepv nyei liuc leiz nyic baeqc norm njuov, i ndopv-mbuoqc a'ngunc diuv, biaa dauh ziqv ziangx nyei ba'gi yungh, yietc tongv ziepc hmz morqv⚓ caauv zuoqc nyei hmeiv, caux yietc baeqv ndunh a'ngunc biouv-nqaai, caux nyic baeqv ndunh ngongh nyorx biouv-nqaai, bun lorh tor jienv.
19Aa^mbi^gaa^yin ziouc gorngv mbuox ninh nyei bou, “Meih mbuo gunv mingh ndaangc, yie nqa'haav gan jienv meih mbuo mingh.” Mv baac ninh maiv mbuox ninh nyei nqox, Naa^mbaan.
20Aa^mbi^gaa^yin geh jienv lorh njiec zorng wuov zanc, buatc Ndaawitv caux ninh nyei mienh yiem ninh nyei wuov ndaangc maengx njiec, hungx jienv ninh daaih. Aa^mbi^gaa^yin ziouc buangh ninh mbuo.
21Ndaawitv coqv hoqc gorngv liuz, “Yie yiem deic-bung-huaang baeqc baeqc tengx goux wuov dauh mienh maaih nyei nyungc-nyungc ga'naaiv hnangv. Ninh nyei ga'naaiv maiv maaih yietc nyungc dingx laaih. Yie zoux longx bun ninh, mv baac ninh winh orqv bun yie.
22Se gorngv taux njang ndorm yie corc liouh njiec wuov dauh mienh nyei yietc dauh m'jangc dorn nor, tov Tin-Hungh hniev-hniev nyei dingc yie, Ndaawitv, nyei zuiz.”
23Aa^mbi^gaa^yin yietv buatc Ndaawitv, ninh siepv-siepv nyei njiec lorh daaih puoqv njiec taux ndau baaix Ndaawitv.
24Aa^mbi^gaa^yin mbaapv njiec Ndaawitv nyei zaux ga'hlen gorngv, “Yie nyei ziouv aah! Zoux dorngc nyei zuiz ndortv zuqc yie ganh hnangv. Tov bun meih nyei m'sieqv bou gorngv bun meih muangx. Tov muangx meih nyei m'sieqv bou gorngv nyei waac.
25Tov yie nyei ziouv maiv dungx dingc wuov dauh ciouv haic nyei mienh, Naa^mbaan, nyei zuiz. Ninh se hnangv ninh nyei mbuox. Ninh nyei mbuox heuc Naa^mbaan, eix leiz se Hngongx. Ninh benx zoux sic hngongx nyei mienh. Mv baac yie, meih nyei m'sieqv bou, maiv duqv buatc meih, yie nyei ziouv, paaiv daaih nyei mienh.
26“Ziouv dangv jienv meih, yie nyei ziouv, maiv bun meih ganh nyei buoz jaauv win, liouc nziaamv cuotv. Weic naaiv yie ziangv jienv ziangh jienv nyei Ziouv houv waac yaac dorng jienv meih nyei nza'hmien houv jienv gorngv, tov bun meih nyei win-wangv caux yietc zungv oix hoic meih, wuov deix mienh hnangv Naa^mbaan nor.
27Yie, meih nyei m'sieqv bou, dorh daaih naaiv deix ga'naaiv bun meih, yie nyei ziouv. Tov jiu bun gan meih nyei yietc zungv mienh.
28Tov guangc nqoi meih nyei m'sieqv bou zoux dorngc nyei zuiz. Ziouv ndongc haaix zungv oix bun meih zoux hungh yaac liepc wuonv meih nyei hungh douh, weic zuqc meih tengx Ziouv mborqv jaax. Da'faanh meih maaih maengc ziangh jienv nyei hnoi-nyieqc, tov bun yiem meih gu'nyuoz maiv maaih haaix nyungc orqv sic.
29Maiv gunv maaih mienh zunc jienv oix zorqv meih nyei maengc, Ziouv, meih nyei Tin-Hungh, oix beu jienv meih hnangv beu jaaix nyei ga'naaiv nor, mv baac meih nyei win-wangv nyei maengc Ziouv oix longc ndopv-hlaang⚓ fengx guangc hnangv fengx la'bieiv guangc nor.
30Taux Ziouv ziux ninh laengz nyei waac zoux longx bun meih aengx liepc meih zoux hungh gunv I^saa^laa^en Mienh wuov zanc,
31meih maiv bun mienh nyei nziaamv liouc cuotv yaac maiv tengx ganh jaauv win, meih nyei hnyouv ziouc maiv zuqc guaix ganh. Ziouv bun meih duqv longx nyei ziangh hoc, tov meih jangx meih nyei m'sieqv bou.”
32Ndaawitv gorngv mbuox Aa^mbi^gaa^yin, “Ceng Ziouv, I^saa^laa^en nyei Tin-Hungh, dongh ih hnoi paaiv meih daaih buangh yie wuov dauh.
33Laengz zingh Tin-Hungh weic meih maaih cong-mengh. Yaac tov Tin-Hungh ceix fuqv bun meih, weic zuqc ih hnoi meih laanh jienv yie, maiv bun yie longc yie ganh nyei buoz jaauv win, bun mienh nyei nziaamv liouc cuotv.
34Ziouv dangv jienv maiv bun yie hoic meih. Mv baac yie ziangv jienv ziangh jienv nyei Ziouv gorngv, se gorngv meih maiv siepv-siepv nyei daaih buangh yie nor, taux njang hnoi ndorm, da'faanh Naa^mbaan nyei biauv zong yietc zungv m'jangc dorn maiv zengc yietc dauh.”
35Ndaawitv ziouc zipv Aa^mbi^gaa^yin dorh daaih bun ninh nyei yietc zungv ga'naaiv. Ndaawitv aengx gorngv mbuox ninh, “Gunv baengh orn nyei nzuonx biauv aqv. Yie muangx meih gorngv liuz yaac ei jienv meih tov nyei waac zoux.”
36Aa^mbi^gaa^yin nzuonx mingh lorz Naa^mbaan. Wuov zanc ninh yiem biauv mbenc hnaangx hlo nyei hnangv hungh diex mbenc nor. Naa^mbaan hopv diuv nquin duqv longx haic, hnyouv za'gengh orn-lorqc aqv. Aa^mbi^gaa^yin ziouc maiv gorngv haaix nyungc mbuox ninh, zuov taux da'nyeic ndorm cingx daaih gorngv.
37Da'nyeic ndorm Naa^mbaan nzang daaih, ninh nyei auv gorngv naaiv deix jauv bun ninh muangx. Naa^mbaan ziouc butv baengc hniev, ziangh sin mbai mi'aqv.⚓
38Nqa'haav leih maiv go ziepc hnoi Ziouv ziouc daix Naa^mbaan. Ninh ziouc daic mi'aqv.
39Ndaawitv haiz gorngv Naa^mbaan daic mi'aqv, ninh ziouc gorngv, “Ceng Ziouv, ninh tengx yie jaauv win bun Naa^mbaan weic Naa^mbaan mangc piex yie nyei sic. Ziouv yaac laanh jienv maiv bun yie zoux dorngc, yaac bun Naa^mbaan zoux dorngc nyei sic ndortv zuqc Naa^mbaan ganh.”
Ndaawitv ziouc paaiv mienh mingh tov Aa^mbi^gaa^yin daaih zoux ninh nyei auv.
40Ndaawitv nyei bou mingh taux Kaanmen wuov, ninh mbuo gorngv mbuox Aa^mbi^gaa^yin, “Ndaawitv paaiv yie mbuo daaih oix meih mingh zoux ninh nyei auv.”
41Aa^mbi^gaa^yin ziouc puoqv njiec hmien taux ndau yaac gorngv, “Yie se meih nyei m'sieqv bou. Yie a'hneiv nzaaux meih nyei bou nyei zaux.”
42Aa^mbi^gaa^yin ziouc siepv-siepv nyei jiez sin daaih geh jienv lorh aengx caux biaa dauh fu-sux ninh nyei nouh beiz gan jienv Ndaawitv nyei douc waac mienh mingh. Ninh ziouc benx Ndaawitv nyei auv mi'aqv.
43Ndaawitv longc ndaangc Yitv^le^en Mienh, Aa^hi^no^am. Ninh mbuo i dauh ziouc benx Ndaawitv nyei auv.
44Mv baac Saulo zorqv ninh nyei sieqv, Mikaan, se Ndaawitv nyei auv-hlo, jiu bun Ganlim Mienh, Laa^itc nyei dorn, Banti, longc zoux auv mi'aqv.⚓
25
撒母耳去世
1撒母耳死了，以色列众人聚集，为他哀哭，把他葬在拉玛他的家里。
大卫和亚比该
大卫动身，下到巴兰的旷野。
2在玛云有一个人，他的产业在迦密。这人是一个大富翁，有三千只绵羊，一千只山羊；他正在迦密剪羊毛。
3这人名叫拿八，他的妻子名叫亚比该。拿八的妻子有美好的见识，又有美丽的容貌，但拿八为人刚愎凶恶，是迦勒族的人。
4大卫在旷野听见拿八正在剪羊毛，
5就派十个仆人，对他们说：“你们上迦密到拿八那里，提我的名向他问安。
6你们要如此说：‘愿你来年平安⚓，愿你家平安，愿你一切所有的都平安。
7现在我听说你有剪羊毛的人，你的牧人和我们在一起，他们在迦密一切的日子，我们没有欺负过他们，他们也未曾失去什么。
8你问你的仆人，他们会告诉你。愿我的仆人在你眼前得欢心，因为我们是在好日子来的。请你随手分点食物给仆人和你儿子大卫。’”
9大卫的仆人到了，就提大卫的名，把这一切话告诉拿八，他们就停顿下来。
10拿八回答大卫的仆人说：“大卫是谁？耶西的儿子是谁？今日悖逆主人奔逃的仆人很多。
11我岂可把饮食，以及我为剪羊毛的人所宰的肉给那些我不知道从哪里来的人呢？”
12大卫的仆人转身从原路回去，照这一切的话告诉大卫。
13大卫对他的人说：“你们各人都要佩上刀！”各人就都佩上刀，大卫也佩上刀。跟随大卫上去的约有四百人，留下二百人看守物件。
14拿八的一个仆人告诉拿八的妻子亚比该说：“看哪，大卫从旷野派使者来向我主人问安，主人却辱骂他们。
15但是那些人待我们真好；我们在田野与他们一切来往的日子，没有受他们欺负，也未曾失去什么。
16我们在他们那里牧羊，一切的日子他们昼夜保护我们⚓。
17现在，你当知道，看怎样做才好。不然，祸患必定临到我主人和他全家。他性情凶暴，无人敢与他说话。”
18亚比该急忙将二百个饼，两皮袋酒，五只宰好的羊，五细亚烘熟的穗子，一百个葡萄干饼，二百个无花果饼，都驮在驴上，
19对仆人说：“你们在我前面走，看哪，我跟着你们去。”她却没有告诉丈夫拿八。
20亚比该骑着驴，正下山坡，看哪，大卫和他的人正迎着亚比该下来，她就去迎接他们。
21大卫曾说：“我在旷野为那人看守他一切所有的，以致他未失去任何一样东西，实在是徒然了！他竟然向我以恶报善。
22凡属拿八的男丁，我若留一个到明日早晨，愿上帝重重惩罚大卫⚓！”
23亚比该看见大卫，就急忙下驴，在大卫面前脸伏于地叩拜。
24她俯伏在大卫的脚前，说：“我主啊，愿这罪归于我！求你容许使女向你进言，更求你听使女的话。
25我主不必理会拿八这性情凶暴的人，他就像他的名字一样；他名叫拿八⚓，为人也真是愚顽。至于我，你的使女并没有看见我主所派来的仆人。
26现在，我主啊，耶和华既然阻止你亲手报仇，避免流人的血，我指着永生的耶和华起誓，又指着你的性命起誓：‘现在，愿你的仇敌和谋害我主的人都像拿八一样。’
27现在求我主把婢女送来的礼物给跟随我主的仆人。
28求你原谅使女的冒犯。耶和华必为我主建立坚固的家，因为我主为耶和华争战，并且你一生的日子查不出有什么恶来。
29虽有人起来追逼你，要寻索你的性命，我主的性命在耶和华－你的上帝那里，如同藏在生命的宝藏中。至于你仇敌的性命，耶和华必甩去，如用机弦甩石一样。
30耶和华照所应许你的福气赐给我主，立你作以色列王的时候，
31我主就不至于因为亲手报仇，流了无辜人的血，而心里不安，良心有亏了。耶和华赐福给我主的时候，求你记得你的使女。”
32大卫对亚比该说：“耶和华－以色列的上帝是应当称颂的，因为他今日派你来迎接我。
33你和你的见识也配得称赞，因为你今日拦阻我亲手报仇、流人的血。
34我指着阻止我加害于你的耶和华－以色列永生的上帝起誓，若不是你很快地来迎接我，到早晨天亮的时候，凡属拿八的男丁，必定一个也不留。”
35大卫从亚比该手中收了她带来的礼物，对她说：“平平安安上你的家去吧！你看，我看了你的情面，听了你的话。”
36亚比该到拿八那里，看哪，他在家里摆设宴席，如同王的宴席。拿八心情舒畅，酩酊大醉。所以亚比该大小事都没有告诉他，直等到早晨天亮的时候。
37到了早晨，拿八酒醒了，他的妻子把这些事都告诉他，他就发心脏病快死了，僵如石头。
38过了十天，耶和华击打拿八，他就死了。
39大卫听见拿八死了，就说：“耶和华是应当称颂的，因为我从拿八手中受了羞辱，他为我伸冤，又阻止他的仆人行恶；耶和华使拿八的恶归到他自己头上。”于是大卫派人去向亚比该说，要娶她为妻。
40大卫的仆人来到迦密，到亚比该那里，对她说：“大卫派我们到你这里，要娶你作他的妻子。”
41亚比该起来叩拜，俯伏在地，说：“看哪，你的使女情愿作婢女，为我主的仆人洗脚。”
42亚比该立刻起身，骑上驴，五个女仆跟着她走。她跟从大卫的使者去，就作了大卫的妻子。
43大卫先前娶了耶斯列人亚希暖，她们二人都作了他的妻子。
44扫罗已把他的女儿米甲，就是大卫的妻子，给了迦琳人拉亿的儿子帕提为妻。