9
Nau Tŏ Dak Ƀâu Kah Ma Y-Jêhu Ăn Jêng Hađăch Israel
1Kôranh nơm mbơh lor Y-Êlisê kuăl du huê tâm phung oh mon phung nơm mbơh lor, jêh ri lah ma păng: "Vân bŭt may jêh ri sŏk leo du gri dak ƀâu kah aơ hăn rlet ma ƀon Ramôt-Galaat.
2Tơlah may tât ta nây, ăn may joi Y-Jêhu, kon buklâu Y-Jôsaphat, sau Y-Nimsi, ntŭk gŭ; pô nây may mra lăp, ăn păng dâk bơh oh nâu păng, jêh ri leo păng lăp tâm trôm jrô.
3Nôk nây, may mra sŏk gri dak ƀâu kah, tŏ kalơ bôk păng, jêh ri lah: 'Pô aơ nau Yêhôva lah. Gâp tŏ dak ƀâu kah ma may ăn jêng hađăch chiă uănh phung Israel.' Jêh ri pơk lơi mpông bloh luh du, lơi hôm gŭ ôh."
4Pôri, buklâu ndăm kôranh nơm mbơh lor nây hăm rlet ma ƀon Ramôt-Galaat.
5Tơlah păng tât, aơ, phung kôranh tahan gŭ tâm chră Păng lah: "Hơi kôranh tahan, gâp geh du kan ŭch ƀư ma may." Jêh ri Y-Jêhu lah, "Ma mbu moh tâm phung hên?" Păng lah: "Ma may yơh, Hơi kôranh tahan."
6Pôri Y-Jêhu dâk, jêh ri lăp tâm ngih. Buklâu ndăm nây tŏ dak ƀâu kah kalơ bôk păng, hađăch lah: Yêhôva Brah Ndu phung Israel lah pô aơ: "Gâp tŏ dak ƀâu kah kalơ bôk may ăn may jêng hađăch chiă uănh phung Israel, phung ƀon lan Israel.
7Ăn may ƀư rai lơi ngih Y-Ahap kôranh may; jêh ri gâp mra plơng bôk ma H'Jesêbel nau mham phung kôranh nơm mbơh lor, oh mon gâp, jêh ri mham lĕ rngôch phung oh mon Yêhôva.
8Yorlah lĕ ngih Y-Ahap mra rai lôch; jêh ri gâp mra ƀư rai lĕ rngôch phung buklâu bơh ngih Y-Ahap, mâu chrê dĭk bu mâu lah kon me, tâm n'gor Israel;
9jêh ri gâp mra ƀư ma ngih Y-Ahap jêng tâm ban ma ngih Y-Jêrôbôam, kon bu klâu Y-Nêbat, jêh ri nâm bu ngih Y-Baêsa, kon bu klâu Y-Ahija.
10So mra sa pŭach (iăm) H'Jesêbel tâm neh ƀon Jesrêel, jêh ri mâu geh bunuyh tâp păng ôh." Jêh nau nây păng pơk mpông bloh jêh ri luh du.
11Tơlah Y-Jêhu du luh hăn ma phung oh mon kôranh păng. Khân păng ôp: "Lĕ rngôch nau jêng ueh lĕ? Mâm ƀư bunuyh moih nây văch tât joi may moh ndơ? Y-Yêhu plơ̆ lah ma khân păng, "Khân may gĭt năl buklâu nây jêh ri nau păng ngơi."
12Ƀiălah khân păng plơ̆ lah, "Ngơi mƀruh! Mbơh hom ma hên aƀaơ." Pônây, păng lah ma khân păng pô aơ: "Bunuyh nây lah ma gâp kơt aơ, kơt ri. Pô aơ nau Yêhôva lah: "Gâp tŏ dak ƀâu kah ma may, ăn jêng hađăch chiă uănh phung Israel."
13Jêh ri ma nau ndal ăp nơm buklâu tâm phung khân păng sŏk bok ao jêh nây lăk tâm dâng jâng Y-Jêhu ta gung, jêh ri khân păng uh nŭng, mbơh pô aơ: "Y-Jêhu jêng hađăch!"
Y-Jêhu Nkhĭt Y-Jôram
14Pônây yơh, Y-Jêhu kon bu klâu Y-Jôsaphat, sau Y-Nimsi, tâm chră ŭch ƀư ma Y-Jôram. (Nôk nây Y-Jôram ndrel ma lĕ rngôch tahan Israel gŭ n'gang ƀon Ramôt-Galaat yor ma Y-Hasael, hađăch Siri;
15ƀiălah hađăch Jôram hŏ sĭt jêh ma ƀon Jesrêel gay săm ntŭk rmanh phung Siri lơh jêh păng nôk păng tâm lơh đah Y-Hasael hađăch Siri). Pôri Y-Jêhu lah, "Tơlah aơ khân may ŭch, lơi ăn du huê mbơh nau mhe aơ tâm ƀon Jesrêel."
16Y-Jêhu ncho seh păng jêh ri hăn rlet ma ƀon Jesrêel, yorlah Y-Jôram gŭ mpiăn ta nây. Y-Ahasia, hađăch Yuda trŭnh jêh gay khâl đah Y-Jôram.
17Nơm gak dâk ta kalơ ngih tŭm tâm ƀon Jesrêel, jêh ri păng saơ Y-Jêhu văch tât, jêh ri lah, "Gâp saơ du phung tahan." Y-Jôram lah, prơh du huê hăn ncho seh tâm mâp đah phung nây jêh ri ăn păng ôp, "Khân may văch ma nau đăp mpăn lĕ?'
18Pôri du huê ncho seh hăn tâm mâp đah Y-Jêhu jêh ri lah, "Pô aơ hađăch lah, 'Khân may văch ma nau đăp mpăn lĕ?'" Y-Jêhu lah, 'Moh nau may geh đah nau đăp mpăn? Plơ̆ hom jêh ri tĭng ndô̆ gâp." Nơm gak mbơh jêh ri lah, "Nơm bu prơh hăn lĕ tât ntŭk tahan nây jêh, ƀiălah mâu saơ plơ̆ sĭt ôh."
19Y-Jôram prơh hăn đŏng du huê ncho seh rơh bar, păng tât ma khân păng jêh ri lah, "Pôaơ nau hađăch lah, 'Khân may văch ma nau đăp mpăn lĕ?'" Y-Jêhu plơ̆ sĭt lah, "Moh nau geh may đah nau đăp mpăn? Plơ̆ hom jêh ri tĭng ndô̆ gâp."
20Du tơ̆ đŏng nơm gak mbơh, "Păng hŏ tât jêh ma khân păng, ƀiălah mâu saơ plơ̆ sĭt ôh. Jêh ri nau ƀĭt ndeh seh jêng nâm bu Y-Jêhu, kon buklâu Y-Nimsi ƀĭt; yorlah păng ƀĭt ma nau ji nuih."
21Y-Jôram lah, "Nkra hom." Jêh ri bu nkra ndeh seh ma păng. Pô nây, Y-Jôram, hađăch Israel, jêh ri Y-Ahasia hađăch Yuda, ăp nơm ncho ndeh seh păng da dê, jêh ri khân păng hăn tâm chuă đah Y-Jêhu tâm neh mir Y-Nabôt, buklâu ƀon Jesrêel.
22Tơlah Y-Jôram lĕ saơ jêh Y-Jêhu, păng lah: "May văch ma nau đăp mpăn lĕ, Hơi Y-Jêhu?" Y-Jêhu plơ̆ lah: "Mâm dơi geh nau đăp mpăn dôl mê̆ may H'Jesrêel ƀư âk nau ka n'hong jêh ri nau n'hŭm?"
23Nôk nây Y-Jôram plĕch bôk seh păng, nchuăt du, mbơh ma Y-Ahasia pô aơ: "Geh nau ƀlêp ƀlêr jêh, Hơi Y-Ahasia!"
24Y-Jêhu van na păng lĕ nau dăng păng, jêh ri leng pănh Y-Jôram ta hêk nhuak (mƀep nhuak), pôri hăr rho sôr play nuih păng, jêh ri păng chalôt tâm ndeh seh păng.
25Y-Jêhu lah ma Y-Bitkar nơm kơl păng, "Mƀăr lơi păng tâm mir Y-Nabôt buklâu ƀon Jesrêel, yorlah ăn ma may kah gĭt tay kăl e ri gâp jêh ri may ncho seh ndrel tĭng pakơi Y-Ahap mbơ̆ păng-Yêhôva ngơi nau mbơh nau tâm rdâng aơ đah păng.
26Nanê̆ ngăn, nđaơ gâp hŏ saơ jêh mham Y-Nabôt jêh ri phung kon buklâu păng-Yêhôva lah-gâp mra plơng bôk ma may ta ntŭk neh aơ! Pôri aƀaơ sŏk mƀăr lơi păng ta du ntŭk neh aơ, tĭng nâm Yêhôva ngơi."
Y-Jêhu Nkhĭt Y-Ahasia
27Tơlah Y-Ahasia, hađăch Yuda, saơ nau nây, păng du rlet ma ƀon Bet-Hagan. Jêh ri Y-Jêhu tĭng păng, jêh ri lah, "Pănh păng tâm ban lĕ." Pôri khân păng pănh Y-Ahasia tâm ndeh seh ta ntŭk hao sop Gur, dăch ƀon Iblêam. Pô nây, Y-Ahasia du tât ta ƀon Mêgidô jêh ri khĭt tanây.
28Phung oh mon păng rdeng ma ndeh seh leo ma ƀon Yêrusalem, jêh ri brôi păng tâm môch păng nơm ndrel ma chô che păng tâm ƀon Y-David.
29Tâm năm rơh jê̆t ma nguay Y-Jôram, kon buklâu Y-Ahap, pôri Y-Ahasia ntơm chiă uănh phung Yuda.
Nau N' Jesrêel Khĭt
30Tơlah Y-Jêhu tât ta ƀon Jesrêel. H'Jesrêel tăng nau nây. Păng mhĭng măt păng, nkrơ̆ bôk păng, jêh ri gŭ n'gơr bơh mpông bloh.
31Dôl Y-Jêhu lăp mpông pêr păng lah, "May văch nau đăp mpăn lĕ, Hơi du huê nâm bu Y-Simri, nơm nkhĭt kôranh may?"
32Păng n'gơr saơ tra mpông bloh jêh ri lah, "Mbu nơm gŭ mpeh ma gâp? Mbu moh?" Bar ma pe nuyh oh mon char uănh ma păng.
33Păng kuăl khân păng, pôri, mƀăr păng tô̆p ta neh! Khân păng mƀăr H'Jesrêel tâm neh, jêh ri ƀa ƀă mham mprănh ta mpir jêh ri ta seh, jêh nây seh jot rchiăt tâm dâng jâng.
34Y-Jêhu lăp sông sa jêh ri nhêt, jêh ri lah, "Aƀaơ ri uănh hom ma bu ur bu rak rtăp jêh, jêh ri tâp brôi păng, yorlah păng jêng kon bu ur hađăch.
35Pônây, phung oh mon gay tâp brôi păng; ƀiălah khân păng saơ kanŏng hôm nting bôk, bar đah jâng, jêh ri mpang ti dơm.
36Tơlah khân păng plơ̆ sĭt mbơh ma kôranh khân păng gĭt nau nây. Y-Jêhu lah, "Aơ jêng nau Yêhôva ngơi đah oh mon păng Y-Êli, buklâu ƀon Tisbê,
37'Tâm neh ƀon Jesrêel, mâu mra sa puăch (iăm) H'Jesrêel, pôri mâu geh nơm dơi lah ôh. Aơ yơh jêng H'Jesrêel.
9
Giê-hu được cử làm vua
1Cùng lúc đó, nhà tiên tri Ê-li-sê gọi một người trong nhóm các nhà tiên tri⚓. Ê-li-sê bảo, “Hãy sẵn sàng, hãy cầm bình dầu ô liu nhỏ nầy trong tay. Đi đến Ra-mốt trong Ghi-lê-át.
2Khi đến nơi hãy tìm Giê-hu, con trai Giô-sa-phát, cháu Nim-si. Hãy vào bảo Giê-hu đứng dậy giữa các anh em, đưa người vào phòng trong.
3Rồi lấy bình đổ dầu trên đầu Giê-hu và nói, ‘CHÚA phán như sau: Ta đã bổ nhiệm ngươi làm vua trên Ít-ra-en.’ Sau đó mở cửa trốn đi. Đừng chần chờ!”
4Vậy chàng thanh niên, tức nhà tiên tri, đi đến Ra-mốt trong Ghi-lê-át.
5Khi đến nơi, anh thấy các sĩ quan trong quân đội đang ngồi họp. Anh nói, “Thưa quan tướng, tôi có chuyện muốn nói với ngài.”
Giê-hu hỏi, “Anh muốn nói chuyện với ai trong chúng ta?”
Chàng thanh niên đáp, “Nói với ông, thưa quan tướng.”
6Giê-hu liền đứng dậy đi vào nhà. Rồi nhà tiên tri trẻ đổ dầu ô-liu lên đầu Giê-hu và nói, “CHÚA là Thượng Đế của Ít-ra-en phán như sau: ‘Ta đã bổ nhiệm ngươi làm vua trên dân Ít-ra-en của Chúa.
7Ngươi phải tiêu diệt gia đình A-háp, chủ ngươi. Ta sẽ trừng phạt Giê-xa-bên về cái chết của các nhà tiên tri, tôi tớ ta và về những đầy tớ Chúa đã bị sát hại.
8Tất cả mọi người trong gia đình A-háp phải chết. Ta sẽ không để cho một con trai nào trong gia đình A-háp sống trong Ít-ra-en, dù nô lệ hay tự do.
9Ta sẽ làm cho gia đình A-háp giống như gia đình của Giê-rô-bô-am, con trai Nê-bát, và như gia đình của Ba-a-sa, con trai A-hi-gia.
10Chó sẽ ăn thịt Giê-xa-bên ở Ghít-rê-ên. Sẽ không có ai chôn cất nó.’”
Rồi nhà tiên tri trẻ mở cửa trốn đi.
Các đầy tớ loan tin Giê-hu
lên làm vua
11Khi Giê-hu trở lại cùng các sĩ quan của chủ mình thì một người trong đám họ hỏi ông, “Mọi việc đều bình yên chớ? Thằng khùng đó đến gặp anh để làm gì?”
Giê-hu đáp, “Các anh biết nó và biết chuyện khùng điên nó nói rồi.”
12Họ đáp, “Không phải vậy. Hãy nói cho chúng ta biết chuyện gì.” Giê-hu nói, “Nó bảo tôi, ‘CHÚA phán như sau: Ta đã bổ nhiệm ngươi làm vua trên Ít-ra-en.’”
13Các sĩ quan liền vội vàng cởi áo mình trải trên các bậc thang cho Giê-hu. Họ thổi kèn và hô lớn, “Giê-hu làm vua!”
Giô-ram và A-cha-xia bị giết
14Vậy Giê-hu, con Giô-sa-phát, cháu Nim-si liền lập mưu chống Giô-ram.
Lúc đó Giô-ram và toàn dân Ít-ra-en đang bảo vệ Ra-mốt trong Ghi-lê-át chống Ha-xa-ên, vua A-ram.
15Nhưng vua Giô-ram phải trở về Ghít-rê-ên để điều trị các vết thương cho quân A-ram gây ra lúc đang đánh nhau với Ha-xa-ên, vua A-ram.
Giê-hu nói, “Nếu các ngươi đồng ý với kế hoạch nầy thì đừng để ai rời khỏi thành. Họ có thể sẽ báo tin trong Ghít-rê-ên.”
16Rồi ông lên quân xa đi đến Ghít-rê-ên, nơi Giô-ram đang tịnh dưỡng. A-cha-xia, vua Giu-đa, cũng đi xuống thăm nhà vua.
17Lính canh đang đứng trên tháp canh ở Ghít-rê-ên nhìn thấy quân lính của Giê-hu đi đến. Anh ta kêu lên, “Tôi thấy có mấy người lính!”
Giô-ram bảo, “Hãy kêu một người lính cỡi ngựa đi ra gặp họ hỏi, ‘Mọi việc đều bình yên không?’”
18Lính cỡi ngựa đi ra gặp Giê-hu hỏi, “Vua hỏi như sau: ‘Mọi việc đều bình yên cả chứ?’”
Giê-hu đáp, “Ngươi bận tâm về chuyện bình yên làm gì? Hãy đi sau lưng ta.”
Lính canh báo cáo, “Sứ giả đã đến gặp họ nhưng không trở về.”
19Giô-ram sai một lính cỡi ngựa thứ hai. Anh đi đến gặp đoàn người của Giê-hu và nói, “Vua hỏi: ‘Mọi việc đều bình yên⚓ cả chứ?’”
Giê-hu đáp, “Ngươi bận tâm về chuyện bình yên làm gì? Hãy đi sau lưng ta.”
20Lính canh báo cáo, “Binh sĩ thứ hai đến gặp họ nhưng không thấy trở về. Người lái quân xa trông giống như Giê-hu, cháu Nim-si. Cách ông ta lái xe giống như người điên!”
21Giô-ram ra lệnh, “Hãy chuẩn bị quân xa cho ta.”
Đầy tớ liền chuẩn bị quân xa cho Giô-ram. Giô-ram, vua Ít-ra-en, và A-cha-xia, vua Giu-đa đi ra, mỗi người cỡi quân xa mình, đến đón Giê-hu nơi vườn của Na-bốt, người Ghít-rê-ên.
22Khi Giô-ram gặp Giê-hu liền hỏi, “Mọi việc đều bình yên cả chứ, Giê-hu?”
Giê-hu đáp, “Làm sao mà bình yên được trong khi Giê-xa-bên, mẹ vua vẫn còn thờ lạy thần tượng và dùng tà thuật?”
23Giô-ram liền gò ngựa lại để chạy trốn và kêu lớn cùng A-cha-xia, “A-cha-xia ơi, phản loạn rồi!”
24Giê-hu liền giương cung bắn Giô-ram trúng vào giữa hai vai. Mũi tên đâm xuyên qua tim Giô-ram, vua ngã nhào xuống trong xe.
25Giê-hu liền ra lệnh cho Bích-ca, sĩ quan điều khiển quân xa, “Hãy mang xác Giô-ram ném vào ruộng của Na-bốt, người Ghít-rê-ên. Nên nhớ khi ngươi và ta cỡi xe chung nhau cùng với A-háp, cha Giô-ram. CHÚA đã đưa ra lời tiên tri nầy nghịch lại người:
26CHÚA phán, ‘Hôm qua ta thấy máu Na-bốt và các con trai người, cho nên ta sẽ trừng phạt A-háp trong ruộng người.’ Hãy lấy xác Giô-ram ném vào trong ruộng y như lời CHÚA phán.”
27Khi A-cha-xia, vua Giu-đa thấy vậy liền chạy trốn về phía Bết-Ha-ganh. Giê-hu đuổi theo bảo, “Hãy bắn luôn A-cha-xia nữa!”
A-cha-xia bị thương trong xe trên đường đi lên Gu-rơ, gần Íp-lê-am. Vua chạy đến Mê-ghi-đô rồi qua đời ở đó.
28Các tôi tớ của A-cha-xia chở xác vua trong xe về Giê-ru-sa-lem và chôn cất vua trong mộ chung với các tổ tiên vua ở Giê-ru-sa-lem.
29A-cha-xia lên ngôi vua Giu-đa vào năm thứ mười một đời vua Giô-ram⚓, con A-háp.
Cái chết thảm khốc của Giê-xa-bên
30Khi Giê-hu đến Ghít-rê-ên thì Giê-xa-bên nghe tin. Bà liền trang điểm mắt và sửa sang tóc rồi nhìn ra cửa sổ.
31Khi Giê-hu đi vào cổng thành thì Giê-xa-bên hỏi, “Nầy Xim-ri⚓, kẻ giết chủ mình, ngươi đến với tinh thần hòa bình phải không?”
32Giê-hu ngước nhìn lên cửa sổ và hỏi, “Ai về phe ta? Ai?”
Hai hoặc ba kẻ tôi tớ nhìn qua cửa sổ về phía Giê-hu.
33Ông bảo, “Ném bà ta xuống đất.”
Họ liền ném Giê-xa-bên xuống rồi ngựa đạp lên xác bà. Máu của bà phun vọt lên tường và dính lên ngựa.
34Giê-hu đi vào nhà ăn uống. Rồi ông bảo, “Bây giờ ra xem mụ đàn bà bị nguyền rủa nầy. Hãy chôn cất bà ta cho tươm tất vì bà là con gái vua.”
35Họ đi ra định chôn cất Giê-xa-bên nhưng không tìm ra xác. Họ chỉ tìm được cái sọ, bàn chân, và bàn tay bà mà thôi.
36Họ trở vào báo cáo với Giê-hu thì ông bảo, “CHÚA đã nói điều nầy qua Ê-li-sê, người Thi-sê-be, tôi tớ Ngài: Chó sẽ ăn thịt Giê-xa-bên ở Ghít-rê-ên.
37Xác bà sẽ như phân bón ruộng trong xứ Ghít-rê-ên. Sẽ không ai nhận ra bà mà nói rằng ‘đây là Giê-xa-bên.’”