14

1Mniê thâo mĭn mdơ̆ng sang ñu, ƀiădah hŏng kngan ñu pô mniê mluk ruh sang ñu.
  2Hlei pô êbat hlăm klei kpă huĭ mpŭ kơ Yêhôwa,
   ƀiădah hlei pô ngă klei wê bi êmut kơ Ñu.
  3Klei phung mnuih mluk blŭ jing msĕ si sa ƀĕ giê čăm diñu,
   ƀiădah êlah phung thâo mĭn srăng mgang diñu pô.
  4Tơdah amâo mâo êmô, amâo mâo mdiê ôh,
   ƀiădah kyua klei mơai êmô yơh arăng wiă mdiê êbeh dlai.
  5Sa čô pô hưn sĭt suôr amâo mplư ôh,
   ƀiădah sa čô pô hưn amâo sĭt suôr blŭ klei luar.
  6Mnuih kreh mưč duah klei thâo mĭn ƀiădah amâo ƀuh ôh,
   ƀiădah klei thâo mĭn jing ênưih kơ pô mâo klei thâo săng.
  7Brei ih đuĕ mơ̆ng mnuih mluk,
   diñu amâo dưi bi hriăm ih klei thâo mĭn ôh.
  8Klei thâo mĭn mnuih thâo răng jing klei ksiêm êlan ñu,
   ƀiădah klei mluk phung mluk jing klei mplư.
  9Phung mluk mưč kơ klei kmhal kơ klei soh,
   ƀiădah phung kpă ênô čiăng mâo klei pap ti anăp Aê Diê.
  10Ai tiê pô thâo kral klei ênguôt ñu pô,
   sa čô mkăn amâo thâo bi mbha ôh klei ñu hơ̆k.
  11Arăng srăng bi rai sang phung ƀai,
   ƀiădah sang phung kpă srăng đĭ kyar.
  12 Mâo êlan mnuih yap msĕ si kpă,
   ƀiădah ti knhal tuč ñu atăt kơ klei djiê.
  13Wăt êjai mâo klei tlao, ai tiê ăt mâo klei ênguôt,
   leh anăn êdei kơ klei hơ̆k dưi mâo klei ênguôt.
  14Phung wê srăng ƀơ̆ng boh klei wê diñu,
   leh anăn phung mnuih jăk srăng mâo klei mưn mơ̆ng bruă jăk diñu.
  15Mnuih mluk đăo kơ jih jang klei,
   ƀiădah mnuih thâo răng ksiêm kơ êlan ñu êbat.
  16Mnuih thâo mĭn thâo răng leh anăn weh đuĕ mơ̆ng klei soh,
   ƀiădah mnuih mluk ngă mgao amâo thâo răng ôh.
  17Hlei pô djăl ăl ngă klei mluk,
   mnuih mâo mnêč jhat arăng bi êmut.
  18Phung amâo thâo mĭn ôh dưn tŭ klei mluk,
   ƀiădah phung thâo răng mâo đuôn mtao klei thâo săng.
  19Phung jhat srăng buôn ti anăp mnuih jăk,
   leh anăn phung ƀai srăng luă gŭ ti anăp ƀăng bhă phung kpă ênô.
  20Wăt phung riêng gah bi êmut mơh kơ mnuih ƀun ƀin,
   ƀiădah phung mdrŏng mâo lu mah jiăng.
  21Hlei pô bi êmut kơ pô riêng gah ñu, ñu anăn jing mnuih soh,
   ƀiădah jăk mơak yơh hlei pô pap kơ phung ƀun ƀin.
  22Amâo djŏ hĕ phung trông čhai kơ klei jhat ngă soh,
   ƀiădah phung trông čhai kơ klei jăk mâo klei khăp leh anăn klei sĭt suôr?
  23Jih jang bruă suăi mâo klei tŭ dưn,
   ƀiădah klei knŏng blŭ atăt kơ klei ƀun ƀin.
  24Đuôn mtao kơ phung thâo mĭn jing klei mdrŏng,
   ƀiădah klei mluk jing klei mưn kơ phung mluk.
  25Pô hưn klei sĭt bi mtlaih mngăt arăng,
   ƀiădah mnuih blŭ luar jing pô lhiăr.
  26Hlei pô huĭ mpŭ kơ Yêhôwa mâo klei knang kjăp,
   klei anăn srăng jing anôk kđap kơ phung anak Ñu.
  27Klei huĭ mpŭ kơ Yêhôwa jing akŏ êa kơ klei hdĭp,
   čiăng bi weh đuĕ arăng mơ̆ng kđông klei djiê.
  28Klei guh kơang kơ mtao jing phung ƀuôn sang lu,
   ƀiădah klei kƀah mnuih ƀuôn sang jing klei rai tuč kơ khua kiă kriê.
  29Hlei pô êmưt krêñ mâo klei thâo săng prŏng,
   ƀiădah hlei pô djăl ăl ngă klei mluk.
  30Ai tiê êđăp ênang brei klei hdĭp kơ asei mlei,
   ƀiădah klei nač jing iêng ƀơ̆ng klang.
  31Hlei pô ktư̆ juă mnuih ƀun ƀin dlao wač kơ Pô Mjing gơ̆,
   ƀiădah hlei pô pap kơ mnuih ƀun ƀin mpŭ kơ Pô Mjing gơ̆.
  32Mnuih ƀai dlưh kyua klei soh ñu pô ngă,
   ƀiădah mnuih kpă ênô wăt hlăk ñu djiê ăt mâo anôk đuĕ dăp.
  33Klei thâo mĭn dôk hlăm ai tiê pô thâo săng,
   ƀiădah ai tiê phung mluk amâo thâo ñu ôh.
  34Klei kpă ênô bi mđĭ sa phung găp djuê mnuih,
   ƀiădah klei soh jing klei bi hêñ kơ phung ƀuôn sang.
  35Mtao khăp kơ dĭng buăl ngă hŏng klei thâo mĭn,
   ƀiădah ñu srăng ngêñ kơ pô ngă klei hêñ.

14

1Người nữ khôn ngoan xây dựng cửa nhà,
Đàn bà khờ dại vung tay hủy phá.
2Ai đi đường ngay thẳng kính sợ Thượng Đế,
Ai theo nẻo cong queo ghét bỏ Chân Thần.
3Miệng kẻ ngu là con roi quất vào lưng nó,
Nhưng người khôn dùng môi bảo vệ mình.
4Chuồng không bò, máng cỏ vắng tanh,
Có bò cày ruộng mới sinh hoa lợi.
5Nhân chứng đáng tin không hề dối trá,
Nhân chứng gian tà nói chuyện điêu ngoa.
6Kẻ nhạo báng kiếm khôn ngoan mà chẳng gặp,
Người sáng suốt tiếp nhận tri thức cách dễ dàng.
7Nếu muốn được nghe dạy bảo,
Hãy lánh xa kẻ dại khờ.
8Cái khôn của người thận trọng là tính toan đường lối,
Cái dại của người ngây ngô là tự dối lòng mình.
9Kẻ điên dại nhạo cười tội lỗi,
Nhưng người ngay được Chúa ban ơn.
10Chỉ lòng mới thấu rõ nỗi cay đắng con tim,
Niềm vui tận thâm tâm, ai người chia sẻ được.
11Nhà kẻ ác sẽ bị tiêu diệt,
Lều người ngay sẽ được dựng cao.
12Có một con đường mới trông tưởng là chính đạo,
nhưng cuối cùng đường ấy dẫn đến cõi hư vong.
13Miệng cười lòng vẫn tái tê,
Nụ cười tắt ngấm, lòng sầu mênh mang.
14Lòng vô tín lãnh hậu quả đau thương,
Tâm trong sạch nhận phần thưởng xứng đáng.
15Kẻ ngây ngô tin hết mọi điều,
Người thận trọng dè dặt từng đường đi nước bước.
16Người khôn kính Chúa, lánh tội,
Kẻ dại mù quáng làm liều.
17Người nóng tính hành động điên rồ,
Kẻ mưu đồ việc ác chẳng được ai ưa.
18Kẻ ngây ngô thừa hưởng điên rồ,
Người thận trọng đội vòng hoa tri thức.
19Kẻ ác phải quỵ lụy trước người lành,
Kẻ dữ phải chầu chực trước nhà người công chính.
20Vì nghèo mà hàng xóm cũng lánh xa,
Nhờ giàu nên nhiều bạn bè tìm đến.
21Ai khinh bỉ người lân cận mắc tội với Chân Thần,
Ai thương xót người khốn khổ được Ngài ban nhiều phước.
22Kẻ mưu gian đi con đường lầm lạc,
Người hướng thiện hưởng tình thương và trung tín.
23Siêng năng làm việc đem lại nhiều lợi lộc,
Ngồi lê đôi mách dẫn đến cảnh nghèo hèn.
24Người khôn được ca tụng vì khôn ngoan,
Kẻ dại bị khinh bỉ bởi điên cuồng.
25Nhân chứng chân thật cứu người thoát chết,
Nhân chứng giả dối âm mưu lừa gạt.
26Người kính sợ Thượng Đế tìm được thành lũy,
Là nơi ẩn trú an toàn cho con cái Ngài.
27Kính sợ Thượng Đế là nguồn sự sống,
Giải cứu con người thoát bẫy tử vong.
28Dân số càng đông, vua càng vinh hiển,
Nhưng chính quyền suy vi khi dân số giảm dần.
29Người kiên nhẫn tỏ mình thông sáng,
Kẻ nhạy giận lộ bản chất điên cuồng.
30Tâm thanh thản đem sinh lực vào thể xác,
Lòng ghen tương làm xương mục cốt tàn.
31Kẻ ức hiếp người nghèo rủa sả Đấng Tạo Hóa,
Ai nâng đỡ kẻ cùng túng, tôn vinh Chúa của Càn Khôn.
32Tai họa đến, người khôn liền tiêu diệt,
Dù khi hấp hối người công chính vẫn còn chỗ cậy trông.
33Khôn ngoan cư trú trong lòng người sáng suốt,
Nhưng phải la to kẻ điên dại mới chịu để ý nghe.
34Đức công chính làm cho quốc gia được tán tụng,
Nhưng tội lỗi đem lại sỉ nhục cho toàn dân.
35Nhà vua dành ân huệ cho quần thần thông sáng,
Nhưng trút thạnh nộ trên bầy tôi ương gàn.