9
Nau Lĭn Lơ Tâm Nau Rêh
1Aơ jêng du nau kan êng âp hŏ mĭn rvê jêh ri prăp tâm uih n'hâm rah vah jêh: gâp saơ bunuyh ŏng jêh ri bunuyh blau mĭn, nau kan khân păng ư gŭ tâm ti Brah Ndu; unuyh mâu lah nau rŏng gĭt lah nau tâm rmot, unuyh mâu gĭt rah vah ôh: lĕ nau nây răp ma ôklah.
2Lĕ rngôch au ta năp khân păng jêng dơm dam, yorlah eh du nau nglĕ dŭt tât ma lĕ rngôch unuyh, tâm ban da dê: ma phung bunuyh sŏng jêh i ma phung djơh, ma phung ueh jêh ri ma phung mhĭk, a phung koh ueh jêh ri ma phung ƀơ̆, ma nơm hhơr ndơ ƀư brah jêh ri ma nơm mâu hhơr ôh.
Nâm bu bunuyh ueh jêng, tâm ban nây lĕ unuyh mhĭk jêng.
Jêh ri mbu nơm sân săk jêng nâm u nơm klach nau sân săk.
3Aơ êng du nau mhĭk lơn tâm lĕ rngôch au bu ƀư tâm dâng măt nar: du nau lôch ŭt tât ma lĕ rngôch; tâm ban lĕ uih n'hâm phung bunuyh beng ma nau mhĭk, jêh i nau rluk gŭ rêh, jêh nau nây khân ăng hăn rlet ntŭk phung khĭt.
4Du uê tâm mpôl phung rêh, hôm e geh nau âp-gân; yorlah du mlâm so rêh jêng eh lơn ma du mlâm yau mŭr lĕ khĭt.
5Yorlah hung rêh gĭt ma khân păng mra khĭt, ƀiălah phung lĕ khĭt mâu gĭt rbăng u ntil nau ôh. Jêh ri khân păng mâu hôm geh nau nkhôm h, ƀiălah bu mâu hôm kah gĭt ôh a khân păng.
6Khân ăng rŏng nau khân păng tâm rmot, nau hek biănh, jêh ri nau khân păng kơnh hŏ roh jêh ĕ rngôch; khân păng mâu hôm geh du kô̆ ôh âm lĕ nau bu ƀư tâm dâng măt ar.
7Hăn ông sa hom ma nau maak, jêh ri nhêt dak play kriăk ƀâu may ma uih n'hâm rhơn, yorlah Brah Ndu dơn jêh au may ƀư.
8Ăn ho ao may jêng nglang ƀa ƀơ, lơi tăch yơt ôh dak kôlônh kalơ ôk may.
9Gŭ êh hâk răm hom, ndrel ur may rŏng jêh, ĕ rngôch nar may gŭ rêh dơm dam Brah du ăn jêh ma may, tâm dâng ăt nar; yorlah nây jêng kô̆ bu pă ma ay tâm nau rêh, jêh ri tâm nau kan may ƀư ŏt raah tâm dâng măt nar.
10Moh au ti may ƀư, ƀư hom nau nây ma lĕ 'hâm suan may; yorlah tâm Ƀon Phung Khĭt, êng ntŭk ma may mra hăn tât, mâu geh ă kan, mâu geh nau mĭn mâu lah nau blau mĭn h.
Nau Blau Mĭn Mau Geh Nau Ueh Ƀa-Ƀơ Ôh
11Gâp rle n'gĭl ay saơ tâm dâng măt nar:
Geh nuyh prăl mâu dơi ôh đah nau tâm long nchuăt, mâu geh lĕ nau ktang dơi đah nau tâm lơh, mâu geh lĕ ndơ sông sa prăp kanŏng a phung blau mĭn mâu geh lĕ nau ndrŏng prăp a nơm gĭt rbăng mâu geh lĕ dơi prăp a nơm njêh; ƀiălah nar găl jêh ri nau ƀun lap tât a lĕ rngôch khân păng.
12Yorlah bunuyh mâu ĭt ôh nar păng khĭt.
Nâm bu ka geh yŭ jêh ri sĭm geh mong (nhuăl), nâm bu nây lĕ phung kon bunuyh geh dăk tâm ar mhĭk, tơlah nau nây tât ƀât lât dơm, a khân păng.
Nau Blau Mĭn Jêng Ueh Lơn Mơ Nau Katang
13Tâm ban lĕ âp saơ jêng nau ntĭt aơ ma nau blau mĭn âm dâng măt nar, jêh ri nau nây gâp ĭn jêng toyh.
14Geh u rplay ƀon jê̆ geh bunuyh ƀhôi lĕ gŭ anây; jêh ri du huê hađăch toyh văch ơh ma ƀon nây jêh ri nchueng jŭm ŭch ŏk ƀon nây lĕ du huê bunuyh o-ach blau ĭn, jêh ri ma nau blau mĭn păng, păng âm rklaih ƀon nây.
15Ƀiălah âu geh nnuyh kah gĭt ôh ma ôbăl jêng-ach nây.
16Pôri âp lah, nau blau mĭn jêng ueh lơn ma nau katang, đâp tơlah bu mâu chrê ôh ma nau lau mĭn ngơi bu gŭ iăt săk răk lăkjêng ueh lơn ma du huê hađăch nter ta klang phung rluk,
17Nau phung blau mĩn ngơi bu gũ iăt săk răk blăk ( gũ klăk klêm).
18Nau blau mĭn êng ueh lơn ma âk ndô ndơ tâm lơh, ƀiălah du huê bunuyh tih ƀư rai lơi k kan ueh.
9
Suy Gẫm Về Số Phận Loài Người
1Thật tôi chuyên lòng suy nghiệm mọi điều này về người công chính và người khôn ngoan, cùng công việc họ làm. Thảy đều nằm trong tay Đức Chúa Trời. Loài người không biết được Ngài thương ai hoặc ghét ai. Mọi sự đều thuộc về tương lai.
2Mọi sự đều như nhau cho mọi người: cùng một số phận cho người công chính hoặc người gian ác, người thiện, người tinh sạch hoặc người ô uế, người dâng sinh tế hoặc người không dâng.
Những gì xảy đến cho người nhơn đức
Cũng xảy đến cho người phạm tội ác,
Những gì xảy đến cho người thề nguyện
Cũng xảy đến cho người ngại không dám thề nguyện.
3Điều đau buồn nhất trong mọi việc xảy ra trên đời, ấy là mọi người đều cùng chung một số phận. Hơn nữa, lòng người đầy gian ác, sự ngu dại ở trong tâm trí họ suốt đời. Rốt cuộc, tất cả đều đi về cõi chết!
4Nào có ai tránh thoát được? Còn sống là còn hy vọng⚓ vì “một con chó còn sống hơn con sư tử chết.”
5Vì người sống biết mình sẽ chết,
Nhưng người chết chẳng biết gì cả.
Cũng chẳng còn phần thưởng gì cho họ,
Vì họ đã bị chìm vào quên lãng, không còn ai nhớ đến.
6Ngay cả tình yêu, lòng ganh ghét,
Tính tranh chấp của họ cũng thảy đều tiêu tan.
Họ chẳng còn phần gì nữa trong mọi việc xảy ra trên đời.
Lời Khuyên
7Vậy, hãy vui vẻ nhận lấy thức ăn, hãy uống rượu với lòng hớn hở, vì Đức Chúa Trời thuận cho con làm các việc ấy.
8Lúc nào cũng ăn mặc như ngày lễ,⚓ và đừng quên xức dầu thơm trên đầu.
9Hãy vui sống với người vợ con yêu quí trọn những ngày trên đời mà Đức Chúa Trời đã ban cho con trên trần thế phù du này. Vì đó là phần của con trong cuộc sống lao khổ nhọc nhằn trên đời này.
10Bất cứ điều gì con có thể làm được, hãy làm hết sức mình, vì chẳng có việc làm, hoặc suy luận, hoặc tri thức, hay sự khôn ngoan nơi cõi chết, là nơi con đi đến.
Những Bất Ngờ Trong Cuộc Sống
11Tôi lại nhận thấy rằng trên đời này:
Không phải lúc nào người chạy nhanh cũng thắng cuộc,
Người mạnh sức cũng thắng trận,
Người khôn ngoan luôn no đủ,
Người thông sáng luôn giàu sang,
Người trí thức cũng được biệt đãi⚓
Vì thời điểm và cơ hội xảy đến cho mọi người.
12Không ai biết được lúc nào tai họa xảy đến cho mình.
Như cá mắc phải lưới ác nghiệt,
Như chim sa vào bẫy,
Loài người cũng bị nhốt chặt
Trong thời tai họa thình lình ập xuống.
Suy Gẫm Về Sự Khôn Ngoan Và Ngu Dại
13Tôi cũng nhận thấy trên đời một trường hợp, trong đó sự khôn ngoan đóng một vai trò nổi bật.
14Một thành nhỏ kia có ít dân cư. Một vua hùng mạnh kéo quân đến vây hãm và xây đắp công sự để tấn công thành.
15Trong thành có một người khôn ngoan nhưng nghèo, dùng sự khôn ngoan mình giải cứu được thành. Thế nhưng không ai nhắc đến tên người nghèo đó.
16Vậy tôi tự nhủ: “khôn ngoan hơn sức mạnh.” Tuy nhiên, người khôn ngoan mà nghèo lại bị khinh khi, và lời nói của người không được ai nghe.
17Lời lẽ từ tốn của người khôn ngoan có tác dụng hữu hiệu hơn
Tiếng quát tháo của người chỉ huy giữa ba quân dại khờ.
18Sự khôn ngoan mạnh hơn vũ khí,
Nhưng một sơ suất, lầm lỗi phá vỡ cả cơ đồ.