9
Nau Lĭn Lơ Tâm Nau Rêh
1Aơ jêng du nau kan êng âp hŏ mĭn rvê jêh ri prăp tâm uih n'hâm rah vah jêh: gâp saơ bunuyh ŏng jêh ri bunuyh blau mĭn, nau kan khân păng ư gŭ tâm ti Brah Ndu; unuyh mâu lah nau rŏng gĭt lah nau tâm rmot, unuyh mâu gĭt rah vah ôh: lĕ nau nây răp ma ôklah.
2Lĕ rngôch au ta năp khân păng jêng dơm dam, yorlah eh du nau nglĕ dŭt tât ma lĕ rngôch unuyh, tâm ban da dê: ma phung bunuyh sŏng jêh i ma phung djơh, ma phung ueh jêh ri ma phung mhĭk, a phung koh ueh jêh ri ma phung ƀơ̆, ma nơm hhơr ndơ ƀư brah jêh ri ma nơm mâu hhơr ôh.
Nâm bu bunuyh ueh jêng, tâm ban nây lĕ unuyh mhĭk jêng.
Jêh ri mbu nơm sân săk jêng nâm u nơm klach nau sân săk.
3Aơ êng du nau mhĭk lơn tâm lĕ rngôch au bu ƀư tâm dâng măt nar: du nau lôch ŭt tât ma lĕ rngôch; tâm ban lĕ uih n'hâm phung bunuyh beng ma nau mhĭk, jêh i nau rluk gŭ rêh, jêh nau nây khân ăng hăn rlet ntŭk phung khĭt.
4Du uê tâm mpôl phung rêh, hôm e geh nau âp-gân; yorlah du mlâm so rêh jêng eh lơn ma du mlâm yau mŭr lĕ khĭt.
5Yorlah hung rêh gĭt ma khân păng mra khĭt, ƀiălah phung lĕ khĭt mâu gĭt rbăng u ntil nau ôh. Jêh ri khân păng mâu hôm geh nau nkhôm h, ƀiălah bu mâu hôm kah gĭt ôh a khân păng.
6Khân ăng rŏng nau khân păng tâm rmot, nau hek biănh, jêh ri nau khân păng kơnh hŏ roh jêh ĕ rngôch; khân păng mâu hôm geh du kô̆ ôh âm lĕ nau bu ƀư tâm dâng măt ar.
7Hăn ông sa hom ma nau maak, jêh ri nhêt dak play kriăk ƀâu may ma uih n'hâm rhơn, yorlah Brah Ndu dơn jêh au may ƀư.
8Ăn ho ao may jêng nglang ƀa ƀơ, lơi tăch yơt ôh dak kôlônh kalơ ôk may.
9Gŭ êh hâk răm hom, ndrel ur may rŏng jêh, ĕ rngôch nar may gŭ rêh dơm dam Brah du ăn jêh ma may, tâm dâng ăt nar; yorlah nây jêng kô̆ bu pă ma ay tâm nau rêh, jêh ri tâm nau kan may ƀư ŏt raah tâm dâng măt nar.
10Moh au ti may ƀư, ƀư hom nau nây ma lĕ 'hâm suan may; yorlah tâm Ƀon Phung Khĭt, êng ntŭk ma may mra hăn tât, mâu geh ă kan, mâu geh nau mĭn mâu lah nau blau mĭn h.
Nau Blau Mĭn Mau Geh Nau Ueh Ƀa-Ƀơ Ôh
11Gâp rle n'gĭl ay saơ tâm dâng măt nar:
Geh nuyh prăl mâu dơi ôh đah nau tâm long nchuăt, mâu geh lĕ nau ktang dơi đah nau tâm lơh, mâu geh lĕ ndơ sông sa prăp kanŏng a phung blau mĭn mâu geh lĕ nau ndrŏng prăp a nơm gĭt rbăng mâu geh lĕ dơi prăp a nơm njêh; ƀiălah nar găl jêh ri nau ƀun lap tât a lĕ rngôch khân păng.
12Yorlah bunuyh mâu ĭt ôh nar păng khĭt.
Nâm bu ka geh yŭ jêh ri sĭm geh mong (nhuăl), nâm bu nây lĕ phung kon bunuyh geh dăk tâm ar mhĭk, tơlah nau nây tât ƀât lât dơm, a khân păng.
Nau Blau Mĭn Jêng Ueh Lơn Mơ Nau Katang
13Tâm ban lĕ âp saơ jêng nau ntĭt aơ ma nau blau mĭn âm dâng măt nar, jêh ri nau nây gâp ĭn jêng toyh.
14Geh u rplay ƀon jê̆ geh bunuyh ƀhôi lĕ gŭ anây; jêh ri du huê hađăch toyh văch ơh ma ƀon nây jêh ri nchueng jŭm ŭch ŏk ƀon nây lĕ du huê bunuyh o-ach blau ĭn, jêh ri ma nau blau mĭn păng, păng âm rklaih ƀon nây.
15Ƀiălah âu geh nnuyh kah gĭt ôh ma ôbăl jêng-ach nây.
16Pôri âp lah, nau blau mĭn jêng ueh lơn ma nau katang, đâp tơlah bu mâu chrê ôh ma nau lau mĭn ngơi bu gŭ iăt săk răk lăkjêng ueh lơn ma du huê hađăch nter ta klang phung rluk,
17Nau phung blau mĩn ngơi bu gũ iăt săk răk blăk ( gũ klăk klêm).
18Nau blau mĭn êng ueh lơn ma âk ndô ndơ tâm lơh, ƀiălah du huê bunuyh tih ƀư rai lơi k kan ueh.
9
Người khôn ngoan vui hưởng ơn Đức Chúa Trời ban
1Ta đã chuyên tâm nghiên cứu tất cả những điều nầy, và thấy rõ rằng người công chính và khôn ngoan cùng với việc làm của họ đều ở trong tay Đức Chúa Trời; được yêu thương hay bị ghét bỏ, con người không biết được. Tất cả đều thuộc về tương lai.
2Mọi việc xảy đến cho mọi người như nhau, cùng chung một số phận:
Người công chính cũng như kẻ gian ác,
Người tốt cũng như kẻ xấu,⚓
Người tinh sạch cũng như kẻ ô uế,
Người dâng sinh tế cũng như kẻ không dâng,
Người thiện lành cũng như kẻ tội lỗi,
Người thề nguyện cũng như kẻ không dám thề nguyện.
3Đây là thảm họa trong tất cả những gì xảy ra dưới ánh mặt trời: Vì mọi người chịu chung một số phận nên lòng dạ con người đầy dẫy điều hung ác, và sự điên rồ chiếm hữu tâm trí họ suốt đời, để rốt cuộc phải đi vào cõi chết.
4Chỉ những ai thuộc trong số những người sống mới có hi vọng, vì con chó sống còn hơn con sư tử chết!
5Người sống biết mình sẽ chết,
Nhưng kẻ chết chẳng biết gì cả;
Chẳng còn phần thưởng gì cho họ,
Vì kỷ niệm về họ đã rơi vào quên lãng.
6Ngay cả sự yêu thương, ganh ghét,
Và sự đố kỵ của họ cũng đều tiêu tan.
Họ sẽ chẳng bao giờ được dự phần gì
Trong mọi việc xảy ra dưới ánh mặt trời.
7Vậy, hãy ăn cách vui vẻ và uống rượu với lòng hớn hở, vì Đức Chúa Trời đã chấp nhận các việc làm của con.
8Hãy luôn ăn mặc như trong ngày lễ hội⚓ và đừng quên xức dầu thơm trên đầu con.
9Hãy vui sống với người vợ mà con yêu thương trọn những ngày của cuộc đời hư không đã ban cho con dưới ánh mặt trời. Vì đó là phần của con trong cuộc sống, giữa bao công lao khó nhọc mà con đã làm ra dưới ánh mặt trời, suốt những ngày hư không của con.
10Mọi việc tay con làm được, hãy làm hết sức mình; vì trong âm phủ, là nơi con đang đi đến, chẳng có công việc, kế hoạch, tri thức hay là sự khôn ngoan.
11Ta lại thấy dưới ánh mặt trời:
Không phải hễ nhanh chân là chạy giỏi,
Mạnh sức là thắng trận,
Cũng không phải hễ khôn ngoan là no đủ,
Thông sáng là giàu có,
Và khôn khéo là được ân huệ;
Vì thời thế và cơ hội đều đến cho mọi người.
12Con người không biết thời thế của mình.
Như cá mắc lưới ác nghiệt,
Như chim mắc bẫy,
Con người cũng bị mắc nạn
Lúc tai họa thình lình ập xuống họ.
Sự khôn ngoan tốt hơn ngu dại
13Ta cũng thấy một trường hợp xảy ra dưới ánh mặt trời mà sự khôn ngoan rất quan trọng đối với ta.
14Có một thành nhỏ kia, với một ít dân cư, bị một vua hùng mạnh đem quân đến bao vây và đắp lũy cao để tấn công nó.
15Trong thành đó có một người nghèo mà khôn ngoan, và chính người ấy đã dùng sự khôn ngoan mình giải cứu thành. Nhưng về sau không còn ai nhớ đến người nghèo ấy nữa.
16Vậy, ta nói rằng: “Sự khôn ngoan tốt hơn sức mạnh, nhưng sự khôn ngoan của người nghèo bị khinh dể, và lời nói của người ấy không được ai lắng nghe.”
17Lời của người khôn ngoan được lắng nghe nơi yên lặng
Còn hơn tiếng quát tháo của kẻ chỉ huy đám người khờ dại.
18Sự khôn ngoan tốt hơn bất cứ loại vũ khí nào,
Nhưng một người phạm tội phá hủy biết bao điều tốt lành.