30

Klei Y-Agur Blŭ

 1Klei Y-Agur anak êkei Y-Yakê blŭ, klei bi hriêng anei ñu blŭ kơ Y-Ithiêl, leh anăn kơ Y-Ukal:
   2Sĭt nik kâo mluk hĭn kơ mnuih mkăn,
   leh anăn amâo mâo klei thâo săng tui si sa čô mnuih ôh.
  3Kâo amâo tuôm hriăm klei thâo mĭn ôh,
   kăn kâo mâo rei klei thâo săng kơ Pô Doh Jăk.
   4Hlei pô đĭ leh kơ adiê leh anăn lŏ trŭn leh?
   Hlei pô bi kƀĭn leh angĭn hlăm kngan ñu?
  Hlei pô đŭng êa hlăm ao ñu?
   Hlei pô bi kjăp leh knhal lăn ala?
  Hlei anăn ñu, leh anăn hlei anăn anak êkei ñu?
   Sĭt nik ih thâo leh!

   5Jih klei Aê Diê blŭ mâo klei sĭt leh,
   Aê Diê jing khil kơ hlei pô kđap hlăm Ñu.
   6Đăm lŏ thiăm ôh kơ klei Ñu blŭ,
   huĭdah Ñu ƀuah ih leh anăn bi sĭt ih jing pô luar.

   7Kâo akâo kơ Ih dua klei, Ơ Aê Diê,
   đăm hngah brei klei anăn kơ kâo ôh êlâo kâo djiê:
   8Mă mđuĕ kbưi mơ̆ng kâo klei blŭ luar,
   leh anăn đăm brei kơ kâo jing ƀun ƀin, kăn jing mdrŏng rei,
   knŏng brei kơ kâo mnơ̆ng ƀơ̆ng huă bi djăp kơ grăp hruê.
   9Huĭdah kâo trei leh anăn hngah kơ Ih,
   leh anăn lač, “Hlei Yêhôwa jing?”
  amâodah tơdah kâo ƀun ƀin leh anăn tlĕ,
   snăn kâo bi čhŏ anăn Aê Diê kâo.

   10Đăm mčeh ôh kơ sa čô dĭng buăl hŏng khua ñu,
   huĭdah ñu tăm pah kơ ih leh anăn arăng yap ih soh.

   11Mâo phung mnuih tăm pah kơ ama diñu,
   leh anăn amâo hơêč hmưi klei jăk jĭn ôh kơ amĭ diñu;
   12phung mĭn diñu pô jing doh,
   ƀiădah klei čhŏ mrŏ diñu ka rao ôh;
   13phung dlăng hŏng klei krưh,
   Ơ krưh êdi yơh;
   14phung mâo êgei jing msĕ si đao gưm,
   mâo ƀăng êgei msĕ si dhŏng,
  čiăng bi rai hĕ phung ƀun ƀin mơ̆ng lăn ala,
   phung kƀah mnơ̆ng mơ̆ng ti krah phung mnuih.

   15Plum mâo dua čô anak mniê,
   diñu ur, “Brei bĕ, brei bĕ.”
  Mâo tlâo mta mnơ̆ng amâo thâo hrăp ôh,
   boh nik nak pă mta mnơ̆ng amâo lač ôh, “Man leh!”:
   16Ƀuôn Phung Djiê, tian mniê plao,
   lăn mhao nanao kơ êa,
   leh anăn pui amâo tuôm lač ôh, “Man leh”.
   17Ak hlăm tlung srăng čoh ală
   leh anăn tlang grư̆ srăng ƀơ̆ng kđeh
  mnuih mưč kơ ama
   leh anăn hngah amâo gưt asăp kơ amĭ.

   18Mâo tlâo mta mnơ̆ng jing yuôm bhăn kơ kâo,
   leh anăn pă mta mnơ̆ng kâo amâo dưi thâo săng ôh:
   19êlan tlang phiơr hlăm adiê,
   êlan ala êrui ti dlông boh tâo,
  êlan kŭmpăn hiu ti krah êa ksĭ,
   leh anăn êlan sa čô êkei bi ƀô hŏng sa čô mniê.
   20Anei jing klei mniê tlĕ piu ngă,
   ñu ƀơ̆ng leh anăn sut ƀăng êgei,
   leh anăn lač, “Kâo amâo tuôm ngă klei soh ôh.”

   21Tlâo mta mnơ̆ng bi ktư̆ yơ̆ng lăn ala,
   leh anăn mâo pă mta mnơ̆ng lăn ala mâo dưi tŭ ôh:
   22sa čô hlŭn ñu jing hĕ mtao,
   sa čô mnuih mluk trei leh hŏng mnơ̆ng ƀơ̆ng huă,
   23sa čô mniê amâo mâo pô khăp dôk hĕ ung,
   leh anăn sa čô dĭng buăl mniê hrô hĕ khua mniê ñu.

   24Ti lăn ala mâo pă mta mnơ̆ng đơ điêt,
   ƀiădah diñu jing phung thâo mĭn snăk:
   25hdăm jing mnơ̆ng amâo ktang ôh,
   ƀiădah êjai yan bhang diñu mkăm pioh mnơ̆ng diñu ƀơ̆ng huă;
   26pai jing mnơ̆ng amâo ktang ôh,
   ƀiădah diñu ngă hruh diñu hlăm boh tâo;
   27ktuôp amâo mâo mtao ôh,
   ƀiădah jih jang diñu êbat bi phung;
   28čĭng čă arăng dưi mă hŏng kngan,
   ƀiădah ăt ñu dôk hlăm sang mtao.

   29Mâo tlâo mta mnơ̆ng thâo êbat siam,
   leh anăn mâo pă mta mnơ̆ng êbat hŏng klei kdrăm:
   30êmông gu jing hlô ktang hĭn kơ jih jang hlô,
   amâo kdŭn ti anăp hlô mkăn ôh;
   31Sa drei mnŭ knô krưk;
   sa drei bê knô;
   leh anăn sa čô mtao mbĭt hŏng phung kahan ñu.

   32Tơdah ih ngă leh klei mluk leh anăn bi mđĭ ih pô,
   amâodah tơdah ih mĭn čiăng ngă klei jhat,
   guôm hĕ ƀăng êgei ih hŏng kngan!
   33Kyuadah msĕ si kwă êa ksâo êmô arăng mâo prăi,
   msĕ si kpit adŭng ƀlĕ êrah,
   msĕ snăn mơh mčhur klei ngêñ srăng bi truh klei bi mneh msao.

30

亚古珥语录

 1雅基的儿子、玛撒人亚古珥的言语⚓，是这人对以铁和乌甲说的。
   2我比众人更像畜牲，
  也没有人的聪明。
   3我没有学好智慧，
  也不认识至圣者。
   4谁升天又降下来？
  谁聚风在手掌中？
  谁包水在衣服里？
  谁立定地的四极？
  他名叫什么？
  他儿子名叫什么？
  你知道吗？

   5上帝的言语句句都是炼净的，
  投靠他的，他便作他们的盾牌。
   6你不可加添他的言语，
  恐怕他责备你，你就显为说谎的。

其他箴言

  7我求你两件事，
  在我未死之先，不要拒绝我：
   8求你使虚假和谎言远离我，
  使我不贫穷也不富足，
  赐给我需用的饮食。
   9免得我饱足了，就不认你，说：
  “耶和华是谁呢？”
  又恐怕我贫穷就偷窃，
  以致亵渎我上帝的名。

   10不要向主人谗害他的仆人，
  恐怕他诅咒你，你便算为有罪。

   11有一类人，诅咒父亲，
  不给母亲祝福。
   12有一类人，自以为纯洁，
  却没有洗净自己的污秽。
   13有一类人，眼目何其高傲，
  眼皮也是高举。
   14有一类人，牙如剑，齿如刀，
  要吞灭地上的困苦人和世间的贫穷人。

   15水蛭有两个女儿：
  “给呀，给呀。”
  有三样不知足的，
  不说“够了”的有四样：
   16阴间和不生育的子宫，
  吸水不足的地，还有不说“够了”的火。

   17嘲笑父亲、藐视而不听从母亲的，
  谷中的乌鸦必啄他的眼睛，小鹰也必吃它。

   18我所测不透的奇妙有三样，
  我所不知道的有四样：
   19就是鹰在空中飞的道，
  蛇在磐石上爬的道，
  船在海中行的道，
  男与女交合的道。

   20淫妇的道是这样，
  她吃了，把嘴一擦就说：
  “我没有行恶。”

   21使地震动的有三样，
  地承担不起的有四样：
   22就是仆人作王，
  愚顽人吃得饱足，
   23令人憎恶的女子出嫁，
  婢女取代她的女主人。

   24地上有四样东西虽小，却甚聪明：
   25蚂蚁是无力之类，
  却在夏天预备粮食。
   26石獾并非强壮之类，
  却在岩石中造房子。
   27蝗虫没有君王，
  却分队而出。
   28壁虎你用手就可抓住，
  它却住在王宫。

   29脚步威武的有三样，
  行走威武的有四样：
   30狮子－百兽中最勇猛的、
  无论遇见什么绝不退缩，
   31猎狗，公山羊，
  和有整排士兵的君王。

   32你若行事愚顽，自高自傲，
  或是设计恶谋，就当用手捂口。
   33搅动牛奶必成乳酪，
  扭鼻子必出血，
  照样，激发烈怒必挑起争端。