41
Yauxej txhais Falau zaaj npau suav
1Dhau hov lug tau ob xyoos Falau txawm ua npau suav tas nwg sawv ntawm ntug dej Nai,
2cav txawm muaj xyaa tug maum nyuj rog rog zoo zoo nkauj tawm huv tug dej Nai lug noj tej nplooj lojkov.
3Tes txawm muaj dua xyaa tug maum nyuj ntxaug ntxaug tshuav pob txhaa xwb tawm huv tug dej Nai lawv qaab lug, lug sawv ntawm cov maum nyuj kws rog rog ntawm ntug dej Nai.
4Cov maum nyuj kws ntxaug ntxaug tshuav pob txhaa txawm muab xyaa tug maum nyuj rog rog zoo nkauj hov noj taag. Tes Falau txawm tswm dheev lug.
5Nwg rov tsaug zug ua dua ib zaaj npau suav pum ib tsob nplej⚓ muaj xyaa naab zoo hab puv heev.
6Tes txawm muaj xyaa naab nplej npluag hab qhuav qhawv tawm lawv qaab tuaj vem yog raug cua saab nub tuaj.
7Tej naab nplej npluag hov txawm muab xyaa naab nplej kws puv zoo nqog huvsw lawm hab. Tes Falau txawm tswm dheev, hab paub tas yog ua npau suav.
8Thaus kaaj ntug nwg txhawj heev, nwg txawm has kuas hu cov txwv neeb txwv yaig huvsw hab cov kws txawj ntse huvsw huv Iyi tebchaws tuaj cuag nwg, mas Falau pav nwg tej npau suav rua puab noog, tassws tsw muaj leejtwg txhais tau tej npau suav hov rua Falau le.
9Thaus hov tug thawj kws thab cawv txwv maab txhad has rua Falau tas, “Nub nua kuv ncu dheev txug kuv tej kev txhum.
10Falau, thaus koj chim rua koj cov tub qhe es muab kuv hab tug thawj kws ci ncuav kaw rua huv tug thawj rog kws zuv vaajntxwv lub tsev,
11muaj ib mos ib ob leeg ua npau suav, kuv hab nwg nyag ua nyag ib zaaj npau suav hab nyag muaj nyag lub ntsab.
12Muaj ib tug hluas Henplais, yog tug thawj rog kws zuv vaajntxwv tug qhev, raug kaw ua ke. Thaus ib ob leeg pav npau suav rua nwg noog, nwg kuj txhais tau ib le npau suav lub ntsab, lawv le nyag ua nyag zaaj npau suav.
13Nwg txhais ib ob leeg tej npau suav le caag kuj muaj tseeb le ntawd. Kuv txhad raug tsaa rov ua teg num qub, tassws tug kws ci ncuav raug muab dai tuag lawm.”
14Falau txhad has kuas hu Yauxej lug, mas puab txhad maaj nroog moog coj Yauxej tawm huv lub nkuaj aav lug. Thaus Yauxej chais fwj txwv hab hloov rwg tsho lawm, nwg txawm lug cuag Falau.
15Falau has rua Yauxej tas, “Kuv ua npau suav tsw muaj leejtwg txhais tau le. Kuv nov tas thaus koj nov zaaj npau suav lawm, koj kuj txhais tau.”
16Yauxej teb Falau tas, “Qhov kws txhais npau suav tsw yog nyob ntawm kuv. Tassws Vaajtswv yog tug kws yuav txhais lub ntsab zoo rua Falau.”
17Falau txhad has rua Yauxej tas, “Huv kuv zaaj npau suav hov kuv sawv ntawm ntug dej Nai,
18mas pum xyaa tug maum nyuj rog rog zoo nkauj tawm huv tug dej Nai lug noj nplooj lojkov.
19Tes txawm muaj dua xyaa tug maum nyuj ntxaug ntxaug tshuav pob txhaa tawm ua qaab lug, thoob Iyi tebchaws kuv tsw tau pum dua nyuj ntxaug le nuav.
20Cov maum nyuj ntxaug ntxaug tshuav pob txhaa hov txawm muab xyaa tug maum nyuj rog rog noj taag.
21Thaus noj taag lawm tsw muaj leejtwg yuav paub tas muab noj taag lawm tsua qhov tseed ntxaug ntxaug le qub. Tes kuv txawm tswm dheev lug.
22“Kuv rov ua dua ib zaaj npau suav pum ib tsob nplej muaj xyaa naab zoo hab puv zoo.
23Hab muaj dua xyaa naab nplej npluag qhuav qhawv nkig nkuav tawm lawv qaab tuaj vem yog raug cua saab nub tuaj.
24Cov naab nplej npluag hov txawm muab xyaa naab nplej puv zoo hov nqog taag lawm. Kuv pav tej npau suav nuav rua cov txwv neeb txwv yaig noog, tassws tsw muaj leejtwg txhais tau.”
25Yauxej txawm has rua Falau tas, “Koj ob zaaj npau suav yog tuab zaaj. Tub yog Vaajtswv qha rua Falau paub txug tej kws Vaajtswv yuav ua.
26Xyaa tug maum nyuj kws zoo hov yog xyaa xyoo, hab xyaa naab nplej puv zoo hov kuj yog xyaa xyoo. Yeej yog tuab zaaj npau suav xwb.
27Xyaa tug maum nyuj ntxaug ntxaug tshuav pob txhaa kws tawm lawv qaab tuaj hov kuj yog xyaa xyoo, hab xyaa naab nplej npluag kws raug cua saab nub tuaj ntsawj qhuav qhawv kuj yog xyaa xyoo kws raug kev tshaib nqhes.
28Muaj tseeb lawv le kuv has rua Falau nuav, yog Vaajtswv qha rua Falau paub txug tej kws Vaajtswv yuav ua.
29Yuav muaj mov noj nplua quas mag thoob plawg Iyi tebchaws xyaa xyoo.
30Dhau ntawd yuav raug kev tshaib nqhes xyaa xyoo, ua kuas tsw ncu tas txeev muaj noj nplua quas mag huv Iyi tebchaws. Txujkev tshaib nqhes hov yuav rhuav tshem lub tebchaws,
31yuav tsw paub tej kev noj nplua quas mag vem tas tej kev tshaib nqhes kws yuav tshwm tuaj nuav yuav txom nyem kawg nkaus.
32Qhov kws Falau ua ob zaaj npau suav nuav lub ntsab txhais has tas Vaajtswv tub npaaj tej nuav ca lawm, Vaajtswv yuav ua kuas tshwm lug sai sai nuav.
33“Vem le nuav ca Falau xaiv ib tug kws txawj xaav hab muaj tswvyim, muab tsaa ua tug saib taag nrho Iyi tebchaws.
34Ca Falau npaaj ib co tuabneeg ua tub teg tub taw saib thoob plawg lub tebchaws hab sau tej qoob loos huv Iyi tebchaws ib feem huv tswb feem rua ncua swjhawm xyaa xyoo kws qoob loos zoo ntau nplua quas mag nuav ca.
35Mas ca cov tuabneeg hov sau tej qoob loos huv xyaa xyoo zoo zoo kws saamswm yuav lug hov ca, hab muab tej qoob loos hov khaws ca huv Falau tug fwjchim rua huv tej moos hab muab ceev ca.
36Tej qoob loos nuav yuav muab khaws ca faaj seeb rua xyaa xyoo kws yuav muaj kev tshaib nqhes tshwm lug rua Iyi tebchaws. Ua le nuav mas lub tebchaws txhad tsw raug kev tshaib nqhes puam tsuaj taag.”
Tsaa Yauxej saib taag nrho Iyi tebchaws
37Falau hab nwg cov tub teg tub taw suavdawg pum zoo le kws Yauxej has.
38Falau txhad has rua nwg cov tub teg tub taw tas, “Peb yuav nrhav ib tug kws muaj Vaajtswv tug Ntsuj Plig nrug nraim nwg ib yaam le tug nuav tau hab lov?”
39Falau txhad has rua Yauxej tas, “Vem Vaajtswv qha zaaj xwm txheej nuav huvsw rua koj, mas tsw muaj ib tug kws txawj xaav hab muaj tswvyim zoo le koj.
40Koj yuav saib taag nrho kuv lub vaaj tse hab kuv tej pejxeem suavdawg yuav tsum ua lawv le koj has kuas puab ua. Yog has txug kuv lub zwm txwv kuv txhad ua luj dua koj xwb.”
41Falau has rua Yauxej tas, “Kuv tsaa koj ua tug kws kaav taag nrho Iyi tebchaws.”
42Falau txhad hle nwg lub nplhaib ntaus hom thawj ntawm nwg txhais teg rua Yauxej coj hab muab rwg tsho ntaub maag zoo zoo rua Yauxej naav hab muab saw kub rua Yauxej coj ntawm cej daab.
43Hab kuas Yauxej caij vaajntxwv lub tsheb kws ob. Muaj tuabneeg qw ua nwg ntej has tas, “Ca le txhus caug.” Falau tub tsaa nwg kaav taag nrho Iyi tebchaws le nuav.
44Tsw taag le ntawd xwb Falau kuj has rua Yauxej tas, “Kuv yog Falau, taag nrho Iyi tebchaws yuav tsw muaj ib tug twg tsaa teg tsaa taw tau, yuav tsum yog koj tso ncauj tsaiv.”
45Falau txhad muab Yauxej tis npe hu ua Xafena Pane‑a, hab nwg muab tug pov thawj Pautifela huv lub moos Oo tug ntxhais Axena rua Yauxej yuav ua quaspuj. Yauxej txhad tawm moog saib thoob plawg Iyi tebchaws.
46Thaus Yauxej chiv ua num rua Falau kws ua vaajntxwv huv Iyi tebchaws hov nwg noob nyoog muaj peb caug xyoo. Yauxej txawm tawm ntawm Falau xubndag moog moog lug lug thoob plawg Iyi tebchaws.
47Xyaa xyoo kws qoob zoo zoo hov tej teb tau qoob loos ntau nplua quas mag.
48Xyaa xyoo hov Yauxej sau tej qoob loos huvsw ntau nplua quas mag thoob plawg Iyi tebchaws, hab muab khaws ca rua huv tej moos. Tej qoob loos kws tau ntawm lub moos twg kuj muab khaws ca rua huv lub moos ntawd.
49Yauxej sau tau qoob loos ntau nplua quas mag yaam le tej xuab zeb ntawm ntug havtxwv, ntau heev txhad tseg tsw suav lawm vem yog suav tsw txheeb.
50Thaus tsw tau txug xyoo kws tshaib nqhes, tug pov thawj Pautifela huv lub moos Oo tug ntxhais Axena yug ob tug tub rua Yauxej.
51Yauxej tis npe rua tug hlub hu ua Manaxe⚓ tsua qhov nwg has tas, “Vaajtswv ua rua kuv nov qaab tej kev txom nyem huvsw hab nov qaab kuv txwv tsev tuabneeg suavdawg.”
52Nwg tis npe rua tug tub yau hu ua Efa‑i.⚓ “Vem Vaajtswv pub kuv muaj tub ki fuam vaam coob rua huv lub tebchaws kws kuv raug txom nyem nyuaj sab.”
53Xyaa xyoo kws qoob loos zoo ntau nplua quas mag huv Iyi tebchaws kuj dhau lawm.
54Xyaa xyoo kws muaj kev tshaib nqhes txawm chiv tshwm lug lawv le Yauxej tau has tseg lawm. Tej kev tshaib nqhes hov muaj thoob plawg rua huv txhua lub tebchaws, tassws huv Iyi tebchaws tseed muaj mov noj.
55Thaus Iyi tebchaws suavdawg tshaib plaab, tej pejxeem kuj qw hu rua Falau thov mov noj, mas Falau has rua cov tuabneeg Iyi suavdawg tas, “Ca le moog cuag Yauxej, nwg has le caag, mej ua le ntawd.”
56Thaus kev tshaib nqhes muaj thoob plawg tebchaws, Yauxej txawm qheb txhua lub txhaab muag qoob rua cov Iyi, vem muaj kev tshaib nqhes luj heev rua huv Iyi tebchaws.
57Tsw yog le hov xwb, taag nrho lub nplajteb kuj tuaj cuag Yauxej huv Iyi tebchaws txhad yuav tau qoob, tsua qhov muaj kev tshaib nqhes luj heev thoob plawg lub nplajteb.
41
約瑟為法老解夢
1過了兩年，法老做夢，看哪，自己站在尼羅河邊，
2看哪，有七頭母牛從尼羅河裏上來，長相俊美，肌肉肥壯，在蘆葦中吃草。
3看哪，隨後又有七頭母牛從尼羅河裏上來，長相醜陋，肌肉乾瘦，與那七頭母牛一同站在河邊。
4這長相醜陋，肌肉乾瘦的七頭母牛吃了那長相俊美又肥壯的七頭母牛。法老就醒了。
5他又睡着，第二次做夢，看哪，一株麥桿長了七個穗子，又肥大又佳美，
6看哪，隨後又長出七個穗子，又細弱又被東風吹焦了。
7這細弱的穗子吞了那七個又肥大又飽滿的穗子。法老醒了，看哪，是個夢。
8到了早晨，法老心裏不安，就派人把埃及所有的術士和智慧人都召來。法老把所做的夢告訴他們，但是沒有人能為法老解夢。
9那時司酒長對法老說：「我今日想起我的罪來。
10從前法老對臣僕發怒，把我和司膳長關在護衛長府內的監牢裏。
11我們兩人在同一晚上各做一夢，每個夢都有各自的解釋。
12同我們在一起有一個希伯來的年輕人，是護衛長的僕人。我們告訴他，他就為我們解夢，照着各人的夢講解。
13後來事情正如他給我們講解的實現了，我官復原職，司膳長被掛起來了。」
14於是法老派人去召約瑟，他們就急忙把他從牢裏提出來。他就剃頭刮臉，換衣服，進到法老面前。
15法老對約瑟說：「我做了一個夢，沒有人能講解。我聽人說，你聽了夢就能講解。」
16約瑟回答法老說：「這不在乎我。上帝必應允法老平安。」
17法老對約瑟說：「在我的夢中，看哪，我站在尼羅河邊，
18看哪，有七頭母牛從尼羅河裏上來，肌肉肥壯，外形俊美，在蘆葦中吃草。
19看哪，隨後又有七頭母牛上來，虛弱，外形很醜陋，肌肉又乾瘦，在埃及全地，我沒有見過這樣醜陋的牛。
20這乾瘦又醜陋的母牛吃了那先前的七頭肥母牛，
21進了肚子以後卻看不出已經進了肚子，那醜陋的長相仍舊和先前一樣。我就醒了。
22我又在夢中觀看，看哪，一株麥桿長了七個穗子，又飽滿又佳美，
23看哪，隨後又長出七個穗子，枯槁，細弱，又被東風吹焦了。
24這些細弱的穗子吞了那七個佳美的穗子。我告訴術士，卻沒有人能為我講解。」
25約瑟對法老說：「法老的夢是同一個。上帝已把要做的事指示法老了。
26七頭好母牛是七年，七個佳美的穗子也是七年，這是同一個夢。
27那隨後上來的七頭乾瘦又醜陋的母牛是七年；那七個空心，被東風吹焦的穗子也一樣，都是七個荒年。
28這就是我對法老所說，上帝已把要做的事顯明給法老了。
29看哪，必有七個大豐年來到埃及全地，
30隨後又有七個荒年，甚至埃及地的人都忘了先前的豐收，這地必被饑荒所滅。
31因為那後來的饑荒非常嚴重，就不覺得這地先前有豐收。
32至於法老兩次做夢，是因為上帝已經確定這事，上帝必速速成就。
33現在，請法老選一個聰明又有智慧的人，委派他治理埃及地。
34請法老這樣做，委派官員治理這地，在七個豐年的期間，徵收埃及地出產的五分之一，
35叫他們聚集未來豐年一切的糧食，積存五穀歸在法老的手下作糧食，儲藏在各城裏。
36這糧食可以為這地作儲備，為了埃及地要來的七個荒年，免得這地被饑荒所滅。」
約瑟被立為埃及的宰相
37這事在法老和他眾臣僕眼中都覺得好。
38法老對臣僕說：「像這樣的人，有上帝的靈在他裏面，我們豈能找得着呢？」
39法老對約瑟說：「上帝既指示你這一切事，就沒有人像你這樣聰明又有智慧。
40你可以治理我的家；我的百姓都必服從你口中的命令。惟獨在寶座上，我比你大。」
41法老又對約瑟說：「看，我委派你治理埃及全地。」
42法老就脫下手上帶印的戒指，戴在約瑟的手上，給他穿上細麻衣，把金鏈戴在他的頸項上，
43又給約瑟坐他的副座車，在他前面有人呼叫說：「跪下⚓。」於是，法老委派他治理埃及全地。
44法老對約瑟說：「我是法老，若沒有你的命令，埃及全地的人都不可擅自辦事⚓。」
45法老給約瑟起名叫撒發那特‧巴內亞，又將安城的祭司波提‧非拉的女兒亞西納給他為妻。約瑟就出去治理埃及地。
46約瑟在埃及王法老面前侍立的時候年三十歲。約瑟從法老面前出去，巡行埃及全地。
47七個豐年之內，地的出產極其豐盛⚓，
48約瑟聚集埃及地七年一切的糧食，把糧食積存在各城裏，就是把各城周圍田地的糧食都積存在該城裏。
49約瑟積存的五穀很多，如同海邊的沙，無法計算，數也數不清。
50荒年未到以前，安城的祭司波提‧非拉的女兒亞西納為約瑟生了兩個兒子。
51約瑟給長子起名叫瑪拿西⚓，因為他說：「上帝使我忘了一切的困苦和我父的全家。」
52他給次子起名叫以法蓮⚓，因為他說：「上帝使我在受苦的地方興盛。」
53埃及地的七個豐年一過，
54七個荒年就來了，正如約瑟所說的。各地都有饑荒，惟獨埃及全地有糧食。
55等到埃及全地也有了饑荒，眾百姓就向法老哀求糧食。法老對所有的埃及人說：「你們到約瑟那裏去，凡他所說的，你們都要做。」
56當時饑荒遍滿了全地，約瑟就開了各處的糧倉⚓，賣糧食給埃及人。埃及地的饑荒非常嚴重。
57各地的人都去埃及，到約瑟那裏買糧食，因為全地的饑荒非常嚴重。