19
Y-Pôl Ti Ƀuôn Êphêsô
1Êjai Y-Apôlôs dôk ti ƀuôn Kôrantô, Y-Pôl găn jih čar lăn dap kngư truh ti ƀuôn Êphêsô. Tinăn ñu ƀuh đa đa phung ƀĭng kna,
2leh anăn ñu êmuh digơ̆, “Diih mă tŭ leh mơ̆ Yang Mngăt Jăk hlăk diih đăo?” Digơ̆ lač, “Hơăi, hmei amâo tuôm hmư̆ ôh arăng lač mâo Yang Mngăt Jăk.”
3Ñu lač, “Snăn ya klei ƀaptem diih tŭ lĕ?” Digơ̆ lač, “Klei ƀaptem Y-Yôhan.”
4 Y-Pôl lač, “Y-Yôhan ngă ƀaptem kmhal kơ klei soh, leh anăn hưn kơ phung ƀuôn sang brei đăo kơ Pô srăng truh êdei kơ ñu, jing đăo kơ Yêsu.”
5Leh hmư̆ klei anăn digơ̆ tŭ klei ƀaptem hlăm anăn Khua Yang Yêsu.
6Tơdah Y-Pôl ênă kngan kơ digơ̆, Yang Mngăt Jăk trŭn kơ digơ̆, digơ̆ blŭ klei tue leh anăn hưn êlâo.
7Jih jang digơ̆ mâo hlăm brô pluh dua čô.
8Y-Pôl mŭt hlăm sang bi kƀĭn leh anăn mtô hŏng klei jhŏng êjai tlâo mlan, bi mgăl leh anăn mtrŭt digơ̆ tŭ klei djŏ kơ ƀuôn ala mtao Aê Diê.
9Ƀiădah mâo đa đa ai tiê khăng, amâo đăo ôh, leh anăn blŭ jhat kơ Êlan ti anăp phung bi kƀĭn. Y-Pôl đuĕ mơ̆ng diñu, jak ba phung ƀĭng kna mbĭt, leh anăn bi hriăm grăp hruê hlăm sang hră Y-Tiranus.
10Ñu ngă snăn êjai dua thŭn, tơl jih jang mnuih dôk hlăm čar Asi, wăt phung Yuđa wăt phung Grĕk, hmư̆ klei Khua Yang blŭ sơăi.
Phung Anak Êkei Y-Sêwa
11Leh anăn Aê Diê yua kngan Y-Pôl ngă klei bi knăl yuôm bhăn prŏng snăk,
12tơl arăng ba dưm ti dlông mnuih ruă čhiăm điêt leh anăn čhiăm kdrŭn ao Y-Pôl yua leh, klei ruă duam digơ̆ hlao, leh anăn yang jhat kbiă đuĕ mơ̆ng digơ̆.
13Hlăk anăn phung mjâo Yuđa hiu djăp anôk lông yua anăn Khua Yang Yêsu kơ phung mnuih yang jhat ngă, lač, “Kâo mtă kơ diih hlăm anăn Yêsu pô Y-Pôl mtô anăn!”
14Mâo kjuh čô anak êkei khua ngă yang prŏng Yuđa bi anăn Y-Sêwa dôk ngă klei anăn.
15Ƀiădah yang jhat lŏ wĭt lač kơ diñu, “Kâo thâo kral Yêsu, leh anăn kâo thâo kral Y-Pôl, ƀiădah bi diih, hlei diih jing?”
16Snăn êkei yang jhat ngă anăn êlăm phă diñu, ngă kơ jih jang diñu, leh anăn dưi hŏng diñu. Snăn diñu đuĕ mơ̆ng sang anăn lưng mlŭn leh anăn êka.
17Jih jang phung Yuđa leh anăn phung Grĕk dôk ti ƀuôn Êphêsô hmư̆ hing kơ klei anăn. Jih jang diñu huĭ; leh anăn arăng hơêč hmưi bi mni kơ anăn Khua Yang Yêsu.
18Msĕ mơh lu mnuih đơ phung đăo leh hriê hưn bi êdah bruă soh diñu khăng ngă.
19Lu phung khăng ngă klei mdian djă ba čuh hĕ hdruôm hră diñu ti anăp jih jang mnuih. Ênoh hdruôm hră anăn arăng kăm truh kơ êma pluh êbâo asăr prăk.
20Snăn arăng hưn klei Khua Yang blŭ tar ƀar hŏng klei myang leh anăn mâo klei dưi.
Klei Rŭng Răng Ti Ƀuôn Êphêsô
21Êdei kơ klei anăn Y-Pôl mâo klei mtrŭt čiăng găn čar Masêdôn leh anăn čar Akai nao kơ ƀuôn Yêrusalem. Ñu lač, “Leh kâo nao tinăn, kâo čiăng ƀuh ƀuôn Rôm msĕ mơh.”
22Ñu tiŏ nao dua čô pô đru ñu, Y-Timôthê leh anăn Y-Êrast, nao kơ čar Masêdôn. Ƀiădah ñu pô lŏ dôk sui ƀiă hlăm čar Asi.
23Hlăk anăn mâo klei rŭng răng prŏng kyua Êlan.
24Mâo sa čô tia prăk bi anăn Y-Dêmêtrius, pô ngă rup sang yang H'Artêmis hŏng prăk. Hŏng bruă anăn phung mă bruă ƀơ̆ng lu prăk.
25Ñu bi kƀĭn phung mă bruă ñu mbĭt hŏng phung mă bruă msĕ, leh anăn lač, “Ơ phung ayŏng adei, diih thâo hŏng bruă anei drei mâo klei mdrŏng.
26Leh anăn diih ƀuh leh anăn hmư̆ leh amâo djŏ knŏng ti ƀuôn Êphêsô ôh, ƀiădah păt čiăng tar ƀar čar Asi, Y-Pôl anăn mtô leh anăn mtrŭt lu mnuih lui drei, êjai lač kơ rup yang kngan mnuih ngă amâo jing yang sĭt ôh.
27Mâo klei huĭ amâo djŏ knŏng arăng amâo yap yuôm bruă drei ôh, ƀiădah huĭ msĕ mơh kơ arăng amâo lŏ yap yuôm sang kơ yang prŏng H'Artêmis ôh, leh anăn huĭ wăt kơ yang mniê anei arăng kkuh mpŭ hlăm jih čar Asi leh anăn tar ƀar lăn ala srăng luč klei guh kơang.”
28Tơdah diñu hmư̆ klei anăn, diñu ngêñ snăk leh anăn ur kraih, “H'Artêmis, yang phung Êphêsô, jing prŏng snăk!”
29Snăn jih ƀuôn anăn bŏ hŏng klei rŭng răng; leh anăn diñu êran nao mbĭt kơ sang bi kƀĭn, đoh ba mbĭt hŏng diñu Y-Gaius leh anăn Y-Aristark, phung Masêdôn hiu mbĭt hŏng Y-Pôl.
30Y-Pôl čiăng mŭt ti krah phung lu, ƀiădah phung ƀĭng kna amâo brei ôh.
31Msĕ mơh đa đa phung khua čar Asi jing mah jiăng hŏng ñu tiŏ nao arăng lač kơ ñu đăm mŭt ôh hlăm sang bi kƀĭn.
32Đa đa ur snei, đa đa ur snăn, kyuadah phung bi kƀĭn mâo klei mtŭk mtŭl, leh anăn lu hĭn hlăm phung diñu amâo thâo ôh ya ngă diñu bi kƀĭn tinăn.
33Arăng đoh Y-Aleksanđơr mơ̆ng phung lu, pô phung Yuđa brei nao dôk ti anăp. Y-Aleksanđơr pưi kngan ñu čiăng blŭ mgang ti anăp phung ƀuôn sang.
34Ƀiădah tơdah phung lu thâo kral gơ̆ jing sa čô Yuđa, jih jang sa asăp ur kraih êjai dua mông, “H'Artêmis, yang phung Êphêsô, jing prŏng snăk!”
35Ti knhal tuč khua čih hră ƀuôn anăn brei phung lu dôk ñăt, ñu lač, “Ơ phung Êphêsô, hlei pô amâo thâo kơ ƀuôn Êphêsô jing pô kiă sang yang kơ yang mniê prŏng H'Artêmis leh anăn boh tâo rup ñu lĕ mơ̆ng adiê?
36Arăng amâo dưi bi tăng ôh hŏng klei anăn, snăn brei diih dôk ñăt leh anăn đăm ruăt ngă ôh.
37Diih atăt ba leh tinei phung êkei anei, digơ̆ amâo tuôm tlĕ dŏ yang amâodah blŭ mgao hŏng yang mniê drei ôh.
38Snăn tơdah Y-Dêmêtrius leh anăn phung mă bruă mbĭt hŏng ñu mâo klei kčŭt kơ arăng, mâo leh sang phat kđi leh anăn phung khua čar. Brei phung anăn bi mgăl hdơ̆ng diñu.
39Ƀiădah tơdah diih mâo klei mkăn, brei diih bi trông čhai klei anăn hlăm klei bi kƀĭn tui si klei bhiăn,
40huĭdah arăng kčŭt kơ drei jing phung bi rŭng hruê anei, leh anăn drei amâo mâo klei dưi mgang ôh kơ klei rŭng răng anei.”
41Leh ñu lač klei anăn, ñu brei phung bi kƀĭn wĭt.
19
Ê-phê-sô, Tiểu Á
1Trong khi A-bô-lô ở Cổ-linh, Phao-lô đi lên các xứ miền Bắc, rồi xuống Ê-phê-sô. Gặp một số tín hữu,
2ông hỏi: “Khi tin Chúa, anh em đã nhận được Thánh Linh chưa?” Họ đáp: “Chúng tôi chưa bao giờ nghe nói về Thánh Linh cả
3ông hỏi tiếp: “Thế anh em đã chịu báp-tem nào?” Họ đáp: “Báp-tem của Giăng.”
4Phao-lô giải thích: “Báp-tem của Giăng chỉ về sự ăn năn tội lỗi. Giăng đã dạy nhân dân tin Đấng đến sau mình, tức là tin Chúa Giê-xu.”
5Họ liền chịu báp-tem nhân danh Chúa Giê-xu.
6Phao-lô đặt tay trên họ, Thánh Linh liền giáng xuống ngự vào lòng mỗi người, cho họ nói ngoại ngữ và truyền giảng Phúc âm.
7Số tín hữu Phao-lô làm báp-tem hôm ấy được mười hai người.
8Phao-lô vào hội trường, dạn dĩ nói về Chúa liên tiếp trong ba tháng. Ông giảng luận về Nước Trời và thuyết phục nhiều người tin Chúa Giê-xu.
9Nhưng có một số người cứng lòng không tin, trở mặt đả kích Đạo Chúa trước quần chúng. Phao-lô bỏ hội trường, đem các tín hữu về huấn luyện riêng tại trường học của Ti-ra-nu.
10Nhờ chương trình giáo huấn hàng ngày suốt hai năm, Phúc âm được phổ biến rộng rãi đến nỗi nhân dân Tiểu Á cả Do-thái và Hy-lạp đều nghe Đạo Chúa.
Bảy thầy phù thủy
11Chúa cho Phao-lô quyền năng làm nhiều phép lạ,
12đến nỗi người ta lấy khăn tay, khăn choàng của ông đặt trên người đau thì bệnh liền hết, quỷ bị trục xuất.
13,14Bảy con trai của thầy trưởng tế Sê-va làm nghề trừ quỷ. Họ đi khắp nơi thử hô Danh Chúa Giê-xu để chữa những người bị quỷ ám. Họ bảo các quỷ: “Nhân danh Chúa Giê-xu mà Phao-lô truyền giảng, ta trục xuất các ngươi!”
15Nhưng quỷ trả lời: “Tao biết Chúa Giê-xu và quen mặt Phao-lô, nhưng tao không biết bọn mày là ai cả!”
16Người bị quỷ ám nhảy bổ vào đánh cho cả bọn ngã rập, vất áo quần chạy trốn, mình đầy thương tích.
17Việc này đồn ra khắp thành Ê-phê-sô, người Do-thái và Hy-lạp đều khiếp sợ. Danh Chúa Giê-xu càng được tôn kính.
18Nhiều tín hữu đến xưng tội, khai ra những việc xấu họ đã làm.
19Có những thầy phù thủy đem sách tà thuật gom lại đốt trước công chúng. Số sách trị giá độ 500.000 đồng.⚓
20Đạo⚓ Chúa ngày càng phát triển mạnh mẽ.
Cuộc biểu tình vĩ đại
21Sau thời gian ấy, Phao-lô có ý định đi thăm xứ Ma-xê-đoan và Hy-lạp⚓ trước khi về Giê-ru-sa-lem. Ông nói: “Sau đó tôi còn phải đến thủ đô La-mã nữa.”
22Phao-lô sai hai phụ tá là Ty-mộ-thư và Ê-rát sang Ma-xê-đoan trước, trong khi ông còn ở lại Tiểu Á.
23Lúc ấy tại Ê-phê-sô có cuộc biểu tình lớn, nhằm chống lại công cuộc truyền bá Phúc âm.
24Một người thợ bạc tên Đê-mê-triu làm khám thờ thần Đi-anh, đem lại thịnh vượng chung cho cả giới thủ công nghệ.
25Một hôm, Đê-mê-triu triệu tập nghiệp đoàn thợ bạc và cổ động: “Các bạn đã biết nhờ nghề này mà chúng ta phát tài.
26Tuy nhiên, tên Phao-lô đã quyến rũ bao nhiêu người tại Ê-phê-sô và cả Tiểu Á. Nó dám bảo các thần do tay người làm ra đều là giả tạo! Các bạn đã thấy tận mắt, nghe tận tai rồi.
27Như thế, nghề nghiệp chúng ta đã bị bêu xấu, mà đền thờ của Nữ thần Đi-anh vĩ đại cũng bị khinh bỉ, và uy danh Nữ thần mà Tiểu Á và cả thế giới tôn thờ sẽ tiêu tan!”
28Nghe xong, đám thợ bạc nổi giận, đồng thanh hô lớn: “Hoan hô Nữ thần Đi-anh vĩ đại của người Ê-phê-sô!”
29Cả thành phố đều náo động. Dân chúng xuống đường biểu tình, bắt hai bạn đồng hành của Phao-lô là Gai-út và A-ri-tạc, người Ma-xê-đoan, và kéo về tập trung tại hội trường thị xã.
30Phao-lô định ra tiếp xúc với đám biểu tình, nhưng các tín hữu ngăn cản.
31Một vài nhà lãnh đạo Tiểu Á, bạn của Phao-lô, cũng sai người đến khuyên ông đừng mạo hiểm vào hội trường.
32Hội trường vô cùng hỗn loạn, người hoan hô, kẻ đả đảo. Phần đông cũng chẳng hiểu vì sao mình đến họp.
33Người Do-thái bảo Á-lịch-sơn phát biểu và đẩy ông tới trước. Ông lấy tay ra hiệu định lên tiếng thanh minh.
34Nhưng khi dân chúng biết ông là người Do-thái liền đồng thanh gào thét suốt hai giờ: “Hoan hô Nữ thần Đi-anh vĩ đại của người Ê-phê-sô!”
35Tổng thư ký thị xã⚓ yều cầu mọi người yên lặng rồi lựa lời khuyên can: “Thưa đồng bào,⚓ ai cũng biết Ê-phê-sô là trung tâm thờ phượng⚓ Nữ thần Đi-anh vĩ đại. Tượng của Nữ thần đã từ trời⚓ rơi xuống giữa chúng ta.
36Không ai chối cãi được điều ấy nên đồng bào phải bình tĩnh, đừng liều lĩnh.
37Vì những người đồng bào bắt giải đến đây không có trộm cắp vật thánh đền thờ, cũng không xúc phạm Nữ thần chúng ta.
38Vậy nếu Đê-mê-triu và nghiệp đoàn thợ bạc muốn kiện cáo ai, đã có tòa án và các thẩm phán xét xử. Cứ để họ đưa nhau ra tòa!
39Còn nếu đồng bào muốn khiếu nại điều gì, sẽ có Hội đồng thành phố giải quyết.
40Vì không khéo chúng ta có thể bị chính quyền La-mã hạch tội về vụ rối loạn hôm nay, mà không có lý do nào để bào chữa cả!”
41Nói xong, ông cho giải tán đám biểu tình.