15

Hội nghi Giáo hội tại Giê-ru-sa-lem

¹Phao-lô và Ba-na-ba đang ở An-ti-ốt, một nhóm người từ xứ Giu-đê xuống, bảo các tín hữu: “Nếu không chịu cắt bì theo luật Mai-sen, anh em không được cứu rỗi.” ²Sau cuộc tranh luận sôi nỗi, mọi người quyết định cử Phao-lô và Ba-na-ba cùng đi với mấy người trong nhóm ấy lên thủ đô Giê-ru-sa-lem trình bày vấn đề cho các sứ đồ và trưởng lão. ³Hội thánh tiễn họ lên đường. Ghé xứ Phê-ni-xi và xứ Sa-ma-ri, họ tường thuật việc các dân tộc nước ngoài trở về với Chúa, nên anh em tín hữu rất vui mừng. ⁴Tới Giê-ru-sa-lem, họ được Hội thánh, các sứ đồ và các trưởng lão tiếp đón. Phao-lô và Ba-na-ba báo cáo mọi việc Chúa đã cùng làm với mình.
⁵Tuy nhiên, có mấy thầy Biệt-lập đã tin Chúa, đứng lên yêu cầu: “Phải làm lễ cắt bì cho các tín hữu nước ngoài và buộc họ phải giữ luật pháp Mai-sen!”
⁶Các sứ đồ và trưởng lão họp hội nghị để cứu xét việc ấy. ⁷Sau khi thảo luận khá lâu, Phê-rơ đứng lên phát biểu:
“Thưa các anh em, trước đây Thượng Đế đã chọn tôi, sai đi truyền giảng Phúc âm cho người nước ngoài để họ tin Chúa, như anh em đã biết. ⁸Thượng Đế là Đấng biết rõ lòng người, đã minh xác việc Ngài tiếp nhận người nước ngoài bằng cách ban Thánh Linh cho họ cũng như cho chúng ta. ⁹Chúa không phân biệt họ với chúng ta vì Ngài cũng tẩy sạch lòng họ một khi họ tin nhận Chúa. ¹⁰Như thế, tại sao anh em dám thách thức Chúa và quàng vào cổ tín hữu nước ngoài cái ách mà tổ phụ chúng ta và chính chúng ta chẳng từng mang nổi? ¹¹Anh em không tin chúng ta được cứu chỉ nhờ ân phúc của Chúa Giê-xu cũng như họ sao?”
¹²Cả hội nghị yên lặng nghe Phao-lô và Ba-na-ba báo cáo những phép lạ và việc diệu kỳ Chúa đã dùng họ thực hiện giữa các dân tộc nước ngoài.
¹³Nghe tường trình xong, Gia-cơ tuyên bố: “Xin các anh em lưu ý, ¹⁴Phê-rơ vừa kể lại giai đoạn đầu tiên Chúa thăm viếng các dân tộc nước ngoài, cứu vớt một số người để làm rạng danh Ngài. ¹⁵Việc ấy phù hợp với lời Chúa trong sách tiên tri: ^16,17‘Sau đó, Ta sẽ quay lại, dựng trại Đa-vít đã sụp đổ, Tu bổ những chỗ đổ nát, và xây dựng lại. Nhờ đó, số người còn lại và tất cả các dân tộc nước ngoài mang danh Ta, đều tìm kiếm Chúa.’⚓ ¹⁸“Chúa đã báo trước những việc ấy từ xưa. ¹⁹Theo ý kiến tôi, không nên tạo khó khăn cho người nước ngoài mới trở lại với Thượng Đế. ²⁰Chỉ nên viết thư căn dặn họ đừng ăn của cúng thần tượng, đừng gian dâm, đừng ăn huyết và thịt thú vật chết ngạt. ²¹Xưa nay, khắp các đô thị đều có người giảng giải luật pháp Mai-sen và mỗi ngày thứ bảy, người ta đọc kinh luật trong các hội trường Do-thái.”

Bức thư gửi tín hữu hải ngoại

²²Các sứ đồ, trưởng lão và cả Hội thánh đồng ý cử hai người trong giới lãnh đạo Hội thánh là Giu-đa (tức Ba-sa-ba) và Si-la cùng đi An-ti-ốt với Phao-lô và Ba-na-ba. ²³Họ mang theo bức thư nội dung như sau:
“Các sứ đồ, trưởng lão và anh em tín hữu tại Giê-ru-sa-lem,
Thân gửi anh em tín hữu hải ngoại tại An-ti-ốt, Sy-ri và Si-li-si.
²⁴Chúng tôi nghe có mấy người từ đây ra đi, đã gây hoang mang và làm rối loạn tinh thần anh em. Chúng tôi không hề sai họ làm việc ấy. ²⁵Vì thế chúng tôi đồng tâm hiệp ý lựa chọn hai đại biểu đi theo hai anh em thân yêu của chúng tôi là Ba-na-ba và Phao-lô, ²⁶hai người đã liều chết truyền giảng Danh Chúa Cứu Thế. ²⁷Chúng tôi cử Giu-đa và Si-la đến trình bày trực tiếp cho anh em vấn đề này. ²⁸Chúa Thánh Linh và chúng tôi đều không đặt thêm gánh nặng gì cho anh em ngoài mấy điều cần thiết: ²⁹anh em đừng ăn của cúng thần tượng, huyết, thịt thú vật chết ngạt và đừng gian dâm. Anh em nên tránh những điều ấy.
Thân ái.”
³⁰Phái đoàn lên đường đến thành An-ti-ốt, triệu tập Hội thánh và trao bức thư. ³¹Đọc thư xong, các tín hữu nước ngoài đều vui mừng vì được an ủi. ³²Giu-đa và Si-la, vốn có ân tứ giảng dạy,⚓ giải bày lời Chúa để khích lệ và củng cố đức tin các tín hữu. ³³Hai người ở tại An-ti-ốt ít lâu rồi anh em tiễn họ về Hội thánh Giê-ru-sa-lem. ³⁴Nhưng Si-la quyết định ở lại. ³⁵Phao-lô và Ba-na-ba cũng ở lại An-ti-ốt hợp tác với nhiều anh em, tiếp tục giảng dạy Đạo Chúa.

Vòng truyền giáo thứ nhì của Phao-lô

³⁶Sau một thời gian, Phao-lô đề nghị với Ba-na-ba: “Chúng ta nên trở lại thăm viếng anh em tín hữu tại các thành phố chúng ta đã truyền bá Đạo Chúa!”
³⁷Ba-na-ba muốn đem Mác⚓ đi theo. ³⁸Nhưng Phao-lô không đồng ý, vì trong chuyến trước, khi đến Bam-phi-ly, Mác đã bỏ cuộc về quê. ³⁹Vì bất đồng ý kiến, nên hai người chia tay. Ba-na-ba đem Mác xuống tàu qua đảo Síp. ⁴⁰Còn Phao-lô chọn Si-la rồi lên đường, sau khi được anh em giao thác cho ân phúc của Chúa. ⁴¹Ông thăm viếng xứ Sy-ri và Si-li-si, giúp các Hội thánh thêm vững mạnh.

15

Tơlơi Pơjơnum Pơčrŏng Sai Amăng Plei Yerusalaim

¹Hơmâo đơđa mơnuih rai mơ̆ng kwar Yudea nao pơ plei Antiok laih anŭn pơtô kơ ƀing ayŏng adơi đaŏ tui anai, “Tơdah sa čô mơnuih ƀu tŭ ôh tơlơi phiăn khăt klĭ tui hăng Môseh hơmâo pơtô laih, Ơi Adai ƀu či pơklaih hĭ ñu anŭn ôh.”⚓ ²Tơlơi anŭn ngă brơi kơ Paul hăng Barnabas pơrơjăh kơtang kơtĭt hăng ƀing gơñu. Tui anŭn, arăng ruah Paul hăng Barnabas wơ̆t hăng ƀing đaŏ pơkŏn mơ̆n kiăng kơ nao pơ plei Yerusalaim kiăng kơ bưp ƀing ding kơna pơjao hăng ƀing kŏng tha kơ tơhơnal tơlơi anŭn yơh. ³Sang Ơi Adai plei Antiok brơi kơ ƀing gơñu nao laih anŭn tơdang ƀing gơñu găn tring Phoinikê hăng kwar Samaria, ƀing gơñu ră ruai kơ tơlơi hiư̆m lu ƀing Tuai hơmâo đaŏ kơnang laih kơ Yang Yêsu. Tơlơi pơthâo phrâo anŭn ngă brơi kơ abih bang ƀing ayŏng adơi đaŏ mơak biă mă. ⁴Tơdang ƀing gơñu nao truh pơ plei Yerusalaim laih, Sang Ơi Adai anŭn, wơ̆t hăng ƀing ding kơna pơjao hăng ƀing kŏng tha ju̱m mơak kơ ƀing gơñu yơh. Laih anŭn Paul hăng Barnabas pơruai glaĭ kơ ƀing gơ̆ abih bang tơlơi bruă Ơi Adai hơmâo ngă laih mơ̆ng ƀing gơñu.
⁵Giŏng anŭn, hơmâo đơđa ƀing đaŏ jing ƀing lŏm kơ grup Pharisai tơgŭ laĭ tui anai, “Ƀing Tuai khŏm tŭ khăt klĭ laih anŭn tui gưt kơ tơlơi juăt Môseh yơh.”
⁶Tui anŭn, ƀing ding kơna pơjao hăng ƀing kŏng tha pơjơnum glaĭ kiăng kơ kơsem pơmĭn kơ tơlơi tơña anŭn yơh. ⁷Tơdơi kơ lu tơlơi pơrơklah laih, Pêtrôs tơgŭ hăng laĭ kơ ƀing gơñu tui anai, “Ơ ƀing ayŏng adơi hơi, ƀing gih thâo kơ tơlơi hlâo adih ƀu sui ôh mơ̆ng anai, Ơi Adai hơmâo ruah mă laih amăng ƀing gih kơ tơlơi ƀing Tuai dưi hơmư̆ mơ̆ng tơlơi kâo pơhiăp kơ tơlơi pơthâo hiam laih anŭn ƀing gơñu đaŏ kơnang laih kơ Yang Yêsu.⚓ ⁸Ơi Adai, jing Pô thâo krăn pran jua mơnuih, hơmâo pơrơđah laih kơ tơlơi Ñu tŭ mă ƀing gơ̆ hăng pha brơi Yang Bơngăt Hiam kơ ƀing gơ̆, kar hăng tơlơi Ñu brơi laih kơ ƀing ta.⚓ ⁹Ơi Adai ƀu pơkăh pơpha ôh tŏng krah ƀing ta hăng ƀing gơñu ôh, yuakơ Ñu ăt hơmâo pap brơi hĭ laih hơdôm tơlơi soh gơñu yuakơ ƀing gơñu đaŏ kơnang kơ Yang Yêsu. ¹⁰Tui anŭn yơh ră anai, pơdơi hĭ bĕ tơlơi ngă kơ Ơi Adai hil hăng tơlơi pơgŏ̱ ƀing đaŏ mơnuih Tuai anŭn tui gưt kơ khul tơlơi juăt tơl ta pô laih anŭn ƀing ơi adon ta ăt kŏn dưi tui gưt mơ̆n! ¹¹Ƀu djơ̆ tui hăng anŭn ôh! Ƀing ta đaŏ kơnang kơ tơlơi ƀing ta tŭ pơklaih yua mơ̆ng Khua Yang ta Yêsu khăp pap pơklaih hĭ ƀing ta, ăt hrup hăng Ñu pơklaih ƀing Tuai anŭn mơ̆n.”
¹²Abih bang ƀing dŏ pơjơnum pơ anih anŭn le̱ng kơ dŏ rơiăt tơdang ƀing gơñu hơmư̆ Barnabas hăng Paul ră ruai kơ tơlơi abih bang gru tơlơi mơsêh mơyang yom pơphan Ơi Adai hơmâo ngă laih amăng ƀing mơnuih Tuai mơ̆ng ƀing gơñu. ¹³Tơdang ƀing gơñu pơhiăp giŏng laih, Yakơ pơhiăp tui anai, “Ơ ƀing ayŏng adơi, hơmư̆ tơlơi kâo laĭ bĕ. ¹⁴Simôn Pêtrôs hơmâo pơruai glaĭ laih kơ ƀing ta hiư̆m Ơi Adai hơmâo pơrơđah laih kơ tơlơi Ñu ruah mă laih đơđa ƀing mơnuih Tuai kiăng kơ lŏm kơ Ñu. ¹⁵Hơdôm boh hiăp mơ̆ng Ơi Adai arăng čih rai laih yua mơ̆ng sa čô amăng ƀing pô pơala ăt tŭ ư hăng tơlơi anŭn mơ̆n tui anai,
¹⁶“ ‘Tơdơi kơ anŭn Kâo či wơ̆t glaĭ,
laih anŭn rŭ̱ pơdơ̆ng glaĭ dêh čar Dawid jing anih arăng hơmâo pơrai hĭ laih.
Anŭn jing kar hăng sa boh sang arăng pơrai hĭ laih laih anŭn Kâo či pơdơ̆ng glaĭ,
laih anŭn Kâo či rŭ̱ pơdơ̆ng glaĭ dêh čar anŭn yơh.
¹⁷Kâo či ngă tui anŭn kiăng kơ tơlơi abih bang ƀing mơnuih pơkŏn či hơduah sem Kâo, Khua Yang,
boh nik ñu, kơ tơlơi abih bang ƀing mơnuih Tuai jing ƀing Kâo hơmâo iâu laih kiăng kơ đaŏ kơnang kơ Kâo dưi hơduah sem Kâo.
Kâo, Khua Yang, jing Pô hơmâo pơhiăp laih hơdôm boh hiăp anŭn, či ngă abih bang tơlơi bruă anŭn,’
¹⁸laih anŭn hơmâo ngă laih kơ arăng kiăng kơ thâo kơ tơlơi ƀing gơñu čơdơ̆ng mơ̆ng đưm đă adih.⚓
¹⁹“Hơnŭn yơh, anai jing tơlơi pơmĭn kâo, ƀing ta anăm pơtơnap ôh kơ tơlơi bruă ƀing Tuai jing ƀing đaŏ kơnang kơ Ơi Adai anŭn. ²⁰Kơđai glaĭ, brơi kơ ƀing ta čih bĕ kơ ƀing gơñu kiăng kơ pơtă kơ ƀing gơñu khŏm anăm ƀơ̆ng ôh mơ̆ng gơnam ƀơ̆ng arăng pơyơr kơ khul rup trah, mơ̆ng tơlơi pyu pơde, mơ̆ng añăm hlô mơnơ̆ng djai pơhơngŏt laih anŭn mơ̆ng tơlơi ƀơ̆ng drah laih anŭn anăm ngă pyu pơde ôh.⚓ ²¹Ƀing gơñu thâo kơ hơdôm tơlơi anŭn, yuakơ ƀing arăng hơmâo pơtô pơblang laih mơ̆ng Tơlơi Juăt Môseh čơdơ̆ng mơ̆ng đưm hlâo adih amăng rĭm plei pla laih anŭn ƀing gơñu ăt pơđŏk nanao mơ̆n tơlơi pơtô anŭn amăng sang jơnum ƀơi rĭm hrơi Saƀat.”

Grup Pơjơnum Mơit Hră Gơñu Kơ Ƀing Đaŏ Mơnuih Tuai

²²Giŏng anŭn, ƀing ding kơna pơjao, ƀing kŏng tha wơ̆t hăng abih bang Sang Ơi Adai, khưp kiăng ruah đơđa mơnuih amăng ƀing gơñu hăng pơkiaŏ nao pơ plei Antiok hrŏm hăng Paul laih anŭn Barnabas. Ƀing gơñu ruah mă Yudas, ăt jing Barnabas mơ̆n, hăng Silas, jing dua čô amăng ƀing git gai ƀing ayŏng adơi. ²³Ƀing gơñu mơit hră čih hrŏm hăng dua čô anŭn tui anai,
“Ơ ƀing ayŏng adơi hơi, ƀing gơmơi jing ƀing ding kơna pơjao hăng ƀing kŏng tha, jing ƀing ayŏng adơi gih.
“Kơ ƀing Tuai tŭ đaŏ amăng plei Antiok jing amăng kwar čar Siria laih anŭn kwar čar Kilikia tui anai:
“Kơkuh kơ abih bang.
²⁴“Ƀing gơmơi hơmâo hơmư̆ laih kơ tơlơi hơmâo đơđa mơnuih tơbiă rai mơ̆ng anih gơmơi, jing ƀing mơnuih arăng ƀu jao brơi kơ ƀing gơñu tơlơi dưi pơhiăp ôh, hơmâo pơrŭng hĭ laih ƀing gih, ngă brơi kơ ƀing gih pơmĭn tơnap tap biă mă yơh yua mơ̆ng hơdôm tơlơi ƀing gơñu pơhiăp. ²⁵Tui anŭn, abih bang ƀing gơmơi pơtŭ ư kiăng kơ ruah đơđa mơnuih hăng pơkiaŏ ƀing gơñu nao pơ ƀing gih, hrŏm hăng ƀing gơyut gơyâo gơmơi anăn Barbanas hăng Paul. ²⁶Gơñu dua anai hơmâo pơsăn hĭ laih gơñu pô kiăng kơ pơruai kơ ƀing arăng kơ tơlơi Khua Yang Yêsu Krist ta. ²⁷Hơnŭn yơh, ƀing gơmơi pơkiaŏ Yudas hăng Silas nao pơ ƀing gih kiăng kơ pơkơjăp mơ̆ng tơlơi pơruai kơ ƀing gih tơlơi ƀing gơmơi čih amăng hră anai. ²⁸Yang Bơngăt Hiam laih anŭn ƀing gơmơi ăt hơmâo pơtŭ ư laih mơ̆n kơ tơlơi ƀing gơmơi năng ƀu hơduah tơña mơta tơlơi tơnap tap ôh, samơ̆ kơnơ̆ng kơ tơlơi ƀing gih năng tui gưt kar hăng anai: ²⁹Ƀing gih khŏm anăm ƀơ̆ng ôh gơnam ƀơ̆ng mơ̆ng gơnam arăng ngă yang kơ khul rup trah, khŏm anăm ƀơ̆ng drah laih anŭn añăm mơnơ̆ng hlô mơnơ̆ng djai pơhơngŏt ôh, laih anŭn ƀing gih khŏm anăm ngă pyu pơde ôh. Ƀing gih či ngă djơ̆ tơpă yơh tơdah ƀing gih pơpĕ đuaĭ hĭ ƀu ngă ôh hơdôm mơta tơlơi anŭn.
“Dŏ hiam hŏ.”
³⁰Ƀing gơñu pơkiaŏ abih bang ƀing gơñu kiăng kơ nao laih anŭn ƀing gơñu nao truh pơ plei Antiok, jing anih ƀing gơñu iâu pơjơnum abih bang mơnuih Sang Ơi Adai anŭn laih anŭn brơi hră mơit anŭn kơ ƀing gơ̆. ³¹Ƀing mơnuih pơjơnum anŭn đŏk hră anŭn laih anŭn ƀing gơñu hơ̆k mơak yơh yuakơ hră anŭn pơtrŭt pơđu̱r kơ ƀing gơñu. ³²Yudas hăng Silas, gơñu pô ăt jing pô pơala mơ̆n, pơtrŭt pơđu̱r kơ ƀing ayŏng adơi anŭn laih anŭn pơkơtang brơi ƀing gơ̆ gah mơyang hăng tơlơi ƀing gơñu pơhiăp yơh. ³³Tơdơi kơ Yudas hăng Silas dŏ sui ƀiă pơ plei Antiok anŭn, ƀing ayŏng adơi đaŏ pơ anŭn bơni hiam kơ ƀing gơñu laih anŭn brơi kơ ƀing gơñu glaĭ pơ ƀing mơnuih pơ plei Yerusalaim jing ƀing hơmâo pơkiaŏ laih ƀing gơñu nao. ³⁴Samơ̆ Silas khưp kiăng dŏ glaĭ pơ plei Antiok anŭn. ³⁵Paul hăng Barnabas dŏ glaĭ sui amăng plei Antiok, jing anih ƀing gơñu hăng lu ƀing ayŏng adơi pơkŏn pơtô pơhrăm hăng pơtô pơblang boh hiăp Khua Yang.

Tơlơi Ƀu Tŭ Ư Tŏng Krah Paul Hăng Barnabas

³⁶Tơdơi kơ anŭn sui ƀiă, Paul laĭ kơ Barnabas tui anai, “Brơi kơ ƀing ta wơ̆t glaĭ hăng čuă ngui bĕ ƀing ayŏng adơi amăng abih bang plei pla ƀing ta hơmâo pơtô pơblang laih boh hiăp Khua Yang kiăng kơ thâo hiư̆m pă laih ƀing gơñu tă anai.” ³⁷Barnabas kiăng kơ jak ba Yôhan, ăt jing Markôs mơ̆n, nao hăng ƀing gơñu, ³⁸samơ̆ Paul pơmĭn ƀu hiam ôh tơdah jak ba Markôs, yuakơ ñu hơmâo đuaĭ lui hĭ laih ƀing gơñu amăng kwar Pamphulia laih anŭn ƀu tŏ tui hrŏm hăng ƀing gơñu mă bruă anŭn dơ̆ng tah.⚓ ³⁹Ƀing gơñu ƀu pơtŭ ư kơtang biă mă tơl ƀing gơñu pơčơlah hĭ. Barnabas jak ba Markôs hăng đĭ sŏng nao pơ plao ia Kupros. ⁴⁰Samơ̆ Paul ruah mă Silas yơh laih anŭn tơdơi kơ ƀing ayŏng adơi đaŏ pơ anŭn rơkâo kơ Khua Yang kiăng kơ khăp pap djru kơ ƀing gơñu, gơñu dua đuaĭ hĭ mơ̆ng plei Antiok yơh. ⁴¹Paul, hrŏm hăng Silas, nao găn amăng kwar čar Siria, kwar čar Kilikia laih anŭn ñu pơkơjăp gah mơyang kơ ƀing Sang Ơi Adai yơh.