21
Vườn nho của Na-bốt
1Na-bốt, người Gít-rê-ên có một vườn nho tại thành Gít-rê-rê-ên gần cung điện vua A-háp.
2Một hôm, A-háp đề nghị với Na-bốt: "Nhường cho ta vườn nho ấy để ta làm vườn rau đi! vì nó ở ngay bên cung ta. Ta sẽ đổi cho ngươi một vườn nho tốt hơn; hoặc, nếu ngươi muốn ta sẽ trả tiền cho."
3Nhưng Na-bốt đáp: "Luật Chúa Hằng Hữu không cho tôi nhường cho vua di sản của cha ông để lại."
4A-háp về cung, lòng phiền giận lắm. Vua nằm quay mặt vào tường, không chịu ăn.
5Hoàng hậu Giê-sa-bên vào, hỏi A-háp: "Tại sao đức vua buồn phiền và không chịu ăn?"
6A-háp đáp: "Vì ta có bảo Na-bốt bán hoặc đổi vườn nho cho ta, nhưng nó không chịu."
7Giê-sa-bên hỏi: "Không phải bệ hạ đang cầm quyền cả nước Y-sơ-ra-ên sao? Dậy, ăn uống và vui vẻ lên! Tôi sẽ hiến cho bệ hạ vườn nho của Na-bốt."
8Giê-sa-bên nhân danh vua Y-sơ-ra-ên viết một bức thư rồi lấy con dấu của A-háp đóng lên, gửi cho chính quyền⚓ thành Gít-rê-ên, nơi Na-bốt đang cư ngụ.
9Trong thư bà bảo họ: "Truyền cho nhân dân trong thành dự lễ kiêng ăn, cầu nguyện và đặt Na-bốt lên ngồi hàng đầu.
10Khi đó hãy cho hai đứa vô lại đứng ra làm chứng, buộc Na-bốt vào tội nguyền rủa Thượng Đế và đức vua, rồi mang ra ném đá cho chết."
11Các nhà cầm quyền⚓ ở Gít-rê-ên thi hành lệnh Giê-sa-bên.
12Họ thông báo cho dân đến dự lễ kiêng ăn cầu nguyện, đặt Na-bốt lên ngồi hàng đầu.
13Hai đứa vô lại đến ngồi đối diện Na-bốt vu cáo ông trước công chúng: "Na-bốt nguyền rủa Thượng Đế và đức vua."Sau lời buộc tội, người ta lôi Na-bốt ra ngoài thành và ném đá ông chết.
14Các nhà cầm quyền thành ấy sai báo cáo cho Giê-sa-bên: "Na-bốt bị ném đá chết rồi."
15Được tin Na-bốt đã chết, Giê-sa-bên nói với A-háp: "Vườn nho của Na-bốt vua vẫn mong muốn nay thuộc về vua, vì Na-bốt đã chết rồi. Dậy, đi chiếm vườn nó đi!"
16A-háp ngồi dậy, đi xuống chiếm vườn nho của Na-bốt.
17Bấy giờ, Chúa Hằng Hữu phán bảo Ê-li người Tích-bê:
18“Con đi Sa-ma-ri gặp A-háp vua Y-sơ-ra-ên hiện đang ở trong vườn nho nó vừa chiếm đoạt của Na-bốt,
19và bảo A-háp: "Chúa phán: Vì ngươi đã giết người lại còn cướp của nên chó sẽ liếm máu ngươi tại chính nơi chúng đã liếm máu Na-bốt.'"
20A-háp kinh ngạc "kẻ thù ta ơi! ngươi đã bắt gặp ta sao?" Ê-li đáp: "Phải tôi đã bắt gặp vua vì vua đã cả gan làm việc ác dưới mắt Chúa.
21Ngài sẽ giáng tai họa trên vua, quét sạch dòng họ vua, không chừa cho vua một người đàn ông sống sót trong Y-sơ-ra-ên, dù là con trai của kẻ nô lệ trong nhà vua.
22Vì vua đã chọc giận Chúa và xúi cho dân Y-sơ-ra-ên phạm tội, Chúa sẽ làm cho gia đình vua giống như gia đình của Giê-rô-bô-am con Nê-bát và gia đình Ba-ê-sa con A-hi-gia.
23Về phần Giê-sa-bên, Chúa báo trước rằng: 'Chó sẽ cắn xé thây Giê-sa-bên trong thành Gít-rê-ên.'
24Trong dòng họ A-háp, ai chết trong thành sẽ bị chó xé xác; ai chết ngoài đồng, bị chim rỉa thây.'"
25Không ai dám làm điều ác trước mắt Chúa như A-háp, vì bị vợ là Giê-sa-bên xúi giục.
26Việc ác đáng tởm của A-háp là thờ thần tượng giống như người A-mo - dân đã bị Chúa đuổi khỏi xứ, lấy đất cho Y-sơ-ra-ên ở.
27Nghe xong những lời ấy, A-háp liền xé áo, mặc bao bố, kiêng ăn, đắp bao bố khi ngủ, tỏ vẻ hạ mình khiêm tốn.
28Chúa phán bảo Ê-li;
29“Con có thấy A-háp tỏ vẻ khiêm ti trước mặt Ta không? Vì thế Ta không giáng họa trong đời nó; nhưng đến đời con nó, Ta sẽ tiêu diệt dòng họ này."
21
Nabôt Cuchĩt Cỗ Tễ Nưong Nho
1Nabôt la cũai tễ vil Ye-triel; án bữn muoi ntốq nưong nho pỡ vil Ye-triel cheq dống Ahap, puo cruang Sa-mari.
2Bữn muoi tangái puo Ahap pai chóq Nabôt neq: “Sễq mới chiau nưong nho mới yỗn cứq, yuaq nưong ki tớt cớp dống cứq. Khân mới yoc, cứq ễ chiau nưong o hỡn pláih nưong mới; ma khân mới ễ chếq, ki cứq chỡng.”
3Nabôt ta‑ỡi: “Nưong nâi mun tễ dỡi achúc achiac hếq; Yiang Sursĩ tỡ yỗn hếq chiau nưong nâi yỗn anhia.”
4Puo Ahap mut chu dống cớp sâng ũan lứq tễ santoiq Nabôt pai. Án bếq tâng cachơng to moat chu ratâng, tỡ bữn cha ntrớu.
5Yê-sabel lacuoi án blớh neq: “Ntrớu ca táq yỗn mới cỡt ngua, cớp tỡ rơi chi-cha?”
6Chơ puo Ahap ta‑ỡi án: “Cỗ tian cứq táq ntỡng cớp Nabôt tễ tỗp Ye-triel. Cứq sễq chỡng nưong nho tễ án, ma án tỡ ễq chếq yỗn cứq; cứq ễ yỗn nưong nho ntốq canŏ́h ễn yỗn án, ma án tỡ bữn pruam sĩa.”
7Yê-sabel ta‑ỡi: “Mới la lứq puo, ma tỡ cỡn? Mới yuor tễ cachơng bếq, chơ táq yỗn mứt pahỡm bũi óh cớp cha dỗi. Cứq toâp ễ ĩt nưong nho Nabôt yỗn mới!”
8Ngkíq án chĩc muoi liang thỡ, cớp kĩq ramứh puo Ahap dếh catếh tếc chóq tâng thỡ ki; chơ án cơiq yỗn cũai ayững atĩ puo cớp cũai sốt tâng vil Ye-triel hỡ.
9Tâng thỡ ki án chĩc santoiq neq: “Anhia pau yỗn máh cũai tâng vil nâi ót sana muoi tangái, chơ arô máh cũai proai yỗn toâq rôm parnơi, cớp yỗn Nabôt tacu tâng cachơng bữn chớc.
10Dững bar náq cũai táq khễng-lễng toâq apớt án, pai án báih acrieiq Yiang Sursĩ cớp puo hỡ. Chơ dững aloŏh án yáng tiah vil; moâm ki cóq tám tamáu chóq án yỗn cuchĩt.”
11Máh cũai ayững atĩ puo, cớp máh cũai sốt tâng vil Ye-triel táq puai santoiq Yê-sabel ớn.
12Chơ tỗp alới pau yỗn ót sana muoi tangái, arô máh cũai proai toâq rôm parnơi, cớp yỗn Nabôt tacu tâng cachơng bữn chớc.
13Chơ alới bar náq ca táq khễng-lễng ki toâq apớt án yáng moat cũai clứng neq: “Nabôt lóc acrieiq Yiang Sursĩ cớp puo hái.”
Ngkíq tỗp alới dững aloŏh Nabôt yáng tiah vil cớp tám tamáu chóq án toau cuchĩt.
14Moâm ki, tỗp alới cơiq parnai atỡng Yê-sabel neq: “Nabôt khoiq cuchĩt chơ.”
15Toâq Yê-sabel sâng ngkíq, án pỡq atỡng puo Ahap neq: “Nabôt khoiq cuchĩt chơ. Pỡq, mới pỡq ĩt ndỡm cutễq nưong nho Nabôt, án ca tỡ ễq chếq yỗn mới!”
16Tữ puo Ahap sâng ngkíq, chơ án pỡq ĩt ndỡm nưong nho ki cỡt khong án ễn.
17Chơ Yiang Sursĩ atỡng Ê-li cũai tang bỗq án tễ vil Tit-bê neq:
18“Cóq mới pỡq ramóh Ahap puo Sa-mari. Mới bữn ramóh án tâng nưong nho Nabôt, yuaq án khoiq cheng ĩt cỡt khong án ễn.
19Cóq mới atỡng án neq: Cứq Yiang Sursĩ blớh tễ ŏ́c nâi: Mới khoiq cachĩt cũai cớp ĩt nheq mun án hỡ, lứq ma tỡ bữn? Cớp cóq mới atỡng án ễn neq: Pỡ ntốq acho yễl aham Nabôt, nỡ‑ra acho yễl aham mới ễn.”
20Chơ puo Ahap pai chóq Ê-li neq: “Mới khoiq puai cứq satỡm tỡ, cũai par‑ũal ơi?”
Ê-li ta‑ỡi loah: “Ơq, mới khoiq chiau dỡi tamoong mới yỗn táq ranáq sâuq choâng moat Yiang Sursĩ.
21Yuaq ngkíq, Yiang Sursĩ pai chóq mới neq: ‘Cứq ễ dững ŏ́c cuchĩt pứt atoâq pỡ mới; cứq ễ pupứt mới yỗn thréc, cớp cachĩt nheq máh cũai samiang tâng dống sũ mới, dếh cũai thâu cớp cũai póng hỡ.
22Dống sũ mới cỡt samoât dống sũ Yê-rabũam con samiang Nê-bat tê; cớp cỡt samoât dống sũ Basa con samiang Ahi-cha tê, yuaq mới mandốq ễq cứq cutâu mứt lứq na mới radững tỗp I-sarel táq lôih.’
23Yiang Sursĩ pai tễ ranáq Yê-sabel táq neq: ‘Acho bữn cáiq cha tỗ Yê-sabel tâng vil Ye-triel.’
24Máh sễm ai mới ca cuchĩt tâng vil, bữn acho toâq cáiq cha sac alới; cũai aléq cuchĩt yáng tiah vil, bữn calang toâq tot cha sac alới.”
25Lứq tỡ bữn noau chiau dỡi tamoong yỗn táq ranáq sâuq choâng moat Yiang Sursĩ machớng puo Ahap khoiq táq. Dũ ranáq án khoiq táq, la cỗ Yê-sabel lacuoi án mandốq yỗn án táq.
26Án táq ranáq lôih ntâng lứq na án cucốh rup ariang tỗp Amô-rit cucốh. Tỗp nâi la cũai Yiang Sursĩ khoiq tuih aloŏh bo cũai I-sarel ntôm toâq.
27Toâq Ê-li pai sốt chơ, puo Ahap háq au, chơ tũot aloŏh, cớp sớp aroâiq acrơiq. Án tỡ bữn cha ntrớu, dếh bếq tâng aroâiq acrơiq, cớp sâng ngua lứq tâng mứt pahỡm.
28Chơ Yiang Sursĩ atỡng Ê-li neq:
29“Mới hữm ma tỡ yũah Ahap ngin kho yáng moat cứq? Cỗ án ngin kho ki, cứq tỡ bữn dững ŏ́c cuchĩt pứt atoâq pỡ án, toau sốt dỡi tamoong án. Ma cứq ễ dững ranáq ralốh-ralái nâi atoâq pỡ con samiang án ễn.”